اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیط زیست و منابع طبیعی، هنوز فقهی نوپاست که پژوهشهای صورت گرفته در آن، به میزان کافی نیست. شاید کتابهایی که در خصوص این باب فقهی نوپدید نگاشته شده است به تعداد انگشتان یک دست هم نرسد. در این میان اما وضعیت مقالات کمی بهتر است و به میزان قابل قبولی رسیده است. این مقالات، برخی سویه فقهی و برخی سویه حقوقی دارند. در زیر، نمایه مقالات فقهی و حقوقی محیط زیست و منابع طبیعی، به تفکیک، از نگاه شما میگذرد. مقالات فقهی ۱- نظریۀ عمومی حقوق اسلامی محیطزیست؛ مبانی ایدئولوژیک و قواعد فقهی نویسنده مسئول: …
توضیحات بیشتر »آنچه داریم «مسائل فقهی معاصر» است نه «فقه معاصر»! / فقه را با مسائل غیرمبتلابه فرد، جامعه و دولت فربه نکنیم/ تکثیر قواعد فقه محیطزیست، سودمند نیست
امروز یک رویکردی در حوزه علمیه ایجاد شده که تکثیر قواعد و ابداع قواعد جدید، یک ارزش محسوب میشود؛ با اینکه در بسیاری موارد، این قواعد، متداخل بوده یا صرفاً تغییر نام است و حقیقتاً قاعده نیست. در فقه محیطزیست پیشنهادم این است که به سراغ قواعد عقلایی برویم و با مطالعه تجربیات ارزشمند کشورها و دانشمندان این حوزه، فکری برای حل معضلات رو به تزاید زیستمحیطی برداریم تا تکثیر قواعد فقهی. اختصاصی شبکه اجتهاد: محیطزیست اصلیترین مسئله بشریت زمان حاضر است. به همین دلیل در دنیا کنوانسیونهای متعددی در این زمینه تشکیل شده تا این بحران را مدیریت کند. …
توضیحات بیشتر »افرادی که همواره اعتقاد به پایانپذیری منابع طبیعی داشتهاند!/ سید محمدحسین نبوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: متن زیر گزارشی از کتاب اقتصاد محیطزیست و منابع طبیعی (همراه با ملاحظات اسلامی) تألیف آقایان سعید فراهانی فرد و رحمن بایزیدی است. این کتاب ۲۳۶ صفحهای به زبان فارسی و در یک جلد، توسط انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) در سال ۱۳۹۹ به چاپ رسیده است. کتاب مذکور برای دانشجویان رشته علوم اقتصادی در مقطع کارشناسی بهعنوان یکی از منابع قابلاستفاده درس «اقتصاد محیطزیست و منابع طبیعی» به ارزش ۲ واحد تدوین شده است. این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و ده فصل است. در مقدمه، در مورد پیشینهای از تعامل …
توضیحات بیشتر »فقه محیط زیست بر مدار ضمان؛ بهسوی فتاوای الزامآور در حفظ منابع طبیعی
استاد عزیزالله فهیمی، پیشگام فقه محیطزیست، معتقد است با تکیه بر قواعدی مانند «ضمان» و «لاضرر»، میتوان فتاوای الزامآور برای حفظ طبیعت صادر کرد. او منابع طبیعی را «مال عمومی» میداند که تخریب آن، ضامن بهبار میآورد؛ چنانکه شهید صدر نیز تخریب مسجد را موجب ضمان دانسته است. فهیمی بر لزوم مردمیسازی فقه محیطزیست و ورود جدی فقها به این عرصه تأکید دارد و معتقد است با همین مبانی سنتی، میتوان چارچوبهای نوین زیستمحیطی در فقه استخراج کرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلاموالمسلمین دکتر عزیزالله فهیمی، یکی از کسانی است که بیشترین تلاش را برای تأسیس فقه محیطزیست کرده است. این …
توضیحات بیشتر »اکتفا به بدیهیات عقلایی در مفاهیم محیط زیست اسلامی، منجر به احساس بینیازی از دین میشود/ آیا دست فقه در مسئله محیط زیست بسته است؟
