آخرین اخبار

اختصاصی شبکه اجتهاد: ولایت مطلقه فقیه بدین معنا که فقیه بر تمام شؤون اجتماعی و حاکمیتی ولایت داشته و ولایتش مقید به حوزه‌ای خاص نیست، جایگاه محکم و با سابقه‌ای در فقه امامیه دارد. پیشینه و گذشته نظریه ولایت مطلقه فقیه در فقه شیعه، همواره یکی از مهمترین گلوگاه‌های مباحثات موافقین و مخالفین این نظریه بوده است. این امر نه فقط از این جهت که به هدف اثبات و رد دلیل اجماع بر ولایت مطلقه فقیه رخ داده باشد، بلکه اساساً فارغ از جایگاه دلیل اجماع در مسئله ولایت مطلقه فقیه و هر مسئله فقهی دیگر، اثبات پیشینه عمیق و …

استاد الهی خراسانی پیشنهاد داد: برای حوزه خواهران، تشکیل یک شورای فقهی برجسته برای حل مسائل فقهی به صورت جمع‌سپاری می‌تواند راهکار مناسبی باشد. در ابتدا نیازی به کار اجتهادی نیست و اولویت باید با مسائل اختصاصی بانوان باشد. این رویکرد به اعتمادسازی کمک می‌کند و اگر با قوت عمل شود، همان آقایانی که مدعی اجتهادند، خواهند فهمید که دیدگاه شما سنجیده‌تر است. این شورای فقهی می‌تواند تجربیات را به شکل سیستمی فراهم کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در میانه تحولات اجتماعی و فکری جامعه امروز، مسئله اجتهاد بانوان در حوزه‌های علمیه خواهران به یکی از محوری‌ترین مباحث تبدیل شده است. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش فقه، به جهت جایگاه و کارکردی که در حیات و جامعه انسانی دارد، اگر مهم‌ترین دانش در مجموعه دانش‌های اسلامی نباشد، در زمره مهم‌ترین آن‌ها قرار دارد. امروزه و در پرتو حکومت و نظام اسلامی، فقه به‌مثابه نرم‌افزار اداره جامعه و حکومت، اهمیت و محوریت ویژه‌ای یافته است. نظام اسلامی در ایران، نظامی با محوریت فقه و کارگزار فقیه عادل، لزوم و ضرورت پرداختن تفصیلی و تخصصی به فقه را مضاعف کرده است. بدیهی است حضور فقه در عرصه حکومت و اداره، الزاماتی دارد: اولین الزام در این ساحت، تغییر رویکرد در فقه از فردی نگری …

شبکه اجتهاد: پیش از آن‌که اخباریان، جایگاه دانش اصول فقه در اجتهاد را به چالش بکشانند، اغلب فقیهان، هرچند اصول فقه را به عنوان یکی از دانش‌های ضروری برای اجتهاد معرفی می‌کردند اما اهمیت آن را بالاتر  از همه دانش‌های دیگر قرار نمی‌دادند. در این دوره، بسیاری از فقیهان، عامل دیگری به نام “قوه رد فرع بر اصل” را بزرگ‌ترین شرط اجتهاد می‌دانستند (شیخ بهایی،  زبده الأصول، ص: ۴۱۴ ، سید مجاهد، مفاتیح الأصول، ص: ۵۷۸.) علوم بایسته در اجتهاد قبل از اخباریان وحید بهبهانی نیز مانند همین بزرگان، وقتی می‌خواست علوم مؤثر بر اجتهاد را بازگو کند، همین قوه …

شیخ مفید و شیخ صدوق، به برخی از روایات کافی عمل نکرده‌اند. محقق حاجی نوری معتقد است که عدم عمل این بزرگان به دلیل وجود روایات معارض بوده است و این‌که در متن روایات کافی تعارضی وجود داشته باشد، این امر لزوماً نافی اعتبار کلی کتاب نیست؛ اما برخی از بزرگان، از جمله آیت‌الله شبیری زنجانی، بر این باورند که در مواردی، بزرگان دینی به روایاتی عمل نکرده‌اند که بدون معارض بوده است؛ بنابراین چون برخی روایات را ضعیف می‌دانستند عمل نکردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در اعتکاف …

