۴۰ کارشناس اقتصادی، حقوقی، سیاسی و بین المللی حوزوی و دانشگاهی در نامهای به آیتالله آملی لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام خواستار ملاقات حضوری در خصوص لوایح پیوستن به کنوانسیونهای استعماری شدند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن این نامه بدین شرح است: بسمه تعالی آیتالله آملی لاریجانی «دامت توفیقاته»، ریاست محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام سلام علیکم؛ احتراما به …
Read More »دیدگاه و گزارش
بحث از ثواب و عقاب اخروی مجرمین، ارتباطی به دستگاه قضا ندارد!
شخص قاضی باید هم اخلاق حرفهای را در قضاوت رعایت کند و هم اخلاق اجتماعی. البته در اخلاق اجتماعی اختلاف است، به این معنا که آیا رعایت اخلاق منافی شأن قضاوت درجایی که قضاوت نمیکند لازم است یا نه؟ مثلاینکه آیا قاضی میتواند در خیابان مثل یک جوان، فعل مباحی انجام بدهد که جامعه از یک قاضی انتظار ندارد؟ در …
Read More »رویکرد فقهی امام خمینی دارای ظرفیت تشکیل حکومت اسلامی تمام عیار است/ احزاب سیاسی، موتور مردم سالاری و چرخ دنده دموکراسی
حجتالاسلام مهاجرنیا رویکرد فقهی امام خمینی را دارای ظرفیت تشکیل حکومت اسلامی تمام عیار در عصر مدرن دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم سیاسی در نهمین نشست کرسیهای آزاداندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که با موضوع «آینده احزاب و تشکلهای سیاسی در نظام ولایی» در موسسه طلوع مهر قم …
Read More »«دین حداقلی: نقدی بر کتاب جایگاه تشریع، شورا و بیعت در فقه و حقوق اسلامی»، شایسته تقدیر شد
قبول نظریه نویسنده مستلزم عبث بودن دین است؛ زیرا برنامهای برای دنیا و انسان ندارد؛ علاوه بر آنکه در تقابل با نظریه شیعه قرار دارد، چرا که میدانیم که ائمه (ع) به حکومت منصوب شدهاند. با ایرادهای کلی و جزئی که بر نظریه ایشام وارد است، میتوان حکم به سکولار بودن این دیدگاه و مخالفت آن با مقاصد انبیاء و …
Read More »«فدک در تاریخ» کتابی برای همه مذاهب اسلامی و الگویی پژوهشی درباره مسائل اختلافی/ انقلاب حضرت زهرا(س)، پروژهای برای بازگشتدادن امت به خط صحیح رهبری جامعه اسلامی
«فدک در تاریخ» همچنان که از شور عاطفی برخوردار است اما مراقب است مخاطب به دام احساسات نیفتد و از دل وابستگیها این موضوع را مطرح میکند که حقیقت بالاتر از عواطف است، همچنان که در این اثر تحلیل زبان شناختی جامعی آورده میشود. یافتههای خرد و نظرات خاص در کتاب «فدک در تاریخ» در یک هندسه که همان اقدام …
Read More »به بهانه نقد و بررسی «فدک در تاریخ» تألیف شهید آیتالله سیدمحمدباقر صدر
شهید صدر با رویکردی واقعنگرانه و مبتنی بر اصول اسلامی مورد پذیرش همه مسلمانان، احادیث نقل شده از سوی خلیفه را در بوته نقد گذاشته و معانی قابل برداشت از آن احادیث، نظر خلیفه دربارۀ آنها، صحت آنها و تطابقشان با قرآن کریم را نشان میدهد و در پایان از رهگذر بحثی فقهی، مخالفت رفتار خلیفه را با معیارهای اسلامی، …
Read More »نقش آیتالله هاشمی رفسنجانی در رفع چالشهای فقهی در جمهوری اسلامی
آقای هاشمی بر پایبندی به اسلام فقاهتی و حاکمیت فقه و بر لزوم وجود شورای نگهبان تاکید داشت؛ چنان که در خاطرات خود نوشته است: آقای محمد مجتهد شبستری آمد و بیش از یک ساعت درباره ماهیت اختلاف ما (خط امام) با لیبرالها (آقای بنی صدر و نهضت آزادی و…) توضیحاتی میخواست و گفتم، مسأله بر سر «اسلام فقاهتی» است. …
Read More »بهخاطر برخی ملاحظات حقوق بشری از اجرای حدود الهی دست کشیدهایم
دادستان کل کشور گفت: قاضی بر اساس قوانین رای صادر میکند، البته در برخی موارد ما میترسیم که انگ حقوق بشر در این جرائم به ما بزنند و کمی رایها با ملاحظه صادر میشود، ما در فقه هم داریم که اگر کسی دزدی کرد باید دستش قطع شود ولی آیا چنین آرایی صادر میشود؟! این ملاحظات باعث شده تا از …
Read More »ارزیابی پنج دیدگاه درباره جایگاه حزب در فقه سیاسی
