بعضی از فقیهان نیز تصریح کردهاند که پنجاه درصد کار فقیه، شناخت موضوعات است. پرسش این است که آیا از شیوههای مدیریت اطلاعات میتوان برای شناخت موضوعات جدید فقهی استفاده کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین شماره نشریه الکترونیکی «مدیریت دانش اسلامی» (پاییز و زمستان ۹۸)، به صاحب امتیازی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، مدیر مسئولی محمدهادی یعقوبنژاد و سردبیری …
Read More »همه مطالب
سخنان استاد سیفی مازندرانی پیرامون طب اسلامی
شبکه اجتهاد: سند و دلالت روایات طبی را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا این سخن درست است: در قرآن و روایات دستوراتی وجود دارد اما طب اسلامی گفته نمیشود!
Read More »غروب شمس/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سیدحسین شمس خراسانی(ره)، از اساتید برجسته حوزه علمیه و از شاگردان شاخص آیتالله العظمی میلانی بود که از ابتدا تا انتهای درس خارج فقه و اصول ایشان حاضر شد و تقریرات درسش را نگاشت. آیتالله شمس سالها در مشهد به تدریس سطوح عالی و خارج اشتغال ورزید، تا انقلاب اسلامی پیروز شد و پس از آن …
Read More »بر مؤمنین واجب است فرزندانشان را در مدارس عادی ثبت نام کنند/ مدارس مسجدمحور، زمینه اصلاح را از جامعه سلب میکند
در جامعه باید خوبان بیشتر فعال باشند تا منفعل. با کنارهگیری، جدا کردن و انفعال جامعه به دست افراد ناباب سپرده میشود که این کار درستی نیست امر به معروف و نهی از منکر میگوید هر انسانی وظیفه دارد در حد توان خود افراد ناباب را اصلاح کند و یکی از راههای زمینهساز امر به معروف اختلاط است و تا …
Read More »موسویان: شرکت فقهی، تفاوت ماهوی با شرکت مصطلح در علم اقتصاد دارد/ علیدوست: باید ادبیات مطرح شده در فقه شرکت را تغییر داد/ مشهور فقها، انحاء پنجگانه شرکت را باطل میدانند
طبق نظر مشهور، خود اجتماعِ حقوق طرفین، شرکت است و شرکت حاصل از عقد شرکت به عبارت دقیق تر تشریک است و انواع متفاوتی دارد. مثلا اگر در دیون باشد یا اگر شرکت در منافع باشد یا شرکت اعمال یا ابدان که از شکلهای دیگر شرکت است. شرکت وجوه –وجوه به معنای همان اعتبار بازاری مصطلح در عرف بازار-، شرکت …
Read More »چندهمسری، در نگاهی جدید
نظریه محققانه استاد مدنی عمدتا بر گرد محدودسازی و مقید کردن چندهمسری شکل گرفته است و دیدگاه علامه طباطبایی، علاوه بر این، به عرصه مصلحت سنجی عمومی حکومت و حاکم اسلامی و راهکارهایی که برای جلوگیری از پیامدهای نادرست آن منظور میشود دوخته شده است. البته استاد مدنی نیز مسئولیت حاکم اسلامی در مراقبت از تحقق شرایط جواز چندهمسری را …
Read More »تقدم احتیاطگرایی بر برائتگرایی در فقه اخلاق حکومتی
حکومت در یک فرآیند میتواند، احتیاط خودش را تقسیم کند. در جایی اگر احتیاط مستلزم به هم خوردن نظم جامعه و آسیب به حکومت شود، احتیاط در سهل گیری است در اینجا ولیامر اهمّ و مهمّ میکند. رتبه احتیاط، رتبه علم اجمالی است و علم اجمالی منجز است و رتبه برائت در زمان شک و عدم دلیل است، آنجا که …
Read More »بررسی چرایی ناهمسویی برخی فتاوا با روح حاکم بر فقه
این پژوهش در نظر دارد به فضلایی که در آستانه اجتهاد قرار دارند کمک کند که خود را ملتزم به روح حاکم بر فقه بدانند و گرههای صعوبت را از برخی فتاوا بگشایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دین اسلام بهعنوان شریعت جامع و جاودانه در آیات قرآن کریم و احادیث معصومان(ع) بهعنوان دینی آسان و همراه با تسهیل معرفی شده …
Read More »فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است/ آموزش و پرورش مخالف مدارس مسجد محور است/ نباید همه مساجد را مدرسه کنیم!
