همه مطالب

شبکه اجتهاد: دو کلیپ ارسال شده از حضرات آقایان اساتید جناب «مسعود عالی» و جناب «ناصر نقویان» را گوش دادم. یکی حکومت چندساله امیرالمؤمنین را ولایی نمی‌دانست و دیگری بر او نقد زد که اصلاً مأموریت تشکیل حکومت در دستور کار حضرت امیر(ع) نبوده تا ولایی باشد یا نباشد. وجه مشترک دو دیدگاه دغدغه «حکومت» است. یکی درد حکومت ولایی …

سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود عالی در حسینیه امام خمینی پیرامون حکومت ولایی و انعکاس فرازی از آن در شبکه‌‌های اجتماعی و فضاهای علمی که «شیعه در طول تاریخ حکومت ولایی نداشته، حتی زمان امیرالمومنین و در زمان امیرالمومنین حکومت ولایی نبود»، واکنش‌هایی از سوی برخی اساتید به‌دنبال داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در گروهی که مجمعی از اساتید و فضلای …

شبکه اجتهاد: حکومت، تنها رفتار حاکم یا حاکمان جامعه نیست؛ بلکه رفتار جمعیِ جامعه است. چنان‌چه در جامعه‌ای، مردم، حکمرانی قدرتی را نپذیرند و به قوانین وضع‌شده از سوی آن گردن ننهند، حکومت، به واقع، مستقر نخواهد بود. این مسأله، چه به لحاظ تجربه بشری و چه به لحاظ معارف قرآنی و روایی، امری روشن است؛ به دلیل همین شراکت …

شبکه اجتهاد: گذشته از آنکه مسئله “ولایت فقیه” در اصل و نیز در فروعات از نگاه فقیهان، همچون سایر مسائل فقهی محل بحث و اختلاف نظر می‌باشد (۱)، هیچ یک از فقیهان قائل به این نظریه اما، کمترین تردیدی در عدم تلازم میان ولایت ظاهری شرعی فقیه با ولایت باطنی و معنوی نداشته و بارها به صراحت بر نفی این …

شبکه اجتهاد: غدیر، تعیین علی (ع) برای حاکمیت نبود فقط، بلکه مهمتر آنکه مهندسی نظام اسلامی بود. نظامی که مثل دین و شریعت، با اراده ربوبی خدای متعال تعیین تکلیف می‌شود. این نظام بعد پیامبر (‌ص) کنار گذاشته شد. انتخاب مردم در چارچوب ویژگی‌های عقلی و اخلاقی و دینی، ساختار ولایت الهی نیست حتی اگر معصومین با آن همراهی‌هایی کرده …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نخستین گام برای شناخت موضوع، آن است که مشخص سازیم منظور از جریان شناسی و پیشینه مبارزه با آسیب‌های فرهنگ عاشورا چیست؟ و درصد کاوش چه محدوده زمانی هستیم. بنابراین، در ابتدای بحث، روشن می‌سازیم که منظور، مبارزه با آن‌ها به عنوان یک سنت اجتماعی خاص است. محدوده زمانی آن را نیز، آغاز نخستین حرکت‌های روشن فکری …

رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه‌‌های علمیه گفت: بسیاری از عزاداران ما افراد ارزشمندی هستند ولی اخلاق را مراعات‌ نمی‌کنند. بنظر‌ می‌رسد که اگر عاشورا از این جهت (توجه به حق الناس) تحلیل شود، بسیاری از مشکلات کشور حل‌ می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگویی به سه دیدگاه و …

پژوهشگر فقه حوزه علمیه قم گفت: باید عاشورا را از منظر کتاب معتبری مانند کامل‌الزیارت بخوانیم و اساسا تحلیل فقهی بدون آن درست نیست. اگر بپذیریم که این واقعه هویت بسط‌‌‌یافته تاریخی دارد علاوه بر اینکه خود عاشورا را از منظر برخی کتب مانند کامل‌الزیارات تحلیل خواهیم کرد باز نیاز به هویت و فلسفه تاریخ داریم یعنی موتور محرکه تاریخ …

شبکه اجتهاد: ذهنیت عمومی مسلمانان ـ به استثنای شام ـ در آغاز، اختلاف میان علی و معاویه را چنین تفسیر می‌کرد که اختلافی است میان خط خلافت درستکار، و کسی که‌ می‌‌کوشد از این خلافت درستکار سرپیچی کند. آنان به علی علیه السلام به طور کلی چنین‌ می‌‌نگریستند که ایشان همان خلیفه درستکار است که‌ می‌‌خواهد از اسلام و خط …

شبکه اجتهاد: از مرحوم احمد قابل یک فایل ویدئویی هست که در آن تحلیل تازه‌ای از واقعه عاشوراء به دست می‌دهد. بن مایه آن تحلیل نادرست که از سوی برخی دیگر از نمایندگان روشنفکری دینی هم در این سال‌ها مطرح شده به روایتی برمی‌گردد که ساخته و پرداخته جناح اموی در میان محدثان است. از مطالب نادرستی که بسیار در …

