در چهارمین و پنجمین هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، اساتید حاضر به بررسی فرآیندهای کاربردیسازی علوم اسلامی پرداختند. مباحث نشست دوم این هماندیشی، از الزامات و روشهای تبدیل معارف اسلامی به کاربستهای عملی تا چالشها و راهکارهای تحقق حکمرانی دینی در بستر تمدن نوین اسلامی را در بر گرفت. سخنرانان با تأکید بر نقش زیستبوم علمی، نظام روششناسی و مدلسازی، بر ضرورت پیوند دانش اسلامی با نیازهای جامعه و سبک زندگی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »تفسیر «تسنیم»؛ ثمره چهار نسل اندیشه و نقد علمی است/ نظام باید بر پایه عقلانیت باشد، تنها عالم شدن کافی نیست/ امامت مهجور است؛ اگر امامت درست شد، عقل و علم زنده میشود
آیتالله جوادی آملی مولف تفسیرشریف تسنیم، پس از رونمایی از ۸۰ جلد تفسیر تسنیم، به نقش حوزههای علمیه در ترویج معارف قرآنی اشاره کرده و تفسیر «تسنیم» را محصول تلاشهای حوزه دانست و اظهار داشت: بدون تردید این کار، کار حوزه است، بنده یک نفر در برابر این گروه با عظمت هستم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش بین المللی تفسیر «تسنیم»، اثر عظیم علمی و تفسیری حضرت آیتالله جوادی آملی، صبح امروز با حضور معظمله و اساتید مکرم صادق آملی لاریجانی، علیرضا اعرافی، محمدی گلپایگانی، سیدحسن خمینی، سید عباس صالحی و جمع دیگری از مسئولین کشوری و لشکری و همچنین …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …
توضیحات بیشتر »حوزه علمیه وامدار آیتالله جوادی است/ کاری کنید مراجعه به تفسیر یک فرهنگ بشود/ تفسیر تسنیم یک «المیزان» امروز است
رهبر انقلاب، با تجلیل از شخصیت ممتاز آیتالله جوادی آملی مفسّر بزرگ قرآن کریم و صاحب تفسیر تسنیم، حوزه علمیه را وامدار مجاهدت این عالم فرزانه در ممارست بیش از ۴۰ ساله برای تحقیق و تدریس و تألیف تفسیر تسنیم دانستند و افزودند: البته فعالیتهای آیتالله جوادی آملی در زمینه علوم عقلی و نقلی و کارهای فقهی، فلسفی و عرفانی ایشان همگی مهم و درخور تقدیر است اما هیچکدام قابل مقایسه با کار تفسیر قرآن ایشان نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دستاندرکاران برگزاری همایش بینالمللی تفسیر تسنیم که در تاریخ ۴ اسفند ۱۴۰۳ …
توضیحات بیشتر »علوم اسلامی در مسیر کاربردیسازی؛ اساتید چه گفتند؟
اساتید حاضر در هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، مباحثی همچون روشهای کاربردیسازی علوم اسلامی، چالشها و الزامات آن، آیندهپژوهی در فقه، نقد رویکردهای سنتی در حقوق و مجازات، نقش علوم اسلامی در حکمرانی و توسعه، و ارتباط آن با سایر علوم؛ به تبادل نظر پرداختند. حاضران ضمن بررسی ابعاد مختلف این موضوع، بر ضرورت نگاه جامع، تقسیم کار علمی، تعامل با بدنه جامعه و توجه به تحولات جهانی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد. اعضای هماندیشی و …
توضیحات بیشتر »هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در قاب تصویر
چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با بررسی دو موضوع «روش کاربردیسازی در علوم اسلامی» و «ظرفیتها و چالشهای هوش مصنوعی در علوم اسلامی» با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی در مشهد برگزار شد تا بستری برای تبادل اندیشهها، شناسایی و ارائه راهکارهای نوین در مسیر پیشرفت علوم اسلامی فراهم گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اگرچه اصطلاح علوم اسلامی بهخصوص در سالهای اخیر، کاربردهای گوناگونی یافته، اما همچنان بیشتر به معنای رایج اخصّ (دانشهای ناظر به کشف و تبیین آموزههای اسلام) به کار میرود و در یک دستهبندی متعارف، عبارت است از: تفسیر و علوم قرآن، علوم …
