دیدگاه و گزارش

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه مردم در نظام اسلامی ویترین نیستند، بلکه باید مشارکت جدی کنند، گفت: حفظ امنیت سیاسی و پرهیز از استبداد حاکمان از مهم‌ترین حقوق مردم در نظام اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین بهرام دلیر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در سلسله‌نشست‌های مؤسسه مفتاح کرامت …

هنگامی که قانون اساسی را می‌نوشتیم گفتیم که اگر در میان مراجع یک مرجعی باشد که دارای چنین شرایطی باشد و مردم به صورت خودکار و خود جوش او را پذیرفته باشند احتیاج به گزینش و انتخاب نیست و اما اگر چنین نباشد، یک نوع گزینش مردم شرط است، به خاطر مقبولیت نه مشروعیت. الان هم خبرگان چنین نقشی دارد. …

حمله بیولوژیک نوعی غدر و خیانت است که در اسلام ممنوع و حرام می‌باشد. از یک سو، علامه حلی در قواعد الاحکام بیان می‌کند: «غدر» حتی با کفار خلاف نظر اسلام است و قبح ذاتی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین هم‌اندیشی علمی فقه بررسی دیدگاه فقه اسلامی نسبت به حمله بیولوژیک / علت گرایش دولت‌ها به حمله بیولوژیک نظام‌ساز …

به نظر می‌رسد در تزاحم بین مراتب و موضوعات مختلف امنیت، بالاترین امنیت را، امنیت ارزش‌های اخلاقی بدانیم یعنی مرجع امنیت را ارزش‌های اخلاقی بدانیم که حتی جان افراد نیز فدا می‌شود تا آن ارزش‌های اخلاقی در جامعه انسانی ثابت و پابرجا باقی بماند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا عضو هیئت‌علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدرس …

دکتر فیرحی معتقد است: انسان عصر انتظار نه انسان رادیکال و پرخاشگر است و نه در جستجو احکام حداکثری شریعت و نه منزوی و ناامید است؛ انسان عصر انتظار انسانی فروتن با امکان سامان حداقلی زندگی است که در این عصر، تساهل و مدارا بر او حاکم است چون دوران حیرت و تقیه است و هرچه قدر تلاش کند گوشه …

کتاب «عصر حیرت» اثر مهدی نصیری، دارای محتوایی بسیار چالش برانگیز و در عین حال مهم و حیاتی است که می‌بایست مورد تأمل و نقد و بررسی متفکران دینی قرار بگیرد. شبکه اجتهاد: مهدی نصیری با کتاب تازه خود می‌گوید اثر غیبت، حیرت است و عصر غیبت نمی‌تواند ظرف تحقق دولت و جامعه و تمدن تراز اسلام باشد و مراجعه …

با وجود ناکارآمدی‌ها ولی امتداد وضعیت مردم‌سالاری دینی برای پایایی نظام، ارزش بیشتری دارد تا اینکه در کوتاه مدت بخواهیم بخشی از بدنه نظام را از مردم جدا کنیم و مصلحت آن‌ها را بر خواست مردم ترجیح دهیم. اینکه در جمهوری اسلامی این‌قدر بر انتخابات و حمایت رهبری از منتخب مردم تأکید می‌شود، به همین واسطه است. به گزارش شبکه …

استاد رشاد در دومین جلسه درس خارج فقه مهندسی ژنتیک گفت: جدیدترین سلاح جنگی، جنگ بر اساس علوم شناختی و با تکیه بر رسانه است. امروز از شیوه تصرف در ذهن انسان به دشمن ضربه می‌زنند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن پیش رو گزارشی از دومین جلسه از درس خارج فقه مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک است که توسط استاد …

استاد هادوی تهرانی گفت: در امر ولایی حتی اگر یقین داریم که نظر ولی فقیه، اشتباه و خلاف مصلحت است، حق مخالفت عملی نداریم، گرچه می‌توانیم آن را نقد نظری بکنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مهدی‌‌هادوی تهرانی در ادامه تفسیر سوره مبارکه حدید گفت: خداوند در آیه ۲۸ این سوره «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ یُؤْتِکُمْ …

میزان تکرار «نظام» در فقه با عنوان حفظ یا عدم اختلال بسیار زیاد است و گرچه ظواهر نشان می‌دهد که فقه شیعه، فردگرا و مفاد آن کمتر ناظر به اجتماع و دولت است، ولی درون‌مایه‌های بسیار ارزشمندی درباره امور عمومی و اجتماعی از آن استخراج می‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: به بهانه محدودیت‌های دولت برای شهروندان در پی شیوع ویروس کرونا، …