شبکه اجتهاد: قیام امام حسین(ع) به الگویی تاریخی تبدیل شده که پس از ۱۴۰۰ سال همچنان تثبیت‌شده در تاریخ باقی مانده و به سرمشقی برای دیگر قیام‌ها تبدیل شده است. امام حسین(ع) برای مقابله با حاکم جور دست به قیام زدند. قیام عاشورا را نباید منحصر به زمان خود دانست بلکه الگویی برای همه زمان‌هاست. برخی معتقدند قیام عاشورا صرفاً …

استاد محمد سند با بیان اینکه شعائر دینی اعلام و اعلانِ است و فرهنگ دینی را نشان می‌دهد و آن را تبلیغ می‌کند و محیطی دینی و فرهنگی پدید می‌آورد و از این حیث، با غض‌ّنظر از موضوع و متعلق، از ارکان دین محسوب می‌شود، اظهار کرد: شعائر دینی، معارف دینی و فرهنگ دینی را به دیگران می‌نمایاند و از …

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: در مجالس امروزی خطابه و وعظ حرف اول را نمی‌زند، بلکه منبری را می‌آورند تا مجلس را آماده کند و سپس مداحی و سینه‌زنی آغاز می‌شود. البته در این میان برخی منبرها حاوی خرافات، مطالب ساختگی و عوام‌فریبانه است. به گزارش شبکه اجتهاد، در دو دهه اخیر شیوه و روند برگزاری مجالس حسینی دچار …

استاد مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با بیان اینکه آیا قیام علیه حاکم جائر مجاز است یا خیر و می‌توان برای جواز آن به قیام عاشورا تمسک کنیم، گفت: امام(ره) در آن شرایط جایز نمی‌دیدند؛ آیا ایشان قیام امام حسین(ع) را استثنایی می‌دیدند که جواز ندادند؟ امام الگوی مشارکت مردم را پی گرفتند و آن را موفق‌تر می‌دیدند. بنابراین …

کتابِ خوب دربارۀ قیام عاشورا فراوان است. اما همین کثرت، انتخاب را سخت کرده است. از طرفی قیام عاشورا یک پدیده‌ی یک‌بُعدی نبود؛ بلکه ابعاد مختلفی دارد که برای شناخت جامع قیام، باید آنها را شناخت. بنابراین کتاب‌ها را ذیل شش بُعد مهمّ دسته‌بندی کرده و دربارۀ هر یک توضیح مختصری داده‌ شده است: ۱. فقهِ عاشورایی ۲. تاریخ و …

شبکه اجتهاد: ماجراهای حداقل دو سال گذشته به‌خوبی نشان می‌دهد که نهادهای مختلف جمهوری اسلامی، مخصوصاً نهادهای فرهنگیِ آن در حوزۀ حجاب، دچار کاستی‌های فراوانی هستند. جمهوری اسلامی از یک سو، به‌دلیل گره‌خوردنِ حجاب شرعی با احکام شریعت اسلام و پذیرفتنِ اسلامی سیاسی و آموزۀ امر به‌معروف و نهی از منکر و به‌تبع، قانونی‌بودنِ حجاب شرعی در ایران، نمی‌تواند از …

شبکه اجتهاد: پرسش این است ما چه نیازی به عاشورا و گرامی داشتن و یادآوری آن داریم؟ امام به معنای شاقول و‌ معیار است. امام حسین (ع) در نامه به معاویه می‌نویسد: آنچه معاویه می‌گوید انکار رسالت و نبوت همه پیامبران است و شهادت می‌دهم که رسول الله، پیامبر، امام و اسوه هستند. سیدالشهدا (ع) درباره خود می‌فرماید: من امام …

شبکه اجتهاد: درباره تغییرات اجتماعی که یکی از مهمترین مباحث دانش جامعه‌شناسی و سطحی از آن موضوع دانش فلسفه نظری تاریخ است، انبوهی از آیات قران و روایات وجود دارد. بازخوانی این بحث علمی با دخالت دادن مضامین و رویکرد برگرفته از متون دینی خوانشی نو به دست می‌دهد که می‌توانیم آن را “الهیات تغییرات اجتماعی بنامیم. شش نکته‌ای که …

استاد علیدوست معتقد است اگر بخواهیم در خصوص نقش فقه در توسعه علوم انسانی چه ترابط اینها صحبت کنیم باید موضع خودمان را در گستره شریعت مشخص کنیم. اگر مباحث مدیرت، اجتماع، فرهنگ و خانواده را از حوزه شریعت خارج دانستیم در این صورت از حوزه فقه خارج و در نتیحه از حوزه اجتهاد خارج ‌‌می‌شود. شبکه اجتهاد: دو عنوان …

شبکه اجتهاد: در این انتخابات، حوزه علمیه همه توان خود را بسیج کرد تا مردم را به انتخاب درست برساند، همه علما، سخنرانان، نهادهای دینی پشت سر کاندیدای ارزشی قرار گرفتند اما کاندیدای رقیب که نه برنامه خاصی داشت، نه جاذبه‌ای، نه کارنامه‌ای، نه بیانی و با وجود نقطه ضعف‌های آشکار با فاصله قابل توجه‌ای پیروز شد و ریاست جمهوری …

