شبکه اجتهاد: قرآن کریم دو دین یهود و نصارا را به عنوان ادیان وحیانی تایید کرده است؛ لکن به دلیل تحریفاتی که در آن دو پدید آمده است مسلمانان را از تبعیت و دوستی گزیدن اهل کتاب نهی کرده است. چون آنان نسبت به اهل ایمان خصومت و کینه میورزند. البته عداوت و دشمنی یهود شدت بیشتری دارد. زیرا در میان نصارا دانشمندانی که منصف باشند و تکبر نورزند وجود دارند: “لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَهً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیَهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّهً لِلَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَى ذَلِکَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّیسِینَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ” (المائده : ۸۲). …
توضیحات بیشتر »شنبه تعطیل!/ علی مهدیان
شبکه اجتهاد: «پنج شنبه و شنبه جابجا شد». این جمله احتمالا عدهای را بخنداند، نه حاج آقا، روزهای هفته که جابجا نمیشود. منظور “تغییر تعطیلی” است یا “تغییر روز غیر کاری”. چه میشود کرد، اینها فرهنگ نمیفهمند. از معنای روزها سر در نمیآورند. اگر بهشان بگویید هر روز هفته یک روحی دارد، بر و بر نگاهت میکنند. اگر بگویی دین، هر روز را با یک محتوا و با شخصیتهای متفاوتی گره زده، گیج میشوند، اگر بگویی هویت یک جامعه، سبک زندگیاش، فرهنگش به روزها معنا میدهد، رد میدهند. مشکل این است. مشکل این است که این جماعت هیچ وقت نمیتوانند …
توضیحات بیشتر »درباره جابجایی تعطیلات هفته در فقه اهل سنت
شبکه اجتهاد: نضج فقه عقل گرایانه تیسیری، ترویج مقاصد الشریعه و توجه به مصلحت گرایی در فقه الاجتماع باعث بوجود آمدن فتواهای راهگشا در فقه سنتی اهل سنت بویژه در تعامل جامعه اسلامی با تازه مسلمانان و غرب شده است. مهمترین بستر فتواهای مصلحت گرایانه فقهای سنتی در مواجه با مسائل اجتماعی نوپدید جوامع مسلمان با غرب خود را نمایان کرده است و مسایل عبادی فردی، کمتر در دایره این فتواها قرار دارند. امروزه فقهای سنتی با توجه به «فقه النوازل للأقلیات المسلمه» بسیاری از چالشهای پیش روی مسلمانان در جوامع غرب را حل و از این رو فقهای سنتی …
توضیحات بیشتر »تعطیلی شنبه با فرهنگ اسلامی در بلندمدت چه میکند؟/ حسین ایزدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: دین برای زمان اهمیت ویژه قائل است. اسلام به برخی زمانها نگاه ارزشی دارد که توضیح آن در قالب چند مقاله تفصیلی از زوایای مختلف قابل بحث است. عناوینی چون «شب قدر، روز مبعث، عید غدیر، روز عاشورا، عید فطر، شب جمعه، روز جمعه، و…» نشان از نگاه خاص اسلام به برخی از زمانها و جانمایی خاص آن در زندگی انسان مسلمان دارد. در اسلام نسبت به هریک ازاین زمانهای خاص روایات فراوان درباره ارزشگذاری، اهمیت، اعمال، جایگاه و آداب و ادعیه آن وارد شده است. اساساً اسلام یکی از عناصر تنظیمگر در سبک زندگی اسلامی را …
توضیحات بیشتر »هویت زمانی، روز هفته و تأملات در فقه فرهنگی/ سید محمد طباطبائی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در بررسیهای فقه فرهنگی، از جمله مسائل، آداب و سنتهایی است که موضوع آنها زمان است و در حقیقت، زمان موضوع حکم شده است. مناقشات جاری در تعطیلات هفته در این چارچوب ملاحظاتی دارد که کوتاه و گذرا اشاره میشود: اوّلاً بر اساس تصریح قرآن کریم، زمان اتصاف دینی دارد. آیه شریفه عبارت است از: «إنّ عده الشهور عند الله إثنا عشر شهراً فی کتاب الله یوم خلق السماوات و الأرض منها أربعه حرم ذلک الدین القیّم» (توبه، ۳۶) در این آیه، از یک سوی، تعداد ماههای سال به «عند الله» مقید شده است. یعنی سال شرعی …