قطعاً فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است اما به جهت فضای تحصیلی چطور؟ فضای تحصیلی در برخی از مدارس مسجد محور گاهی اوقات نگرانکننده است چون از نیروی توانمندی که کتب درسی و روش تدریس را بشناسد برخوردار نیستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر، با نامناسب شدن سطح علمی و فرهنگی مدارس دولتی، …
Read More »مخالف نفرستادن بچهها به مدارس کلاسیک هستم/ مدارس مسجدمحور و خصوصی، فایدهای ندارد/ متدینین و علما، از رشته معارف اسلامی خبر ندارند!
با این عمل که بچههای خود را به مدارس کلاسیک نفرستیم، یا تدریسهای خصوصی راه بیندازیم و یا مدرسههای چندنفره ایجاد کنیم مخالف هستم. اما این مخالفت من دلیل بر این نیست که ضعفی در مدارس ما وجود ندارد و این را کاملاً قبول دارم که مدارس، ضعف و مشکلاتی دارند. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمدرضا خسروی از سال ۸۷- …
Read More »کارایی روش شهید صدر در کشف نظریه اسلامی عدالت اقتصادی
از آنجا که نظریه عدالت متمایز از نظریه مکتب است؛ میتوان این سوال را پرسید که آیا روش کشفی، کارایی لازم جهت کشف نظریه عدالت را دارد؟ در این مقاله تلاش بر آن است تا به سوال فوق به عنوان سوال اصلی پژوهش پاسخ داده شود به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و انجمن اقتصاد …
Read More »حاشیهای بر نظریه مشهور در باب فعل معصوم
سرپرست پژوهشکده علوم اسلامی آستان قدس رضوی اظهار داشت: گستره دلالت فعل در حوزه تشریعیات همیشه نیازمند قرینه قولی نیست بلکه عنوان فعل دلالت مبین دارد و میتواند افاده معنا کند و شواهدی نیز بر این مطلب وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام دکتر مهدی مردانی، سرپرست پژوهشکده علوم اسلامی آستانقدس رضوی در پانزدهمین نشست تخصصی حلقه مطالعاتی حدیثپژوهی …
Read More »فقه الاجتماع و درهای بسته؛ نمونههایی از تشریفاتی بودن رابطه حوزه و دولت/ حوزه قم در قم دفن شده است!
درهای بسته در سیستم اداری ما از یک طرف باعث شده است که اگر تعدادی از فقهای ما نیز با امام (ره) نسبتی برقرار کردند و به لحاظ علمی حسی گرفتند و دغدغهای پیدا کردند که امام فرمود: فقه، علم اداره اجتماع است و به این فکر افتادند که به واسطه فقه باید اجتماع را اداره کنند، با درهای بسته …
Read More »۳۵ قاعده کاربردی فقهی سیاسی برای کارگزاران نظام
حجتالاسلام شریعتی هدف از نگاشتن کتاب قواعد فقه سیاسی را این دانست که این اثر به دست کارگزاران برسد تا بتوانند در عمل از این قواعد در اداره نظام استفاده کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه سیاسی، تمامی پاسخهایی است که فقه به سؤالهای سیاسی عصر و زمان میدهد، همچون دیدگاه فقه درباره انتخابات، تفکیک قوا، مشروعیت و جایگاه دستگاه …
Read More »روش شناسی رهبر انقلاب در کتاب درسنامه قصاص
مقام معظم رهبری، فقیهی است که در دوران زمامداری به تفقّه پرداخته است و این باعث شده است که به خوبی مباحث مرتبط با قضاء را که ملموس هر حاکمی است، ارائه دهد و به استنباط احکام مرتبط با آن بپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین نشست پژوهشی با موضوع «بررسی آراء فقهی و روششناسی آیتالله خامنهای براساس درسنامه قصاص»، …
Read More »چهارمین شماره دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی» منتشر شد
