کتاب «نظامواره مسائل حوزه و روحانیت» از سوی مرکز پژوهشی مبنا تهیه، تدوین و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به اینکه ایجاد تحول در هر مجموعهای نیازمند شناخت دقیق توانمندیها و ضعفها و درک وضعیت موجود است و فقدان این مهم، سبب تصمیمگیریهای سطحی با نوسانات بسیار و مشکلآفرینی برای بخشهای دیگر میشود، همچنین احساس ناامیدی برای …
Read More »همه مطالب
شیخ المُحدثین دوران/ هادی انصاری
شبکه اجتهاد: نیم قرن از درگذشت حاج شیخ مرتضی انصاری قمی گذشت. این یادداشت برای پاسداشت این شخصیت تقدیم میشود. شیخ المحدثین، مرحوم حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ مرتضی انصاری قمی، یکی از مبلغین نستوه دین به شمار میرفت. مرحوم آیتالله بروجردی درباره ایشان میفرمود: زبان انصاری و قلم سیدشرف الدین، هر دو خدمتگزار واقعی اسلاماند. ولادت ایشان، در سال ۱۳۲۱ …
Read More »کشور ما از فقدان حکمرانی اقتصادی رنج میبرد/ اقتصاد اسلامی از عقل و نقل و تجربه کمک میگیرد
حجتالاسلام خسروپناه گفت: اگر سیاستگذاری و فعالیتهای اقتصادی دولت موفق بود و یا حداقل ثبات اقتصادی ایجاد میکرد، بحث اسلام و اقتصاد نیز شاید به این اندازه داغ نمیشد ولی چون در این بحث ناکام بودند و مردم نیز در زندگی روزانه خود چالشهای بسیار دارند و حکومت نیز اسلامی است مردم نیز سوال میکنند که اگر این حکومت اسلامی …
Read More »استبداد دینی در حکومت دینی نه ممکن است و نه مشروع/ در نظام اسلامی، استبداد صورت مسأله ندارد
چهارمین نشست مجازی مدرسه بهاری با موضوع «شبهه پژوهی حکومت دینی پاسخی به شائبه استبداد» در ادامه سلسله مدارس شبهه پژوهی توسط مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزههای علمیه با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت مجازی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مدرسه شبهه پژوهی، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه با موضوع «امکان یا امتناع …
Read More »جلوههای ماه رمضان در کشورهای اسلامی به روایت تصویر
شبکه اجتهاد: ماه مبارک رمضان علی رغم شیوع ویروس کرونا، حال و هوای معنوی خاصی را در بسیاری از کشورهای اسلامی و روزهداران به ارمغان آورده است. تلاوت قرآن و مشارکت در حلقههای ختم قرآن، اقامه نماز جماعت در مساجد، تزیینات مرسوم رمضان المبارک و رونق بازار خرید اقلام غذایی از جلوههای ویژه این ماه خداست.
Read More »بایستههای مفهومشناسی در نصوص دینی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: بیش از چهارده قرن از صدور واژگان دینی میگذرد. از رهگذر تلاشهای بیوقفه محدثان و فقیهان شیعه که با اندکی تأخیر از طلوع اسلام آغاز گردید (و با تداوم کوششها در عصر غیبت تاکنون) برای ما مواریث علمی گرانسنگ به یادگار مانده است. حیات بالفعل دین، مرهون تکیه بر آن تراث است. از این رو، هرگونه تکاپوی فنی …
Read More »انتشار ۵ اثر پژوهشی جدید با موضوع کرونا
پژوهشگاه قوه قضاییه پنج اثر علمی – پژوهشی جدید با موضوع چالشهای حقوقی داخلی و بینالمللی ناشی از شیوع ویروس کرونا را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، «ابعاد و چالشهای حقوقی بینالمللی ناشی از فراگیری کووید ـ ۱۹»، «تحلیل مواجهه نظام حقوقی ایران با ویروس کرونا از حیث مرجع صالح»، «ضوابط و معیارهای تدوین قانون وضعیت اضطراری سلامت عمومی»، …
Read More »موضوعشناسی فجر صادق و تعیین وقت نماز صبح/ وقت نماز صبح؛ ۸ دقیقه پس از اذان اعلامی است
موسسه موضوعشناسی احکام فقهی در سه نوبت در فصول مختلف سال، با حضور منجمان، اعضای ستاد استهلال و فضلای حوزه علمیه قم در اوقاتی که مانعی مثل ابر و غبار در افق نبوده و مکانهایی که نور شهر و روستا یا تردد خودروها وجود نداشته، در فاصله حدود ۶۰ کیلومتر بیرون شهر قم با دقت تمام مساله را بررسی ونتیجه …
Read More »حکم شرعی روزه مشاغل سخت
شبکه اجتهاد: در ماه مبارک رمضان افرادی که مشاغل سخت مثل نانوایی، کشاورزی کارگری و از این قبیل دارند شرایط روزه گرفتن برایشان سخت میشود. در این ویدئو حکم شرعی این مشاغل، مطابق با فتوای مراجع بیان شده است.