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان تاکید کرد: به هر نحوی که ممکن است باید تلاش کرد که عزت نظام و انقلاب در دنیا بیشتر شود و همین حضور در انتخابات موجب عزت و سربلندی جمهوری اسلامی خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مهدی مروارید، در آستانه دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری، به تبیین ضرورت شرکت در انتخابات پرداخت …

مراجع عظام تقلید حضرات آیات ناصر مکارم شیرازی، حسین نوری همدانی، عبدالله جوادی آملی و جعفر سبحانی در پیام‌هایی جداگانه، از مردم ایران اسلامی خواستند در مرحله دوم چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، پر شورتر پای صندوق‌های رای حاضر شوند و کار نیمه تمام را تمام، و وظیفۀ شرعی و اجتماعی خود را در تعیین سرنوشت و آیندۀ جامعه ادا …

شبکه اجتهاد: دین با شگفتی‌هایی مواجه است، همان‌طور که در قرآن کریم آمده است: «فَبُهِتَ الَّذِی کَفَرَ». اگر اصحاب دین از فناوری به شکل علمی، عمیق و معاصر بهره‌برداری کنند، فرآیند شگفت‌زدگی کفر در این عصر به‌طور عمیق‌تر و گسترده‌تری انجام خواهد شد. فناوری که گاهی به عنوان تهدیدی برای دین در نظر گرفته می‌شود، در واقع ابزاری قدرتمند و …

کتاب «زندگی پسندیده همسران، قاعده وجوب معاشرت به معروف» تالیف دکتر بی‌بی رحیمه ابراهیمی استادیار گروه فقه دانشگاه شهید مطهری از سوی انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نوشته تلاش شده است با اهتمام بر شیوه‌ی اهل بیت (علیهم‌السلام) مبنی بر قاعده‌نگرى و کل‌نگرى، در جهت تکامل مباحث فقهی خانواده گامی …

شبکه اجتهاد: سفیر عربستان سعودی شنبه نهم تیرماه ۱۴۰۳ از کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم بازدید نمود؛ در روند این بازدید سفیر عربستان از پیشینه، ساختار، رویکرد و ظرفیت‌های این کتابخانه در موضوع کتاب حدیث (به ویژه اهتمام این کتابخانه به پژوهش‌های حدیثی اهل سنّت) آشنا گردید که در نوع خود کم نظیر است. ضمن سپاس از حجت‌الاسلام والمسلمین معراجی، …

حجت‌الاسلام سید جواد ورعی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه معتقد است به طور کلی تحمیل اراده هر انسانی بر انسان‌های دیگر، با کرامت انسان سازگاری ندارد و نمونه‌های فراوانی در آیات و روایات می‌توانیم به عنوان مستند این مسئله مطرح کنیم. اینکه فقها اصلی را تاسیس کرده‌اند به نام «اصل عدم ولایت»، گویای همین واقعیت باشد. گفته‌اند: اصل …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مشارکت سیاسی یکی از بنیادهای مهم سلامت اجتماعی و سیاسی جامعه قلمداد می‌شود و سرمایه اجتماعی عظیمی تلقی می‌گردد. از سوی دیگر افزایش مشارکت سیاسی از جمله الزامات سیاست در جهان جدید است. توسعه کمی و کیفی ابزارهای ارتباط جمعی بر آگاهی‌های شهروندی افزوده است و افزایش دانش و آگاهی بر مطالبات مشارکت سیاسی تأثیر جدی گذاشته …

تحلیل ماهیت دولت پیامبر (ص) اهمیت زیادی برای نواندیشی دینی، تجدد سیاسی و اصلاح نهاد دولت در ایران و دیگر جوامع اسلامی دارد، اما اکثر دولت‌پژوهی‌ها در جهان اسلام، بی‌آن‌که به سیرهٔ حکمرانی پیامبر اکرم (ص) توجه نمایند، به سنّت خلفای راشدین و یا اندیشه‌های کلامی شیعه ارجاع می‌دهند و ماجرای سقیفه و سنّت سیاسی مبتنی بر این واقعه را …

شبکه اجتهاد: از تمایزات بسیار مهم دیدگاه‌های شهید بهشتی با غالب اسلام‌گرایان این است که وی ضمن تأکید بر اجرایی شدن قوانین اسلام در جامعه، همزمان دغدغه حفظ «آزادی» و «اختیار» انسان را نیز دارد. او همانگونه که همچون امام خمینی(ره) و استاد مطهری و دیگر رهبران فکری زمانه، اسلام را دینی جامع و «دین» و «سیاست» را همگام هم …

پدر معنوی فقید اخوان المسلمین «یوسف القرضاوی» در یکی از آثار خویش به جایگاه برگه رأی در اسلام سیاسی پرداخته است و نظرات جالبی ارائه کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، یوسف القرضاوی در کتاب «من فقه الدوله فی الاسلام» به مسئله جایگاه برگه رأی در اسلام سیاسی پرداخته و آورده است: وقتی که در سیستم برگزاری انتخابات و مشارکت …