حجتالاسلام مهاجرنیا در نشستی با موضوع «آینده احزاب و تشکلهای سیاسی در نظام ولایی» به نقد و ارزیابی پنج دیدگاه درباره جایگاه حزب در فقه سیاسی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم سیاسی در هشتمین نشست کرسیهای آزاداندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که با موضوع «آینده احزاب و تشکلهای …
Read More »باید از ضرورت و اصل نظارت استصوابی دفاع کرد/ دموکراسی ذاتاً محل آفات است/ تمایزات مردمسالاری دینی با لیبرال دموکراسی
یکی از مواردی که برخی جریانها به آن حمله میکنند نظارت استصوابی شورای نگهبان است. الآن که نظارت میشود اینطور اتفاقات میافتد و اگر نشود چطور خواهد شد. نمیخواهم از همه عملکرد شورای نگهبان دفاع کنم ولی از اصلش باید دفاع کرد؛ اصل نظارت استصوابی یک ضرورت است، دموکراسی در ذات خودش محل آفات است و قطعاً نظارت میخواهد. به …
Read More »چگونه میتوان در یک نظام مذهبی حزب را مطرح کرد؟/ بررسی رابطه حزب با دانشهای فقهی/ انتشار کتاب «فقه و قانون» تا دوماه آینده
احمد نقیبزاده در نشست نقد و بررسی کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» گفت: کاری که دکتر فیرحی انجام داد خیلی ارزنده بود البته من انتقاداتی هم نسبت به کتاب دارم. مهمترین کاری که ایشان کردند این بود که رابطه فقه و حکمرانی حزبی را از نظر شرع برای ما روشن کردند که بالاخره چگونه میتوان در یک نظام مذهبی حزب …
Read More »تزاحمات موجود در تعامل حکومت و مراجع
دکتر عبدالوهاب فراتی معتقد است باید فقیه حاکم را به گونهای قانع کرد که قرار نیست حکومت دینی، الزاماً بر نظرات او استوار باشد. اینکه فقیه حاکم، به این نتیجه برسد که خود معیار دینی بودن امور در دولتش میباشد، برای حکومت اسلامی خطرآفرین خواهد بود. شبکه اجتهاد: شیوهی تعامل جمهوری اسلامی ـ بهعنوان یک حکومت دینی ـ با مراجع …
Read More »کارآمدی نظام اسلامی در گرو دولتسازی و برطرف کردن خلأهای قانونی است/ تجربه تولید بینش حوزوی و دانش دانشگاهی در نظام اسلامی کارآمد بوده است
حوزه باید علوم راهبردی و بینش تولید کند و دانشگاه وظیفه دارد تولید دانش داشته باشد و کارشناس تربیت کند که الان در حوزه تحولاتی معطوف به حکمت مدنی صورت میگیرد و قم در آینده پیشتاز حکمت سیاسی و اجتماعی خواهد بود؛ همچنین تجربه دانشگاههایی همچون دانشگاه باقرالعلوم(ع) براساس بینش حوزوی و دانش دانشگاهی بسیار کارآمد بوده است؛ تا جایی …
Read More »برخلاف نظر منکران تحزب در اسلام، حزب با ادلۀ ولایت فقیه نیز در تعارض نیست
ما حزب را ذیل حکومت ولایی تعریف کردهایم و نه در عرض آن، ثانیاً اگر در موردی هم حزب در مقابل ولیِّ فقیه قرارگرفت، باز راه مخالفت و جداشدن از حزب برای اعضای آن بسته نیست. علاوه بر اینکه در موارد تعارض و تزاحم راههای علاج وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم …
Read More »امکان ندارد کسی فقیه باشد اما ضد ولایتفقیه باشد/ اگر غیرمتخصصان در مورد ولایتفقیه صحبت نمیکردند، امروز اینقدر مشکل نداشتیم/ پیشینه تاریخی ولایتفقیه را مطالعه کنیم
برخی معتقدند امام(ره) ولایت مطلقه را قبل از انقلاب نگفته بود. خیلی بدفهمی داریم ما؛ یعنی در ولایتفقیه اگر کسانی که تخصص نداشتند صحبت نمیکردند، ما امروز اینقدر مشکل نداشتیم. کسانی بدون مطالعه و تحقیق و بررسی آمدهاند و صحبت کردهاند و الآن ما کلی باید وقت صرف کنیم و بگوییم که آنها درست نیست. یکی از بزرگان در یک …
Read More »«نیابت امام» منازعه جامعه کنونی نیست/ رابطه تعاملی دین و دولت
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه مسئله «نیابت امامت» منازعه جامعه کنونی نیست، زیرا اکثریت به اتفاق مردم این مسئله را باور و به آن اعتقاد دارند، گفت: شیعی کردن دولت به نفع کشور نیست بلکه تعامل دین و دولت بهترین مدل برای تعریف رابطه این دو نهاد است. به گزراش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر داود فیرحی در نشست …