شبکه اجتهاد: دیدگاه علامه محمدتقی جعفری در تفسیر آیه «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ…» مقصود از قوام قیم به اصطلاح فقهى و حقوقى نیست، زیرا قیم کسى را می‌گویند که اختیار تصرف در مال و توجیه زندگى کسى دیگر را در اختیار داشته باشد، مانند قیم صغیر و قیم دیوانه و سفهاء و غیر ذلک. و مسلم است که مرد به‌هیچ وجه قیمومتى بر زن ندارد. زیرا زن در تمام شئون زندگى اقتصادى و اخلاقى و مذهبى و اجتماعى از آزادى و اختیار کامل برخوردار است، فقط در شئون اجتماعى این شرط وجود دارد که مزاحم حق مرد نباشد. یعنى وظایفى …

نشست تخصصی هوش مصنوعی و علوم اسلامی با تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی ملی و ورود فقیهان به مباحث اخلاقی-فقهی این فناوری برگزار شد. اساتید با اشاره به فرصت‌هایی مانند هوش مصنوعی حاکمیتی، گراف‌دانش و کاربردهای آموزشی-ترویجی، هشدار دادند غفلت از این فناوری، تهدیدات امنیتی و وابستگی دیجیتال به دنبال دارد. پیشبینی ظهور نسل کامپوزیت هوش مصنوعی، طرح مفاهیمی مانند آواتارهای پس از مرگ و استفاده از هوش مصنوعی به‌عنوان دستیار فقها، از محورهای کلیدی این نشست بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در …

استفتائات جدید مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب از جمله «بخشیدن مهریه در ازای حضانت دائم فرزند»، «استفاده از تسهیلات بانکی در غیر مورد قرار داد»، «اقدامات درمانی برای استفاده کننده از بیمه دیگری» و «واگذاری نوشتن پایان‌نامه و مقاله به دیگران» منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن ذیل، ۲۰ سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده است. استفتائات بهمن‌ماه بخشیدن مهریه در ازای حضانت دائم فرزند سؤال۱: خانمی هنگام طلاق ذمه زوج را از مهریه …

استاد محسن اراکی خاطرنشان کرد: شاید مشکلات امروز اقتصادی از جمله تورم، کاهش ارزش پول ملی و مانند آن، به دلیل تن دادن مکرر ما به اضطرار است، در حالی که می‌توان حکم اولیه پول را یافت و در پی اجرایی ساختن آن بود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، که در جمع تعدادی از طلاب و پژوهشگران حوزه علمیه قم سخن می‌گفت، با اشاره به این که اصولا طلا و نقره در اسلام برای مبادلات در نظر گرفته شده و نه چیز دیگر اظهار کرد: باید گفت هر جامعه ثروت محدودی دارد و با تداوم وضعیت فعلی، طلاهای …

استاد‌هادی تهرانی معتقد است محققان و دانشگاه‌ها و انجمن‌ها و تشکل‌های اسلامی پراکنده کار کرده‌اند و همتی برای تصمیم‌سازی بر اساس نظریه نداشته‌اند، لذا به اهداف اقتصاد اسلامی نرسیده‌ایم. او که سال‌ها تجربه حضور در شورای مشورتی بانک مرکزی و کمیته فقهی سازمان بورس داشته تصریح می‌کند عملکرد کمیته‌ها خیلی خوب بوده؛ اما اقدامات انجام شده در حوزه شرعی‌سازی ابزارها، برای تسکین بوده؛ نه درمان! و متاسفانه با توجه به خلا نقش سسیستم بالادستی زحمات کمیته‌ها در حد مسکن باقی مانده است و نیز مدیریت درستی برای استفاده از تجربیات کارشناسان فقهی و اقتصادی و تنظیم ساختارهای اقتصادی بر اساس …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه تهران با بیان اینکه فقه المقاومه یکی از مسائلی است که پس از انقلاب اسلامی مطرح شده و ما در زمینه ادبیات آن، فقیر هستیم، گفت: ما در رفتار و سلوک با این مسئله، کمتر مواجه بودیم و لذا فقهای ما کمتر به آن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی‌اکبر رشاد، در دومین نشست از سلسله نشست‌های فقه مقاومت در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) با اشاره به بازتاب‌‌های انقلاب اسلامی اظهار کرد: ما نسل انقلاب اسلامی هستیم و می‌‌دانیم که این انقلاب، چقدر مسائل جدید به وجود آورد و …