توضیحات بیشتر »ظرفیتها و کاستیهای فقه موجود برای فقه حکمرانی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گفت: فقه حکمرانی نیازمند بازنگری، توسعه و نوسازی است تا بتواند به نیازهای پیچیده و نوظهور جامعه امروز پاسخ دهد. این امر مستلزم شفافسازی فرایندهای استنباط، تقویت موضوعشناسی، توسعه مبانی و پیشفرضها، توجه به مسائل کلان و نظامسازی و اجرای فقه در جامعه است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «ظرفیتها و کاستیهای فقه موجود برای فقه حکمرانی» با حضور حجتالاسلام و المسلمین استاد حمید درایتی در مدرسه عالی فقاهت عالمآلمحمد (علیه و علیهمالسلام) برگزار شد. در ادامه، متن این نشست از نظر مخاطبان خواهد گذشت. اقتصاد، خاستگاه مباحث حکمرانی حکمرانی سابقهاش …
توضیحات بیشتر »نقش مردم در اقتصاد اسلامی؛ از اطاعت تا نصرت/ آیا مردم فقط مجری قوانین هستند؟
استاد اراکی با تأکید براینکه اساس اقتصاد اسلامی باید بر سه اصل اساسی «همپیوندی حاکمیت و مردم»، «ممنوعیت انحصار» و «عدالت در بهرهبرداری از منابع» بنا شود، گفت: در این چارچوب، دولت اسلامی وظیفه دارد که در جهت هدایت و نظارت بر منابع طبیعی و فعالیتهای اقتصادی مردم حرکت کند، و از انحصار و تبعیض جلوگیری نماید. از سوی دیگر، مردم نیز باید در این مسیر بهعنوان بازیگران فعال با همافزایی و همکاری در جهت تحقق اهداف اقتصادی جامعه اسلامی مشارکت نمایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محسن اراکی در مدرسه فصلی «اقتصاد مردمی؛ از مبانی تا الگوهای عملی» که …
توضیحات بیشتر »فقه شیعه و حقوق شهروندی جهانی: ایدهآل یا امکانپذیر؟
فقه حقوق شهروندی اسلامی، از منبع وحی و الهی گرفته شده است درحالیکه سایر نظامات حقوق جهان، عمدتاً سکولار هستند؛ زیرا این نظامات بر خلاف نظام اسلامی، اساساً به دنبال مدیریت جامعه نیستند لذا نسخه و بیانی هم برای شیوه مدیریت اجتماع ندارند، درحالیکه کارویژه مهم نظام اسلامی، اداره جامعه بر اساس اندیشه توحیدی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه حقوق شهروندی، بابی نوپدید در فقه اسلامی است. از طرفی، فقه اسلامی تنها برای اداره جوامع اسلامی و زندگی مسلمانان ایجاد نشده است بلکه به باور متعاطیان آن، توانایی اداره تمام جوامع را دارد. تحقق این امر، نیازمند حضور این باب …
توضیحات بیشتر »نظارهای بر یک مناظره
اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان مناظره روز هفده بهمنماه ۱۴۰۳ در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم، بین دو تن از اساتید خارج فقه و اصول، اساتید معظم علیدوست و اسلامیان، با عنوان «بررسی نقش استقلالی عقل و تاثیرگذاری مقاصد شریعت در استنباط احکام»، با برخی حواشیِ خارج از موضوع، به ویژه در ده دقیقه پایانی همراه بود، که توقع از برگزارکنندگان این مناظره آن بود که این دقایق پایانی در معرض انتشار عمومی قرار نگیرد که مع الاسف، هم در نشر نسخه صوتی و هم در نشر نسخه متنی به انتشار عمومی رسید. مناظره علمی اگر به مشاجرهای خارج …
توضیحات بیشتر »بدون حکمرانی دینی، دولت اسلامی محقق نمیشود/ نقش حوزههای علمیه در تحقق حکمرانی دینی/ هفت ویژگی کلیدی کارگزار دینی
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان گفت: دولت اسلامی زمانی محقق میشود که حکمرانی دینی در تمام سطوح مدیریتی کشور پیادهسازی شود، حکمرانی دینی نیازمند کارگزارانی است که به اصول شرعی پایبند باشند و مدیریت را بر اساس حلال و حرام دینی انجام دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید احمد علمالهدی ظهر یکشنبه در مراسم اختتامیه مدرسه زمستانه «فقه حکمرانی» در مشهد به تبیین جایگاه حکمرانی دینی در ساختار نظام اسلامی و چالشهای پیشروی تحقق کامل دولت اسلامی پرداخت و اظهار کرد: بدون تحقق حکمرانی دینی و حضور کارگزاران متعهد به اصول شرعی، گام سوم انقلاب اسلامی، یعنی تشکیل …
