در چهارمین و پنجمین هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، اساتید حاضر به بررسی فرآیندهای کاربردیسازی علوم اسلامی پرداختند. مباحث نشست دوم این هماندیشی، از الزامات و روشهای تبدیل معارف اسلامی به کاربستهای عملی تا چالشها و راهکارهای تحقق حکمرانی دینی در بستر تمدن نوین اسلامی را در بر گرفت. سخنرانان با تأکید بر نقش زیستبوم علمی، نظام روششناسی و مدلسازی، بر ضرورت پیوند دانش اسلامی با نیازهای جامعه و سبک زندگی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »نظارهای بر یک مناظره
اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان مناظره روز هفده بهمنماه ۱۴۰۳ در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم، بین دو تن از اساتید خارج فقه و اصول، اساتید معظم علیدوست و اسلامیان، با عنوان «بررسی نقش استقلالی عقل و تاثیرگذاری مقاصد شریعت در استنباط احکام»، با برخی حواشیِ خارج از موضوع، به ویژه در ده دقیقه پایانی همراه بود، که توقع از برگزارکنندگان این مناظره آن بود که این دقایق پایانی در معرض انتشار عمومی قرار نگیرد که مع الاسف، هم در نشر نسخه صوتی و هم در نشر نسخه متنی به انتشار عمومی رسید. مناظره علمی اگر به مشاجرهای خارج …
توضیحات بیشتر »استقلال عقل در کشف ملاکات احکام شرعی؛ تحلیل مبانی، استدلالها و چالشها
محور اصلی گفتگوی دو استاد برجسته خارج فقه و اصول، استاد اسلامیان و استاد علیدوست، بررسی استقلال عقل در استنباط احکام شرعی بود. این مناظره در فضایی علمی و با حضور اساتید و فضلای حوزه شکل گرفت و مباحث مطرح شده دارای جنبههای استدلالی بود که در ادامه بهتفصیل بررسی میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین کرسی گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با عنوان «نقد استقلال عقل در استنباط مقاصد الشریعه» با شرکت گسترده اساتید، طلاب و محققین برگزار شد. در این برنامه علمی استاد علیرضا اسلامیان به عنوان ارائه دهنده، استاد ابوالقاسم علیدوست به عنوان ناقد و …
توضیحات بیشتر »ارتش یک نفره!/ علیاصغرهمایون
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست، بازیگری غیرقابل چشم پوشی و عنصری تأثیرگذار در حوزه علمیه قم است. چه او را دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، نمیتوان از تأثیرگذاری او بر حوزه علمیه قم و دانش فقه، چشم پوشی کرد. او سالهاست که با سلاح دانش و راهبرد گفتگو، به بیان نظرات خویش پرداخته است. استاد قدیمی و نویسنده کمنویس اما تأثیرگذار حوزه علمیه قم، همواره در مرز دانش حرکت کرده است؛ چه زمانی که از عقل و عرف سخن گفت، چه وقتی که پای مصحلت را به دانش فقه باز کرد و چه آن هنگام که …
توضیحات بیشتر »«فقه مقاصدی» یا «مقصدبسنده» مورد تایید ما نیست/ امام (ره) و آیتالله سیستانی در برخی موارد از رویکرد مقاصدی در استنباطات فقهی خود بهره بردهاند/ ضرورت لحاظ نصوص مقاصدی در فرآیند اجتهاد در کنار سایر ادلهی شرعی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: در فقه امامیه، نه نظریهی «مقاصد بسنده» (که نصوص را کنار گذاشته و صرفاً بر مقاصد تکیه میکند) مورد پذیرش است، و نه فقه مقاصدی به معنای رایج در اندیشهی برخی اهل سنت، بلکه آنچه مورد تأکید است، ضرورت لحاظ نصوص مقاصدی در فرآیند اجتهاد و استنباط احکام در کنار سایر ادلهی شرعی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «بازتبیین و آسیبشناسی اندیشه کارکرد نصوص مبیّن اهداف عالی و مقاصد شریعت در استنباط احکام» با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار شد، این استاد عالی …