Read More »ضمان حادثه، حتی در صورت عدم تقصیر، متوجه بیتالمال نیست/ محسن بودنِ مسؤولین، باعث از بین رفتن ضمان نمیشود
اگر شخص مقصر باشد، خودش ضامن است؛ اما اگر مقصر نباشد و عمد نیز محسوب نشود، در مورد خطایی که در قضات اتفاق میافتد، اینگونه است که عهدهدار جبران آن مسئولیت مدنی، بیتالمال است: «مَا أَخْطَأَتِ الْقُضَاهُ فِی دَمٍ أَوْ قَطْعٍ فَعَلَى بَیْتِ مَالِ الْمُسْلِمِینَ». اگر گفتیم تفاوتی بین قاضی و غیر قاضی نیست و جزء مصالح عمومی، تصدی امور …
Read More »اعتراض پژوهشگاه شهید صدر به اظهارات حجتالاسلام سروش محلاتی/ این سخنان بههیچیک از آثار شهید صدر قابلیت انتساب ندارد
پژوهشگاه تخصصی شهید صدر به گفتگوی حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی پیرامون اندیشه سیاسی شهید آیتالله سید محمدباقر صدر در روزنامه شرق واکنش نشان داد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پژوهشگاه تخصصی شهید صدر در قم ضمن اعتراض به سخنان حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد سطح خارج فقه حوزه علمیه قم، درباره اندیشه سیاسی شهید صدر، در نامهای خطاب به …
Read More »مردمسالاری دینی، مهمترین عامل تمدنسازی در فقه اسلامی/ تشکیل اتحادیه ملل مسلمان بر پایه مردمسالاریهای دینی
حجتالاسلام مقامی با تشریح ایده خود پیرامون مردمسالاری دینی و تمدنسازی در فقه اسلامی پیشنهاد داد: اتحادیه ملل مسلمان بر پایه مردمسالاریهای دینی میتواند یک شورای عالی داشته باشد. این شورای عالی متشکل است از حاکمان و رؤسای جمهوری که از طریق مردم انتخاب شدهاند. فقهایی که از بین مردم به صورت مستقیم و غیرمستقیم انتخاب میشوند در شورای عالی …
Read More »نامه اعتراضی حقوقدانان حوزوی به مجمع تشخیص مصلحت نظام
مجمع اساتید و طلاب حقوقدان حوزوی در نامهای به مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به تصویب لوایح چهارگانه مرتبط با FATF اعتراض کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن نامه مجمع اساتید و طلاب حقوقدان حوزوی به مجمع تشخیص مصلحت نظام، به نقل از خبرگزاری حوزه به این شرح است: باسمه تعالی {یَأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا إِن تَنصرُوا اللَّهَ یَنصرْکُمْ وَیُثَبِّت أَقْدَامَکمْ …
Read More »نقد غرویان به مستند “بهتان برای حفظ نظام”و اظهارات سروش و کدیور/ امام و رهبری اجازه بداخلاقی ندادند و نمیدهند
این نوع اظهارنظرها از روی انصاف نیست. میگویند شیخ انصاری در فقه منبع پنجمی علاوه بر کتاب، سنت، اجماع و عقل داشت به نام انصاف و خیلی جاها گفته است “الانصاف یقتضی بها.” این نکتهای است که فقیه و صاحب نظر و مجتهد باید انصاف را رعایت کند و به فقهای شیعه نسبت ندهد. حتی در حد شهرت هم نمیتوان …
Read More »نقد ادعای انتساب جواز بهتان به آیتالله محمد مؤمن
در کلمات محسن کدیور سه اشتباه مشاهده میشود: نخست، عبارت «اللهم الا ان یقال» را که دلالت بر ضعف مطلب میکند، نادیده گرفته است و به همین دلیل انتساب دیدگاه جواز بهتان به محمد مؤمن نادرست است. دوم، روایت مورد بحث، تنها درباره اهل ریب و بدعت است نه دربارهٔ مخالفان سیاسی و در کلام محمد مؤمن هیچ اشارهای به …
Read More »نقدی بر مستند «بهتان برای حفظ نظام»
شبکه اجتهاد: اخیرا مستندی با عنوان «بهتان برای حفظ نظام» از شبکه بیبیسی منتشر شد که در آن مشروع بودن بُهتان به بدعتگزاران و مخالفان را نظر فقهیِ امام خمینی و آیتالله خامنهای دانسته و بهتانسازی را یک دستور دینی در برخورد با مخالفان نظام جلوه میدهد. اگرچه سازنده این مستند حسین باستانی است، ولی براساس تحلیلهای محسن کدیور ساخته …
Read More »غیر فقیه نمیتواند مصلحت شرعی را تعیین کند/ نمیتوانیم یک مدیریت اسلامی در مقابل مدیریت علمی درست کنیم/ فرایند قانونگذاری در کشور لغزنده است!