Read More »تصویری از سرگذشت حدیث شیعه با تکیه بر کتاب محوری
یکی از راههای سنجش اعتبار نگاشتههای حدیثی، بررسی تاریخی روش اخذ، تدوین و انتقال حدیث در زمان حضور ائمه و پس از ایشان است. این نگاشته در صدد پژوهش در این موضوع و توجه به ویژگیهای خاص تدوین و انتقال میراث مکتوب حدیثی شیعه است که کمتر در کتب تاریخ حدیث مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. از جمله این …
Read More »۱۴ مقاله در شماره جدید پژوهشهای فقهی
شماره جدید فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» (بهار ۱۴۰۰) در جهت انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر علیرضا محمدرضائی و سردبیری دکتر محمد رسول آهنگران در ۳۵۶ صفحه چاپ و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این شماره مقالاتی چون: «کاربردهای تأثیرگذار «اطلاق مقامی» در …
Read More »«رساله نماز و روزه» مشتمل بر آخرین فتاوای آیتالله خامنهای
همزمان با ماه مبارک رمضان، «رسالهی نماز و روزه» مشتمل بر آخرین فتاوای حضرت آیتالله خامنهای در سه باب فقهی نماز، روزه و اعتکاف به کوشش انتشارات انقلاب اسلامی به زیور طبع آراسته گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، این رساله عملیه که شامل ۱۰۰۸ مسئله شرعی میباشد، انعکاس دهندهی جدیدترین و آخرین فتاوای رهبر معظّم انقلاب اسلامی در سه باب …
Read More »رشد جمعیت با قوانین سلبی اتفاق نمیافتد
شبکه اجتهاد: اخیرا نمایندگان مجلس در ضمن «طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده»، قانون جدیدی برای سقط جنین را وضع کردند. در قانون قبلی که مربوط به سال ۱۳۸۴ بود و بر اساس پاسخهای رهبری و بعضی از مراجع تنظیم شده بود، آمده بود: «سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری …
Read More »نکاتی درباره «طریقه فهرستی» و بحث میراث مکتوب شیعه امامیه/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: درباره طریقه فهرستی و امکان بهرهوری از آن در بحث از شناسایی پیشینه میراث مکتوب شیعه تاکنون چند یادداشتی را منتشر کردهام. طبق دیدگاه مبتکر این نظریه، طریقه فهرستی چون مبتنی بر بحث از منابع مکتوب است و نه نقلهای شفاهی حدیث بنابراین بر طریقه موسوم به “رجالی” ارجحیت دارد. طبق این دیدگاه اهل سنت به طریقه رجالی …
Read More »صوت منتشر نشده از آیات گلپایگانی، مرعشی نجفی و امام خمینی در پی شهادت آیتالله سید محمدباقر صدر
برای نخستین بار پس از گذشت ۴۱ سال از شهادت آیتالله سید محمدباقر صدر، صوت سخنرانی حضرات آیات گلپایگانی و مرعشی نجفی بعد از انتشار خبر شهادت ایشان منتشر شد. این صداها در ۲۵ فروردین ماه سال ۱۳۵۹، هنگامی که اخبار شهادت شهید صدر تایید شد، ضبط شدهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از گذشت ۴۱ سال از شهادت شهید سید …
Read More »باید فقه رفتار اجتماعی انسان را استنباط کنیم/ عذری برای غفلت از فقه اجتماعی پذیرفته نیست/ مجتهدان جوان کار علمی کنند تا به التقاط منتهی نشوند
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: امروز فقیهان ما بهویژه فقهای جوان ما باید کار کنند، اینکه یک کسی انتظار داشته باشد که چند سالی، تند چیزی بخواند و بعد هم ادعای اجتهاد کند و بعد هم برود و بر اساس آنچه به ذهنش میرسد حکمی به خدا و رسول نسبت دهد، این همان چیزی است که …