شبکه اجتهاد: شناخت دقیق جایگاه فقه در زمان حاضر مستلزم بررسی روند تاریخی و مسیرهایی است که فقه طی آن‌ها شکل گرفته است. برای این که به درستی بدانیم در فقه چه جایگاهی داریم، ناچاریم که بفهمیم چگونه به جایی که در آنیم، رسیده‌ایم. این فهم و خودآگاهی از وضعیت فعلی فقه، و در گام بعدی آینده پژوهی فقه، از رهگذر مطالعه و بررسی تاریخ فقه میسر می‌گردد. اما چه نوع تاریخ فقهی؟ رویکرد بیوگرافیکی در تاریخ فقه یک سبک بسیط و تاحدودی رایج از مواجهه تاریخی با فقه این است که صرفا به ذکر تاریخ تولد و وفات فقها، کتاب‌های …

در پنجمین هم‌اندیشی توسعه علوم اسلامی، اساتید برجسته حوزه و دانشگاه، چالش‌های ناگفته هوش مصنوعی در قلب علوم اسلامی را واکاوی کردند. از مسئولیت مدنی رباتها تا بازتعریف مفاهیمی چون “اراده آزاد” و “مسئولیت‌پذیری” در فقه، از دغدغه‌های اخلاقی نقض حریم خصوصی تا پرسش‌های اعتقادی درباره خلق “انسان مصنوعی”، این نشست علمی صحنه رویارویی سنت و فناوری بود. آیا هوش مصنوعی می‌تواند همکار عالمان و فقهای دین شود؟ پاسخ‌ها از تغییر الگوهای آموزشی تا هشدار درباره “تقلب هوشمند” و ضرورت بازخوانی فلسفه احکام شرعی، افقی پیچیده را ترسیم می‌کند. گزارشی از شور دوم این رویداد که تأکید می‌کند: «این فناوری …

شماری از کشورهای عربی و اسلامی از جمله عربستان، مصر، امارات، قطر، کویت، لبنان، عمان، فلسطین، سوریه، یمن، اردن، بحرین، مالزی، تونس فیلیپین، برونئی، موریتانی، هرات افغانستان، کردستان و اهل‌سنت عراق اعلام کرده‌اند که فردا شنبه نخستین روز ماه مبارک رمضان است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دیوان عربستان در بیانیه‌ای گزارش داد دیوان عالی در عربستان پس از رویت هلال در رصدخانه تمیر و حوطه السودیر، فردا شنبه را اولین روز ماه مبارک رمضان اعلام کرد. اندونزی رسماً اعلام کرد که آغاز ماه رمضان ۱۴۴۶ هجری قمری شنبه، ۱ مارس ۲۰۲۵ خواهد بود. این تصمیم در جلسه تعیین رؤیت هلال …

شبکه اجتهاد: بر اساس آخرین فتاوای مقام معظم رهبری (شرط هم افق بودن، کافی بودن رؤیت به وسیله ابزارهای رصدی و اعتبار رؤیت هلال در روز برای اثبات اول ماه بودن ِ فردای آن روز) شیوه تعیین اول ماه رمضان۱۴۴۶به شرح ذیل ارائه می گردد: ۱. روز جمعه ۲۸ فوریه ۲۰۲۵ در تمام دنیا اقدام به استهلال نمایند که درصورت توفیق در رؤیت هلال، شنبه اول ماه رمضان آنان خواهد بود. ۲. در صورتی که در ایران روزشنبه اول مارس۲۰۲۵به عنوان اول ماه رمضان اعلام گردد کشورها و مناطقی که ذکر می شوند از این اعلام تبعیت نمایند: کشورهای غرب …

