حکومت و قانون

شبکه اجتهاد: مساله بالا بردن سن قانونی ازدواج با استفاده از واژه جعلی «کودک‌همسری» مدتی است در جامعه مطرح شده، و به تبع آن، برای اینکه القا کنند فتاوی فقها غیرانسانی است و در این مساله نباید به شرع مراجعه کرد، ادعا می‌کنند که فقه وقتی جواز تمتع جنسی از نوزاد را می‌دهد! طبیعی است که از کودک همسری دفاع کند! در اینجا می‌کوشم دو عرصه بحث را از هم تفکیک کنم و نشان دهم چگونه عده‌ای با مغشوش کردن فضای بحث علمی می‌خواهند از آب گل آلود ماهی بگیرند. الف. واقعا بحث فقهی مذکور چه بوده است؟ وقتی یک …

منظور من از اجتهاد شورایی این است که جمعی از فقها و مراجع ذی‌صلاح توانمند در حوزه اجتهاد و مجتهد در موضوعاتی که پیامدهای سیاسی و اجتماعی دارند، نه به شکل فردی بلکه با یک گفتگوی اجتهادی و فقهی در حوزه امر سیاسی کنار هم جمع شوند و همه در یک جایگاه حقوقی برابر قرار گیرند و آزادانه از منظر فقهی وارد بحث در حوزه امر سیاسی شوند. خروجی این اجتهاد شورایی اگر اجماعی شد و اتفاق‌نظر واقع شد که چه بهتر، در غیر این صورت رأی اکثریت مجتهدین حاضر در این اجتهاد شورایی مبنای عمل قرار بگیرد و یک …

مبحث فقه و حقوق بشر، اعم از مبحث فقهِ حقوق بشر است. فقهِ حقوق بشر یعنی بحث‌های فقاهتی پیرامون آنچه حقوق بشر شمرده می‌شود گرچه ما اکنون رشته مدون فقهِ حقوق بشر نداریم که تأسیس آن ضروری و بایسته است اما حقوق بشر، زیر مجموعه حقوق است و فلسفه حقوق بشر زیر مجموعه فلسفه حقوق است و مباحث حقوق بشر باید در اینجا مطرح شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «فقه و حقوق بشر» از سلسله نشست‌های «گفتمان معرفت» در شب‌های ماه مبارک رمضان، توسط مرکز تحقیقات اسلامی حوزه علمیه مشهد وابسته به آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی برگزار …

کتاب «درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی» که توسط حجت‌الاسلام دکتر احمد واعظی، عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم و رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نوشته شده است که با حضور نویسنده کتاب و دکتر سیدصادق حقیقت، عضو هیات علمی دانشگاه مفید، در دانشگاه باقرالعلوم نقد و بررسی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای جلسه حجت‌الاسلام دکتر احمد واعظی توضیحاتی درباره مطالعات فلسفه سیاسی اسلامی ارائه داد و گفت: مطالعات سیاسی اسلامی در سه حوزه قابل بررسی و تأمل است: حوزه فلسفه اسلامی، حوزه علوم سیاسی و حوزه فقه سیاسی. ممکن است در فضای غیرمطالعات سیاسی به فقه سیاسی، …

استادیار جامعه المصطفی العالمیه بر این موضوع تأکید کرد که فقه ما در کنار توجه به احکام تکلیفی باید به حق و حقوق مکلفان نیز توجه بیشتری بیابد، گفت: سال‌ها درباره دگرگونی فقه صحبت کرده‌ایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکرده‌ایم؛ یعنی دانش فقه در کنار تبیین و بررسی احکام تکلیفی، باید حق و حقوق مشروع را نیز بررسی کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عشایری، مدرس سطوح عالی حوزه و استادیار جامعه المصطفی العالمیه در گفت‌وگو با پایگاه مفتاح، درباره تخصصی شدن فقه بیان داشت: ما در حوزه مفهوم با مفهوم فقه تخصصی مشکلی نداریم. وی …