گاهی در نوشتههای مربوط به مسائلی مثل محیطزیست – که ذهنیت عقلاً در آن شکلگرفته است – مبلغین دینی و مذهبی آموزههایی را از متون دینی استخراج و برای مردم بازگو میکنند که از بدیهیات دریافتهای مخاطب است؛ از همان دست گزارههایی که به ارزشهای کلی و اصیل اشاره دارند. در بلاغ و معرفی دین نمیتوان به چنین گزارههایی اکتفا کرد. بلاغ دین به این است که طبقهبندی این ارزشها و أحیانا تعریف و تطبیق خاص دین از این ارزشها را عرضه کنیم. اکتفا به بدیهیات در معرفی دین، آرامآرام این حس را در مخاطب ایجاد میکند که برای هدایت، …
توضیحات بیشتر »صدای کودکان مظلوم غزه باید در اجتهاد فقهی طنینانداز شود/ پیشنهاد تشکیل دبیرخانهای تخصصی در فقه اسلامی با محوریت مسائل کودکان
بانو زهره صفاتی با تأکید بر ضرورت بازاندیشی فقهی در حوزه حقوق کودکان، خواستار تشکیل دبیرخانهای تخصصی برای حمایت فقهی از کودکان در جهان اسلام شد. او با اشاره به همسانی تهدیدات علیه کودکان در کشورهای مختلف، تبادل تجربیات و همافزایی علمی را راهی برای پاسخ به چالشهای مشترک دانست و در پایان، با نگاهی انسانی، فاجعه غزه را نماد رنج کودکانهای خواند که فقه معاصر نمیتواند از آن چشم بپوشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بانو مجتهده زهره صفاتی در بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، در کمیسیون «مسائل نوظهور در زمینه حمایت از کودکان» سخنانی ایراد کرد و گفت: …
توضیحات بیشتر »«حق زن بودن»؛ بازخوانی فقه زنان با تمرکز بر «طلاق» در پرتو گفتمان اجتماعی
کتاب «حق زن بودن» اثر حجتالاسلام سید شمسالدین حسینیکیا محقق و مدرس حوزه علمیه قم و دکتری فقه سیاسی از دانشگاه امام صادق (ع) در ۴۴۶ صفحه به همت نشر کتابسرای طه چاپ و در دسترس علاقهمندان و پژوهشگران قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مسائل زنان از جمله مسائل اجتماعی و حقوقی مهم محسوب میشود و میزان توجه به آن، بیانگر میزان اهتمام ادیان مکاتب و دولتها به مهمترین نهاد اجتماعی یعنی خانواده است. این موضوع در دنیای معاصر نیز معیاری برای سنجش حقانیت صاحب نظران است لزوم توجه خاص به مسائل مربوط به زنان ر در عرصههای گوناگون، …
توضیحات بیشتر »مجموعه مقالات در فقه پزشکی
«مجموعه مقالات در فقه پزشکی» هفتمین کتاب از مجموعه مسائل مستحدثه پزشکی حجتالاسلام والمسلمین سید محسن مرتضوی، مدرس خارج و سطوح عالی حوزه علمیه قم توسط بوستان کتاب منتشر شد. این نوشتار با نگاهی عمیق و تحلیلی، موضوعاتی همچون اجاره رحم، همزادسازی، ذخیرهسازی اسپرم، قرارداد پذیری فرزندآوری، انجماد بیماران لاعلاج و حجیت اطلاقات و عمومات در مصادیق جدید را هدف کنکاش قرار میدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب شامل مجموعه مقالات علمی پژوهشی استاد سید محسن مرتضوی در موضوعات نوین پزشکی میباشد که در مجلات معتبر علمی در سالهای اخیر به چاپ رسیده است. دفتر اول این مجموعه شامل …
توضیحات بیشتر »آخرین وضعیت آیتالله فیاض