توضیحات بیشتر »نظریه خطابات قانونیه توانست تحولی اساسی در فقه ایجاد کند/ پویایی فقه در گرو تقویت گفتمان اصالت و معاصرت
نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)، تأثیر شگرفی بر فقه و اصول داشته و بسیاری از مسائل را بازتعریف کرده است. این نظریه، با تبیین ماهیت قوانین الهی بهعنوان قوانین ثابت و عام، شبهات مربوط به انطباق احکام اسلامی با زمان و مکان را پاسخ داده و چارچوبی محکم برای فهم صحیح از شریعت ارائه میدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست هماندیشی اساتید خارج حوزه علمیه خراسان با محوریت «اندیشههای فقهی و اصولی حضرت امام خمینی (ره) و نظریه خطابات قانونی» با حضور آیات و اساتید: مصطفی اشرفی شاهرودی، مهدی مروارید، محمد مروارید، محمدجواد فاضل لنکرانی، ابوالقاسم علیدوست، مهدی زمانیفرد، علی …
توضیحات بیشتر »درباره مناظره با آقای عبدالکریم سروش/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست درباره مناظره خود با دکتر عبدالکریم سروش در مهرماه ۱۴۰۳ طی یادداشتی به نکات مهمی درباره تراثستیزی و تعریض بر فقه، فقیهان و حوزویان پرداخته است. ۱. سه موضع در قبال تراث روایی: دفاع متعصبانه برخی از اخباریان امامیه از تراث روایی که منجر به معتبرانگاری همه احادیث موجود میشد، و یورش افراطی برخی روشنفکران به این تراث، چونان دو تیغه قیچیاند که ظاهرا متقابل هستند اما چو نیک بنگری نه تنها به یکدیگر کاری ندارند بلکه یکدیگر را تیز میکنند تا کاربران اعتدالگرای این تراث ارجمند را قیچی کنند. تراث ارجمندی که با …
توضیحات بیشتر »منهج فقیهی که در مطالعات علمی دورش دیوار نمیکشید!
آیتالله فاضل لنکرانی (ره) مثل بسیاری از بزرگان، دارای منهج فقهی است. اگر کسی منهج فقهی ایشان را پیدا کند به یک سلسله از گزارهها، شاخصها و مؤلفهها میرسد که در یک نظام حلقوی کاملاً معنا میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست به مناسبت ایام ارتحال آیتالله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی (ره) ابعاد ناگفتهای از مبانی علمی و اخلاقی این مرجع بصیر مطرح میکند که خواندن آن چراغ راهی برای اساتید و طلاب حوزههای علمیه خواهد بود. میخواهیم به بهانه سالگرد آیتالله فاضل لنکرانی، از شخصیت آن مرجع فقید که سالها پای درسش تلمذ کردهاید، بگویید. علیدوست: …
توضیحات بیشتر »نگاهی به سه مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش
اختصاصی شبکه اجتهاد: قسمت اول مناظره، با سخنان دکتر سروش درباره غیراخلاقی و ناکارآمدی فقه شروع شد. استاد علیدوست با تفکیک برخی از گزارههای فقهی (مانند شروط صحت نماز و صحت وضوء) از بنیاد دانش فقه و نظام فقاهت که اخلاقگرا است، بطلان اتهام تهی بودن نظام فقه از اخلاق را تبیین کرد. او با ذکر گزارههای اخلاقی دانش فقه (مانند حرمت کذب، حرمت خیانت، حرمت غیبت و تعریف فسق و عدالت، ذکر گناهان کبیره و …)، نشان داد که ادعای تهی ماندن فقه از اخلاق، ناشی از نداشتن نگاه جامع به دانش فقه است. سروش به بحث فربه شدن …