توضیحات بیشتر »انقلاب اسلامی و تحولی نوین در فقه شیعه؛ از نظریهپردازی تا اجرا
انقلاب اسلامی ایران که به رهبری امام خمینی(ره) شکل گرفت و به پیروزی رسید، جامعه را با مسائل جدیدی روبهرو ساخته. اداره جامعه از سوی فقیهی آگاه و براساس قوانین اسلامی، بستری را فراهم آورد که به پیدایش مسائل جدیدی انجامید. پس نیازهای تازهای شکل گرفت که حکومت خواهناخواه باید با آن روبهرو میشد. بنابراین، فقها باید درباره انطباق این مسائل با احکام اسلامی، فکر میکردند. حل این مسائل، شکوفایی فقه و کشف ظرفیت بالای آن را درپی داشت. مجموعه این موارد سبب شد حوزههای علمیه و فقها طی چند دهه اخیر، به این مباحث ورود پیدا کنند و بههمینترتیب …
توضیحات بیشتر »تعرب بعد از هجرت حرام است/ مبادا در اثر اخلال، عدلی فراموش بشود/ حکم عادله برکتش بیش از باران چهل شبانه روزه است
مطلب اساسی آن است که یکی از گناهان کبیره که در صدر اسلام مطرح بود تعرب بعد از هجرت است. این تعرب بعد از هجرت در بیان نورانی پیغمبر(ص) است که مستقیماً به وجود مبارک امیرالمؤمنین فرمود «لَا تَعَرُّبَ بَعْدَ الْهِجْرَهِ». بیان نورانی امام صادق(ع) است که صریحا تعرب بعد از هجرت را نهی کردند. در مکتوب رسمی امام رضا(ع) است که تعرب بعد از هجرت را نهی کردند. تعرّب یعنی جاهلیت قبل از اسلام را کسی دوباره بخواهد بپذیرد این جزء معاصی کبیره است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله جوادی آملی در پیامی به مناسبت ۲۲ بهمن ماه، سالگرد …
توضیحات بیشتر »حوزه تا آنجا که ممکن است باید روش سنتی خود را حفظ کند/ انتخاب آزاد استاد از افتخارات حوزه است/ اصلاح حوزه باید گامبهگام و سنجیده باشد
حوزه تا آنجا که ممکن است باید روش سنتی خود را حفظ کند و از ویژگیهای مخصوص آن مثل مباحثه که در تفهیم درس نقش مهمی دارد، استفاده شود. همچنین یکی از افتخارات همیشگی حوزه، استاد انتخابی بوده و امروز هم این موضوع باید به قوت خود ادامه داشته باشد باید به همه اساتید توجه شود و بتوانند شاگرد تربیت نمایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار عضو جامعه مدرسین و دبیر شورای عالی حوزههای علمیه با حضور در بیت آیات ناصر مکارم شیرازی و جعفر سبحانی با این مراجع دیدار و گفتگو کرد. آیتالله مکارم شیرازی در این …
توضیحات بیشتر »استقلال عقل در کشف ملاکات احکام شرعی؛ تحلیل مبانی، استدلالها و چالشها
محور اصلی گفتگوی دو استاد برجسته خارج فقه و اصول، استاد اسلامیان و استاد علیدوست، بررسی استقلال عقل در استنباط احکام شرعی بود. این مناظره در فضایی علمی و با حضور اساتید و فضلای حوزه شکل گرفت و مباحث مطرح شده دارای جنبههای استدلالی بود که در ادامه بهتفصیل بررسی میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین کرسی گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با عنوان «نقد استقلال عقل در استنباط مقاصد الشریعه» با شرکت گسترده اساتید، طلاب و محققین برگزار شد. در این برنامه علمی استاد علیرضا اسلامیان به عنوان ارائه دهنده، استاد ابوالقاسم علیدوست به عنوان ناقد و …