بنا بر گفتۀ فرزند آیتالله شیخ محمداسحاق فیاض، ایشان پس از وخامت حال به بیمارستانی در کربلا منتقل شد و پس از آن، با دستور پزشکان در بیمارستان «البدور» بغداد بستری گردید. محمود فیاض همچنین از بهبودی نسبی وضعیت ایشان و تکذیب انتقال به خارج خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، فرزند آیتالله محمداسحاق فیاض درباره آخرین وضعیت درمان ایشان اطلاعیهای صادر کرد. متن اطلاعیه حجتالاسلام والمسلمین شیخ محمود فیاض به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم به استحضار عموم مؤمنان و ارادتمندان مرجعیت میرساند: در روز دوشنبه، اول شوال ۱۴۴۶ هـ.ق، در پى تغییر وضعیت جسمانی …
توضیحات بیشتر »قوّامیت مردان بر زنان در کشاکش سه گانه تکوین، تشریع و اخلاق!/ علی راد
شبکه اجتهاد: دیدگاه علامه محمدتقی جعفری در تفسیر آیه «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ…» مقصود از قوام قیم به اصطلاح فقهى و حقوقى نیست، زیرا قیم کسى را میگویند که اختیار تصرف در مال و توجیه زندگى کسى دیگر را در اختیار داشته باشد، مانند قیم صغیر و قیم دیوانه و سفهاء و غیر ذلک. و مسلم است که مرد بههیچ وجه قیمومتى بر زن ندارد. زیرا زن در تمام شئون زندگى اقتصادى و اخلاقى و مذهبى و اجتماعى از آزادى و اختیار کامل برخوردار است، فقط در شئون اجتماعى این شرط وجود دارد که مزاحم حق مرد نباشد. یعنى وظایفى …
توضیحات بیشتر »تأسیس فقه تربیتی، نیازمند رویکردهای آیندهشناسانه و مسئلهمحوری است / چگونه فقه تربیتی میتواند علوم رفتاری را متحول کند؟
گشودن مرزهای دانش نیازمند خودآگاهی است و تجربه فقه تربیتی نشان داده خودآگاهی در تولید عرصههای جدید، خصوصا در فقه پژوهی و توسعه علوم اسلامی و اسلامیسازی علوم انسانی، میتواند مبتنی بر مدیریت تولید دانش باشد. فقه تربیتی دارای دو حیث حوزوی و فقهی و حیث دانشگاهی در تناظر با علوم تربیتی موجود است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدنقی موسوی در در کرسی علمی ترویجی فلسفه فقه تربیتی اظهار داشت: چگونگی تاسیس فقه تربیتی، نیازمند اتخاذ رویکردهای آینده شناسانه و مسئلهمندی و مسئله محوری و در تناظر با جامعه بودن است. این استاد حوزه و دانشگاه در کرسی …
توضیحات بیشتر »اصلاح قانون هوای پاک به اقتضای فقه و حقوق
به همّت کارگروه فقه و حقوق محیط زیست ذیل گروه پژوهشی فقه و حقوق بشر، نشست علمی «ضمان آلایندگی هوا و تأثیر آن بر اصلاح قانون هوای پاک» در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست علمی، مدیر این کارگروه حجتالاسلام والمسلمین سلمان بهجتی اردکانی، در تبیی مسئله آلودگی هوا از دیدگاه فقه شیعه، ضمن برشمردن آلودگیهای هوایی از قبیل انواع گازهای سمی و ذرات معلق، به بروز انواع بیماریهای ناشی از آلودگی هوا در انسانها اشاره کرد. وی در ادامه به بیان برخی از خسارات ناشی از آلودگی هوا در گیاهان، …
توضیحات بیشتر »تحلیل و نقد کتاب «درآمدی بر نظریه جنسی در اسلام»
کتاب درآمدی بر نظریه جنسی در اسلام نوشته حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان در نشستی علمی با حضور حجتالاسلام و المسلمین مجید دهقان در پژوهشکده زن و خانواده تحلیل و نقد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در نشست علمی ترویجی «نقد و تحلیل کتاب درآمدی بر نظریه جنسی در اسلام» به معرفی این کتاب که به قلم خود او نگارش یافته است، پرداخت و گفت: “نظریات” در حوزههای مختلف دانشی جایگاه ویژهای دارند و اگر از نظریات صرفنظر کنیم با مجموعه گسترده ای از دادهها و اطلاعات پراکنده روبرو خواهیم …