توضیحات بیشتر »اجتهاد بدون روششناسی نابسامان است/ محققان حاشیه محقق ایروانی را بر شیخ اعظم انصاری بخوانند/ ویژگی مکتب فقهی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه اجتهاد بدون روششناسی به سامان نخواهد رسید، اظهار کرد: کسی که بخواهد در تفسیر، کلام، معارف و فقه قلم بزند نیازمند روششناسی و منهج است وگرنه بیراهه رفته وسعی نامشکور از او صادر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشست علمی «روش کشف مکاتب فقهی با نگاهی به کتاب روششناسی اجتهاد» که از سوی پژوهشگاه مطالعات فقهی معاصر برگزار شد با بیان اینکه اخیرا کلیپی را از یک طلبه دیدم که گفته بود روششناسی دیگر چیست؟ اگر همان اصول …
توضیحات بیشتر »آیتالله جوادی: نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید/ علیدوست: فقه معاصر، نیازمند گفتمان، اطلاعات، ادبیات و مدیریت معاصر است/ نائینی: ما نگران سنتهای اصیل حوزه هستیم؛ نه نگران درسهای خودمان/ محمدی: اتاق فکر «احیای سنتهای موفق حوزوی» تشکیل شود
«راهکارهای تقویت دروس آزاد حوزه علمیه» موضوع بیستوششمین اجلاسیه نشست دورهای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم بود که با حضور جمع کثیری از علما و اساتید در مسجد امام حسن عسکری (ع) شهر قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در اجلاسیه نشست دورهای اساتید، حضرت آیتالله جوادی آملی و اساتید ابوالقاسم علیدوست، محمدرضا نائینی، سید محمدصادق محمدی و ابوالحسن ربانیتبار به ایراد سخن پرداختند که گزارش تفصیلی آن از منظرتان میگذرد. نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید آیتالله عبدالله جوادی آملی: اولین عرض من نسبت به شما بزرگواران است؛ شما …
توضیحات بیشتر »جمهوری اسلامی از حق دفاع پیشگیرانه استفاده کرد/ فقها جهات فقهی جنگ و دفاع را برجسته کنند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به حقوق بین الملل، حمله نظامی پیشدستانه در مقابل تهدیدهای دشمن را اقدامی مشروع دانست و گفت: از نظر فقهی در شرایطی که رژیم صهیونیستی کارنامهای سیاه در جنایت دارد، بر کسی که میتواند از مظلوم دفاع کند لازم است که اقدام کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در خصوص عملیات اخیر نیروهای مسلح کشورمان گفت: در خصوص جنگ از دو زاویه «چرا جنگیدن» و «چگونه جنگیدن» میتوان نگاه کرد که نوع پاسخ به سؤال اول به جنگ مشروعیت میدهد و با مبانی فقهی به آن نگاه میشود و گاهی …
توضیحات بیشتر »خطر فعالسازی گسلهای مذهبی و قومیتی توسط برخی چهرههای سیاسی
شبکه اجنهاد: بزرگوارانی که حقیر را میشناسند میدانند که اگر حرفی میزنم و اگر رفتاری دارم واقعا به هیچ وجه نمیخواهم سوگیرانهِ سیاسی باشد، این را هر کسی ما را میشناسد میداند. چنانکه در مورد صحبت جناب آقای ظریف به هیچ وجه نمیخواهم از بعضی از بداخلاقیهایی که شاید ضرورت نداشت و بلکه قابل توجیه نبود، دفاع کنم اما نکتهای که به نظرم میرسد یک این است که واقعاش نمیفهمم تبعیض مثبت [که توسط برخی از آقایان مطرح شده یعنی چه؟] بعضی از عناوین است که قبح و حسناش ذاتی است؛ چنانکه میدانید بعضی عناوین قبح و حسناش اقتضایی است …
توضیحات بیشتر »نگاه حماسی صرف به زندگی امام حسین (ع) ناکافی است/ در بیان فضیلتهای اخلاقی ائمه (ع) نباید دست روی یک جهت خاص بگذاریم/ بسیاری از عزاداران ما افراد ارزشمندی هستند ولی اخلاق را مراعات نمیکنند
رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزههای علمیه گفت: بسیاری از عزاداران ما افراد ارزشمندی هستند ولی اخلاق را مراعات نمیکنند. بنظر میرسد که اگر عاشورا از این جهت (توجه به حق الناس) تحلیل شود، بسیاری از مشکلات کشور حل میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتوگویی به سه دیدگاه و نگرش به واقعه عاشورا اشاره کرد و اظهار داشت: این نگاهها نوع برداشت ما از این واقعه را تعیین کرده است. نگاه اول، واقعه عاشورا را یک واقعه عاطفی و احساسی میداند؛ یک طرف بیشترین ظلم را میبیند و یک …
توضیحات بیشتر »نقش گستره شریعت در ترابط میان اجتهاد و علوم انسانی اسلامی
استاد علیدوست معتقد است اگر بخواهیم در خصوص نقش فقه در توسعه علوم انسانی چه ترابط اینها صحبت کنیم باید موضع خودمان را در گستره شریعت مشخص کنیم. اگر مباحث مدیرت، اجتماع، فرهنگ و خانواده را از حوزه شریعت خارج دانستیم در این صورت از حوزه فقه خارج و در نتیحه از حوزه اجتهاد خارج میشود. شبکه اجتهاد: دو عنوان «اجتهاد» و «علوم انسانی» از واژههای هستند که باید مقداری روی آن کار بشود؛ زیرا در غیر این صورت محور بحث مشخص نیست. در خصوص اجتهاد باید یک نکته را در نظر گرفت. دو نوع اجتهاد وجود دارد، اجتهاد به …
توضیحات بیشتر »مگر فقیه میتواند بگوید من به مصلحت نگاه ندارم؟/ امام در عمل بحث «مصلحت» را در تشخیص مصلحت نظام پیش برد/ با بعضی از فضاها آینده روشنی نمیبینم!
مرحوم امام خمینی (ره) بحث مصلحت را در فقه، چه در بعد نظری و چه در بعد عملی توجه کرد و در عمل مثل تشخیص مصلحت نظام پیش برد. اما سوگمندانه این نگاه رشد خودش را نداشته است … این مسئله درست مثل چیزی است که گویا پایین کوه بود و مرحوم امام یکباری آن را چند متری بالا برد، این بار را تا وسطهای کوه فته و حالا ما باید این بار را یواشیواش بالا ببریم. بهعنوان یک طلبه عرض میکنم که با بعضی از فضاها آینده روشنی نمیبینم؛ یعنی گاهی فضاها دست کسانی است که مال این کارها …
توضیحات بیشتر »روششناسی اجتهاد؛ مطالعه ۲۰ مکتب اجتهادی معاصر
کتاب «روش شناسی اجتهاد» که به معرفی مکاتب اجتهادی معاصر میپردازد، اثر جدید استاد ابوالقاسم علیدوست میباشد که بهتازگی در ۵۱۶ صفحه، از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از جمله حوزههای تمحض استاد ابوالقاسم علیدوست حوزه فلسفه فقه است که آثاری چون «فقه و عقل»، «فقه و عرف»، «فقه و مصلحت» و تعداد زیادی مقاله علمی پژوهشی مرتبط حاصل آن است؛ آثاری که به نحو شایسته مورد توجه جوامع علمی بوده و در بسیاری از جشنوارههای کشوری چون کتاب سال جمهوری اسلامی و کتاب سال حوزه دارای رتبه برتر شده است. افزون …
توضیحات بیشتر »پرسش و پاسخهای صریح در باب «نظریه مقاصد شریعه»
استاد علیدوست گفت: آن کسی که میگوید نماز صبح برای این بوده که مردم ساعت ۷ سر کار بروند و هکذا، او دارد یک فلسفهی حکم برای یک حکم شرعی درست میکند. این فلسفهبافی برای یک حکم خاص است و ربطی به مقاصد ندارد. ما اصلا به این مقاصد نمیگوییم. البته بعد در یک نظام حلقوی میگوییم. یعنی باید مجموعهی نصوص دیده شود، مخالف مسلّمات دین نباشد. حتی اگر مخالف مشهور بود، چون از مشهورات ابایی نداریم. شبکه اجتهاد: موضوع «فقه مقاصدی» یا «مقاصدالشریعه» اگرچه بحث جدیدی بین فقها نیست، اما در سالهای اخیر مورد توجه و تبادل نظر بین …
توضیحات بیشتر »شیوه صحیح برخورد با اندیشههای مخالف/ مبارزه با اندیشه، گاه تبدیل به مبارزه با صاحب اندیشه میشود/ جمع کردن کتب ضلال، گاهی اثر عکس دارد!