توضیحات بیشتر »گزارش محتوایی از مجموعه چهار جلدی «کاوشهای فقهی»
مجموعه ۴ جلدی «کاوشهای فقهی»، اثرِ حجتالاسلام سید محمدمهدی رفیعپور تهرانی (محقق و مدرس حوزه علمیه قم)، نگاشتههایی پیرامون مسائل گوناگون فقهی و اصولی است که با تدوین و گردآوریِ یادداشتها، مقالات، نشستها و… در قالب کتاب منتشر شده است؛ جلد اول آن در زمستان ۱۳۹۷ و جلد دوم آن در زمستان ۱۳۹۹ توسط انتشارات دارالعلم چاپ شده است. همچنین جلد سوم آن در سال ۱۴۰۱ و جلد چهارم آن نیز در سال ۱۴۰۲ توسط انتشارات خویی، به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مطالعه این مجموعه برای دو گروه از مخاطبین سودمند خواهد بود؛ گروه اول، …
توضیحات بیشتر »اجلاسیه کنگره جهانی حضرت رضا(ع) در قاب تصویر
شبکه اجتهاد: اجلاسیه کنگره جهانی حضرت رضا(ع)، با موضوع «عدالت برای همه، ظلم به هیچکس» امروز ۲۴ اردیبهشت۱۴۰۳ با حضور اندیشمندان اسلامی داخل و خارجی و با پیام مراجع معظم تقلید در تالار قدس حرم مطهر رضوی آغاز به کار کرد. همزمان با برگزاری این کنگره ۲۰ نشست تخصصی با ارائه مقالات منتخب در موضوع عدالت و سیره اجتماعی حضرت رضا علیهالسلام با حضور اندیشمندان و صاحبنظرانی از کشورهای عراق، لبنان، بورکینافاسو، مالی، آمریکا، اسپاینا، هلند، انگلیس، برزیل، مراکش، گرجستان، تایلند، بوسنی و دیگر کشورها ارائه میشود. بخوانید: پیام سه مرجع تقلید به کنگره جهانی حضرت رضا (ع)/ عدالت برای …
توضیحات بیشتر »پیام سه مرجع تقلید به کنگره جهانی حضرت رضا (ع)/ عدالت برای همه، ظلم به هیچکس
کنگره جهانی حضرت رضا(ع) با حضور اندیشمندان ایرانی و بینالمللی امروز در تالار قدس حرم مطهر حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) برگزار و پیام حضرات آیات مکارم شیرازی، سبحانی و جوادی آملی و قرائت شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اجلاسیه کنگره جهانی حضرت رضا(ع)، با موضوع «عدالت برای همه، ظلم به هیچکس» امروز ۲۴ اردیبهشت۱۴۰۳ با حضور اندیشمندان اسلامی داخل و خارجی در تالار قدس حرم مطهر رضوی آغاز به کار کرد. همزمان با برگزاری این کنگره ۲۰ نشست تخصصی با ارائه مقالات منتخب در موضوع عدالت و سیره اجتماعی حضرت رضا علیهالسلام با حضور اندیشمندان و صاحبنظرانی از کشورهای …
توضیحات بیشتر »همه ائمه (ع) دنبال حاکمیت اسلامی بودند/ معارف ائمه (ع) باید به زبان فنی و شیوههای درست به دنیا منعکس شود/ روی جنبه قداست ائمه(ع) کار عالمانه قوی و متقن بشود/ تحلیل علل پیشنهاد ولایتعهدی از سوی مأمون و قبول آن از سوی امام رضا (ع)
راجع به زندگی ائمّه (ع) از سه بُعد باید کار بشود: یکی از آن مسئلهی سیاست است. هدف عمدهی آنها هم ایجاد جامعهی اسلامی [بوده]؛ که ایجاد جامعهی اسلامی بدون ایجاد حاکمیّت اسلامی امکانپذیر نیست؛ پس دنبال حاکمیّت اسلامی بودند. یک بُعد مهمّ امامت این است؛ امامت یعنی ریاست دین و دنیا، ریاست مادّه و معنا. خب مادّهاش عبارت است از همین سیاست و ادارهی کشور و ادارهی حکومت. و همهی ائمّه دنبال این بودهاند؛ یعنی بدون استثنا همهی ائمّه دنبال این بودهاند؛ منتها با شیوههای مختلف، در فصول مختلف، با روشها و اهداف کوتاهمدّت مختلف؛ [امّا] هدف بلندمدّت یکی …
توضیحات بیشتر »نگاهی اجمالی به کتاب «الجندر بین النوع الاجتماعی والواقع التشریعی»
