بایگانی برچسب: قانون اساسی

حجت‌الاسلام فیرحی و حجت‌الاسلام مرتضوی در نشست مجازی «شهید بهشتی؛ فقه و قانون» پیرامون اصول ۴، ۵ و ۵۶ قانون اساسی صحبت کردند و هر دو به نقش آیت‌الله ‌‌شهید بهشتی در گنجاندن حق «حاکمیت مردم» در قانون اساسی تأکید داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت سی و نهمین سالگرد حادثه هفتم تیر ماه سال ۶۰ و شهادت شهید بهشتی، نشست مجازی «شهید بهشتی؛ فقه و قانون» توسط مؤسسه مفتاح کرامت برگزار شد و حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی و حجت‌الاسلام والمسلمین ‌‌سید ضیاء مرتضوی دیدگاه‌های خود را در خصوص نقش آیت‌الله ‌‌شهید بهشتی در تصویب قانون اساسی و گنجاندن …

در تقنین باید ملاحظاتی را در نظر بگیریم. این ملاحظات شامل ملاحظات اجتماعی، مصلحت جامعه، مصلحت نهاد خانواده، ملاحظات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و مانند آن را تشکیل می‌دهد، همه این ملاحظات فقهی هستند؛ اما ممکن است گاهی منظور این باشد که احکام فقه منهای ملاحظات عناوین ثانویه در فقه حکومتی چه وضعیتی دارد و با ملاحظات آن‌ها چه وضعیتی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حکومت نیازمند قانون‏گذارى است و در جامعه اسلامى مبناى قانون‏گذارى شریعت اسلامى است؛ از این رو، ارتباط فقه و قانون‏گذارى به ‏ویژه با توجه به تجربه‏هاى دو دهه گذشته در جمهورى اسلامى، نیاز به تأمل و …

در سال‌های گذشته روند این تزاحمات این‌طور بوده که تفسیر طیف اول هیچ‌گاه غالب نبوده است و همیشه تفسیر طیف دوم و سوم که به‌نوعی هزینه‌سازی برای ولی‌فقیه است، غلبه داشته و این نکته باعث شده که این تصور و توهم پدید آید که اسلام پاسخگوی نیاز جامعه نیست و باید بررسی شود که چرا مرجع رسمی قانون‌گذاری ما در تفسیر قیود قانون‌ها به طیف اول مراجعه نمی‌کنند؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، سی و دومین نشست مؤسسه مفتاح کرامت، با موضوع «نقش و جایگاه فقه در قانون اساسی» روز چهارشنبه، ۱۳ آذرماه ۹۸ در محل این مؤسسه برگزار شد. دکتر …

شبکه اجتهاد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نظام نوپای جمهوری اسلامی، مسال گوناگونی را در مسیر حرکتش تجربه کرد که تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی و تدوین قانون اساسی جدید از جمله آن به شمار‌ می‌آید.[۱] مجلس خبرگان قانون اساسی، متشکل از فقها و علما و اسلام ‌شناسان مورد اعتماد مردم و انقلاب، روشنفکران تحصیل کرده در رشته‌های مختلف، در راستای بررسی نهایی قانون اساسی، برای تصویب توسط مردم ، در روز ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ با ۷۵ نماینده تشکیل شد. در این میان آیت‌الله مکارم‌ شیرازی، با کسب۸۴ درصد آرا، به عنوان منتخب مردم استان فارس به مجلس خبرگان …

انتظاری که از دولت اسلامی می‌رود این است که پیشتر و بیشتر از هر دولت دیگری، نظارت مردمی بر خود را محترم شمارد و در عمل نشان دهد که از امر و نهی مردم نسبت به عملکرد کارگزاران به معنای واقعی کلمه استقبال کرده و این گونه نظارت‌ها را در تصحیح امور دولت به کارمی بندد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست ظرفیت‌های قانون اساسی در تحقق نظارت عمومی علمی با موضوع «ظرفیت‌های قانون اساسی در تحقق نظارت عمومی» ۱۴ آبان‌ماه در دانشگاه قم برگزار شد. در این نشست ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و …