توضیحات بیشتر »برگزاری همایش تخصصی «چالشهای فقهی سلولهای بنیادی» در مشهد
همایش تخصصی «چالشهای فقهی سلولهای بنیادی» با هدف بررسی ابعاد فقهی و اخلاقی استفاده از سلولهای بنیادی، در تاریخ ۴ بهمن ماه سال جاری در شهر مقدس مشهد برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این همایش که با حضور جمعی از برجستهترین اساتید و متخصصان حوزه و دانشگاه توسط موسسه علمی پژوهشی به سوی اجتهاد و با همکاری مرکز سلولهای بنیادی پرنیا برگزار میشود، به بررسی چالشها و فرصتهای ناشی از پیشرفتهای اخیر در حوزه سلولهای بنیادی خواهد پرداخت. اهداف و محورهای همایش همایش «چالشهای فقهی سلولهای بنیادی» با هدف پاسخگویی به پرسشهای اساسی در خصوص سازگاری استفاده از …
توضیحات بیشتر »کتاب «احکام عده» روانه بازار نشر شد
کتاب «احکام عده» توسط گروه فقه مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی در ۱۲۸ صفحه تهیه و به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب احکام عده در نوع خود کم نظیر و شاید بتوان گفت بینظیر است، کتابی است که با تتبع و دقت زیاد و بررسی موضوع «عده» از منابع فقهی معتبر و استفتائات مراجع عصر حاضر، توانسته پاسخگوی بسیاری از سؤالاتی باشد که در این زمینه مطرح میشود، چنانکه دستیابی اهل علم به این فروعات به راحتی امکانپذیر نخواهد بود و مطالعه این کتاب میتواند از گرفتار شدن در بسیاری از ازدواجهای …
توضیحات بیشتر »از حقوق خصوصی تا فقه حکمرانی: گسترهی نوین مطالعات فقه خانواده
افتتاحیه رسمی «حلقه فقه خانواده» مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) با حضور و سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین فرجالله هدایتنیا، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی و حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، در جمع دانشپژوهان این حلقه در مرکز تخصصی طوبی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین فرجالله هدایتنیا، در این مراسم به تبیین جایگاه فقه خانواده و چالشهای مهم این حوزه اشاره نمود و بیان داشت: مسائل خانواده در زمان ما پیچیده و چندلایه شده و از موضوعات چندرشتهای است. بینارشتهای بودن یا چندرشتهای بودن مباحث خانواده ایجاب میکند که ما از نگاههای …
توضیحات بیشتر »از اعتباربخشی به مرجعیت زنان تا «نه» به محدودکنندگی بانوان
شبکه اجتهاد: بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با هزاران نفر از زنان و دختران ایران در آستانه سالروز ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) و روز زن، در عمق خود حاوی مباحثی اساسی درباره جایگاه زنان در اسلام و نقش آنان در جامعه مدرن جهانی بود. این سخنان نه تنها بهعنوان دفاعی از برخی حقوق زنان در چارچوب آموزههای دینی بود، بلکه نقدهای وارد شده به احقاق حقوق زنان در چارچوب سیاستهای استعماری را نیز تبیین کردند. یکی از نکات برجسته در سخنان رهبر انقلاب، طرح منشور اسلام درباره زن و توضیح برخی اصول این منشور از زبان ایشان بود که …
توضیحات بیشتر »زنهایی که امروز به اجتهاد فقهی رسیدند کم نیستند/ خانمها در بسیاری از مسائل زنانه از مجتهد زن تقلید کنند/ حقوق زن و مرد در خانواده یکسان است/ تمسخر نقش مادری، یک سیاست استعماری است