«جَندَر» یا «هویت جنسیتی شناور» از موضوعات معاصر است که جایگاه گستردهای در اندیشه و جوامع غربی یافته و تلاش میشود تا در جوامع اسلامی نیز ترویج و انتشار یابد. این امر با هدف دگرگونی هویت، از بین بردن تار و پود بافت اجتماعی و تضعیف تواناییهای انسانی برای تحمیل اهداف استعماری و استکباری صورت میگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «الجندر بین النوع الاجتماعی والواقع التشریعی» اثر استاد سید ابوالحسن حمید مقدس غریفی که بهتازگی منتشر شده، پژوهشی علمی است که به موضوعی حساس با ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن میپردازد. نویسنده با نقد موضوع جندر، بیان ریشهها، …
توضیحات بیشتر »درآمدی بر روش شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی
اثر حاضر متکفل ارائه الگویی صحیح و ضابطهمند در استنباط آموزههای اخلاقی بر پایه قرآن و حدیث است. این تحقیق شروعی برای مباحث روشسناسی اجتهاد در اخلاق اسلامی در پنج فصل است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب درآمدی بر روش شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی به قلم دکتر مصطفی همدانی از سوی انتشارات سمت در ۲۳۹ صفحه به زیور طبع آراسته شد. روششناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی، دانشی بنیادی و ناظر بر تولید صحیح و ضابطهمند آموزههای اخلاقی اسلامی بر پایۀ قرآن و حدیث است که روش اجتهاد را از تمحض در علم فقه به فراخنای استنباط اخلاقی …
توضیحات بیشتر »نگرانیهای اقتصادی و فرهنگی مراجع در دیدار با رئیسی
رئیسجمهور در سفری همراه با برخی از اعضای هیات دولت به قم رفت و با مراجع و علمای قم دیدار کرد. در این دیدارها علما و مراجع تقلید نگرانیهای فرهنگی و اقتصادی خود را مطرح کردند و خواستار رفع دغدغههای معیشتی مردم ازجمله رفع گرانیها، حل مشکل اجاره مسکن، گرانی برخی اقلام غذایی، نوسانات نرخ ارز و مهار عوامل تورمزا در اقتصاد کشور شدند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در سفر دو روزه به دیار کریمه اهل بیت (ع)، ضمن پیگیری روند اجرای مصوبات دور نخست سفر استانی و بهرهبرداری از طرحهای اقتصادی و عمرانی و …
توضیحات بیشتر »درنگی کوتاه در پژوهشهای پنج خاورشناس درباره الکافی کلینی/ علی راد
شبکه اجتهاد: پژوهشهای خاورشناسان دربارۀ الکافی الکلینی در سده معاصر هر چند دورههای متنوع با رویکردهای متعدد را تجربه کرده است ولی تحلیل روند و برایند این جریان حدیث پژوهی نوآمد در بازشناسی حدیث شیعه گویای این مهم است که این جریان هنوز در گام نخستین خود در شناخت و ارزیابی الکافی الکلینی قرار دارد و تا رسیدن به پژوهشهای فاخر و ممتاز در تحلیل و نقد این کتاب حدیثی شیعه فاصله زیادی دارد لذا تا کنون تک نگاری جامع، فاخر و برتری از سوی خاورشناسان در الکافی پژوهی ارائه نشده است و تعداد خاورشناسانی که به پژوهش درباره الکافی …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه ذیقعده ۱۴۴۵ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …
توضیحات بیشتر »امسال حجاج باید بتوانند منطق قرآنی برائت را به همه دنیای اسلام منتقل کنند/ حج امسال، حج برائت است/ جمهوری اسلامی در پشتیبانی از فلسطین منتظر کسی نماند و نمیماند
رهبر انقلاب با اشاره به اینکه فریضه حج باید مشحون از نام مبارک حضرت ابراهیم و تعالیم آن پیامبر بزرگ باشد، برائت از دشمنان دین خدا را از جمله تعالیم ارزشمند ابراهیمی خواندند و گفتند: از ابتدای انقلاب، برائت یک رکن جاری در حج بوده است اما امسال و با توجه به حوادث عظیم و عجیب غزه که بیش از همیشه چهره خونآشام مجموعهی برخاسته از تمدن غربی را آشکار کرده است، حج امسال به صورت ویژه حج برائت است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار مسئولان و کارگزاران حج و جمعی از زائران …