با توجه به معنای قانون، صدور احکام حکومتی توسط، ولی فقیه با مبانی اصل حاکمیت قانون، تعارضی ندارد؛ چرا که منظور از حاکمیت قانون، تحقق عدالت اجتماعی است و احکام حکومتی نیز در همین راستا و بر اساس همین مبنا، تبلور یافته‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، «حاکمیت قانون» از مهمترین اصول مطرح و مورد قبول قوانین اساسی همه کشور‌های جهان است و مضمون این اصل، حاکمیت قوانین موجود در یک کشور می‌باشد که در نتیجه آن، همگان در برابر قوانین، مساوی خواهند بود. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز با تحدید وظایف و اختیارات کارگزاران و برابرشمردن آن‌ها با دیگر …

کتاب «مبانی آرمان‌گرایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» تألیف محمد فلاح سلوکلایی به همت دفتر نشر معارف در اسفندماه ۱۳۹۷ منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آنچه در کتاب مبانی آرمان‌گرایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که به همت معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی سامان یافته است بررسی گردیده توجه به روی‌کرد آرمان گرایانه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و مبانی آن است. این کتاب در سه فصل، یک خاتمه و یک ضمیمه که هر فصلی از چند گفتار در ۲۵۶ صفحه که در فصل اول به کلیات، مفاهیم، مباحث کلی، تعریف واژگان و اصطلاحات مبانی، آرمان‌گرایی، قانون اساسی، حکومت …

اشکالی که بر این چهل سال می‌توانیم وارد کنیم این است که تولیدات علمی حوزه در عرصه‌های فقه نظام که در سال‌های اخیر شروع‌شده است اولاً دیر شروع‌شده و ثانیاً فراگیر نیست و ثالثاً به تدوین نظام کلی منتهی نشده است و در مقام فعلیت، خروجی اندکی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: تولیدات علمی حوزه های علمیه و نقش آنها در راهبری علمی حکومت اسلامی، موضوعی است که در سالهای اخیر به محل بحث و گفتگوی موافقان و مخالفان تبدیل شده است؛ یکبار به بهانه بودجه دولتی حوزه‌های علمیه و بار دیگر، به بهانه‌ای دیگر. در این میان، برخی تولیدات علمی …

آقای ‌ها‌شمی بر پای‌بندی به اسلام فقاهتی و حاکمیت فقه و بر لزوم وجود شورای نگهبان تاکید داشت؛ چنان که در خاطرات خود نوشته است: آقای محمد مجتهد شبستری آمد و بیش از یک ساعت درباره ماهیت ‏اختلاف ما (خط امام) با لیبرالها (آقای بنی‏ صدر و نهضت آزادی و…) توضیحاتی می‏‌خواست ‏و گفتم، مسأله بر سر «اسلام فقاهتی» است. آنها این فقه را قبول ندارند و ما راهی در حکومت ‏اسلامی جز با اجرای همین فقه (با کار بیشتر و اجتهاد زنده) نمی‌‏بینیم و نمونه‏‌های زیادی ‏آوردم که این در حقیقت، خواست امام است و ما سپر شده‌‏ایم. به …

حجت‌الاسلام محققیان با اشاره به جایگاه دانش اصول فقه در حقوق گفت: برخی به اشتباه گمان می‌کنند که اصول فقه تنها در تدوین قانون مورد نیاز است، حال آنکه فهم قانون که مقدمه صدور رای صحیح و اجرای آن است، متوقف بر اصول فقه می‌باشد. هرچه قاضی به علم اصول فقه احاطه بیشتری داشته باشد، در حکمی که صادر می‌کند کمتر دچار خطا می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کارگاه علمی با موضوع «کاربرد علم اصول در قوانین اساسی و مدنی» به همت انجمن اصول فقه حوزه در سالن کنفرانس انجمن اصول فقه برگزار شد. حجت‌الاسلام رضا محققیان استاد حوزه و …