کتاب «محشای مجموعه قوانین و مقررات مجازات اسلامی» از سوی مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه در فروردین‌ماه سال ۱۳۹۸ به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «محشای مجموعه قوانین و تدوین کتاب محشای مجموعه قوانین و مقررات مجازات اسلامیمقررات مجازات اسلامی» توسط جلال طالبی و بهزاد عزتی لطف گردآوری و تدوین شده است. این مجموعه توسط مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه در فروردین ماه سال ۱۳۹۸ به چاپ رسیده است و شامل اعراب‌گذاری نیز می‌باشد. کثرت وضع قوانین و مقررات و سرعت و حجم تغییر قوانین، بهزاد عزتی لطف و جلال طالبی نویسندگان این مجموعه را برآن …

امام زمان یک کسانی را به‌عنوان ذخیره خود نگاه داشته مانند آیت‌الله سیستانی که توانست عراق را فراگیرد و نجات دهد و عالم‌گیر شود؛ همه می‌گفتند بعد از آیت‌الله خویی حوزه نجف به اتمام رسید، اما این‌گونه نشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از واقعه‌های تاریخی و مهم تاریخ علمای شیعه فتوای مرحوم میرزای شیرازی بر تحریم تنباکو بود. سالروز صدور این فتوای تاریخی اما فرصت مناسبی برای واکاوی چرائی اقبال عمومی فراوان به آن است؛ فتوایی که صدور آن در آن زمان حساس سبب شد حتی قلیان ناصرالدین‌شاه، پادشاه ایران هم شکسته شود؛ امری که حکایت از ضریب بالای نفوذ …

کتاب «آزادی سیاسی در اسلام: تأملی در آرای قاضی عبدالجبار و امام خمینی (ره)»، تالیف حجت‌الاسلام دکتر محمود شفیعی، عضو هیأت علمی دانشکاه مفید روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب در پنج فصل به نگارش درامده است. فصل اول کتاب با طرح مباحث مفهومی، واژگانی چون آزادی، معتزله، شیعه و عدلیه را از ابعاد مختلف فلسفی، اخلاقی، عرفانی، حقوقی و سیاسی، ژرف یابی می‌نماید. در همین فصل شخصیت علمی-فرهنگی امام خمینی و قاضی عبدالجبار معرفی شده‌اند. فصل دوم به بررسی بنیادهای کلامیِ آزادی سیاسی در اندیشه شیعه و معتزله می‌پردازد و “عقل” و “اختیار” تکوینی بشر …

رییس قوه قضاییه به معاونت حقوقی قوه قضاییه مأموریت داد که لایحه جامع حقوق شهروندی را با بهره مندی از تجربیات گذشته و در نظر گرفتن مفاهیم و مصادیق جدید تهیه کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در نخستین جلسه هیئت مرکزی نظارت بر حفظ حقوق شهروندی در دوره جدید ریاست قوه قضاییه با بیان اینکه تضمین آزادیهای مشروع مردم از افتخارات بزرگ نظام جمهوری اسلامی است، تصریح کرد: آزادی، موهبتی است که خداوند به همه انسانها عطا کرده و جمهوری اسلامی نیز در کنار استقلال و ماهیت اسلامی خود که متکی به آرای عمومی است، …

این کتاب شامل مجموعه مقالات همایش ملی فقه هسته‌ای درباره حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی می‌باشد که به کوشش استاد ابوالقاسم علیدوست توسط پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هم‌زمان با اتهام‌زنی‌های غربیان و پیوند برنامه‌ هسته‌ای ایران با مبانی شرعی دین اسلام با افتائات و القائات هرروزه سیاست‌ورزان غربی و عربی با طرح پرونده‌ هسته‌ای ایران، در القای این کژاندیشی به رهبران ملل دیگر کوشیدند که ایران نیز برهمین مسلک فقهی طیّ طریق کرده و ساخت سلاح هسته‌ای را منطبق با مبانی شرعی و فقهی خود در دستور کار قرار …