توضیحات بیشتر »«فقه مقاصدی» یا «مقصدبسنده» مورد تایید ما نیست/ امام (ره) و آیتالله سیستانی در برخی موارد از رویکرد مقاصدی در استنباطات فقهی خود بهره بردهاند/ ضرورت لحاظ نصوص مقاصدی در فرآیند اجتهاد در کنار سایر ادلهی شرعی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: در فقه امامیه، نه نظریهی «مقاصد بسنده» (که نصوص را کنار گذاشته و صرفاً بر مقاصد تکیه میکند) مورد پذیرش است، و نه فقه مقاصدی به معنای رایج در اندیشهی برخی اهل سنت، بلکه آنچه مورد تأکید است، ضرورت لحاظ نصوص مقاصدی در فرآیند اجتهاد و استنباط احکام در کنار سایر ادلهی شرعی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «بازتبیین و آسیبشناسی اندیشه کارکرد نصوص مبیّن اهداف عالی و مقاصد شریعت در استنباط احکام» با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار شد، این استاد عالی …
توضیحات بیشتر »فقه الاجتماع؛ کلید توسعه فقهی در جهان معاصر است / ولایت فقیه؛ نظامی مترقی، الگویی جهانی/ نظامسازی اسلامی؛ چرا فقه باید نقطه عزیمت باشد؟
عضو شورای عالی حوزههای علمیه تصریح کرد: اصلیترین فقهی که باید به دنبال توسعه آن باشیم، مسأله فقه الاجتماع یا فقه نظام است. تنظیم روابط در عرصه اجتماع، سیاست، اقتصاد و… باید بر اساس روشهای علمی انجام شود. اگر حوزهها این روابط را تبیین نکنند، قطعا منجر به انزوای حوزه میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، اختتامیه ششمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی (سهشنبه ۱۵ بهمن ۱۴۰۳) با سخنرانی استاد محسن اراکی، استاد عباس کعبی و استاد محمود رجبی در مدرسه عالی دارالشفاء قم برگزار شد. آیتالله محمدعلی موحدی کرمانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، به ششمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی …
توضیحات بیشتر »اکران فقه در صحنه هنر؛ انتشار دو پرونده ویژه در فقه هنر و نمایش
همزمان با آغاز اکران چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر، دو پرونده مهم و کاربردی با عنوان «مبادی فقه هنر» و «فقه نمایش» با آثاری از اساتید صاحبنظر و اندیشوران حوزه و دانشگاه از سوی «شبکه اجتهاد» رونمایی شد. این پروندهها به تحلیل و بررسی تعامل میان شریعت و هنر پرداخته و در کنار تحلیلهای عمیق، پرسشهایی تازه و چالشبرانگیزی را در این عرصه مطرح میکنند که امید میرود میرود زمینهساز گشایش مسیرهای جدید برای گفتگو و پژوهشهای آتی در این حوزه گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هنر و فقه، هر دو ریشهای کهن دارند، اما ترکیب این دو …
توضیحات بیشتر »در مسئله پوشش بانوان، تفاوتی بین تصویر و عالم خارج وجود ندارد
یک دیدگاه معتقد است که تفاوتی میان فیلم و غیر فیلم ندارد؛ یعنی همانگونه که اصل تشبه مرد به زن حرام است، وقوع چنین تشبّهی در فیلم نیز حرام است و فرقی نمیکند که پوشش شرعی را رعایت کرده باشد یا نه. دیدگاه دوم این است که تشبه مرد به زن، در عالم واقع حرام است اما در عالم نمایش و فیلم، حکم متفاوتی دارد. بر اساس دیدگاه نخست، اگر مردی نقش زنی را بازی کند قاعدتاً جواز ندارد اما اگر مبنای دوم را بپذیریم، علی المبنی مشکلی پیش نمیآید. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید حمید میرخندان، سالهاست که …
توضیحات بیشتر »بدون نظر به مقاصد شارع، نمیتوان حکم پوشش را بهدرستی بیان کرد
اگر نمایش مسابقه کشتی یا فوتبال مردان در رسانه فوائدی در راستای رسالت رسانه داشته باشد و مثلاً باعث ایجاد نشاط در جامعه شود، در چه صورت میتوان آن را مصداق اعانه بر تحریک شهوت نامحرم تلقی کرد و ممنوع دانست؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین باستانی، سالهاست که در حوزه علمیه قم به تدریس میپردازد و هم اکنون نیز درس خارج فقه و اصول وی در این حوزه برپاست. او سالهاست که به مسائل نوپدید نیز علاقهمند شده است و در این عرصهها نیز به تدریس و پژوهش میپردازد. با او از حکم نمایش برهنه یا نیمهبرهنه بدن مردان …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه شعبان ۱۴۴۶ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …
توضیحات بیشتر »هنرپیشگی فقط بازیگری نیست/ آیا خطاطی با خط زشت، مصداق اسراف است؟
اگر فقه هنر را بالمعنی الاخص، یعنی به معنای هنرهای نمایشی در نظر گرفتیم؛ مثلاً وقتی میگوییم هنرپیشه، ذهنها به سمت بازیگری، اعم از تئاتر و فیلم و سریال و سینما میرود؛ در این صورت، بازیگری بایدها و نبایدهایی دارد. حرکات و سکنات بازیگر زن، آرایشکردن او، اینکه چه کسی او را آرایش کند، دیالوگهایی که باید بگوید، همه اینها بایدها و نبایدها و حلالها و حرامهای مخصوص به خود را دارد. مثلاً مردی با زن نامحرم در یک فیلم، کلمات عاشقانهای را مطرح میکند. در اینجا، بایدها و نبایدهایی متولد میشود. اگر هنر را به معنای خاص یا اخص …
توضیحات بیشتر »جریان مقاومت رشحهای از بعثت پیغمبر(ص) است/ امروز توصیف کامل استعمار و استکبار آمریکاست
حضرت آیتالله خامنهای «بعثت» را جریانی مستمر و همیشگی و مهمترین درس آن برای جوامع بشری بویژه مسلمانان را بکارگیری عقل و ایمان به منظور ایجاد تحول فکری و ادراکی دانستند و تأکید کردند: در دوره کنونی، جریان مقاومت که از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد، جلوهای از بعثت است که با بکارگیری عقل و ایمان توانست ملتهای مسلمان و حتی غیر مسلمانان را بیدار کند و به زانو در آمدن رژیم صهیونیستی در مقابل غزه و لبنان نتیجه همان مقاومت است. به گزارش شبکه اجتهاد، در سالروز بعثت پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) صبح امروز رؤسای سه قوه و …
توضیحات بیشتر »آیتالله سبحانی گفتند: اگر درس طلبگی را کنار بگذاری و خوشنویسی را ادامه دهی، نزد خدا حجت داری!/ رهبری فرمودند لازم است علما تمام مدارک موسیقی و مجسمهسازی را دوباره بررسی کنند
حدود هجده سال قبل به همراه دوستی که ایشان هم مثل خودم خوشنویس بودند، خدمت آیتالله سبحانی رسیدیم. من خدمت ایشان عرض کردم که من چند سالی است که طلبه شدهام و دغدغهام این است که آیا باید خوشنویسی را کنار بگذارم و فقط به درس و بحثم برسم؟ یا اینکه در کنار درس، خوشنویسی هم انجام دهم؟ ایشان فرمودند: «اگر در این زمینه استعداد دارید حتی اگر درس را بهطورکلی کنار بگذارید و به خوشنویسی بپردازید در روز قیامت در مقابل خدای متعال حجت دارید. چون شما نمیدانید خوشنویسی چقدر در وجود مردم تأثیر دارد.» اختصاصی شبکه اجتهاد: شاید …
توضیحات بیشتر »فقها هیچگاه سوژه هنرمندان نبودهاند اما هنرمندان همواره سوژه اصلی فقها بودهاند!/ فقه پویا و هنر انتقادی، امکان آشتی با هم را دارند
اگر در دهههای آتی کسانی به طور جد مدعی شوند که تبلیغات یا بازاریابی، هنر است؛ در آن صورت چه معانی اجتماعیای از این رابطه بیرون میآید و فقیهان چه بایدها و نبایدهایی در این زمینه دارند؟ آیا اساساً با تشدید سکولار شدن جوامع، اظهارنظر در این موضوعات علیه اصل دین و گرایش مردم به آن ارزیابی میشود؟ آیا یک فقه حداکثری در این زمینهها ضروری و پاسخگو است؟! یا اینکه فقه حداقلی و متواضعی برجای آن خواهد نشست. اینها پرسشهای تأملبرانگیزی است که قضاوت درباره آنها به عوامل بسیاری بستگی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از علومی که چند …
توضیحات بیشتر »نظریه خطابات قانونیه توانست تحولی اساسی در فقه ایجاد کند/ پویایی فقه در گرو تقویت گفتمان اصالت و معاصرت
نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)، تأثیر شگرفی بر فقه و اصول داشته و بسیاری از مسائل را بازتعریف کرده است. این نظریه، با تبیین ماهیت قوانین الهی بهعنوان قوانین ثابت و عام، شبهات مربوط به انطباق احکام اسلامی با زمان و مکان را پاسخ داده و چارچوبی محکم برای فهم صحیح از شریعت ارائه میدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست هماندیشی اساتید خارج حوزه علمیه خراسان با محوریت «اندیشههای فقهی و اصولی حضرت امام خمینی (ره) و نظریه خطابات قانونی» با حضور آیات و اساتید: مصطفی اشرفی شاهرودی، مهدی مروارید، محمد مروارید، محمدجواد فاضل لنکرانی، ابوالقاسم علیدوست، مهدی زمانیفرد، علی …
توضیحات بیشتر »فقه، دانشی «حق تشخیص گرا» است نه «تکلیف گرا»! / حقوقی شدن فقه، بهصرف ضمانت اجرا نیست! / «فقه مشروطه» ظرفیت تاریخی بی همانندی در نظامات فقهی است
امروز حقوق اندیشی در شیعه، به معنای دقیق آن دیده نمیشود. بسیاری گمان میکنند که حقوقی شدن فقه شیعه به این است که ضمانت اجرا پیدا کند، درحالیکه این امر، سادهترین بخش ماجرا است. اختصاصی شبکه اجتهاد: روششناسی بهعنوان یک دانش یا یک عرصه مطالعاتی، امری نوپدید در علوم اسلامی به شمار میآید. این امر اگر به دانشی نوپدید نظیر فقه حقوق شهروندی اضافه شود، نوپدیدی مضاعفی را موجب میشود. با دکتر عبدالمجید مبلغی، پیرامون روششناسی فقه حقوق شهروندی گفتگو کردیم و اینکه آیا فهم و استنباط گزارههای فقه حقوق شهروندی، مستلزم روش جدیدی در اجتهاد است یا خیر؟ مدیر …
توضیحات بیشتر »اختلال نظام، ملازمهای با حجیت ذاتی سیره ندارد/ آیتالله شبیری زنجانی، سیرههای مستحدث را حجت میدانند! / فقها حساسیتی به موضوعات نوپدید ندارند!
غیبت امام وظیفهای برای معصوم ایجاد نمیکند. شاهد آن، ایجاد فرقههای انحرافی فراوان در عصر غیبت و مسائل مبتلابه بسیار در عصر جدید است که ائمه متعرض آنها نشدهاند. دلیلی وجود ندارد که امام تا ابد باید تکلیف همه این مسائل را باید روشن کند و مثلاً سکوت امام صادق علیهالسلام دلیل است و اگر نظری داشتند حتماً بیان میکردند و الا نقض غرض لازم میآید. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجیت سیرههای معاصر با زمان معصوم (ع)، تقریباً امری روشن و حل شده در میان اصولیون است که تنها در شیوه حجیت آن، با یکدیگر اختلاف دارند. در مورد سیرههای مستحدث …
توضیحات بیشتر »مشکانی: فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی حضور دارد/ وکیلی: فقه حکمرانی تمام بار حکمرانی را برنمیدارد/ فقه حکمرانی چگونه حجیت مییابد؟
نهان و نهاد حکمرانی عبارت است از اقامه و اجرای قوانین در راستای اداره کشور و مراد ما از «فقه حکمرانی» «مرحلهای از فقه/فقاهت است که به اجتهاد پیرامون روش اقامه و اجرای احکام استکشافی در مرحله فقه الافتاء میپردازد» که با توجه به گستردگی قلمرو فقه، فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی (از گهواره تا گور) حضور دارد. یعنی در هر جا حکمی فقهی وجود دارد، بحث روش و نحوه اقامه و اجرای آن حکم نیز مطرح است و قلمرو فقه حکمرانی به شمار میرود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی عرضه …
توضیحات بیشتر »میراث حدیثی امام هادی علیهالسلام
شبکه اجتهاد: امام هادی علیهالسلام نقش مهمی در میراث روایی ما داشتهاند که گمان میکنم علمای ما در این جهت حق ایشان را ادا نکردهاند[۱]. از زمان امام هادی به سامراء میگفتند: «ناحیه مقدسه»، چون حضرت که حبس بودند، امام عسکری (ع) و شیعیان غالباً تا بغداد میآمدند و با وکلاء در بغداد تماس میگرفتند. از حرمهایی که مسلما یقینا ملک شخصی بقیه الله (ع) است همین حرم سامرا است که جزو وقف یا اباحه نیست، بلکه ملک خود حضرت (ع) است، چون بعد از امام هادی(ع) به پسرشان و بعد از ایشان هم به حضرت بقیه الله(ع) رسیده است. …
توضیحات بیشتر »