دیدگاه و گزارش

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ضمن بحث از مطالعه تطبیقی نقش فقه در نظام‌های حقوقی گفت: نظام حقوقی ایران برخلاف بسیاری از نظام‌های حقوقی کشور‌های اسلامی یک شیوه خاصی را در نظارت پیشینی فقه بر فرآیند قانونی در نظر گرفته است؛ می‌توان گفت که این شیوه در هیچ یک از کشور‌های اسلامی به این شکل نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، هجدهمین پیش نشست علمی از همایش نظارت فقهی پیشینی؛ روشی ابداعی در نظام حقوقی ایران «نقش انقلاب اسلامی در تأسیس و توسعه علوم انسانی» چهارشنبه گذشته در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با موضوع «نقش فقه …

حجت‌الاسلام ایزدهی با اشاره به استدلال‌های مختلف در زمینه وجوب تشکیل حکومت اسلامی، گفت: یک استدلال این است که ما یک غایتی داریم و این غایت به گونه حداکثری است که جز به واسطه تحقق حکومت قابل جریان نیست؛ بنابراین فقه باید وارد مسائل حکومت شود و تشکیل نظام اسلامی دهد. حال اگر نظام اسلامی تشکیل شد، باید با رویکرد حکومتی اداره شود و این رویکرد نیاز به فقه حکومتی دارد؛ اداره انواع نظامات به عهده فقه حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی غایات و کارویژه‌های فقه سیاسیفقه حکومتی؛ متکفل اداره انواع نظامات بر اساس دیدگاه‌های آیت‌الله خامنه‌ای، …

عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی می‌گوید: اگر بگوییم دین چیزی به نام نظام ندارد،‌ آیا این به معنای خلوّ دین از یک موضوع ضروری جامعه است که اگر اینطور باشد، ما دین را امری جامع نخواهیم دانست. شبکه اجتهاد: هفته گذشته در رسانه‌ها و در مجامع حوزوی و دانشگاهی گفت‌وگو درباره «فقه نظامات» پررنگ بود. البته این موضوع جدیدی نیست، اما آیت‌الله جواد فاضل لنکرانی در همایش بزرگداشت آیت‌الله موسوی اردبیلی به این موضوع اشاره کرد و موجب واکنش‌های مختلفی شد. البته وی چند روز بعد منظور خود را تبیین کرد و وجود فقه اجتماعی، فقه حکومتی و فقه …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی بر لزوم سرعت بخشیدن و علمی تر شدن مباحث مرتبط به فقه و قانون تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی امروز در مراسم تجلیل از ۵۰ قانون پژوه دینی در قم به مناسبت هفته پژوهش، خاطرنشان کرد: از جمله ویژگی‌‌‌های مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، تولید ایده‌‌‌ها و ادبیات متناسب با سنخ و جنس فعالیت‌‌‌ها و مطالعات در حوزه‌‌‌های مهم از جمله اجتهاد معطوف به قانون است. اجتهاد معطوف به قانون وی با اشاره به اینکه اجتهاد معطوف به قانون شامل سه ساحت اجتهاد روح قانون، اجتهاد بنود قانون با …

حجت‌الاسلام محققیان با اشاره به جایگاه دانش اصول فقه در حقوق گفت: برخی به اشتباه گمان می‌کنند که اصول فقه تنها در تدوین قانون مورد نیاز است، حال آنکه فهم قانون که مقدمه صدور رای صحیح و اجرای آن است، متوقف بر اصول فقه می‌باشد. هرچه قاضی به علم اصول فقه احاطه بیشتری داشته باشد، در حکمی که صادر می‌کند کمتر دچار خطا می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کارگاه علمی با موضوع «کاربرد علم اصول در قوانین اساسی و مدنی» به همت انجمن اصول فقه حوزه در سالن کنفرانس انجمن اصول فقه برگزار شد. حجت‌الاسلام رضا محققیان استاد حوزه و …