رئیس مرکز تحقيقات زن و خانواده با اشاره به تفاوت احکام در نگاه سنتی یا نگاه حکومتی به فقه، گفت: به عنوان مثال در ورزش قهرمانی بانوان دو نظر وجود دارد. از نگاه فقه سنتی اگر این ورزش مصداق قمار نباشد یا موجب بی حجابی، تبرج، ارتباط بانامحرم نباشد اشکال ندارد اما فقیه حکومتی زوایای دیگری که فقه فردی به آن توجه ندارد را نیز در نظر می‌گیرد؛ یعنی به الزامات زمانی، آثار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جلوههای بین المللی مسأله نیز توجه کرده و در نهایت نظر خود را اعلام می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا رئیس …

وابستگی مالی الازهر به حاکمیت سبب شده تا وهابیّت با صرف هزینه ۸۰ میلیارد دلاری بتواند در مراکز تصمیم گیری مصر نفوذ کند. شبکه اجتهاد: الازهر مصر به دلیل دارا بودن جایگاه اجتماعی و نفوذ در جامعه اسلامی ـ عربی و به عنوان منبر ترویج اسلام اعتدالی در جهان عرب، دارای نقشی بی‌بدیل تاریخی، اجتماعی و سیاسی نه تنها در مصر بلکه در سراسر جهان عرب است. رویکرد اعتدالی الازهر سبب شده تا این نهاد دینی در غالب فتواهای خود در نقطه مقابل افراط‌گرایی و قرائت‌های رادیکالی از اسلام به ویژه نقطه مقابل وهابیّت قرار گیرد؛ وهابیّتی که آموزه‌هایش داعش …

در نشست علمی «بررسی حقوق شهروندی» مطرح شد که عدم ضمانت اجرا نقطه ضعف منشور حقوق شهروندی است. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین نشست علمی بررسی حقوق شهروندی شامگاه شنبه با حضور اساتید و دانشجویان دانشگاه گنبدکاووس در محل این دانشگاه برگزار و سه مبحث «اسلام و حقوق شهروندی»، «زن و حقوق شهروندی» و «دادرسی و حقوق شهروندی» مورد بحث و بررسی قرار گرفت. عضو هیات علمی دانشگاه گنبدکاووس در این نشست، عدم ضمانت اجرایی و عدم پیش‌بینی نهاد ناظر و رسیدگی کننده بر حسن اجرای مفاد را از مهم‌ترین ایرادات وارد بر منشور حقوق شهروندی عنوان کرد. حمید میری: …

اندیشه سیاسی علامه سیدمحمدحسین حسینی طهرانی تألیف محمدرضا ملایی به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تازه‌ترین اثر منتشر شده گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به اندیشه سیاسی علامه سید محمد حسینی طهرانی می‌پردازد. آیا عرفان می‌تواند در حوزه تفکر سیاسی اثرگذار باشد؟ شاید چنین به نظر رسد عرفانی که به دنبال رهایی از کثرات عالم و رسیدن به فناء فی الله است، نمی‌تواند در حوزه اندیشه سیاسی حضور داشته باشد، اما تجربه علامه سیدمحمدحسین حسینی طهرانی به عنوان فقیهی عارف مسلک، خلاف چنین تصوی را …

شبکه اجتهاد: انقلاب اسلامی فرآیند فراگیر همه جهانی ذات و ماهیت، نرم افزارش علوم انسانی اسلامی و راه رسیدن به تمدن نوین اسلامی تلاش است؛ باید علوم انسانی اسلامی با رویکرد تمدنی تولید کنیم و در سبک زندگی ما وارد شود؛ نمی‌شود سبک زندگی و حتی سر در خانه‌های ما نماد تثلیث مسیحیت باشد، منطق ما اسلام است، باید نرم‌افزارسازی کنیم، تمدن‌سازی و نمادسازی داشته باشیم وگرنه باقی نخواهیم ماند و مجبور خواهیم شد که سکولار شویم و از ذاتمان تهی باشیم. رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ چهل ساله‌ انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب …

اگر قرار باشد حکومت داری اسلامی داشته باشیم و فقه به متن زندگی سیاسی و اجتماعی ورود پیدا کند لازمه اش این است که یک اجتهاد شورایی در حکومت شکل بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر منصور میراحمدی رئیس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت‌وگو با عصراندیشه در بخشی از گفتگوی خود به موضوع اجتهاد شورایی پرداخت و اظهار کرد: منظور من از اجتهاد شورایی این است که جمعی از فقها و مراجع ذی‌صلاح توانمند در حوزه اجتهاد و مجتهد در موضوعاتی که پیامدهای سیاسی و اجتماعی دارند، نه به شکل فردی بلکه با …

شبکه اجتهاد: این که چگونه ما طلبه را تربیت می‌کنیم؟ اسلام جامع و کلان‌نگر را به او نشان می‌دهیم یا اسلام مثله شده را، مهم‌ترین اولویت در حوزه های علمیه، آموزش و پرداختن به فقه نظام است؛ یعنی فقه را نظام‌مند ببینیم و در آموزش‌های حوزه از مقدمات تا سطوح تا خارج، بحث نظام، مطرح و ارائه شود. تعلیم و تربیت انسان‌ها در دین اسلام، مقوله‌ بسیار مهم و حیاتی است؛ زیرا از جنبه فردی، مقدمه‌ای برای رسیدن به معنویت و خداباوری است و در بُعد اجتماعی، مقدمه تکامل و پیشرفت جامعه و نظام‌سازی محسوب می‌شود؛ مبلغان دین در عصری …

شبکه اجتهاد: وقتی فقه در حکومت جریان پیدا نمی‌کند و مردم اثر آن را ملموس نمی‌بینند، در احکام فردی خود نیز دچار تزلزل می‌شوند و مرجعیت و حوزه جایگاه خود را از دست می‌‌دهد؛ حرکت جدیدی در حوزه علمیه شروع شده و آن بحث جدی کردن مباحث فقه‌های مضاف است که اگر زمینه مناسبی فراهم شود و مراجع معظم نسبت به این مسائل قانع شوند، می‌توان حدس زد که به تدریج حوزه علمیه وارد این فضا می‌شود، به ویژه اگر بخشی از اعاظم حوزه بحث‌های خود را به سمت فقه‌های مضاف ببرند و این‌که حوزه علمیه به صورت سازماندهی شده …

شبکه اجتهاد: مردم می‌گویند: حکومت آخوندی؛ اما در حقیقت در این چهل سال، فقه در سیستم نبوده است! جای آخوندها در سیستم تعلیم و تربیت، در سیستم انرژی، در سیستم صنعت کجا است؟ ورود حوزه و روحانیت در این سیستم‌ها کجا است؟‌ نه کارشناس، نه گزارش و نه اصل مراجعه‌اش نیست، فقیه تازه متوجه شده که خودش باید دستی در کارشناسی داشته باشد؛ لازمه‌اش این است که وارد سیستم شود؛ علاوه بر عللی بیرونی که الآن در بستر جمهوری اسلامی آماده شده، یک شرایطی هم درونی است که فقه حداکثری‌ها می‌گویند: نگاه به فقه باید عوض شود؛ چند بستر در …

شبکه اجتهاد: پیش‌نیاز حرکت فقهی گسترده و تمدن ساز، اسلامی‌سازی علوم انسانی و استخراج فلسفه علوم اجتماعی بر پایه اسلام و سپس قاعده‌سازی فقهی، تبویب و ساختارسازی جدید برای فقه متناسب با مقتضیات زمان است. آیت الله عباس کعبی، نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان در گفت‌وگو با خبرنگار شبکه اجتهاد به گستره فقه اسلامی اشاره کرد و گفت: فقه اسلامی بر پایه آموزه‌های اهل بیت(ع) همه ساحت‌های زندگی شرعی و اجتماعی و قلمروهای فرهنگی و اقتصادی، سیاسی، امنیتی، دفاعی، نظامی، فنی، علمی و همه نیازهای بشر را در بر می‌گیرد که در همین زمینه بابی در اصول کافی تحت …