حکومت و قانون

شبکه اجتهاد: نقش و جایگاه مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی، موضوعی مهم و بنیادی در نظام اندیشه‌ی سیاسی انقلاب اسلامی است. از جمله نکات و پرسشهای قابل تأمّل در این موضوع، این موارد است: ۱- منشأ، خاستگاه و مبنای پذیرفتن خواست و رضایت عامه‌ی مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی چیست؟ ۲- چرا در این نظام، به سازوکارهای ناظر به آراء عمومی مانند انتخابات توجه میشود؟ آیا این توجه، منبعث از پذیرفتن ــ به اصطلاح‌ــ یک «بدِ ضروری» و «پذیرش یک اجبار سلبی» است یا بر اساس نوعی «نگاه ایجابی» به رأی مردم است؟ در این یادداشت، به این دو پرسش …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر بخواهیم با کارنامه درخشان و نقش کلیدی امام حسن عسکری (ع) درزمان کوتاه امامت و عمر بیست‌وهشت‌ساله آن حضرت آشنا بشویم امکان‌پذیر نیست مگر آنکه بدانیم حیات سیاسی اسلام در مدت دویست و پنجاه سال یعنی از سال یازدهم هجرت تا سال دویست و شصت چند بار رقم خورد و آن حضرت در چه دوره‌ای از تاریخ سیاسی اسلام قرار داشت؛ چراکه تاریخ سیاسی اسلام از سال یازدهم تا سال دویست و شصت، چهار بار رقم خورد و هر دوره سخت‌تر و سیاه‌تر گردیده است. اما هدف مشترک همه این دوره‌ها، حذف و نابودی اهل‌بیت علیهم‌السلام …

این کتاب، به شیوه‌ای علمی با رویکرد تاریخی و استفاده گسترده از منابع اولیه تاریخ اسلام، نهج‌البلاغه و آثار تحقیقی موجود در این زمینه در قالب تجزیه و تحلیل افکار امام علی (علیه‌السلام) به مسأله حکومت‌داری می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، امام علی (علیه السلام) نفس نفیس خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله و سلم) شخصیتی غیر قابل وصف و نزد تمام فرق، مذاهب و ادیان مورد پذیرش است. از سوی دیگر ایشان یکی از بزرگترین شخصیت‌های اسلامی در عرصه سیاست و تفکر هستند. آن حضرت فضیلت‌های بسیار و ویژگی‌های مختلفی دارند که سبب شده قرن‌ها نام، یاد و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا مراجع و علمای دینی نسبت به امور عمومی جامعه باید اظهارنظر کنند یا بهتر آن است که سیاست سکوت در پیش گرفته و مقبولیت خود را برای روزی دیگر که امور دینی در خطر است نگه دارند؟ گروهی معتقدند ایشان نسبت به مسائل عمومی جامعه نباید موضعی اتخاذ کنند تا در بزنگاه‌هایی که اسلام در خطر است با نفوذ کلامشان اسلام را حفظ کنند، چراکه اگر علماء در مسائل جاری جامعه ورود کنند دیگر کلامشان به هنگام مشکلات اساسی نفوذ لازم را نخواهد داشت. علاوه بر آن شاید حضرات آقایان در برخی از زمینه‌های تخصصی، اساساً …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پاسخ به گزارش ارائه شده از سوی دبیر شورای عالی امنیت ملی در خصوص حوادث اخیر، فرمودند: «هرچه سریعتر انجام شود و نسبت به افراد مشکوک در هر گروه با جهتی که به رافت اسلامی نزدیکتر است عمل شود.» به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی (مد ظله العالی) در پاسخ به گزارش ارائه شده از سوی  علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی که چندی قبل پیرامون نحوه مدیریت وضعیت جانباختگان و مصدومین حوادث اخیر خدمت ایشان تقدیم شد، ضمن موافقت با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض و اغتشاش پدیده‌ای است که ابعاد مختلفی از جامعه را درگیر می‌کند. این چالش به همراه خود مسائلی را در پی دارد که فقه باید نسبت به آن‌ها حکم شرعی مربوطه را بیان کند. در هفته گذشته حجه‌الاسلام احمد رهدار در دانشگاه باقرالعلوم(ع) به ارائه نظریه در این خصوص پرداخت، با توجه به مطالب وی، این مسئله را از چند جهت می‌توان پیگیری نمود. حاکم جامعه در مورد حاکمیت نکاتی وجود دارد:  آیا پیدایش این چالش منتسب به شخص یا نهاد خاصی است؟ گمانه‌زنی‌ها در این خصوص بسیار است برخی دولت را پشت این چالش می‌دانند …