استاد علیدوست گفت: متأسفانه مشکل کشور ما است این است که مبارزه با اندیشه، گاهی تبدیل میشود به مبارزه با صاحب اندیشه؛ یعنی اگر من بخواهم کسی را نقد کنم، نمیآیم کتابش را نقد کنم، نمیآیم پایاننامهاش را نقد کنم، بلکه میآیم خودش را نقد میکنم، در حالی که این کار بسیار بد است. حالا یک کسی کتاب ضلالی دارد. بسیار خب، باید کتابش را جمع کرد. البته اگر جواب بدهد. گاهی وقتها هم برعکس جواب میدهد؛ اما آیا باید خودش را اعدام کرد؟ به نظر میرسد هیچ ملازمهای بین این دو وجود ندارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست …
توضیحات بیشتر »امام علی (ع) «قاطعیت» در اجرای قانون دارند/ حضرت تلاش میکردند حاکمان خود را تافته جدابافته نبینند/ امام وقتی به حکومت میرسند به گذشته هم نگاه میکنند
رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم گفت: برخی تعابیری راجع به حضرت علی (ع) کردند که کاش گروه و نهادی بود و اینها را کنترل میکرد. حضرت «قاطعیت» در اجرای دقیق قانون دارند و این در اجرای عدالت و حکومت است نه در امور شخصی. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست با بیان اینکه «عدالت» یک مفهوم انسانی است که همه انسانهای صالح و مصلح بر آن تاکید دارند، به «شفقنا» گفت: اما اسلام تاکید بیشتری بر آن دارد و مصادیق ظریفی را برای آن تعریف میکند ضمن اینکه دارای ضمانت اجرا هم است. استاد خارج فقه …
توضیحات بیشتر »بایستههای پژوهش در فقه و حقوق/ مدگرایی در پژوهش یک آسیب است/ مباحث هرمنوتیک ضرورت دانش اصول نیست
یکی از بایستههای پژوهش در فقه و حقوق «منصوص شرعی یا تعلیمی؟» است. موضوعی که میخواهیم پژوهش کنیم باید بررسی شود که از موضوعات منصوص شرعی است و یا اینکه موضوع تعلیمی (لیس بمنصوص فی القرآن و الروایات) میباشد. مثلا “بیع” منصوص شرعی(احل الله البیع) بوده اما “معاطات” عنوان تعلیمی است که فقها به جهت مفاهمه، بیع را به بیع با صیغه و بدون صیغه تقسیم کرده و چنین تعبیری را به کار بردهاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در کارگاه علمی «بایستههای پژوهش در فقه و حقوق» که با حضور فضلا و طلاب در انجمن فقه و …
توضیحات بیشتر »کسانی که خیرخواه نظام هستند به شرکت در انتخابات به شدت توصیه میکنند/ با توجه به عناوین ثانویه میتوان حکم به وجوب داد/ امیدوارم حاکمان حضور مردم را قدرشناسی کنند
استاد علیدوست با بیان اینکه میتوان با استفاده از عناوین ثانویه و طبق مبانی فقهی «حفظ نظام» و «نفی سبیل» حکم به وجوب شرکت در انتخابات داد اما مردم باید در خصوص شرکت اقناع شده و بدانند که وظیفه اسلامی و انسانی آنها مشارکت است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، با بیان اینکه دو نگاه را میتوان به شرکت مردم در انتخابات داشت، اظهار داشت: یک شهروند از حقی که دارد میتواند برای تعیین سرنوشت خودش استفاده کند که ذیل مبحث «استیفاء حق» قرار میگیرد که در این بحث حاکمیت باید زمینه را به گونهای رقم بزند که …