در اولین هم‌اندیشی بررسی ظرفیت‌های پشتیبانی علمی و تحقیقاتی حوزه علمیه خراسان در فرایند قانون‌گذاری، حجت‌الاسلام والمسلمین نهاوندی با اشاره به تورم قوانین در کشور و وجود بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون و ۱۱۰ هزار مقرره در شوراهای مختلف، بر ضرورت تطبیق قوانین با موازین شرعی و فقهی تأکید کرد و با استناد به سخنان رهبر معظم انقلاب، خاطرنشان کرد که توجه به مبانی شرع باید اصلی‌ترین منشأ قانون‌گذاری باشد. در این نشست، اساتید حوزه‌ علمیه خراسان بر لزوم تحول در فقه معاصر و تطبیق آن با نیازهای امروزی جامعه تأکید و مشهد را به عنوان کانون پرورش …

با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی، استفاده از ابزارهای علمی مانند تلسکوپ برای رویت هلال به یکی از مسائل مهم فقهی تبدیل شده است. در نشست «بررسی فقهی رویت هلال با چشم مسل» دو دیدگاه اصلی مطرح شد: موافقان و مخالفان رویت هلال با چشم مسلح. هر دو طرف به ادله شرعی و روایات استناد کردند، اما در نحوه تفسیر این ادله اختلاف نظر داشتند. در نهایت، این جلسه به روشن‌تر شدن ابعاد فقهی این مسئله کمک کرد و زمینه را برای ادامه بحث‌های علمی در این زمینه فراهم نمود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، رویت هلال ماه یکی از …

علم اقتصاد به معنای راه‌های علمی برای مبارزه با تورم برای ایجاد رونق اقتصادی امری است که احدی ادعای وجود آن در اسلام را ندارد؛ چرا که علم اقتصاد ناشی از تجربه است. لکن نفی وجود مکتب اقتصادی و نظام اقتصادی در اسلام صحیح نیست؛ بالاخره اسلام وراء احکام تعبدی خود، ارزش‌هایی در مسائل اقتصادی مطرح کرده است شبکه اجتهاد: شبهه‌ای وجود دارد به این عنوان که: اساس بانکداری بر رباخواری می‌باشد از همین رو تفکیک بین بانکداری و رباخواری در عمل امری غیر ممکن است. شبهه: تلازم ذاتی بانک و ربا سیر شکل‌گیری بانکداری در تاریخ بدین صورت بوده …

اساتید حاضر در نشست اول پنجمین هم‌اندیشی «توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی» که به موضوع ظرفیت‌ها و چالش‌های هوش مصنوعی در علوم اسلامی» اختصاص داشت، با تأکید بر لزوم گذار از نقش مصرف‌کنندگی به «سهامداری فعال» در فناوری، به واکاوی فرصت‌هایی همچون پردازش زبان‌های دینی، تحلیل نسخ خطی، شبکه‌های دانشی و حتی مهندسی فقه شخصی‌شده پرداختند. در کنار این ظرفیت‌ها، هشدارهایی درباره پیچیدگی‌های اخلاقی، محدودیت‌های تصمیم‌گیری هوش مصنوعی و ضرورت تربیت نسل جدیدی از دانش‌پژوهان «دو باله» (مسلط به علوم اسلامی و فناوری) مطرح شد. این هم‌اندیشی، گامی به سوی ترسیم نقشه راهی است که در آن، علوم اسلامی نه …

یکی از راهبردی‌ترین اقدامات در مسیر تولید علم، صورت‌بندی و روایت تحلیلی از شیوه و روش علمورزی عالمان است. از این جنس مطالعات در رشته فقه به مکتب شناسی فقهی یاد می‌شود. مکتب شناسی فقهی تلاشی است برای بازخوانی عناصر محوری در روش استنباط فقهای بزرگ به منظور کشف منهج اختصاصی ایشان و تفکیک انواع روش های تفقه از یکدیگر برای انتخاب بهترین و کارآمد ترین منهج. در این بین زمینه‌سازی برای بهره‌وری بیشتر از آثار فقها، کمک به مقوله روش شناسی در تحقیقات فقهی و هموارتر شدن مسیر دستیابی به اجتهاد، برخی از آثار و فواید مکتب شناسی فقهی …