شبکه اجتهاد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نظام نوپای جمهوری اسلامی، مسال گوناگونی را در مسیر حرکتش تجربه کرد که تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی و تدوین قانون اساسی جدید از جمله آن به شمار‌ می‌آید.[۱] مجلس خبرگان قانون اساسی، متشکل از فقها و علما و اسلام ‌شناسان مورد اعتماد مردم و انقلاب، روشنفکران تحصیل کرده در رشته‌های مختلف، در راستای بررسی نهایی قانون اساسی، برای تصویب توسط مردم ، در روز ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ با ۷۵ نماینده تشکیل شد. در این میان آیت‌الله مکارم‌ شیرازی، با کسب۸۴ درصد آرا، به عنوان منتخب مردم استان فارس به مجلس خبرگان …

این ویژگی رهبر معظم انقلاب که بتوانند با اقشار مختلف رعایت مصلحت اساسی اسلام و نظام را بکنند و منافع شخصی‌شان را در مقابل آن در نظر نگیرند و مؤثر ندانند و بتوانند خودشان را در مقابل احساسات منفی کنترل کنند، من در کمتر کسی دیده‌ام این‌جور باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ی ۴۰ ساله‌ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده ‌است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی پیش از آغاز جلسه درس خارج فقه، با شرح روایتی درباره توصیه پیامبر اعظم(ص) خطاب به جناب ابوذر، ضمن انتقاد به ثبت‌نام بی‌محابای برخی افراد در انتخابات مجلس، تاکید کردند: هر مسئولیّتی، هر سِمَتی، هر توانایی‌ای، در کنارش یک مسئولیّتی دارد، یک تعهّدی وجود دارد. باید دید که آیا می‌توانید آن تعهّد را انجام بدهید یا نه؟ این خیلی درسِ بزرگی است». به گزارش شبکه اجتهاد، متن کامل بیانات رهبر انقلاب پیش از آغاز جلسه درس خارج فقه درباره ثبت‌نام افراد در انتخابات مجلس بدین شرح است: بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله ربّ العالمین …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در جستجو برای شناخت بیشتر از آقای بهرامپور به وب‌سایت رسمی ایشان برخوردم که نوشته‌است: (کوشش و هدف اعلای ایشان ناظر به آسان‌سازی فهم قرآن برای عامه‌ی مردم است.) تقریباً تمام برنامه ایشان در این بخش (حدود ۲۳ دقیقه) را هم به‌دقت گوش کردم چون بعداً توضیح داده‌‌‌اند که در مطالبشان تقطیع صورت گرفته است. ابتدا خلاصه‌ای از مطالب جناب بهرامپور را در برنامه تلویزیونی معارفی از قرآن (آفتاب شرقی) شبکه یک، ۵ آذرماه ۱۳۹۸می‌خوانیم: «این سربازهای مسلح دشمن، این‌ها که آشوب کردند حکمشان این است از نظر قرآن… نگویم، به قرآن خیانت کردم… نگفت ان یقتلوا…فرمود: …

اگر می‌بینیم سال‌ها در مرحله سوم انقلاب که تشکیل دولت اسلامی است مثلاً در حوزه بانکداری و اقتصاد درجا می‌زنیم، به خاطر این است که روحانیت به‌درستی نقش خود را انجام نداده و آرام‌آرام به حاشیه رانده شده است. بخشی از این حاشیه رانده شدن روحانیت، به خود این قشر برمی‌گردد و بخشی هم به خاطر این است که روحانیت خوب متشکل نشده و به صورت نظام‌مند به عرصه اجرایی ورود پیدا نکرده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: مجلس شورای اسلامی یکی از مراکز بسیار تأثیرگذار در نهاد جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود و بایسته است که در چنین مرکزی …

در قضاوت خودش ماجرا را درمی‌یافت، توصیه و حرف هیچکس را هم قبول نمی‌کرد. کسانی که اشتباه نمی‌کنند، فقط چهارده معصوم (ع) هستند، وگرنه همه خطا دارند. اساساً در جمهوری اسلامی، آقای خلخالی غریب واقع شد/ از نظر علمی خیلی خوب بود. اولین کسی بود که امام به عنوان حاکم شرع انتخابش کرد، چون ایشان را مجتهد می‌دانست، در حالی که افراد دیگری هم بودند. امام که با کسی تعارف نداشت. به لحاظ عملی هم با خلوص کار می‌کرد. شبکه اجتهاد: شاید اسرار زندگی فردی و اجتماعی مرحوم آیت‌الله حاج شیخ صادق خلخالی، آن‌سان که نزد این پیر سپید موی …