توضیحات بیشتر »پرسش و پاسخهای صریح در باب «نظریه مقاصد شریعه»
استاد علیدوست گفت: آن کسی که میگوید نماز صبح برای این بوده که مردم ساعت ۷ سر کار بروند و هکذا، او دارد یک فلسفهی حکم برای یک حکم شرعی درست میکند. این فلسفهبافی برای یک حکم خاص است و ربطی به مقاصد ندارد. ما اصلا به این مقاصد نمیگوییم. البته بعد در یک نظام حلقوی میگوییم. یعنی باید مجموعهی نصوص دیده شود، مخالف مسلّمات دین نباشد. حتی اگر مخالف مشهور بود، چون از مشهورات ابایی نداریم. شبکه اجتهاد: موضوع «فقه مقاصدی» یا «مقاصدالشریعه» اگرچه بحث جدیدی بین فقها نیست، اما در سالهای اخیر مورد توجه و تبادل نظر بین …
توضیحات بیشتر »دوگانههایی بی بنیاد/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: برخی از نویسندگان و پژوهندگان عرصه فقه سیاسی، به تناسب وضعیت سیاسی کشور، دوگانههایی را طرح کرده و تعارضی را تصویر نموده و حکم به تقدم یک طرف به طرف دیگر میدهند. پیشتر، درباره دوگانه موهومی «حق امام یا حق مردم» نوشته بودم و در این یادداشت میخواهم درباره دوگانه دیگری بنویسم که، آقای سیدضیاء مرتضوی بیان کرده و میان «نظام اجتماعی» از «نظام سیاسی» تفکیک کرده و در مقام تعارض حفظ نظام اجتماعی را مقدم بر حفظ نظام سیاسی میداند. نتیجهای که ایشان گرفته، متبلا به نقصی است که در نوع نگاه به رابطه حاکمیت اسلامی با …
توضیحات بیشتر »مقاصدیها انضباطی در بیان مقاصد ندارند/ مخربترین اثر نظریه مقاصد، حذف قرآن و سنت در استنباط احکام است!/ خطابات قانونی با مقاصد اصلاً قابل جمع نیست
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: قدمای اهل سنت مقاصد را در پنج چیز قرار دادند اما معاصرین از اهل سنت آن را توسعه داده میگویند منحصر به آن پنج مقصد نیست مثلاً آزادی انسان یا کرامت انسان و نیز عدالت هم جزء مقاصد شریعت است، این موارد را نیز اضافه به مقاصد الشریعه نمودهاند. امروز یکی از مشکلات مقاصدیها این است که انضباطی در بیان مقاصد ندارند و مشخص نیست، تعداد این مقاصد چندتاست، محدودند یا نامحدود؟ هر چه زمان میگذرد به تعداد آن اضافه میکنند. همچنین این نظریه آثار مخرب فراوانی در پی خواهد داشت که مخربترین …
توضیحات بیشتر »نگاهی به کتاب «مقاصد الشریعه» اثر استاد فاضل لنکرانی
این اثر تقرایرات مهدی اعلایی است که برگرفته از چهارده جلسه درسی از سلسله مباحث دروس خارج استاد محمدجواد فاضل لنکرانی میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، بر آن است که مقاصدیون در کشف تعداد ملاکات دچار تزلزل هستند و خلط مبحث در ارائه ملاکات احکام وجود دارد. همچنین این ملاکات احکام با ملاکات دین در مواردی تعارض وجود دارد. عدم وجود دلیل معتبر از قرآن و حدیث دال بر مشروعیت مقاصدالشریعه، از موانع جدی مراجعه به فقه المقاصد است. این کتاب در یک مقدمه و پنج فصل تنظیم شده که در نگاه کلی، بررسی تعاریف فقهالمقاصد، …
توضیحات بیشتر »دفتر فقه معاصر و تحولآفرینی در حوزه
«تدوین کتاب برای سطوح عالی حوزههای علمیه»، «تولید کتب اجتهادی در فقه معاصر»، «عرضه تولیدات علمی حوزه در دانشگاهها»، «برگزاری دروس خارج و تمهیدی فقه معاصر» و «ادامه فقاهت در حاکمیت» پنجگام مهم دفتر فقه معاصر حوزه است که در ۸ سال گذشته برداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر فقه معاصر حوزه، در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری و مراجع عظام و اساتید و عموم فضلا و طلاب حوزههای علمیه، بر تحول اجتهادی حوزههای علمیه مبتنی بر فقه جواهری و در راستای اجرای بند اول، دوم، سوم و هشتم اهداف کلان «سند چشمانداز حوزههای علمیه» و راهبردهای کلان …