شماره چهارم دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی» با آثاری از احمد رهدار، نجف لکزایی، مصطفی جعفرپیشهفرد، عباسعلی مشکانی سبزواری و دیگر پژوهشگران حوزه فقه حکومتی همراه با چکیده مقالات به زبان عربی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین شماره دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی (بهار و تابستان ۱۳۹۸)، به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی مصطفی جعفرپیشهفرد و سردبیری سید …
Read More »سیاستورزی مرجعیت نجف در اعتراضات اخیر عراق؛ چگونگی و چرایی
سیاستورزی مرجعیت نجف در اعتراضات اخیر عراق؛ چگونگی و چراییبررسی سیاستورزی مرجعیت نجف در تحولات عراق نشان میدهد کفه ترازوی حمایت این نهاد از تحرکات مردمی، سنگینتر از هشدارها نسبت به خطراتی است که در کمین این تحرکات قرار داشته و دارد. شبکه اجتهاد: بیگمان یکی از مهمترین عناصر سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عراق امروز نهاد مرجعیت است که در …
Read More »آخرین بازمانده از مدرسه محقق اصفهانی
شمس به مثابه فقیهی اصولی که به گفته خودش به جمله معروف «مَن لا أصول له لا فقه له» از آیتالله میلانی باور داشت، در مقدمهای که برای «مشکاه الأصول» نگاشته است، مرکب بودن انسان از جسم و روح را مقدمه توجه به اخلاق و اعتقادات در کنار احکام در نظر میگیرد و با جستجویی مختصر در آیات و روایات …
Read More »اشکال در اخذ تأخیر دیرکرد است نه محل مصرف آن/ آن چه به مراجع تقلید نسبت میدهند، خلاف واقع است
آن چیزی که در طرح جدید مطرح شده، این است که این مبلغ به عنوان جریمه حاکمیتی در صندوق خاصی ذخیره و در موارد خاصی مصرف میشود حال آنکه اشکال اصلی در اخذ آن است و نه در محل مصرف آن. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، رئیس مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه و مدیر گروه اقتصاد پژوهشکده …
Read More »اضطرار مجوز محاربه و بغی نیست/ شرایط اجرای حدود در مورد باغیان
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با نقد دیدگاه کسانی که معتقدند اضطرار مجوزی برای خارج شدن محارب از ذیل آیه محاربه است، بیان کرد: آنچه از آیات و روایات استنباط میشود این است که اضطرار به هیچ وجه مجوزی برای اعمال حربی و بغی نیست. همچنین هیچ روایتی نیست که گفته باشد اگر مضطر بودید، میتوانید …
Read More »سفر «از شیطان تا میکروب» با رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: از شیطان تا میکروب، مسیر سختی نیست اگر با رسول جعفریان همنوا و همافق باشیم؛ پژوهشگری که پروژه فکری چندسال اخیرش مباحث پیرامون فقدان تولید علم (بهمعنای ساینس) و به تبع آن ضعف رویکرد علمی در تمدن ایرانی ـ اسلامی بوده است. از نظر استاد جعفریان ما هیچ نقشی در راهبری جریان علمی بشر نداشته و نداریم. تمدن …
Read More »اگرچه مسئولان گوش نمیکنند، اما درد مردم را بیان میکنیم
عدهای تذکر و بیان مشکلات را سیاه نمایی میدانند اما باید ضمن بیان خدمات نظام و انقلاب که با گذشته قابل مقایسه نیست ضعفها و کم کاریها را بیان کرد و علما وظیفه دارند مشکلات مردم را به گوش مسوولان برسانند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم قم برگزار …
Read More »عربستان ازدواج زیر ۱۸ سال را ممنوع کرد
وزارت دادگستری عربستان سعودی خطاب به دادگاهها و دفاتر ثبت ازدواج این کشور، اخطاریه ای در خصوص عدم اجرای عقد ازدواج افراد زیر سن ۱۸ سالگی صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از آرتی عربی، این وزارتخانه در اخطاریه خود عنوان کرد: آیین نامه اجرایی قانون حمایت از کودک به روشنی بیان کرده است که پیش از امضای …