فقیه باید خودش وارد میدان شود؛ اگر امام خمینی (ره) خودش نوع حکومت را «جمهوری اسلامی» مشخص نمی‌کرد، مگر مردم می‌توانستند نوع جمهوریت را از میان جمهوری خلق شوروی، جمهوری پنجم فرانسه، جمهوری مائوئیستی خلق چین، جمهوری ترکیه و… تشخیص بدهند؟. اگر امام ساختار حکومت، ارکان و قوای حکومت، جایگاه مجلس و دولت را مشخصاً در قانون اساسی پیش بینی نمی‌کرد، آیا مردم می‌توانستند آن را موضوع شناسی کنند؟. به گزارش شبکه اجتهاد، در چهارمین نشست کرسی‌های آزاد اندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که با موضوع «آینده احزاب و تشکل‌های سیاسی در نظام ولایی» در موسسه طلوع …

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یکی از مهم‌ترین تحولات نظام حقوقی ایران پس از انقلاب را در پیشرفت در زمینه حقوق بشر دانست و گفت: پس از انقلاب اسلامی ادبیات حقوق بشری ما شکل نظری خوبی پیدا کرد به طوری که می‌توان گفت امروزه یکی از نظام‌هایی که در حوزه حقوق بشر حرف برای گفتن دارد، نظام حقوقی اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، یازدهمین پیش نشست علمی از همایش پیشرفت شگرف مباحث حقوق بشری در بستر انقلاب« نقش انقلاب اسلامی در تأسیس و توسعه علوم انسانی» چندی قبل در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. …

نویسنده کتاب «مبانی و مستندات قانون اساسی جمهوری اسلامی به روایت قانونگذار گفت: الآن می‌گویند اصل ولایت فقیه توطئه حزب زحمتکشان بود که توسط دکتر آیت به نوعی به آیت‌الله منتظری تحمیل شد؛ این اظهار نظرها هیچ مبنای درستی ندارد. اصل ولایت فقیه یک مطالبه عمومی بود. غیر از چپ گراها و مارکسیست‌‌‌ها که مخالف بودند و علنی مخالفت کردند و بعد از تصویب اصل ولایت فقیه مقاله نوشتند، اکثریت طیف مذهبی معتقد بودند که باید نقشی برای مراجع و فقها در قانون اساسی پیش بینی شود. اگر به شما بگویم در آن زمان چه کسانی اصرار داشتند که قانون …

بشیریه می‌گوید: «دانش‌نامه عدالت کیفری کودکان و نوجوانان» تنوع خوبی دارد. همه قاره‌ها را در برمی‌گیرد. نظام حقوقی استرالیا، نظام حقوقی آمریکا، در آفریقا نمونه‌هایی مانند نامیبیا، در آسیا از یک سو ایران و از سوی دیگر ژاپن و چین. در اروپا هم تعداد زیادی از کشورها از شرق و غرب و نیز انگلستان را در کتاب مشاهده می‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، پرداختن به مقوله حقوق کودکان و نوجوانان و نحوه دادرسی و چگونگی تامین عدالت کیفری برای آنان از جمله مباحثی است که اگر چه سابقه دیرینی در محافل اجتماعی و آکادمیک ایران ندارد اما در سال‌های اخیر …

مشخص کردن حداقل سن شرعی در فقه و منابع شرعی خارج از مصلحت سنجی مسبوق نیست. این طرح از نظر فقهی قابل پذیرش نیست. در فقه طبق نظر مشهور بلوغ شرط ازدواج نیست. ففط گفته شده بلوغ شرعی شرط رابطه زناشویی است و با اذن ولی و مصلحت مشکلی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی ابعاد فقهی و حقوقی طرح تحدید «سن ازدواج»» با حضور اساتید، حقوقدانان و  نمایندگان سابق مجلس شورای اسلامی در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد. در این نشست قاسم جعفری، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، حامد رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی …

بدانیم آنچه باید از آن بیزار بود، عمل زشت و منکر است؛ نه عامل آن. آنچه واجب است نهی از «منکر» و مقابله با «منکر» است؛ نه انزجار از مرتکب آن. روایات بسیاری داریم که طبق آنها باید مسلمان و دوستدار اهل بیت را دوست داشته باشیم؛ گرچه از عملکرد آنها بیزار باشیم. حتی برخی فقها بغض نسبت به مومن را حرام دانسته‌اند و این شامل مومن عاصی هم می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محسن اسماعیلی در یکصد و سی و ششمین جلسه شرح و تفسیر نهج‌البلاغه در محل مجموعه فرهنگی سرچشمه، با تأکید بر ضرورت درک و شناخت …

نشست علمی کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران(دفتر قم) با موضوع؛ «نقد و بررسی تفاسیر جدید بین المللی» با حضور حقوق دانان حوزوی و دانشگاهی در قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر ضیایی عضو هیئت علمی دانشگاه قم در این نشست طی سخنانی گفت: در گذشته زنان تنها مشغول انجام وظایف خانواده بودند، با انقلاب صنعتی تحولی در این نگرش ایجاد شد؛ این مساله به دو علت است؛ نخست اقتضای جامعه مصرفی که نیازمند مصرف کنندگان بیشتر است که زنان بخش عمده جامعه هستند و از دیگر سوی خود صنعت و تحول صنعتی که در تمدن بشری رخ می‌دهد، …

نشست علمی «چرایی عدم مشروعیت حکومت‌ها» به همت موسسه‌ حفظ و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم با سخنرانی حجج‌اسلام والمسلمین مسیح بروجردی، کاظم قاضی‌زاده، دکتر داود فیرحی، و دکتر سید صادق حقیقت برگزار شد. در ادامه، گزارشی از این نشست به نقل از مباحثات را می‌خوانید. حجت‌الاسلام مسیح بروجردی: بحث چرایی عدم مشروعیت حکومت‌ها، یکی از مباحث پایه‌ای و مهم فقه سیاسی ماست که کمتر به آن توجه شده است. آنچه که بنده مطرح می‌کنم فقط از جنبه‌های فقهی خواهد بود و تلاش می کنم که ناظر به نظرات مرحوم امام خمینی باشد. در ابتدا به سه مقدمه اشاره …

از نظر آیت‌الله موسوی اردبیلی ورود ولی امر در این موارد ناقض و نافی استقلال دستگاه قضایی یا استقلال قاضی نبوده و لذا ایشان این را به عنوان یک امتیاز تلقی کردند ولی متقابلاً در این درس‌هایی که گویا در دهه ۶۰ درباره قضا بحث کردند و فقه القضایی که از ایشان منتشر شده آنجا بر یک نکته تأکید می‌کنند در بحث عزل قاضی که آیا ولی امر می‌تواند قاضی را عزل کند یا نه؟ به گزارش شبکه اجتهاد، دومین همایش نکوداشت مرحوم آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی با حضور اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و با هدف تکریم اندیشه‌های مرجعیت …

شبکه اجتهاد: کتاب «فقیهان و انقلاب ایران: یک نسل پس از ‌‌آیت‌الله العظمی بروجردی» نوشته سیدهادی طباطبایی است و پیش از آنکه نشر کویر آن را منتشر کند. براساس تصویر روی جلد، کتاب درباره یازده نفر از مراجع دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی است که عبارتند از: حضرات آیات عظام آقایان سید محسن حکیم، مرعشی نجفی، سید محمدرضا گلپایگانی، میرزا‌هاشم آملی، سید محمد روحانی، سید عبدالله شیرازی، سید احمد خوانساری، میلانی، خوئی، شریعتمداری و سید حسن قمی. رابطه مرجعیت و انقلاب اسلامی موضوعی است جذاب و آثار متعددی در این‌باره منتشر شده است. علاقه شخصی‌ام به تاریخ معاصر، …