توضیحات بیشتر »آیا فقه باید خودش را با مسائل روز تطبیق دهد؟
برخی گزارهها و قواعد بنیادین هم در حقوق وجود دارند که در فقه نیز موجودند اما برخی گزارهها همانند آزادی بیان و آزادی مطبوعات نیز وجود دارند که در فقه، دقیقا با این عنوان موجود نیستند. بنابراین باید سوالی در مقابل فقه قرار دهیم که آیا نهاد آزادی بیان یا آزادی مطبوعات را قبول دارد یا خیر؟ در این زمینه نیازمند پاسخهای عقلانی هستیم. باید خصوصیات گزارههای فقهی و خصوصیات گزارههای حقوقی را هم بیان کنیم و بعد بگوییم الزامات تبدیل اینها چیست؟ به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمود حکمتنیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست …
توضیحات بیشتر »اهمیت کتاب «الخلل فی الصلاه» در چیست؟
چرا مطالعه آخرین کتاب و محصول تدریس سالهای پایانی اقامت امام خمینی (ره) در حوزه علمیه نجف اهمیت دارد؟ شبکه اجتهاد: از میان کتابهای نوشته شده به قلم امام خمینی «نماز» از جایگاه ویژهای برخوردار است، چرا که ایشان سه کتاب از تالیفات و تصنیفات ارزشمند خود را به «نماز» اختصاص داده و از این «نور چشم نبی رحمت» هم در ساحت عرفان از اسرار و آداب آن سخن گفته و هم در ساحت فقه از احکام نماز تحقیق کرده است. در دو کتاب «سر الصلاه» و «آداب نماز» نگاه عرفانی به نماز شده و اسرار و آداب باطنی نماز …
توضیحات بیشتر »چرا فتاوای فقهی هوش مصنوعی اعتبار ندارد؟
استاد خارج فقه حوزه قم ضمن اشاره به اینکه هنوز توانمندی هوش مصنوعی مشخص نشده است، توضیح داد با فرض اینکه این ابزار در آینده بتواند به فتاوی فقهی دسترسی پیدا کند، چرا فتاوایش حجیت و اعتبار شرعی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «هوش مصنوعی و حجیت فتوا، قضا و قول خبره و کارشناس»، با سخنرانی استاد محمد قائینی نجفی، مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد که گزیده آن را برگرفته از ایکنا میخوانید: عنوان سخنان ما وضعیت بررسی اعتبار فتوا و قضا در سایه این وسیله جدید به …
توضیحات بیشتر »شیخ انصاری سطح موفقی از رویکرد مدرسی به فقه را ایجاد کرد/ ادبیات مؤثری در توضیح روششناسی مدرسی حاکم بر فقه نداریم
مدیر امور بین الملل پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر با بیان اینکه فقه، بزرگترین نظام الهیات معطوف به عمل است، اظهار کرد: اگر چنین نظام الهیات معطوف به عملی در بین شیعه شکل گرفته که در دنیا بینظیر است، حتماً منطقی روششناختی هم در پشت آن وجود دارد که باید شناخته شود ولی ما این کار را نکردهایم و این ناکامی، معرف یک کوررنگی ناخواسته است که بدون آن که بدانیم و دریابیم، نتوانستهایم آغاز و خاتمه آن را مشخص کنیم و دریابیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عبدالمجید مبلغی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در سلسله …
توضیحات بیشتر »فقه اخلاقی و اخلاق فقهی
فقهی، اخلاقی است که تمام اثر سیئه و زشتی را در عقاب قراردادی اخروی نبیند، که اگر در جایی، عقاب قراردادی اخروی، وعید داده نشده بود، حکم به جواز کنیم، بلکه در کنار نگاه به این عقاب قراردادی اخروی برای سیئات، دو نکته ملاحظه گردد؛ برای اینکه فقه دچار تجویز سیئات نشود، باید در کنار عقاب قراردادی اولاً عقاب را در تجسم اعمال هم ببینیم؛ ثانیاً بازتاب عمل در خروج از جاده عدالت را هم ملاحظه کنیم. شبکه اجتهاد: در ابتدا چند عبارت از سه فقیه بزرگوار میخوانم و آنگاه در مورد موضوع «فقه اخلاقی و اخلاق فقهی» بحثی ارائه …
توضیحات بیشتر »واکاوی فقهی حقوقی دسترسی به پلتفرمهای خارجی از طریق پوستههای داخلی