نشست سوم چهارمین هم‌اندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور اساتید به بررسی موضوعات کلیدی همچون «روش کاربردی‌سازی علوم اسلامی»، «فناوری‌های تبدیل معارف اسلامی به کاربست‌ها»، «نظام‌سازی در علوم» و «نقش علوم اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی» پرداخت. سخنرانان این هم‌اندیشی، از جمله استاد مجتبی الهی خراسانی، استاد محمد قطبی، استاد رضا اسلامی، استاد علیرضا پیروزمند و استاد ابوالقاسم مقیمی حاجی، بر ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین، ایجاد نظام‌های علمی منسجم و تقویت ارتباط بین معارف اسلامی و زندگی عملی تأکید کردند. این نشست گامی مهم در جهت توسعه علوم اسلامی و تبدیل آن به ابزارهایی کاربردی برای …

شبکه اجتهاد: اکنون یکصد و سه سال از بازتأسیس حوزه علمیه قم توسط عالِم عامل با ورع می‌گذرد. تشکیل حوزه علمیه به آغازین روزهای بعثت رسول اکرم صلوات‌الله‌علیه بازمی‌گردد. از همان هنگام که پیامبر به رسالت برگزیده شد، آموزش و تعلیم معارف اسلام نیز آغاز شد. تبلیغ دین وظیفه‌ای بود که پیامبر اسلام صلوات‌الله‌علیه از همان ابتدای بعثت، به آن توجه ویژه‌ای داشت. مجموعه‌ای که پس از هجرت پیامبر صلی‌الله علیه وآله به مدینه، بارور گردید و همزمان با گسترش دامنه دعوت اسلام، به خاطر تلاش پیامبر صلی‌الله علیه وآله برای تربیت مبلّغان دین و نیز مجاهدت‌های یاران آن بزرگوار …

شبکه اجتهاد: بیانات رهبر انقلاب در جمع دست‌اندرکاران برگزاری «همایش بین‌المللی تفسیر تسنیم» منتشر شد. بیاناتی که علاوه بر تعابیر ویژه نسبت به شخصیت آیت‌الله جوادی آملی و تفسیر برجسته ایشان، «تفسیر تسنیم»، اشارات مهمی درباره جایگاه تفسیر در حوزه‌های علمیه داشت و از ضعف و کمک‌کاری حوزه‌های علمیه، به‌ویژه حوزه‌های علمیه شیعه در طول تاریخ حکایت می‌کرد: «در مقوله تفسیر قرآن… حوزه‌های مختلف ما، در طول زمان، خیلی کم‌کاری داشته‌اند». البته این تذکر جدیدی نیست و موضوعی است که بارها و در فرصت‌های گوناگون توسط رهبر انقلاب بیان شده است. این سخن را کسی می‌گوید که خود در سال‌های …

در چهارمین و پنجمین هم‌اندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، اساتید حاضر به بررسی فرآیندهای کاربردی‌سازی علوم اسلامی پرداختند. مباحث نشست دوم این هم‌اندیشی، از الزامات و روش‌های تبدیل معارف اسلامی به کاربست‌های عملی تا چالش‌ها و راهکارهای تحقق حکمرانی دینی در بستر تمدن نوین اسلامی را در بر گرفت. سخنرانان با تأکید بر نقش زیست‌بوم علمی، نظام روش‌شناسی و مدل‌سازی، بر ضرورت پیوند دانش اسلامی با نیازهای جامعه و سبک زندگی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد. …