دکتر غلامرضا پیوندی، در تبیین مبانی و جایگاه جرم سیاسی در فقه امامیه گفت: در فقه اسلامی نیز نزدیکترین عنوان به جرم سیاسی که در حقوق مدرن مطرح شده جرم بغی است. البته از نظر تعریف بین جرم بغی و جرم سیاسی حقوق دوران مدرن تفاوتها و شباهتهایی دارد. اما در این که مصداقی از جرم سیاسی به مفهوم امروزی می‌باشد تردیدی نیست. البته اگر دست به سلاح ببرند موضوع از جرم سیاسی بودن خارج می‌شود. در حقوق اسلامی مى‌‏توان مقررات ارفاق ‏آمیز در حوزه جرم سیاسی را از منابع احکام اسلامى و سیره ائمه علیهم‌السلام خصوصاً سیره امام على …

محسن اسماعیلی در جلسه شرح و تفسیر نهج‌البلاغه گفت: درد بزرگ جامعه ما این است که نه جای امر به معروف و نهی از منکر را درست تشخیص می‌دهیم و نه لحن و شیوه مناسب و موثر برای آن انتخاب می‌کنیم. کار به جایی رسیده است که باید از بسیاری کارهایی که به نام امر به معروف و نهی از منکر انجام می‌گیرد، استغفار کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محسن اسماعیلی در یکصد و سی و چهارمین جلسه شرح و تفسیر نهج‌البلاغه در مجموعه فرهنگی سرچشمه با یادآوری اینکه امر به معروف و نهی از منکر از واجبات بسیار …

یکی از مباحثی که در سال‌های اخیر درباره الزامات حکومت اسلامی بر سر زبان‌ها افتاده، دوگانه «حقیقت و مصلحت» است. حجت‌الاسلام دکتر حسین سوزنچی، هفته گذشته در یک سخنرانی در هیأت ثارالله همدان، این موضوع را از منظر تاریخی و کلامی بررسی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین سوزنچی دانشیار دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه موضوع بحث را از یک روایت نبوی گرفته است گفت: «الحسن و الحسین امامان، قاما او قعدا». حسن و حسین امامند، چه قیام کنند چه بنشینند. غالباً تصور شیعه از امام، امام قائم است. اما …

معاون اول دستگاه قضا درباره بخشنامه رئیس قوه قضاییه درباره جلوگیری از محکومیت زندانیان مهریه گفت: این بخشنامه برخلاف سوالتان برای جلوگیری از محکومیت نیست. من این موضوع را قبلا هم گفته‌ام و توضیح داده‌ام. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضاییه درباره ضوابط پرداخت مهریه توضیح داد: اگر کسی به پرداخت مالی محکوم شد و این فرد مالی نداشت که بدهی خود را پرداخت کند، مثلا محکومیت درباره پرداخت مهریه داشت، اگر قبلا محکوم می‌شد و شاکی درخواست می‌کرد، ابتدا به زندان می‌رفت و در آنجا اگر درخواست اعسار می‌کرد، به درخواستش رسیدگی می‌شد …

رئیس قوه قضائیه با تاکید بر ضرورت استفاده حداکثری قضات از ظرفیت‌های قانونی مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس و سایر تاسیسات قانونی منجر به کاهش جمعیت زندان‌ها گفت: احکام زندان باید در چارچوب قانونی و در حدّ ضرورت و برای حفظ امنیت جامعه و امنیت کشور باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی، با اشاره به ظرفیت‌های قانونی مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس که در قالب یک بخشنامه نیز به قضات ابلاغ شده است، این قبیل مجازات‌ها و سایر تاسیسات قانونی منجر به کاهش جمعیت کیفری نظیر آزادی مشروط و تخفیف مجازات‌ها را …

شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست وی از ساختار سیاسی جامعه نیز هست. اهمیت این موضوع، زمانی دوچندان است که یک شخص با توجه به جایگاه علمی، معنوی و اجتماعی، و جریان‌های فکری و سیاسی عصر خویش، به تحلیل ساختار سیاسی پرداخته و متناسب با آن با تکیه بر اصول اعتقادی خویش، به ارائه رفتار متناسب با وضعیت سیاسی بپردازد. امام رضا(ع) با توجه به وضعیت ویژه حاکمیت بنی عباس و تلاش آنان در کنترل رفتار سیاسی شیعیان و ائمه اطهار(ع) سلوک …

بعد از درگذشت خلیفه اول، با روش غیردموکراتیک‌تر خلیفه دوم به حکومت می‌رسد. او با رسیدن به حکومت برای دفع برخی تهدیدها از دولت مستقر اسلامی، ساز و کار جدیدی را در فرآیند تقسیم غنایم اجرایی می‌کند که نه در سنت پیامبر سابقه‌ای داشت و نه حتی در رویه خلیفه اول قرینه‌ای برای آن وجود داشت. ساز و کاری که در ادامه به فسادی سیستماتیک تبدیل می‌شود و به آغاز نارضایتی‌های عمومی می‌انجامد؛ نارضایتی‌هایی که در یک فرآیند به‌شدت پیچیده به قتل خلیفه دوم منجر می‌شود. این نارضایتی‌ها کم‌کم باعث می‌شود تا توجه بخشی از جامعه معطوف به مهم‌ترین وارث …

علامه سید جعفر مرتضی عاملی می‌گوید: دغدغه من برای درک بهتر از شرایط دوران حیات سیاسی امام رضا(ع) موجب شد تا به دنبال کشف حقیقت جریان‌های روشنفکری شیعه باشم و نهایتا کتاب «حیات سیاسی امام هشتم(ع)» تألیف شد. شبکه اجتهاد: وقایع و رخدادهای زندگی ائمه از آن جهت برای ما اهمیت دارد که تحلیل آن می‌تواند ما را در یافتن  مسیر صحیح راهنمایی کند. یکی از این وقایعی که در این گفت و گو سعی شده است از زاویه جدیدی به آن نگریسته شود ماجرای سؤال برانگیز حضور امام رضا در دستگاه خلیفه‌ای است که امام او را از نظر …

استاد سید مصطفی محقق داماد در نامه سرگشاده‌ای به پاپ فرانسیس از او درخواست کرد تا ترامپ را به عنوان رئیس یک کشور بزرگ مسیحی مورد ارشاد قرار دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید مصطفی محقق داماد در نامه سرگشاده‌ای به پاپ که متن آن امروز منتشر شده است از او درخواست کرد تا ترامپ را به عنوان رئیس یک کشور بزرگ مسیحی مورد ارشاد قرار دهد. متن نامه بدین شرح است: باسمه تعالی حضرت عالیجناب  پاپ فرانسیس تا آنجا که ما از تعلیمات حضرت مسیح(س)، پیامبر بزرگ خداوند اطلاع داریم مسیحیت با خدمت به انسانها آمیخته است. بنابراین …

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان این که آیت‌الله عمید زنجانی زمینه استقرار دولت مدرن بر بستر دین را تبیین کرد، گفت: آیت‌الله عمید زنجانی در آثار و کلاس های خود در حقیقت به ترمیم قوه مقننه پرداخت و ماهیت عملکردی این قوه را با ادبیات حقوق دینی تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا در آیین نکوداشت مقام علمی آیت‌الله عباسعلی عمید زنجانی که در مقبره شهید مفتح واقع در صحن امام رضا(ع) حرم مطهر بانوی کریمه اهل بیت(ع) برگزار شد، آیت‌الله عمید زنجانی را استاد برجسته حقوق اسلامی و فقه سیاسی خواند و …