جلسه نخست از سلسله مباحث دروس خارج فقه استاد علی‌اکبر رشاد تحت عنوان «فقه مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک» (فقه التکنولوجیا الحیویه و الحرب البیولوجیه)، در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضای تهران برگزار شد. این دروس، هفت صبح روزهای زوج برگزار می‌شود،بصورت برخط (آنلاین) از طریق شبکه ایشیا (مدرسه فقاهت) قابل دریافت است. گزارش ذیل مستخرج از نخستین جلسه …

نباید امر سیاسی و تأسیس حکومت دینی را در دوران غیبت در صورت امکان با مسئله ظهور پیوند بزنیم. بر اساس نگاه فقهایی مانند امام خمینی(ره)، تکلیف تأسیس حکومت بر فقیه یک واجب نفسی و مستقل از زمینه‌ساز بودن یا نبودن آن برای ظهور است. مگر ما می‌دانیم که ظهور یک سال دیگر یا دَه، صد و دویست سال دیگر …

رئیس مؤسسه فتوح اندیشه با اشاره به مبانی فقهی همکاری علما با سلاطین برخاسته از بیرون نظام خلافت گفت: فقها همکاری با خلفا را جایز نمی‌دانستند، ناصبی و مخالف بودن با اهل بیت (ع) یکی از علت‌های این مسئله است. به گزارش شبکه اجتهاد، مسئله حضور علما و فقهای شیعه در دربار سلاطین و پادشاهان در طول تاریخ همواره مورد …

شبکه اجتهاد: نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یک نظام مردم سالار دینی، از جمله نظام‌هایی است، که در عین حفظ ماهیت اسلامی خود به مبانی نظام جمهوری نیز پایبند می‌باشد و ضمن این‌که قوانین آن از دین مبین اسلام گرفته شده، به طور شایسته با برگزاری انتخابات متنوع نشان داده است که رای و نظر مردم از جایگاه بسیار …

آنچه از منظر اهل سنت ملاک عمل است، امت است و این امت شامل پیروان و مریدان و تابعان مذاهب اسلامی اعم از شیعه و سنی است چراکه شیعه و سنی دو قرائت از اسلام هستند و ما باید به پلورالیزم فهمی و به یک نوع اعتبار و حجیتی قائل شویم تا بتوانیم همدیگر را تحمل کنیم و با به …

شبکه اجتهاد: اصطلاح اسلام سیاسی، اصطلاح جدیدی در برابر اسلام سنتی به شمار می‌رود و به دنیای مدرن تعلق دارد[۱]. مؤسسه «مؤمنون بلاحدود» (مؤمنان بدون مرز)[۲] که در زمینه نواندیشی دینی فعالیت‌های علمی گسترده‌ای را در قالب‌های مختلف ساماندهی می‌کند، با استفاده از پژوهشگران متخصص حوزه‌های مختلف، پروژه جدید خود را تحت عنوان «سلسله الإسلام السیاسی» کلید زده است و …

شبکه اجتهاد: یکی از کتبی که می‌توان آن را از بحث برانگیزترین آثار سال‌های اخیر در جهان اسلام و خصوصاً جهان عرب به شمار آورد، کتاب «The Impossible State» اثر اندیشمند مسیحی فلسطینی، پروفسور وائل حلاق است که تقریباً از سه دهه پیش تا کنون، همواره بر «شریعت اسلامی» تمرکز داشته و آثاری را نیز در این زمینه به رشته …

از صفویه تا انقلاب اسلامی است که فقه ما تئوری سیاسی تولید کرده است؛ مهم‌ترین تئوری که فقه ما ناظر به سیاست از دوران صفویه تا به امروز تولید کرده است، تئوری ولایت فقیه بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع نظام سیاسی در اسلام و فقه نظام سیاسی یکی از مهمترین مسائلی است که در عرصه حاکمیتی به ویژه …

شبکه اجتهاد: فقه را می‌‏توان سیستمی دانست که از وظایف ذاتی آن، تعیین چارچوبه‏‌هایی است که ترسیم خط مشی‌‏ها را بر عهده ‏دارند. این دانش به ویژه در حوزه‌‏ای که به مسؤولیت‏‌های اجتماعی نظر می‌‏افکند، با دو مساله اساسی رو به رو است: الف) تکاپوی پرتحرک، پیاپی و سرسام آور تحولات زمانه: فقه در برابر این غوغا و تکاپوی خیره‌کننده …

چند ویژگی در فقه امام علی (ع) هست که هم فقه او را از خلفای هم‌عصر خود به لحاظ برخی طرز تلقی‌های متعارض و هم از فقه امامان بعدی به لحاظ حداقل تفاوت‌های فراوان شکلی و پر رنگ بودن برخی موضوعات متمایز می‌سازد. از این میان به سه عنصر که از درجه اهمیت و تأثیر بالاتری برخوردارند پرداخته می‌شود. ۱- …