آیت‌الله جوادی آملی مولف تفسیرشریف تسنیم، پس از رونمایی از ۸۰ جلد تفسیر تسنیم، به نقش حوزه‌های علمیه در ترویج معارف قرآنی اشاره کرده و تفسیر «تسنیم» را محصول تلاش‌های حوزه دانست و اظهار داشت: بدون تردید این کار، کار حوزه است، بنده یک نفر در برابر این گروه با عظمت هستم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش بین المللی تفسیر «تسنیم»، اثر عظیم علمی و تفسیری حضرت آیت‌الله جوادی آملی، صبح امروز با حضور معظم‌له و اساتید مکرم صادق آملی لاریجانی، علیرضا اعرافی، محمدی گلپایگانی، سیدحسن خمینی، سید عباس صالحی و جمع دیگری از مسئولین کشوری و لشکری و همچنین …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …

رهبر انقلاب، با تجلیل از شخصیت ممتاز آیت‌‌الله جوادی آملی مفسّر بزرگ قرآن کریم و صاحب تفسیر تسنیم، حوزه علمیه را وام‌دار مجاهدت این عالم فرزانه در ممارست بیش از ۴۰ ساله برای تحقیق و تدریس و تألیف تفسیر تسنیم دانستند و افزودند: البته فعالیت‌های آیت‌الله جوادی آملی در زمینه علوم عقلی و نقلی و کارهای فقهی، فلسفی و عرفانی ایشان همگی مهم و درخور تقدیر است اما هیچکدام قابل مقایسه با کار تفسیر قرآن ایشان نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دست‌اندرکاران برگزاری همایش بین‌المللی تفسیر تسنیم که در تاریخ ۴ اسفند ۱۴۰۳ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از مناظره دو استاد مطرح درس خارج حوزه علمیه قم، گزارش‌ها و نقد‌های متنوعی بر این جلسه صورت گرفته؛ ولی زوایای دیگری در این مناظره وجود داشت که هنوز از آن سخنی گفته نشده. این مناظره موجب تازه شدن دردی کهنه در روش و نوع نگرش رویارویی حوزویان در مسائل اختلافی بود. فارغ از قضاوت پیرامون دعاوی مطرح در حول گزاره‌‌های علمی (با وجود همه اختلافات مبنایی و روش استنباط فقهی)، تندی‌ای در این مواجهه‌ها دیده می‌شود، که نیاز به واکاوی دارد. برخی از یادداشت‌ها در این زمینه، سمت و سوء اخلاقی داشتند، و ریشه را …

شبکه اجتهاد: سید حسن نصرالله، فرزند حوزه‌های علمیه شیعه است، اما آیا این دستگاه تربیتی، الگویی همچون او را به‌عنوان یک استاندارد و نُرم می‌پذیرد؟ یا آنکه نسبت او به حوزه علمیه صرفاً در ابعاد معنوی و تلبس به عبا و عمامه تعریف می‌شود و فهم سیاسی، رهبری میدانی، فراست و هوشیاری او در عرصه‌های حساس مبارزه و سیاست، محصولی خارج از چارچوب خروجی حوزه به شمار می‌آید؟ چنانکه اگر فارغ‌التحصیل رشته پزشکی وارد عرصه مبارزات سیاسی و نظامی شد، به معنای آن نیست که حاصل فلان دانشکده علوم پزشکی است که برای تربیت نیروی متخصص تأسیس شده و برنامه‌ریزی …

شبکه اجتهاد: یکی از مؤلفه‌های هویت‌بخش هر تمدنی، ارزش‌هایی است که بر همه ابعاد و اضلاع آن تمدن و به ویژه بر سوگیری‌های آن اثرگذار است. زنده نگاه داشتن این ارزش‌ها در گروی مجاهدت‌ها و فداکاری‌ها و از جان‌گذشتگی‌های شخصیت‌هایی است که چه بسا بهره‌وران و حتی نقش‌آفرینان آن تمدن در دوره‌های بعد از آن آگاه نباشند ولی این ناآگاهی موجب از بین رفتن واقعیت و یا توجیه‌کننده غفلت از آن نیست. به عنوان مثال استقرار دولت اسلامی در مدینه النبی که بذر نخستین تمدن پیشین اسلامی به شمار می‌رود رهین خون شهیدانی است که در غزوه‌های بدر و احد …