اختصاصی شبکه اجتهاد: قسمت اول مناظره، با سخنان دکتر سروش درباره غیراخلاقی و ناکارآمدی فقه شروع شد. استاد علیدوست با تفکیک برخی از گزارههای فقهی (مانند شروط صحت نماز و صحت وضوء) از بنیاد دانش فقه و نظام فقاهت که اخلاقگرا است، بطلان اتهام تهی بودن نظام فقه از اخلاق را تبیین کرد. او با ذکر گزارههای اخلاقی دانش فقه (مانند حرمت کذب، حرمت خیانت، حرمت غیبت و تعریف فسق و عدالت، ذکر گناهان کبیره و …)، نشان داد که ادعای تهی ماندن فقه از اخلاق، ناشی از نداشتن نگاه جامع به دانش فقه است. سروش به بحث فربه شدن …
توضیحات بیشتر »پاسخ خسروپناه به سروش؛ امروز هم روز امتحان شماست!
نامههای تو به رهبر معظم انقلاب و مراجع تقلید، مؤمنان را به یاد نامههای شبه روشنفکر قاسطین به مولیالموحدین امیرالمؤمنین علی (ع) میاندازد، با این تفاوت که گاهی با تفسیر به رأی به سخنان آن حضرت تمسک فرصتطلبانه میکنی و در بحثهای کلام جدید، مدعی عَرَضی بودن آن سخنان میشوی. اینک پاسخ امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه ششم نهجالبلاغه به آن شبه روشنفکر قاسطین را بشنو که فرمود: «از هوای نفس دوری کن و با دیده عقل بنگر ودست از گمراهی بردار.» به گزارش شبکه اجتهاد، چندی قبل دکتر عبدالکریم سروش طی یادداشتی خطاب به مراجع با نفرتپراکنی نسبت به …
توضیحات بیشتر »قم و روزهای گرم گفتوگو؛ به بهانهی پاسخ استاد فاضل لنکرانی به ادعاهای سروش
شبکه اجتهاد: در زمستان نه چندان سرد سال ۹۹ قم دو مناظره در باب مباحث دینی شکل گرفت که بازتابهای نسبتاً گستردهای در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی داشت؛ مناظره غیر مستقیم و مکتوب دکتر عبدالکریم سروش با استاد ابوالقاسم علیدوست و مناظره مستقیم و حضوری استاد عبدالحسین خسروپناه با استاد علوی بروجردی. این مباحثهها در تابستان سال ۱۴۰۰ هم ادامه یافت و استاد جواد فاضل لنکرانی؛ رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به پاسخ به برخی مدعاهای دکتر سروش پرداخت. قدرت و دین جرقه مناظره دکتر سروش و استاد علیدوست، سخنرانیهای پرحاشیه …
توضیحات بیشتر »«فقه؛ هدایت و حیات»؛ بررسی و نقد شبهات عبدالکریم سروش/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: در جوابیه آقای دکتر سروش از صدیق ارجمند آیتالله آقای علیدوست، چند مطلب مهم در زمینه ارتداد، جهاد ابتدایی و نیز قضاوتهای غیرصحیح در زمینه علم فقه وجود دارد که در این زمینه نکاتی را به اجمال تقدیم اهل نظر مینمایم. الف) نکاتی در مورد علم فقه ایشان دربارهی علم فقه ۱۰ مطلب آوردهاند که در ادامه نکاتی در این زمینه متذکر میشوم. ۱- معالفارق بودن قیاس فقه با علوم بشری اینکه «علم فقه» را مانند سایر علوم بشری دانستهاند، خطایی آشکار است. زیرا در این علم، فقیه حق ندارد منابع فقه، مانند: قرآن را تفسیر به رأی …
توضیحات بیشتر »نقد دیدگاه «دین و قدرت» عبدالکریم سروش در شماره جدید کتاب نقد
شماره ۷۹ و ۸۰ فصلنامه انتقادی ـ نظری «کتاب نقد» به مدیر مسئولی آعلیاکبر رشاد و به سردبیری دکتر رمضان علیتبار از سوی سازمان انتشارات پژوهشگاه راهی بازار نشر شد. این شماره با عنوان «پایان روشنفکری دینی» به سیر قهقرایی دینشناسی و دینباوری عبدالکریم سروش پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، در شماره جدید کتاب نقد، آثار و نوشتههایی از حججاسلام والمسلمین محمد عربصالحی، عبدالحسین خسروپناه، محمدحسن قدردان قراملکی، قاسم ترخان، حمیدرضا شاکرین، ابوالفضل ساجدی، حمید نگارش و آقایان حمیدرضا آیتاللهی، محمد محمدرضایی، قاسم پورحسن و … قابل مطالعه میباشد. سردبیر مجله در سخن آغازین شماره جدید نوشته است: جهان …