یکی از ویژگی‌های قشر روحانیت نسبت به دیگران این است که توانمندی فقهی آنان می‌تواند در امر مساعدت در قانون‌گذاری کمک کند. طبیعی است برخی از مشاغلی که ارتباط چندان با فعالیت‌های حقوقی و قانونی ندارند از این توانمندی کمتر بهره دارند، مگر این‌که در رشته‌های خاصی که توانمندی حقوقی آن‌ها را افزایش می‌دهد وارد شده باشند. اختصاصی شبکه اجتهاد: هرچه از زمان انقلاب اسلامی گذر می‌کنیم تعداد حضور روحانیون در مجلس شورای اسلامی کمتر می‌شود. برخی این امر را به فال نیک گرفته و نشانگر تخصصی شدن ذهنیت مردم نسبت به مجلس می‌دانند. در مقابل اما برخی دیگر، آن …

شبکه اجتهاد: این مستند در‌باره آیت‌الله شیخ صادق خلخالی است که سال گذشته از شبکه خبر سیمای جمهوری اسلامی پخش شده و بخشی از فیلم‌ها و تصاویر آن، تا کنون دیده‌نشده است.

مرجعیت دینی بار دیگر بر حرمت تعدی به تظاهرات کنندگان مسالمت آمیز و منع آنها از اعمال حقوق خود در زمینه مطالبه اصلاحات تاکید کردند. مجلس نمایندگان در تصویب بسته قانون انتخابات تسریع کند./ مجلس نمایندگان در گزینه‌های خود تجدید نظر کند./ مرجعیت عالی تاکید می کند که تظاهرات کنندگان مسالمت آمیز باید صف خود را از تظاهرات کنندگان نامسالمت آمیز جدا کنند./ دشمن در حال برنامه ریزی برای بازگرداندن کشور به دوران دیکتاتوری است./ مرجعیت دینی پشتیبان مردم عراق خواهد ماند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیستانی روز جمعه مواضع مهمی را درباره تحولات و ناآرامی‌های اخیر عراق در …

سومین سالگرد ارتحال آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی با موضوع «نقش نظام قضائی در توسعه ملی» در دانشگاه مفید قم برگزار شد و کسانی چون آیت‌الله محقق داماد، سعید رهایی، سید جعفر کاظم پور و محمود متوسلی به ایراد سخن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، سید مسعود موسوی اردبیلی در ابتدای این مراسم بیان داشت: دغدغه این عالم در طول عمر علمی تبیین و استیلای مبانی دین در جامعه بود و دانشگاه مفید نیز در راستای رسیدن به همین هدف تاسیس شد. رئیس دانشگاه مفید اظهار داشت: آیت‌الله موسوی اردبیلی همواره در زمینه جاری شدن احکام اسلامی در جامعه و عمل …

زمانی توانستیم بر خطرناک‌ترین سازمان‌ تروریستی پیروز شویم که زیر پرچم مرجعیت گرد هم آمدیم. امروز نیز خواهیم توانست با تمسک به رهنمودهای مرجعیت دینی و ترک منافع شخصی و حزبی بر همه مشکلات فائق آییم، تا جنگ، صلح و سلطه جامعه زیر لوای مرجعیت باشد به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی طی سخنانی در شهر کربلا، با اشاره به اینکه اصلاح فساد خواسته هر انسان آزاده‌ای است، گفت: «برخی در این راه دچار اشتباه می‌شوند. افراد، عقاید و دیدگاه‌های مختلفی در راه اصلاح و سازندگی دارند. برخی اصلاح فردی را ضروری می‌دانند، در حالی که برخی بر …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در درس فقه الصلاه مورخه ۹۸/۹/۲ پیرامون اهمیت و لزوم پرداختن به فقه نظام سیاسی سخن گفت.  