رهبر معظم انقلاب اظهار کردند: آن وقتها که در حوزهی علمیّه بودیم، یادم نمیآید که زنی به مرتبهی اجتهاد فقهی رسیده باشد، امروز خوشبختانه زنهایی که مجتهدند، به اجتهاد فقهی رسیدهاند کم نیستند. بنده حتّی معتقدم بسیاری از مسائل زنانه که موضوعش زنان هستند و مردها درست موضوع را تشخیص نمیدهند، باید خانمها از مجتهد زن تقلید کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران، حضرت فاطمه زهرا (س) را از شگفتیهای آفرینش خواندند و با بیان اصول مهم منشور اسلام درباره زن، تأکید کردند: در اسلام، زن و …
توضیحات بیشتر »معنویت در فقه: فراتر از احکام ظاهری/ رسالت حوزه در عرصۀ معنویت چیست؟
شبکه اجتهاد: مفهوم معنویت، بر اساس آنچه در مطالعات معنوی (spiritual studies) مطرح میشود، قلمرویی گسترده و مطرح در حوزههای مختلفی است. شاید گستردهترین کاربرد معنویت در حوزه زیستی ـ به معنای زیست معنوی ـ باشد که عبارت است از معنادادن به زندگی با هویتی ثابت و متعالی. رویکرد معنوی در زندگی، همواره نیاز طبیعی آدمی بوده و متولیان و مدعیان گوناگونی دارد. در عصر حاضر هم علاوه بر معنویتهای وحیانی (مبتنی بر دین یا گوهر الهی)، معنویتهای سکولار (منهای دین) و حتی معنویتهای تجربی و تکنیکی، به چشم میخورد. تجربه زیستۀ معنوی در هر کدام از رویکردها تجربهها، تفاوتهایی …
توضیحات بیشتر »زندگی پسندیده همسران قاعده وجوب معاشرت به معروف
کتاب «زندگی پسندیده همسران، قاعده وجوب معاشرت به معروف» تالیف دکتر بیبی رحیمه ابراهیمی استادیار گروه فقه دانشگاه شهید مطهری از سوی انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نوشته تلاش شده است با اهتمام بر شیوهی اهل بیت (علیهمالسلام) مبنی بر قاعدهنگرى و کلنگرى، در جهت تکامل مباحث فقهی خانواده گامی برداشته شود. فاصله گرفتن از نگاه فردگرایانه یعنی عطف نظر به زوجین به منزلهی «افرادی» در خانواده و در مقابل، نزدیک شدن به نگاه نظاممند و توجه به «نقش» زوجین در خانواده، از سویی و بازخوانی روایات بر اساس این …
توضیحات بیشتر »نگاهی اجمالی به کتاب «الجندر بین النوع الاجتماعی والواقع التشریعی»
«جَندَر» یا «هویت جنسیتی شناور» از موضوعات معاصر است که جایگاه گستردهای در اندیشه و جوامع غربی یافته و تلاش میشود تا در جوامع اسلامی نیز ترویج و انتشار یابد. این امر با هدف دگرگونی هویت، از بین بردن تار و پود بافت اجتماعی و تضعیف تواناییهای انسانی برای تحمیل اهداف استعماری و استکباری صورت میگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «الجندر بین النوع الاجتماعی والواقع التشریعی» اثر استاد سید ابوالحسن حمید مقدس غریفی که بهتازگی منتشر شده، پژوهشی علمی است که به موضوعی حساس با ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن میپردازد. نویسنده با نقد موضوع جندر، بیان ریشهها، …
توضیحات بیشتر »حبیبیتبار: متعه باکره رشیده نیاز به اذن ولی ندارد/ علیاکبریان: این حکم نتایج مثبتی ندارد