توضیحات بیشتر »«دین و حکمت»؛ نقدی بر سخنان دکتر سروش با عنوان «دین و قدرت»/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: منظور از دین در این گفتار «دین اسلام» و منظور از حکمت «جامعیت متوازن، متعادل و معقول از همه ارزشها» است. سخن گفتن از مقولهای چون «نسبت دین و حکمت» همیشه بایسته و شایسته است و نیاز به مناسبت زمانی خاصی ندارد. لکن پرداخت این جانب به این موضوع به دلیل مطالبی است که جناب آقای دکتر عبدالکریم سروش با عنوان «دین و قدرت» در نشستهای متعددی مطرح نموده است. ایشان ـ و البته با مدیریت گردانندگان این گفتگوها ـ سه نشست آخر را به جمعبندی و پاسخ به پرسشها اختصاص داده، هر چند در این جلسات نیز …
توضیحات بیشتر »شوکی به حال نزار روشنفکری دینی
شبکه اجتهاد: بار دیگر عبدالکریم سروش جنجال فکری گستردهای برانگیخته است. بیش از دو دهه است که او را رأس جریان «روشنفکری دینی» میشناسند. حتی برخی از نواندیشان منتقد او معتقدند که او پایهگذار جریان «روشنفکری دینی» در ایران است و پیش از او ما با جریان «روشنفکری مذهبی» یا احیاگران و اصلاحگران دینی روبهرو بودهایم. این سخن که به جدالی لفظی میماند، نشانهای از مرزبندی برخی از نوگرایان دینی با محصولات فکری سروش و شاگردان اوست. آنها از دو جهت با سروش مرزبندی میکنند؛ نخست آنکه او را در وضع نابسامان فرهنگی کنونی مؤثر و مقصر میدانند و توجیههای …
توضیحات بیشتر »عقبه فکری دکتر سروش و شیوه تعامل وی با مخالفان
سروش، مانند بسیاری از مدعیان روشنفکری گرفتار نوعی آلزایمر تاریخی است. این همه آزادی اندیشه و گفتوگو را در کشور ما نادیده میگیرد و در آمریکایی زندگی میکند که کسی جرئت نمیکند هلوکاست را نقد کند. به گزارش شبکه اجتهاد، به دنبال اظهارات اخیر دکتر سروش در موضوع رحمانیت و خشونت در اسلام و تعارضات فراوان آن با آموزههای مسلم دین، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و استاد حوزه و دانشگاه، درباره اندیشه سروش و سیر تکامل اندیشه وی با «تسنیم» به بحث نشسته است که متن گفتگو تقدیم میگردد: به عنوان …
توضیحات بیشتر »امت یا دولت؛ نقدی بر سخنان عبدالکریم سروش/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: آقای دکتر سروش در سخنرانی «دین و قدرت» تصویری از پیامبر اکرم (ص) به دست داده که او را به عنوان «یک عارف مسلح» و کسی که «یک جنبش دینی مسلحانه» ترتیب داده، قلم برده است. این تصویر بیتردید نه با تصویری که آیات قرآن از پیامبر ترسیم میکند سازگار است؛ نه با آنچه از سیره پیامبر و روایات صحیح و اصیل ادبیات سیره میشناسیم؛ و نه با آنچه از وضعیت اجتماعی و رفتاری شبه جزیره در آستانه ظهور اسلام و اوضاع عرب. در جلساتی به تفصیل در این موضوعات سخن خواهم گفت اما در اینجا چند نکته …
توضیحات بیشتر »تناقضهای سروش و تمسک به روایتهای جعلی
شگفتی از ایشان است که دهها سال است بر اسلام رحمانی و محوریت محبت و حق و اخلاق در مناسبات دینی- اجتماعی وسیاسی گام نهاده، اتهام خشونت و قدرت طلبی و خشیت پروری به اسلام زند! به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام هادی سروش مدرس و پژوهشگر حوزه علمیه در یادداشتی به سخنرانی اخیر عبدالکریم سروش درباره قدرت و دین پاسخ داده است: عبدالکریم سروش در سخنرانی اخیرشان با ارائه چند آیهی تقطیع شده از قرآن کریم و پارهای روایاتِ غیرمستند؛ اسلام و قرآن و پیامبر (ص) را به “قدرت و خشیت و خشونت” مرتبط نموده است. چند نکته اجمالی و …