ابوالفضل بهرام‌پور، نویسنده تفسیر «نسیم حیات»، پنجم آذرماه در یک برنامه تلویزیونی درباره برخورد شدید با مخالفان به آیه محاربه استناد کرد که بازتاب‌های زیادی در فضای مجازی به ویژه رسانه‌های تصویری معاند داشت. این کارشناس قرآنی در صداوسیما بیان کرده بود باید برای برخی معترضان روزهای اخیر حکم بریدن دست و پا، زجرکش کردن و تبعید صادر شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی زاده، مدرس دروس خارج فقه حوزه علمیه قم در واکنش به اظهارات ابوالفضل بهرام‌پور، کارشناس مسائل قرآنی در شبکه یک صداوسیما به ایرناپلاس می‌گوید: در سوره مبارکه مائده درباره افرادی که اصطلاحاً به …

احیای پلیس قضایی از جمله خواسته‌های قوه قضاییه است. پلیس قضایی از ابتکار‌های شهید بهشتی و حرکت بسیار خوبی بود؛ چرا که پلیس متخصص و کارآزموده و آشنا به حقوق و قضا و آشنا به مقوله قضایی در کشور می‌تواند با علم، حرفه قضایی و دانش پلیسی خود یک کار مشترک انجام دهد. این پلیس قضایی در بسیاری از کشور‌ها‌وجود دارد و در کشور ما هم مدتی وجود داشت منتهی در نتیجه ادغامی که در نیروی انتظامی صورت گرفت کار پلیس قضایی هم در کشور ما تمام شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در دیدار با جمعی …

مهمترین رکن اساسی برای صدور فرهنگ انقلاب و ارزش‌های انقلابی، حکومت اسلامی است و سکوی پرش و نقطه انتقال و مرکز ثقلی که باید از آنجا ارزش‌های اسلامی به کشورها دیگر صادر شود، سیاست خارجی است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌‎الله علی اکبر سیفی مازندرانی، استاد برجسته حوزه علمیه قم در درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «سیاست خارجی» پرداخت که متن آن به نقل از پایگاه مفتاح بدین شرح است؛ بحث ما سیاست خارجی نظام اسلامی و نقش و جایگاه آن در تحکیم و تقویت در پایه گذاری ارزش‌‌های اسلامی ‌و صدور آن به سایر کشورهاست. برای سیاست …

حجت‌الاسلام مجتبی عبدخدایی، استاد حوزه و سیدصادق حقیقت، استاد دانشگاه مفید در پنجمین کنگره علوم انسانی اسلامی با اشاره به رابطه فقه و دولت به بحث پرداختند؛ عبدخدایی معتقد است که فقه نظام که فقهی مسئول است، می‌تواند مشکلات کشور را حل کند و حقیقت معتقد بود که فقه در تعریف ماهیت دولت، حرفی برای گفتن ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی عبدخدایی، استاد حوزه، در کمیسیون علوم سیاسی اسلامی، از کمیسیون‌های پنجمین کنگره علوم انسانی اسلامی در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در سخنانی با عنوان «نسبت فقه و دولت» گفت: ما …

دانشگاه مفید به منظور پر کردن این خلاء بنیان یافته است و به وسیله آن عالم ربانی تأسیس شده است و هدف دیگری در راه اندازی آن نبوده است. چون تلقی مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی این بود که چالشهای جدید، روش‌های جدید را می‌طلبد و نمی‌توان با سبک و سیاق سنتی به سؤالات امروز پاسخ داد. آن مرجع آینده نگر بر این باور بود که بررسی چالشهای جدید و تطبیق نظر اسلام با چالشهای روز، نیازمند روش‌های جدید است و راه و روش جدید یعنی آخرین متدهایی که در مجامع آکادمیک مورد بررسی قرار می‌گیرد. از این جهت بود که …

امنیت یک موضوع بسیار بااهمیت در دین است تا جایی که برخی از آن به عنوان یکی از مقاصد شریعت یاد کرده‌اند. امنیت در ایران یک برند است و این امر با توجه به هزینه‌های دشمن برای اخلال در امنیت کشورهای منطقه و مقایسه آن هزینه‌ها با هزینه برای ایران و نتایج حاصل از این هزینه‌ها واضح است. این مطلب و ظرفیت حاصل از آن می‌تواند موجب صدور انقلاب باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، روز دوشنبه ۴ آبان ماه۹۸، نشستی در دانشگاه باقر العلوم(ع) با موضوع «تحلیل اغتشاشات اخیر از منظر فقه امنیت» برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام دکتر …