دومین پیش‌همایش بین‌المللی «تحولات حقوق کیفری کشورهای اسلامی در پرتو تعامل شرع و حقوق» با عنوان «دوگانه شرع و قانون در حقوق کیفری ایران» هفته گذشته با سخنرانی حجت‌الاسلام‌ والمسلمین داود فیرحی، حجت‌الاسلام‌ والمسملین رحیم نوبهار و دکتر محسن برهانی در دانشگاه تهران برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ داود فیرحی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، به عنوان سخنران اول در موضوع «تبارشناسی رابطه قانون و شرع در ایران معاصر» به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار کرد: از لحاظ تبارشناسی با قانون به معنای جدید آن پس از جنگ‌های ایران و روس در دوره قاجار آشنا شدیم که چیزی …

اعطای حق رای به زنان یکی از حوزه‌های چالش‌برانگیز فقه شیعه در دوره‌ی متاخر بوده و به رغم فرازونشیب‌های متعدد، در دوران کنونی به رسمیت شناخته شده است. شبکه اجتهاد: به لحاظ دیدگاه فقهی از آنجا که رای دادن نوعی قضاوت کردن تلقی شده و بسیاری از فقهای شیعه قضاوت زنان را صحیح نمی‌دانند، به طور سنتی، مراجع و فقهای شیعه مخالف با اعطای حق رای به زنان بوده‌اند. در سده‌ی اخیر و با ورود نظام انتخاباتی به کشورهای اسلامی، به تدریج مساله‌ی اعطای حق رای به زنان نیز مطرح شد. مطابق گزارش‌های تاریخی، سابقه‌ی طرح لزوم اعطای حق رای …

اگر قانون گذار گفته است؛ عکس برداری ممنوع است فیلم برداری نیز به طریق اولی ممنوع‌‌ می‌باشد و این نیاز به تامل ندارد و از ظهور لفظ همه این معنی را‌‌ می‌فهمند و قاضی در فهم این مساله ممتاز از عرف نیست، ولی اگر طوری باشد که گویا قاضی در سمت قانون گذار قرار بگیرد و با عقلش استنباط کند و اولویت را بفهمد این را‌‌ نمی‌توان در قوانین تسری داد و در مقام قضاوت به کار برد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی با عنوان «بررسی میزان اعتبارمفهوم موافق در قوانین کیفری» با سخنرانی حجج اسلام سعید شریعتی و …

شبکه اجتهاد: نویسنده در مقاله‌ای با عنوان «الحاق به پالرمو و CFT از منظر فقهی» مطالبی را به رشته تحریر درآورد که در سایت مباحثات منتشر شد. پس از انتشار این مقاله، یکی از عزیزان مطلبی را با عنوان «رد FATF براساس قاعده «نفی سبیل»؟ یا تأیید آن براساس قاعده «لاضرر»؟» در سایت مذکور منتشر کرد که ظاهرا پاسخی به مقاله نویسنده در بررسی فقهی الحاق به CFT و پالرمو بود. نویسنده با توجه به این نکته و همچنین حساسیت بحث، بر آن شد تا نقد مختصری را نسبت به یادداشت وارده داشته باشد. ۱- تفاوت FATF و CFT نویسنده …

در امور فردی فتوامحوری مشکلی ایجاد نمی‌کند اما وقتی روابط میان فردی شود، اینجا نمی‌توان فتوامحور بود و اگر فتوای مراجع متفاوت شود دچار تضاد می‌شود، بنابراین نظام فقهی باید به نظام حقوقی تغییر پیدا کند و چون حقوق ما برخاسته از فقه است باید بین این دو ارتباط ایجاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام دکتر فرج‌الله هدایت نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در هشتمین نشست از سلسله ‌نشست‌های زن غربی با موضوع «زن غربی و ساختارهای حقوقی» گروه مطالعات اسلامی زنان جامعه‌الزهرا(س) اظهار داشت: دو نظام حقوقی متفاوت از جمله …