استاد حبیبیتبار در نشست علمی «ولایت در نکاح با تاکید بر نکاح متعه باکره رشیده» تاکید کرد که متعه باکره رشیده نیاز به اذن ولی ندارد ولی استاد علیاکبریان معتقد است که ولو با فرض پذیرش سندی روایات مرتبط، کارکرد اجتماعی مثبتی ندارد و در مواردی باعث ایجاد نفاق در خانوادهها خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد حبیبیتبار؛ مدرس خارج حوزه علمیه، در نشست علمی «ولایت در نکاح با تاکید بر نکاح متعه باکره رشیده» که در چندی پیش در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، با بیان اینکه امروزه جهان غرب و شرق با سرعتی سرسامآور …
توضیحات بیشتر »بررسی قرآن و سیاست جنسیتی: دوگانه زن/ خانواده
عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده با طرح این پرسش که آیا قرآن سیاستی برای رفع دیگر بودگی زن در جامعه داشته است، بیان کرد: باید دید سیاست جنسیتی قرآن و پیامبر(ص) در مدینه که سعی کردند جامعهای را از نو و بر اساس پایههای دینی بنیان گذارند، چه بود؟ اگر به این نکته برسیم که میتوان قرائتی از سیاست قرآن داشت که در آن زن میتواند مستقل موضوع سیاست پیشگیری، درمان و قضایی نظام سیاستگذاری ما باشد و در عین حال منجر به تضعیف یا محور نبودن خانواده نشود، میتوان از این الگو برای سیاستگذاری هم بهره برد. …
توضیحات بیشتر »کتابی برای متربیان؛ تعلیم و تربیت اسلامی
نظام تعلیم و تربیت اسلامی در قرآن و سیره معصومان (ع) تبلور یافته و همت ما مسلمانان را میطلبد تا آن را استنباط و استنتاج کرده و در قالبی علمی و امروزین نظام بخشیم. کتاب حاضر در این راستا به بررسی اجمالی نظام تربیت اسلامی در قرآن کریم و سیره و سنت معصومان (ع) میپرداز و افزون بر کلیات، به مباحث عوامل، مبانی، اهداف، اصول، روشها، مراحل و ابعاد تربیت اسلامی خواهد پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، قرآن کتاب تربیت است و سیره و سنت پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) نیز مبین و مفسّر این کتاب تربیتی است. تعلیم و تربیت اسلامی …
توضیحات بیشتر »«کتاب نکاح» تقریرات درس خارج فقه آیتالله شبیری منتشر شد
تقریرات درس خارج فقه آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی با موضوع نکاح، در مجموعهای با عنوان «کتاب نکاح» منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب نخستین عنوان از مجموعه دروس فقهی آیتالله شبیری زنجانی است که با تلاشهای مستمر و چندسالهی پژوهشگران مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام، در ۲۵ جلد تحقیق و تدوین میشود که ۱۲ جلد آن اکنون به زیور طبع آراسته شده است. برخی از ویژگیهای این مجموعه عبارتاند از: گستردگی تتبع و رجوع به بیشترِ کتابهای استدلالی، پرهیز از نقل باواسطۀ اقوال، رجوع به مصادر متفرّقۀ مرتبط با بحث فقهی (مانند کتابهای تاریخ و انساب و تراجم)، …
توضیحات بیشتر »بدون شناخت موضوعات زیستمحیطی، امکان ورود به فقه محیطزیست وجود ندارد/ اولویت در همه ابواب فقهی، با فقه محیطزیست است
آلودگی هوای شهر یا بحث فضای سبز شهر و مسائلی ازاینقبیل مثل بحث پسماندها ارتباط تنگاتنگی با محیطزیست دارد؛ اما گاهی با لحاظ شهرسازی اسلامی و معماری اسلامی به مسائل پرداخته میشود و گاهی از نگاه زیستمحیطی با این قضایا برخورد میشود بهطورکلی مباحث زیستمحیطی با همه مباحث مرتبط با زندگی بشر ارتباط دارد. مثلاً با صنعت و اقتصاد ارتباط تنگاتنگ دارد. مثلاً اگر میخواهند در جایی کارخانهای را احداث کنند یا میخواهند بیمارستان بسازند باید پیوست محیط زیستی و به دنبال آن پیوست فقه محیط زیستی داشته باشد که متأسفانه معمولاً مورد غفلت قرار میگیرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در …