Read More »از «حجیت و اعتبار اجتهاد و افتای گروهی» تا «جواز تقلید از شورای فقهی»
اجتهاد و افتا در تاریخ فقه شیعه همواره بهصورت فردی انجام میگرفته است. حجتالاسلام سیدجواد ورعی در پژوهش خود «حجیت و اعتبار اجتهاد و افتای گروهی» و «جواز تقلید از شورای فقهی» را مورد بحث قرار میدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و هشتمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (تابستان ۱۳۹۸) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی …
Read More »آیتالله خلخالی روحیه تألیف را در حوزه علمیه مشهد بنیان گذاشت/ همراهی نظری و عملی ایشان با انقلاب اسلامی مشهود بود
در حوزه علمیه مشهد، تقریرات درس خارج خیلی کم به نگارش در میآید و طی قرنهایی که از وجود حوزه علمیه میگذرد، فقط در سالهای اخیر یک یا دو جلد تقریرات آیتالله میلانی منتشر شده است. اما این عالم اصرار داشت تقریرات درس خود به نگارش در بیاید که این کار به سرانجام رسید. میتوان گفت روحیه تألیف در حوزه …
Read More »«فقه الشیعه» آقای خلخالی از «التنقیح» مرحوم غروی روشنتر نوشته شده است
مرحوم آقای موسوی خلخالی تقریرات استاد خوئی را زیبا نوشتند و گاهی در بعضی از جهات میتوان گفت «فقه الشیعه» ایشان نسبت به «التنقیح» مرحوم میرزاعلی آقای غروی روشنتر نوشته شده است و اگر بهتر نباشد کمتر از آن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی از علما و استادان برجسته فقه و اصول حوزه علمیه خراسان …
Read More »اصولی و اخباری، هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند!/ آیتالله وحید میگفت در مقابل تقلید، افتاء است نه اجتهاد/ استصحاب، اصطلاح اهل سنت است
مرحوم سید محمد باقر صدر میگوید هرگز نمیتوان یک حکم عقلی محض یافت که در روایات و آیات به آن ارشادی نشده باشد. بر این اساس اختلاف بین اخباری و اصولی خیلی اساسی نخواهد بود. اخباریان میگویند کتاب منبع مستقلی نیست و اصولیین نیز در عمل وقتی به کتاب نگاه میکنند میگویند کتاب باید با حدیث ضمیمه بشود، اگر ظهوری …
Read More »مرگ مغزی، از ماهیت تا احکام و آثار فقهی
استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد گفت: با توجه به فتوای مرحوم امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بر جواز پیوند عضو از بیماران مرگ مغزی، لذا تیم پیوند اعضا میتوانند مستند به نظرات ایشان اقدام به این عمل کنند، لکن جمعی از فقها و مراجع معظم تقلید در این خصوص قائل به حرمت هستند. این جمع از فقها …
Read More »مجتهد تهران؛ ناگفتههایی از ابعاد علمی و سلوک اخلاقی آیتالله سیداحمد خوانساری
به خاطر فتوا و نظر فقهی خود نمیتوانست با برخی خواستهها موافقت کند، مورد بیمهری و اهانت قرار گرفت؛ اما صبر کرد. با این که تعدادی از فضلا او را اعلم میدانستند، در رساله خود نوشته بود: هر کس خواست رجوع کند. در نوشتههای خود نسبت به روایاتی که نمیتوانست بپذیرد، به جای اینکه بگوید روایت مردود است، احتراماً مینوشت: …
Read More »«حاکمیت در اسلام»؛ معرفی کتابی که رهبرانقلاب از آن تجلیل کردند
آیتالله خلخالی تصریح میکند: «پایدارى نظام اسلامى در جامعه، تنها با اتکاى به اصل امامت و ولایت میسر است؛ زیرا نظام امامت و ولایت در اسلام مآلا به نظام و حاکمیت الهى بازمىگردد… ولایت فقیه، تحقق دهندهی این نظام و حکومت او در مرحلهی جعل و تشریع در سلسلهی طولى ولایت الهیه قرار دارد؛ زیرا ولایت فقیه، متکى به ولایت …
Read More »