توضیحات بیشتر »نیمنگاهی به چهارمین همایش ملی «فقه هنر» در مشهد + تصاویر
چهارمین همایش ملی فقه هنر با عنوان «فقه هنر و حکمرانی» در روزهای پایانی بهمنماه در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد. این همایش دو روزه با حضور جمعی از علما، اساتید، دانشگاهیان، فرهیختگان و فقهپژوهان در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برپا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم افتتاحیه ضمن پخش خلاصه سخنان رهبر معظم انقلاب درباره همایش فقه هنر، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد حمید درایتی، استاد سیدمجتبی نورمفیدی و دیگر اساتید مدعو به سخنرانی پرداختند و آیتالله علمالهدی و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سخنران پایانی این همایش بودند. …
توضیحات بیشتر »برخی از بزرگان ضد مقاصد هستند ولی در حیل ربا مقاصدی میشوند/ عقلگرایانه حرف میزنند ولی فتوای اخباری میدهند
استاد درس خارج حوزه گفت: برخی از بزرگان قابل توجه ما به خاطر فقدان روش، قرار در آراء ندارند لذا برخی اوقات کاملا ضد مقاصدی هستند ولی مثلا در بحث حیل ربا کاملا مقاصدی میشوند گویا همه نصوص اسلام در خدمت مقاصد شریعت بوده است؛ الان هم کسانی داریم که عقلگرایانه حرف میزنند ولی فتوای اخباری میدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «روش شناسی علوم اسلامی؛ چیستی، ابعاد، آثار و چالشها» که از سوی پژوهشگاه فقه معاصر در قم برگزار شد، با بیان اینکه فلسفه جزء علوم اسلامی نیست در حالی که پدر و مادر …
توضیحات بیشتر »چهارشنبه خونین کرمان و یک نکته/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: دست جنایت، پلشتی، خشم کور و خرافه، ملت نجیب ایران – بلکه همه صالحان و مصلحان – را عزادار کرد. این حرکت زشت و غیر قابل تحمل، هر چند عزیزانی را به شهادت رساند و کشور را سوگوار کرد، لکن هیچ نتیجهای برای بدخواهان این مرز وبوم – صانها الله عن الحدثان – ندارد. این خود، مرهمی است بر زخم واردشده بر قلب پاک بازماندگان؛ چراکه این وعده الهی است که سرنوشتی جز نصرت برای صالحان و پاکان و خذلان و خفت برای ظالمان و طالحان نیست * فاصبر ان العاقبه للمتقین * این جانب ضمن عرض تسلیت …
توضیحات بیشتر »ضرورت تعظیم شعائر فاطمی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه، تلاشهایی در راستای به زیر سوال بردن بزرگداشت این ایام، در قالب تشکیل هیئات عزاداری، مجالس عزا، بیان تاریخ و حوادث مرتبط با این ایام در صدر اسلام، از سوی برخی نهادهای مرتبط با اهل سنت و دیگران صورت میپذیرد؛ نمونه اخیر آن را میتوان مصاحبه آقای سید عقیل هاشمی از شبکه کلمه (مقیم لندن!) با آقای شیخ احمد عابدینی از ایران دانست. در این مصاحبه «شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها یک افسانه انگاشته میشود. بزرگداشت فاطمیه، یک انحراف تلقی میگردد که در زمان ائمه – علیهم السلام – سابقه ندارد. …
توضیحات بیشتر »روش شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی
شبکه اجتهاد: ما تحت عنوان فقه معاصر دو پدیده داریم: اول: وقتی میگوییم فقه معاصر؛ منظور ما فقه مسائل معاصر است؛ دوم: فقه معاصر به معنای فقاهت معاصر. ۱- فقه معاصر به معنای فقه مسائل معاصر اگر بحث بر سر فقه مسائل معاصر باشد، یعنی فقیه یک سری مسائلی را جدید میبیند و میآید اینها را با همان نگاه سنتی گذشته بررسی میکند؛ مثلا مرحوم امام خمینی در یک ماه رمضانی یک سری مسائل را انتخاب میکند مثل موضوع تغییر جنسیت یا سفر به فضا و بعد هم آخر کتاب تحریر الوسیله چاپ میشود. یا برخی از بزرگان ما در …
توضیحات بیشتر »مرز هنر، اباحه نیست، بلکه استحباب است و میتواند به مرز وجوب هم برسد/ نه میتوانیم هنر را از عرف بگیریم و نه باید بترسیم که اگر این یک پدیدۀ عرفی است، پس فقه را عرفی میکند
استاد علیدوست میگوید هنر از آن تعیّنات و پدیدههایی است که حتما در شریعت مورد نظر است؛ یعنی ما نمیتوانیم بگوییم که شریعت مطهر اسلام راجع به هنر نظری ندارد. اگر هنر را به معنای اعم در نظر بگیریم از مرز استحباب شروع میشود. او معتقد است که مرز هنر، اباحه نیست، بلکه استحباب است. «ان ﷲ جمیلٌ و یحب الجمال»، این یحب حداقل استحباب را که میرساند. لذا کف هنر استحباب است ولی این استحباب میتواند به مرز وجوب برسد؛ یعنی یک جاهایی هنر لازم میشود که هم باری بر دوش حاکمیت، هم بر دوش فرهیختگان و عالمان میشود …
توضیحات بیشتر »اصولاَ اخلاق در فقه نمیتواند نباشد/ هیچ قانونگذاری خلاف ارزشهای خود قانونگذاری نمیکند/ فقه بسند به نص و اطلاق قانون در مقابل فقه عدالت و فضیلت و اخلاق
این بحثها اگر مهار نشود، آسیب دارد؛ اصولا اخلاق در فقه باید باشد و نمیتواند نباشد، اما این را ممکن است کسی بهانه قرار دهد. اخیرا گفتهاند ازدواج اصولا اخلاقی نیست چون یک تعهد منفعت طلبانه در آن هست! مسلم است که ما نمیتوانیم از برخی از گزافه گوییها دفاع کنیم. ما اگر از عدالت و فضیلت در فقه دفاع میکنیم این قضیه در برابر فقه نص بسند هست؛ نص بسندیها عمده به اطلاقات ادله تمسک میکنند، یا ممکن است حتی توهم اطلاق داشته باشند! به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی» …
توضیحات بیشتر »با کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت فقه نیست/ فقه سنتی رشد کمّی داشته ولی رشد کیفی نداشته است/ چون در فقه معاصر نقشه راه نداریم، کجدار و مریز رفتار میکنیم
استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: فقه باید حریم خود را بشناسد یعنی نه حق خود را به دیگران بدهد و نه حقی از دیگران بگیرد؛ ما قبل از انقلاب به خاطر برخی تصورات مانند اینکه سیاست ما عین دیانت است و کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت و رسالت فقه نیست لذا تصورات سادهای از تفکیک قوا، حق مشارکت و پول و اسکناس و مرگ مغزی و بورس دارد و اینها را وارد فقه میکند؛ این را بگذارید کنار فقیهی که خودش عهدهدار این مسائل نمیشود و به کارشناسان ارجاع میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
توضیحات بیشتر »