توضیحات بیشتر »فقها «حق حیات» برای گیاهان و حیوانات را به رسمیت میشناسند
در نگاهی که انسان را محور قرار میدهد و محیطزیست انسانی را موضوع قرار میدهد برای حیوانات و گیاهان حق حیات قائل هستند و مراقبت از این حق، بهوضوح در کلمات فقها قابل ردیابی است. البته مآل و مرجع و نتیجه و نفع حفظ گیاهان و حیوانات به خود انسان میرسد، ولی درهرصورت، حق حیات برای آنها محفوظ است؛ لذا یکی از پیشفرضهای فقها قطعاً این نبوده است که برای گیاهان و حیوانات حق حیات قائل نباشند. بله، ممکن است این مسئله مورد غفلت واقع شده باشد؛ ولی بههیچعنوان عدم حق حیات، پیشفرض نبوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیطزیست، …
توضیحات بیشتر »وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان
نشست علمی «بررسی فقهی وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان» با ارائه حجتالاسلام یاسر کافی؛ پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم و نقادی حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و معاون پژوهش حوزههای علمیه در سالن نشستهای مؤسسه پژوهشی فقه نظام برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام کافی در این جلسه بیان کرد: مهمترین ساحت تربیت از منظر اسلام و قرآن، ساحت «تربیت ایمانی» است. تربیت، مطابق با تعریف مشهور عبارت است از: «مجموعه فعالیتهای مربی برای یاریرسانی به متربّی، برای رسیدن به تکامل» و ایمان، یک امر قلبی، متأثر از …
توضیحات بیشتر »۳ تعهد متفاوت حکومت در قبال حقوق زنان
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به تئوری ولایت مطلقه فقیه حدود تصرفات حاکمیت را منوط به عرصه عمومی عنوان و خاطر نشان کرد که حاکمیت زمانی میتواند حقوق و آزادیهای اجتماعی افراد را محدود کند که یک مصلحت عمومی اقتضا نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر فرجالله هدایت نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست تخصصی «مبانی تحدید حقوق و آزادیهای زنان» که در محل دانشگاه فردوسی مشهد به صورت حضوری و مجازی برگزار شد، به بررسی معیارها و ضوابط دولتها در حدود و آزادیهای …
توضیحات بیشتر »گزارشی انتقادی از کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیطزیست و منابع طبیعی، سابقه زیادی ندارد و نگاشتههای آن، عمر خیلی طولانی ندارند. شاید بتوان یکی از اولین نگاشتههای فقه شیعی در عرصه محیطزیست را کتاب «فقه البیئه» مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی دانست. در زیر گزارشی انتقادی از این کتاب، از نگاه شما میگذرد: کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی، در ۱۱ عنوان اصلی به ترتیب زیر سازمان داده شده است: اسلام و محیطزیست؛ زیان رسانیدن به دیگران؛ محیطزیست طبیعی؛ اقسام آلودگیها در طبیعت و محیطزیست؛ اسراف و آلودگی؛ نابودی کشاورزی و نسل انسانها؛ سموم نابودکننده حشرات؛ لایه اُزن؛ …
توضیحات بیشتر »