مدیر گروه فقه ارتباطات، هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) نسبت به بند چهارم مصوبه نود و ششم شورای عالی فضای مجازی گفت: در این مصوبه مسئلهشناسی مناسبی صورت نگرفته و این اشکال، کل مصوبه را تحت الشعاع قرار داده است. از دلایل ضعف مسئلهشناسی میتوان به «ارتباط ضعیف مسائل ذکر شده با مسائل حوزه فرهنگ، سبک زندگی، کسب و کار و تجارت» و «توجه نداشتن به فرآیندها به خصوص فرآیند محدود سازی طبیعی پلتفرمهای داخلی» اشاره داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «واکاوی فقهی حقوقی دسترسی به پلتفرمهای خارجی از طریق پوستههای داخلی» با ارائه …
توضیحات بیشتر »اندیشههایی همچنان بهروز و کارآمد/ امید درویشی
شبکه اجتهاد: اگر بر خشت خشت کلمات استاد شهید مرتضی مطهری نگاهی موشکافانه داشته باشیم، مشاهده میکنیم که این بنّای بصیر با برهَم نهادن بینشهای بنیادینش، بنایی زیبا خلق کرده که هر رهگذری به وُسع خویش از زیباییهای آن بهرهمند میشود. عجین شدن فهم عالمانه و تفکر فقیهانۀ این فقیه مبارز با نیازها، مقتضیات و جریانات سیاسی اجتماعیِ زمانهاش، از ایشان شخصیتی منحصربهفرد ساخته است که بهراحتی نمیتوان از اندیشههای ناب ایشان چشمپوشی کرد. در میان این اندیشههای بنیادین، اندیشههای سیاسی ایشان نقش برجستهای در جهت دهندگی به انقلاب و ساختارمند نمودن نظام اسلامی دارند، که شایسته است مورد توجه …
توضیحات بیشتر »لزوم مطالعات تاریخ سیاسی در شناخت فقه مذاهب
شبکه اجتهاد: فقه با تاریخ در هم تنیده و رابطهای دوسویه میان ایندو وجود دارد، لذا تاریخ جزئی اجتنابناپذیر از فقه مذاهب اسلامی است. فهم درست و تفسیر دقیق گزارههای فقهی شریعت بدون درنگ ژرف در پس زمینههای تاریخی (به مفهوم کلان تاریخ) این گزارهها از زمینه تا مقاصد آنها میسور نیست. فروکاست ادله نقلی فقه به مثابه متون ادبی و بسنده نمودن به تحلیل معناشناختی متنگرای محض آنها رهزن نظریه اصیل شریعت در عرصههای متنوع فقه اسلامی است و به نصگرایی در پژوهش فقهی میانجامد که فقط به دنبال تبیین مدلول ادبی و معانی ادله فقهی بدون توجه به …
توضیحات بیشتر »زمینههای استدلالی تبدل رأی آیتالله حکیم در مورد اهل کتاب
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم معتقد است زمینه تبدل رای مرحوم آیتالله حکیم در مورد اهل کتاب از پیش وجود داشته و نیازی به استدلال به ادله جدید نداشتهاند اما به نوعی احتیاط در فتوا داشتند و بالاخره در اواخر عمر این احتیاط را کنار گذاشتند و با قطعیت فتوا دادند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مشهور فقهاء امامیه، قائل به نجاست اهل کتاب میباشند اما برخی از قدماء مانند ابن جنید، عمانی و شیخ طوسی در نهایه و برخی از متأخر المتأخرین مانند آیتالله حکیم قائل به طهارت اهل کتاب شدهاند.(۱) حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملک زاده، استاد درس خارج …
توضیحات بیشتر »دلالت سیره عقلاء بر قاعده حرمت تنفیر از دین
تکتم آزاد در بخشی از پایان نامه سطح چهار خود با عنوان «بررسی مستندات قاعده حرمت تنفیر از دین و کارکرد آن در فقه خانواده»، به نقش سیرۀ عقلا به عنوان مستند قاعدۀ حرمت تنفیر از دین پرداخته و در ابتدا سیره عقلا معناشناسی و تفاوت آن با مفاهیم مشابه از قبیل ارتکاز عقلاء، بنای عقل، عرف، عادت و سیرۀ متشرعه مشخص گردیده، سپس سه مبنای نظری که در حجیت سیره عقلا نزد فقیهان شیعه موجود است، بیان و در ادامه برای اثبات قاعده حرمت تنفیر از دین به سیره عقلا استناد شده و مقصود از عقلا و نیز کاشفیت …
توضیحات بیشتر »