توضیحات بیشتر »بررسی نسبت «ماهیّت» و «منابع» روحانیّت تشیّع با «خرافات»/ محمدحسین کمالی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیرا کلیپی از دکتر عبدالکریم سروش منتشر شده که در آن روحانیت در همۀ ادیان از جمله روحانیّت تشیّع را متهم به خرافه زایی کرده؛ و از منابع مرجع ایشان از جمله کتاب بحار الانوار – علیرغم تجلیل از شخصیّت عالم و محقق علامه مجلسی ره- به عنوان منبع خرافات یاد نموده است. لذا از کار یکی از مجتهدین که به زعم او با گزینش اجتهادی اخبار بحار، مجلدات آن را از ۱۱۰ جلد به ۳ جلد تقلیل داده تجلیل و احتمال میدهد چه بسا اخبار صحیح بحار از همین هم کمتر باشد. همچنین اظهار میدارد دینداری …
توضیحات بیشتر »تقدسزدائی دینی در معرکه کرونا/ جدا کردن خدا از متن زندگی، آخرین قطعه از پازل اندیشه دکتر سروش
شبکه اجتهاد: پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، دکتر عبدالکریم سروش در مصاحبهای با عنوان «خدا به هر دردی نمیخورد!» به مسائلی متعرض شده است که سؤالات و ابهاماتی فراوانی در اذهان پدید آورد. دکتر عباس جوارشکیان، دانشیار و مدیر گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در گفتگویی به مطالب مطرح شده پاسخ گفته است. نظر به اهمیت موضوع، متن کامل مصاحبه پیش روی شما فرهیختگان گرامی قرار میگیرد. با توجّه به شناختی جنابعالی از افکار و آراء دکتر سروش، در مجموع این مصاحبه را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا مشتمل بر رویکرد جدیدی در اندیشه …
توضیحات بیشتر »فیلم/ نقد استاد علیدوست نسبت به ادعاهای دکتر سروش؛ راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است
رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمیداریم یا خدای نکرده با خرافه زایی میخواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است که چیزی از آن در نمیآید و یک نه بزرگ به تراث است و کشاندن مباحث به فضاهای غیرعلمی و غیرآکادمیک، غلط است. شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …
توضیحات بیشتر »گذر از فقه شدنی نیست/ دانش فقه پتانسیلهای عظیمی دارد
سروش از بیرون به فقه نگاه میکند. از نتایج دانش فقه که خود را نشان میدهد، راجع به ماهیت فقه قضاوت میکند. شاید یک قیاس منطقی درست میکند که درخت را باید از میوه اش شناخت و میوهی خراب، نشان از درخت مرده میدهد اما این گونه نیست. دانش فقه، دانشی که ۱۴۰۰ سال در تار و پود فرهنگ رفته، پتانسیلهای عظیمی دارد؛ چه رهایی بخش و چه ویرانگر.
توضیحات بیشتر »نقد نظریه حداقلی در قلمرو فقه اسلامی
از نگاه برخی از نویسندگان مسلمان که داعیهدار روشنفکری و نواندیشی دینی هستند، جامعیت و پویایی احکام و فقه اسلامی پنهان مانده و بر محدودیت و حداقلی بودن معارف و احکام اسلامی در همه زمینهها اعم از الاهیات، اخلاق، و از آن جمله فقه اسلامی تأکید ورزیدهاند. در این میان، عبدالکریم سروش در نوشتاری با عنوان (دین اقلی و اکثری) به تییین اقلی بودن فقه اسلامی پرداخته است؛ نوشتار حاضر این نظریه را به نقد میکشد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر یادداشتی از حجتالاسلام علی ربانی گلپایگانی مدرس حوزه علمیه قم، محقق و نویسنده، در مورد نقد نظریه حداقلی …
توضیحات بیشتر »