استاد علیدوست میگوید: اکنون در فرآیند قانونگذاری کشور، طرحمان به مجلس میرود، مجلس اظهار نظر میکند. در این فرآیند بعضی نمایندگان میگویند ما چون فیلتر شورای نگهبان را داریم، لزومی ندارد که حتی واضحات دینی را در نظر بگیریم. مجلس میگوید من خیالم راحت است چون اگر مصوبه خلاف شرع باشد، شورای نگهبان ردمیکند. شورای نگهبان هم میگوید من براساس احکام …
Read More »اداره جامعه نیاز به توسعه فقه حکومتی دارد
حجتالاسلام ایزدهی با تأکید بر اینکه اداره انواع نظامات به عهده فقه حکومتی است، گفت: اگر نظام اسلامی تشکیل شد، باید با رویکرد حکومتی اداره شود و این رویکرد نیاز به فقه حکومتی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «غایات و کارویژههای فقه سیاسیگزارش| اداره جامعه نیاز به توسعه فقه حکومتی دارد بر اساس دیدگاههای آیتالله خامنه ای»، به …
Read More »علمای دوره صفویه و قاجار بیشتر از حالا در زمینه فقه حکومتی کار میکردند
واقعیت این است که حوزه چیزی را که از آن انتظار میرفت، انجام نداد. حتی اگر مقداری منصفانه نگاه کنیم، باید بگوییم همان علمایی که در زمان صفویه و قاجار حکومت در دستشان نبود، بیشتر از حالا در زمینهی فقه حکومتی کار میکردند. شبکه اجتهاد: رهبر معظم انقلاب در دیدار با علما و روحانیون خراسان شمالی بر دغدغهای همیشگی در …
Read More »حکمهای رهبر انقلاب برای آیتالله شاهرودی
آیتالله هاشمی شاهرودی از سوی رهبر انقلاب در مناصب مهم علمی، حاکمیتی منصوب شدند. حل اختلاف میان قوا یکی از مناصبی بود که از بدو تاسیس بر عهده ایشان گذاشته شده بود. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین حکم رهبر انقلاب برای آیتالله شاهرودی مربوط به یک کار علمی و حوزوی است. آیتالله خامنهای در سال ۱۳۶۹ با توجه به سوابق …
Read More »فقه فردی، منتج به سکولاریسم میشود!
مدرس فقه سیاسی میگوید: ما در فقه متناسب با موضوع و مساله روز صحبت میکنیم. مساله امروز ما اداره جامعه است. یا ما باید بگوییم میتوانیم جامعه را اداره کنیم، یا بگوییم دین ما جامعیت ندارد و این یعنی سکولاریسم!. شبکه اجتهاد: ماه گذشته در رسانهها و در مجامع حوزوی و دانشگاهی گفتوگو درباره «فقه نظامات» پررنگ بود. البته این …
Read More »استناد «جواز تهمت به مخالفان» به امام خمینی مورد تردید است/ سراغ نداریم امام در زندگی سیاسی کسی را مورد بهتان قرار داده باشد
به نظر بنده این جملات ایشان که هم اکنون فایل صوتی آن هم موجود است، برای استناد دادن این مطلب به ایشان جای تردید دارد. به دو دلیل: یکی آنکه استناد ایشان به روایت «باهتوهم» به شکل بسیار ضعیف انجام شده و به جای آن که مثل بقیه موارد روایت را از لحاظ سند و دلالت مورد بررسی قرار داده …
Read More »نظارت فقهی پیشینی؛ روشی ابداعی در نظام حقوقی ایران
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ضمن بحث از مطالعه تطبیقی نقش فقه در نظامهای حقوقی گفت: نظام حقوقی ایران برخلاف بسیاری از نظامهای حقوقی کشورهای اسلامی یک شیوه خاصی را در نظارت پیشینی فقه بر فرآیند قانونی در نظر گرفته است؛ میتوان گفت که این شیوه در هیچ یک از کشورهای اسلامی به این شکل نیست. …
Read More »