نویسنده کتاب «مبانی و مستندات قانون اساسی جمهوری اسلامی به روایت قانونگذار گفت: الآن می‌گویند اصل ولایت فقیه توطئه حزب زحمتکشان بود که توسط دکتر آیت به نوعی به آیت‌الله منتظری تحمیل شد؛ این اظهار نظرها هیچ مبنای درستی ندارد. اصل ولایت فقیه یک مطالبه عمومی بود. غیر از چپ گراها و مارکسیست‌‌‌ها که مخالف بودند و علنی مخالفت کردند و بعد از تصویب اصل ولایت فقیه مقاله نوشتند، اکثریت طیف مذهبی معتقد بودند که باید نقشی برای مراجع و فقها در قانون اساسی پیش بینی شود. اگر به شما بگویم در آن زمان چه کسانی اصرار داشتند که قانون …

شبکه اجتهاد: از میان رجال دینی و سیاسی، آیت‌الله بهشتی بیشترین نقش را در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایفا کرد. از آن رو که هم در مراحل مختلف تدوین پیش نویس قانون اساسی به ویژه در شورای انقلاب اسلامی، هم در تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی، و هم در مدیریت کمیسیون‌ها، جلسات غیررسمی و رسمی این مجلس نقش محوری داشت. تدوین اصول متعددی در پاسداشت حقوق ملت و اختصاص یک فصل به این موضوع از ابتکارات آن شهید بزرگوار بود. در این مقاله با اشاره به مبنای فکری شهید بهشتی در موضوع حقوق ملت، دیدگاه‌های وی در زمینه «حق …

مدیر پیشین بخش پیشگیری از جرم مرکز تحقیقات قوه قضائیه با اشاره به ابعاد شخصیتی آیت‌الله شهید بهشتی و نقش بی‌بدیل آن در تدوین قانون اساسی و راه اندازی دستگاه قضا، گفت: ایشان به صورت جدی فقه حکومتی را هم در مسائل نظری و هم در رویه‌ای که در دستگاه قضائی داشت مورد توجه قرار می‌داد. شبکه اجتهاد: شهید بهشتی را‌‌ می‌توان یکی از شخصیت‌‌های برجسته‌ای در انقلاب دانست که علاوه بر رفتار سیاسی تاثیر گذار، دارای اندیشه و تفکری عمیق بوده که در مسیر پیروزی و استقرار نظام اسلامی نیز تاثیر به سزایی داشته است. سهم بزرگ ایشان در …

شبکه اجتهاد: در اصل سیزدهم قانون اساسی آمده است: ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی تنها اقلیت‌های دینی شناخته می‌شوند که در حدود قانون در انجام مراسم دینی خود آزادند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی بر طبق آئین خود عمل می‌کنند. گفتار اول: مبانی دینی اساسی سازی ادیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی در مقام مطالعه‌ی مبانی اصل ۱۳ قانون اساسی، اولین سؤالی که به ذهن متبادر می‌شود آن است که چرا قانونگذار اساسی در مقام احصای ادیان شناخته شده تنها به سه دین زرتشتی، کلیمی و مسیحی اکتفا کرده و به سایر ادیان اشارهای نداشته است. آیا این موضوع …

شبکه اجتهاد: چندی‌قبل دادستان کل کشور به تلاش برخی افراد در حوزه علمیه قم برای حذف ولایت فقیه از قانون اساسی اشاره کرد. آیت‌الله علی‌اکبر سیفی مازندرانی در درس خارج فقه خود به تلاش مذبوحانه‌ی برخی ساده اندیشان واکنش نشان داد که در ادامه‌ می‌‌‌‌‌‌‌آید. انکار ولایت فقیه ناشی از نفهمیدن روح فقه است این روزها بعضی از اهل علم، نفی و انکار ولایت فقیه را مطرح‌ می‌‌‌‌‌‌‌کنند و روزنامه‌ها به آن‌ می‌‌‌‌‌‌‌پردازند. این نوعی ساده لوحی و کج اندیشی است و نشان از آن است که واقعا روح فقه را نفهمیده اند. ولایت فقیه، ضرورت عقل، فقه و اسلام …