Read More »مجازات اعدام: چشماندازی اسلامی
این پژوهش با تکیه بر برخی از مبانی اصولی و فقهی که پایبندی به آنها بهنوبه خود میتواند شمارگان مجازات اعدام را کاهش دهد، نشان میدهد که دیدگاههای اسلامی از جنبههای گوناگون بر رویکردی کاملاً حدّاقلگرا به مجازات اعدام تأکید دارد. این مقاله، هم به اعدام از باب حد و هم به اعدام از باب قصاص پرداخته و به اعدام …
Read More »طراحی نظام جامع حمایت خانواده
کتاب «طراحی نظام جامع حمایت خانواده، در فقه و نظام حقوقی ایران»، تازهترین اثر گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «طراحی نظام جامع حمایت خانواده» به قلم حجتالاسلام دکتر فرجالله هدایتنیا در ۳۲۳ صفحه در اولین روزهای بهار ۱۴۰۰ از سوی گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر …
Read More »دو رویکرد فقهی در پاسخ به پرسش از احکام پول/ احمدعلی یوسفی
شبکه اجتهاد: در ارتباط با پول، سه امر مترتب برهم باید به صورت دقیق و طولی صورت گیرد. مرحله اول شناخت دقیق ماهیت و ویژگیهای پول است، بعد از اینکه ما موضوع پول را شناختیم، مطلب دوم این است که باید احکام فقهی پول را روشن کنیم؛ یعنی انواع حکم به کارگیری پول را تبیین کنیم که اعم از احکام …
Read More »هشت نکته درباره معنا و کارکرد «فهارس» در سنتهای حدیثی و روایی
شبکه اجتهاد: ۱– فهرستهای قدمایی در حدیث در بسیاری از موارد تنها نقش اجازات را دارند؛ به صورتی که سندها میتوانند صرفا سند به اشخاص و نه متون و یا از آن مهمتر نسخههای خاص از آن متون باشند. ۲– در این نوع اجازات نویسندگان فهارس و یا اجازات گاهی صرفا فهرستی از محتویات فهارس قدیمیتر به دست میدهند با …
Read More »آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران
کتاب «آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران» به کوشش حجتالاسلام دکتر محسن دریابیگی بهتازگی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخوند ملامحمدکاظم خراسانی، یک از سه مجتهد عصر مشروطه (معروف به آیات ثلاث) بود که نقش بیبدیلی در بازگشت نظام مشروطه و شکست استبداد صغیر ایفا کرد. وی که از استادان برجسته حوزه …
Read More »ملاحظاتی انتقادی درباره نشست تحلیل فهرستی استاد مددی: فرصتسوزی یا فرصتسازی/ سیدمحمدهادی گرامی
شبکه اجتهاد: اخیراً گفتگویی برخط میان استاد سیداحمد مددی و رابرت گیلیو و اندرو نیومن در خصوص تحلیل فهرستی برگزار شد که برخی آن را نقطه عطفی در تاریخ تعاملات علمای شرق با اندیشمندان غربی دانستند و در تنور این پندار بیش از پیش دمیدند. نمیخواهم در اینجا درباره اینگونه تحلیلها و واکنشها بحث مستقلی کنم، بلکه هدفم ارائه دیدگاهم …
Read More »کتابشناسی آثار آیتالله سیدحسین بروجردی
کتاب «کتابشناسی آثار آیتالله حاج آقا سیدحسین طباطبایی بروجردی» از سوی میرزاعلی سلیمانیبروجردی و طیبه حاجباقریان تهیه و تدوین شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتابشناسی آثار آیتالله حاج آقا سیدحسین طباطبایی بروجردی در پنح فصل و در ۳۲۵ صفحه به قلم میرزاعلی سلیمانیبروجردی و طیبه حاجباقریان تدوین، مکتوب و توسط نشر وراقان به زیور طبع آراسته شد. کتابشناسی آثار آیتالله سید …
Read More »گزارش ستاد استهلال دفتر رهبری درباره رؤیت هلال ماه رمضان المبارک ۱۴۴۲ ه.ق
دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیتالله خامنهای طی گزارشی به وضعیت استهلال ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف کشور پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، براساس این گزارش منتشره، هلال ماه رمضان در در شامگاه دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ رؤیت نشد؛ بنابراین ماه شعبان ۳۰ روزه است و روز چهارشنبه، اول ماه مبارک رمضان خواهد بود. الف ـ مشخصات نجومی هلال …
Read More »راه ثابت شدن اوّل ماه، مطابق با فتاوی ۲۵ مرجع و فقیه شیعه
شبکه اجتهاد: مجموعۀ پیش رو فتاوای آیات عظام اراکی، گلپایگانی، خوئی، خمینی، بهجت، محمد روحانی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی، حسینی زنجانی، منتظری، نوری همدانی، موسوی اردبیلی، تبریزی، محمدصادق روحانی، مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، سبحانی، سیستانی، فیاض، فاضل لنکرانی، مظاهری، جوادی آملی، حکیم، صانعی و خامنهای دربارۀ «راه ثابت شدن اول ماه» میباشد که از سوی «گروه تحقیقاتی عالمون» تهیه و تنظیم …
Read More »کدام کشورها فردا را اول ماه رمضان اعلام کردند؟
اکثر کشورهای عربی- اسلامی و نهادهای اسلامی، پس از عدم رؤیت هلال در شامگاه یک شنبه اعلام کردند که سه شنبه،۱۳ آوریل/ ۲۴ فروردین، نخستین روز ماه مبارک رمضان است. به گزارش شبکه اجتهاد، اغلب نهادهای اسلامی در کشورهای عربی با اشاره به عدم رؤیت هلال در شامگاه یکشنبه، دوشنبه را مکمل ماه شعبان و سه شنبه را آغاز ماه رمضان …
Read More »فتوای آیتالله سیستانی درباره روزه در ایام کرونا
وجوب روزه در ماه رمضان از کسی ساقط میشود که عذر شرعی داشته باشد، مانند بیمار و کسی که به خاطر نصیحت پزشک ـ مثلاً ـ بر خود بترسد که روزه گرفتن موجب ابتلایش به بیماری شود و اقدامات پیشگیرانه و احتیاطی که او را از ابتلا به بیماری ایمن سازند برایش میسّر نباشد، و در غیر این صورت باید …
Read More »تغییر مذهب فقهی علمای اهلسنت؛ بیشترین جذابیت از آن مذهب شافعی
شبکه اجتهاد: این یادداشت درصدد است که نشانههای پدیدۀ تغییر مذهب را در چارچوب پردامنهترین مذاهب در جغرافیای اسلامی رصد و ترسیم کند. شواهد عمیق و نشانههای عجیبی که در این اثر بررسی شده، صرفا نمونهای است که بیش از ۱۰% این پدیده را دربرنمیگیرد؛ یعنی همان نزدیک به ۵۰۰ عالمی که دست به تغییر مذهب زدند و نامهای ایشان …
Read More »گزارشی از نشست بیسابقه حدیثپژوهی
شبکه اجتهاد: کاربران علاقمند به حیطههای مرتبط با مطالعات اسلامی، گفتگوی مجازی استاد سید احمد مددی؛ استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با دو تن از اساتید برجسته غربی؛ پروفسور رابرت گلیو (استاد دانشگاه اگزتر) و پروفسور اندرو نیومن (استاد دانشگاه ادینبرا) را شاهد بودند. در این وبینار که به همت کالج اسلامی لندن برگزار شد، مباحثهای درباره …
Read More »ماجرای تصویب قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری/ امام درباره مسکن از شخصیت فقهی خود مایه گذاشت
آیتالله صافی گفتند که من هم امام را قبول دارم، هم نظرشان را قبول دارم، ولی قانونی که در این حوزه به عنوان ثانویه تصویب میشود، باید توسط مجتهد اجرا شود و اگر قانون تصویب شود و به مملکت برود، در بعضی شهرستانها تیغ به دست زنگی مست میافتد و آنها رعایت اصول و ضوابط عنوان ثانویه را نمیکنند و …
Read More »