رهبر معظم انقلاب، مراجع دینی، شخصیت‌ها، نهادها و مراکز علمی و فرهنگی ایران و دیگر کشورهای مسلمان با محکوم کردن رفتارهای قرون وسطایی نسبت به مسلمانان هند بر لزوم تجدید نظر در اینگونه رفتارها توسط مسئولین آن کشور تأکید کردند و خواستار شدند دولت هند در مقابل هندوهای افراطی بایستد و لازم دانستند تمام آزادمردان جهانی و جوامع بین الملل …

عربشاهی با اشاره به اینکه از دیدگاه مرحوم آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی در صورت وجود شرایط، قیام فقها بر علیه حاکم جور، لازم است، ادامه داد: از آنجا که اجرای برخی احکام، وابسته به ولایت فقیه و حتی تشکیل حکومت اسلامی است، بحث از مشروعیت و مبانی ولایت فقیه، حدود و اختیارات و شرایط ولی فقیه امری لازم و اجتناب …

آیت‌الله سیدمحمد باقر حکیم، رییس شهید مجلس اعلای شیعیان عراق، عالمی مردمی و تاثیرگذار در جریانات سیاسی عراق بود. او نزد آیات عظام سید یوسف حکیم، سیدابوالقاسم خویی و سیدمحمدباقر صدر تلمذ کرد و در سن بیست و پنج سالگی از سوی آیت‌الله یاسین به درجه اجتهاد نائل آمد. در بنیانگذاری «حزب الدعوه الاسلامیه»، مشارکت و همواره در کنار اشتغالات …

روحانیت متعهد، به خون سرمایه‌داران زالوصفت تشنه است و هرگز با آنان سر آشتی نداشته و نخواهد داشت. آن‌ها با زهد و تقوا و ریاضت درس خوانده‌اند و پس از کسب مقامات علمی و معنوی نیز به همان شیوه زاهدانه و با فقر و تهیدستی و عدم تعلق به تجملات دنیا زندگی کرده‌اند و هرگز زیر بار منت و ذلت …

بر اساس فقه معاصر اهل سنت؛ از آن‌جا که انتخابات فرآیند شکل‌گیری حکومت است و سپس برخی از شهروندان، کارگزاران حکومت می‌شوند؛ در نتیجه طبق مبانی فقه سیاسی اهل سنت، آنان بر اساس پیمان وفاداری باید در دیپلماسی عمومی حضور یافته و از ارکان کشور، دفاع نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت مؤسسه مذاهب اسلامی با همکاری مشترک مؤسسه …

حجت‌الاسلام سید سجاد ایزدهی گفت: برخی گمان می‌کنند که مردم سالاری دینی اصالتی نداشته، برای مهجور و منزوی نشدن مطرح می‌شود و رویکردی ابزاری برای پذیرفته شدن معارف دینی در عصر حاضر است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشستی تخصصی با موضوع «مردم سالاری دینی» در معهد المعارف الحکمیه (شعبه قم) برگزار شد. اولین سخنران این نشست، ‌حجت‌الاسلام و المسلمین احمد …

در آستانه یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحب‌نظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که بررسی و پاسخ به این مسائل، علاوه بر حل پاره‌ای از شبهات، باب جدیدی در فقه شیعه باز می‌کند …

ما باید کارها را به خود مردم بسپاریم. کار روحانیت، پایش چگونگی اجرای قانون و پاسداشت شریعت و ارزش‌ها و ژرفایابی آن در جامعه و باورهاست. این مهم، آن‌گاه روی می‌دهد، که مردم، خود، عهده‌دار گزینش‌های گوناگون و پذیرنده‌ی نتیجه و برون‌داد آن‌ها باشند. این تفویض و واگذاری، از بایسته‌های نظام هدایت و ارشاد اسلامی است.  همان‌سان، که ورود نابجا …

مقام معظم رهبری همواره در دیدار‌های خود بر شاخصه‌های یک نماینده اصلح تاکید کرده و در مجموع سخنان خود در این باره ۱۹ شاخصه برای نماینده اصلح تبیین کرده‌اند که در این گزارش آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، با نزدیک شدن به انتخابات مجلس یازدهم و انتخابات میان دوره‌‌ای مجلس خبرگان و مشخص شدن اسامی …

این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که انقلاب اسلامی ایران موجب چه تحولاتی در فقه سیاسی شیعه گردیده است؟ این بحث با رویکرد درجه دو و رصدِ تحولِ درونی فقه سیاسی شیعه به انجام رسیده است. در پاسخ، این فرضیه طرح شده است که با توجه به برخی زمینه ‌های سیاسی – اجتماعی پس از انقلاب اسلامی …