ریاست قوه قضاییه درحالی بار دیگر صدور قرارهای منتهی به بازداشت را زیر سوال برد که پیشتر از این در دستورالعمل ساماندهی زندانیان به‌منظور کاهش صدور قرار‌های تأمین کیفری منتهی به بازداشت تمهیداتی در نظر گرفته شده بود. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیراً حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی با طرح پرسشی از صدور قرارهای منتهی به بازداشت گلایه کرده و با بیان اینکه چرا قراری صادر می‌شود که منتهی به بازداشت است؟ گفته: وقتی این موضوع را می‌پرسیم، قاضی می‌گوید من قرار بازداشت صادر نکرده‌ام؛ قرار وثیقه صادر کرده‌ام. حال که قرار وثیقه صادر کردی، مگر نمی‌توانی تا بعدازظهر صبر کنی …

شبکه اجتهاد: نظام اسلامی ایران به دنبال وقوع انقلاب اسلامی (۱۳۵۷) بر پایه حکمرانی ولی فقیه پایه ریزی شده است. این اتفاق بزرگی است که تا پیش از این برای فقه و فقیهان امامیه سابقه نداشته است. به همین خاطر، فقاهت شیعی با محک تجربی بزرگی روبرو شده است. برخی‌ها که این نوع حکمرانی را بر‌ نمی‌تابند، به همین عدم سنخیت و سابقه تدبیر سیاسی فقه امامیه استناد‌ می‌کنند و گمان‌ می‌کنند که حکمرانی در قاموس و تخصص فقیهان امامیه‌ نمی‌گنجد و اساساً فقیه را چه به تدبیر سیاسی. سپهر سیاست دالان عمیق، تو بر تو و پیچیده‌‌ای است که …

کتاب «سیره نظامی معصومان علیهم‌السلام در کتب چهارگانه شیعه» تألیف حجت‌الاسلام علی‌اکبر ذاکری از نویسندگان مداخل دانشنامه اهل بیت (ع) است که از سوی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، سیره نظامی معصومان علیهم‌السلام از جمله مواردی است که در آثار مؤلفان کمتر مدنظر قرار گرفته است. این کتاب قصد دارد با معرفی این جنبه از زندگانی معصومان علیهم‌السلام که برگرفته از چهار منبع کهن و اصلی شیعه می باشد ابعاد این موضوع را بیشتر نمایان سازد. سیره در ابتدا به سیره نظامی پیامبر گفته می‌شد، …

شبکه اجتهاد: فقدان توصیف دقیق از یک واقعه و افتادن در چارچوبهای تضاد و تقابل، مشکل همیشگی ماست. یکی از بزرگترین مشکلات این است که ائمه را به ائمه صلح و قیام تقسیم کرده و بعد آن را توجیه کرده‌ایم. زمینه‌های شکل‌گیری صلح امام حسن(ع) در سالهای ۳۸ تا ۴۱ هجری قمری و در جنگهای فرسایشی داخلی، حداقل نود هزار نفر کشته شده بودند و جامعه به آستانه فروپاشی نزدیک شده بود. در آن زمان شاهد دو نوع حکومت بودیم؛ حکومتی که بعد از حکمیت بین شام و مصر تقسیم شده و به طور غیررسمی از خلافت جدا شده بود، …

شبکه اجتهاد: درتقویم شیعی بیست وششم ربیع الاول، روز امضای پیمان صلح میان امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه است؛ حادثه بسیار مهم و درس آموزی که نه تنها چنانکه باید شناخته نشده است، که حتی متاسفانه دچار کج فهمی و قدر ناشناسی تاریخی هم گردیده است. این اشتباه بزرگ ازمردمِ زمان خود آن بزرگوار آغازشد و هم اکنون نیزکاملاً برطرف نگردیده است. معروف است که کوته نظران ِبلند ادعای همان دوران هم امضای این پیمان را موجب ذلت اسلام می‌نامیدند و در سلام‌های نیش آلود به امام او را «مُذِلُّ المُومِنین» خطاب می‌کردند! و این نشانه اوج مظلومیت …

شبکه اجتهاد: کتاب «دو امام مجاهد» شش گفتار دارد و اثر آیت‌الله خامنه‌ای در سال‌های ۵۱ و ۵۲  است که درباره‌ مبارزات امام حسن(ع) و امام حسین(ع) ایراد شده است. دو گفتار اول کتاب به جایگاه مهم امام حسن(ع) و چرایی دست کشیدن از جنگ و علل پذیرفتن آتش‌بس پرداخته‌ است و با مطالعه آن، فهمی عمیق از صلح امام حسن(ع) بنابر تحلیل رهبر معظم انقلاب به دست می‌آید. به مناسبت سالروز صلـح امام حسن مجتبی(ع) گزیده گفتار اول به نقل از بخش فقه و معارف پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در این اینفوگرافیک ارائه می‌شود.