حجت‌الاسلام ارسطا حکم حکومتی را پاسخ معقولی به نیازهای طبیعی جامعه دانست و گفت: هر حکومتی به طور طبیعی ممکن است با معضلاتی روبرو شود که این معضلات در قوانین حکومت راهکاری برای حلّش نداشته باشد و چون قانون‌گذار نمی‌تواند در هنگام وضع قانون تمام معضلات را پیش‌بینی کند پس به طور قهری پاره‌ای از موارد مغفول خواهد ماند که در اسلام حکم حکومتی این خلأ را جبران می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش‌همایش و کارگاه اصول نانوشته قانون اساسی، صبح چهارشنبه ۵ اردیبهشت‌ماه ۹۷ به همت انجمن علمی حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران در تالار شهید مطهّری این دانشگاه …

شبکه اجتهاد: موضوع حریم خصوصی و تفکیک آن از فضای عمومی از مهمترین موضوعات حقوق ملت در هر نظام حقوقی است وهر سیستمی با توجه به مبانی شکل دهنده قوانین و مقررات چارچوب‌های خاصی را برای این موضوع در نظر می‌گیرد. در نظام حقوقی ایران با توجه به اصل چهارم قانون اساسی که ابتنای هر قانون و مقرره‌‌ای را بر اساس قوانین شرعی امری بنیادین دانسته است تکلیف مبنای حریم خصوصی روشن است و این قواعد فقهی است که شاکله اصلی قوانین را ترسیم می‌کند. در قران کریم حرمت تجسس مورد تاکید بوده و سوره مبارکه حجرات با عبارت لاتجسسوا …

حجت‌الاسلام جوان آراسته شرط تابعیت را در تضاد با موازین دینی و شرعی توصیف کرد و گفت: اگرچه رهبری در خارج از کشور نمی‌تواند نفوذ غیرمعنوی داشته باشد اما این آرمان در قانون اساسی در نظر گرفته شده است، برخی اشکال می‌کنند رییس جمهور باید ایرانی الأصل و تابعیت ایرانی داشته باشد علیرغم اینکه اختیارات کمتر از رهبری دارد، به طریق اولی رهبری باید مقیدتر به این موضوع باشد، اما این موضوع خلاف این است که رهبری ورای کشور رهبر جامعه اسلامی و امت اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین جوان آراسته عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه …

شبکه اجتهاد: سید داود ساجدی، عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی، یکی از قدیمی‌ترین شاگردان استاد سیدمنیرالدین هاشمی حسینی(ره) در گفتگویی به بیان خاطرات و ناگفته‌هایی از بدو تشکیل فرهنگستان علوم اسلامی قم پرداخته است. این مصاحبه در کتاب اندیشه منیر، ضمیمه تحول در علوم انسانی ماهنامه سوره اندیشه نیز به چاپ رسیده است. در مجموع گفتگوهایی که با افراد مختلف و شاگردان مرحوم سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی شد، همگی متفق القول بودند که برای شناخت سیر کاری و علمی مرحوم حسینی، قبل از انقلاب تا سالهای ابتدایی دهه ۶۰ که (منجر به شروع فعالیت فرهنگستان شد) تنها گزینه شما هستید. …

اگر به این فیلم که ضد انقلاب با هدف تخریب چهره و جایگاه رهبری منتشر کرده است ، با نگاه منصفانه نگریسته شود، اوج متانت، بزرگ منشی و خلوص نیت رهبر معظم انقلاب به تصویر کشیده شده است.