شبکه اجتهاد: از فروع مطرح در فقه، چگونگی برخورد جامعه اسلامی با اهل بغی است که گزارههای متعددی در تبیین آن دخالت دارد؛ مانند اینکه آیا باغی محکوم به کفر است یا عنوان بغی تأثیری بر اسلام او ندارد؟ احکام مسلمان و کافر در موارد متعدّدی؛ مانند أکل از ذبیحه آنان، ازدواج با آنان، غیبت آنان و نگاه به موی زنانشان متفاوت است، به همین دلیل پژوهش درباره کفر و اسلام اهل بغی پژوهشی اهمیت دارد تا جامعه اسلامی وظیفه خود را در چگونگی برخورد با آنان بداند؛ از اینرو در این نوشتار با تبیین دو مفهوم بغی و کفر، …
توضیحات بیشتر »بلوغ در مذاهب اسلامی/ یاشار صدری
اختصاصی شبکه اجتهاد: انسان در مسیر رشد خود، با پدیدهای بسیار اعجابانگیز روبرو میشود که باعث به وجود آمدن تغییرات جسمی، روانی و رفتاری بسیاری در انسان میشود. البته بلوغ فقط یک پدیده زیستی صرف نیست بلکه میتوان آن را از آغازین مراحل رشد فکری و اجتماعی دانست که انسان را آماده پذیرش مسئولیت در حوزههای مختلف انسانی میکند. بلوغ در ادیان الهی، بهخصوص اسلام از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ چراکه از شرایط تکلیف است و با بالغ شدن فرد، مسئولیتهای دینی بهسوی او روی آورده و زیست معنوی وی آغاز میشود.
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی رؤیت هلال ماه در مذاهب اسلامی و روایات
شبکه اجتهاد: در نوشتار حاضر دیدگاه فقها درباره ثبوت رؤیت هلال ماه مورد بررسی قرار گرفته است. آیا رؤیت هلال در یک شهر، برای ثبوت ماه در شهرهای دیگر کافی است یا فقط برای ثبوت ماه در شهرهای هم افق کفایت میکند؟ فقها در این باره اختلاف نظر دارند. آیتالله خویی در تحریر محل نزاع در این مسئله مینویسد:
توضیحات بیشتر »بررسی تطبیقی حکم خرید و فروش پول اعتباری در نزد فریقین
پولهای اعتباری میتوانند موضوع انواع احکام فقهی قرار گیرند؛ اما در این نگاشته مشروع بودن یا مشروع نبودن خرید و فروش آنها در صورتهای مختلفِ نقد و نسیه و جاری بودن یا نبودن ربای معاملی در این خرید و فروش از منظر فریقین، به شیوه تطبیقی مورد بررسی قرار میگیرد. شبکه اجتهاد: ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻘﯿﻬﺎن ﮐﻪ رﺑﺎی ﻣﻌﺎﻣﻠﯽ را ﻓﻘﻂ در ﻣﮑﯿﻞ و ﻣﻮزون ﺟﺎری ﻣﯽدانند ﻧﻪ در ﺷﻤﺮدﻧﯽﻫﺎ، ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش اﺳﮑﻨﺎس ﮐﻪ از اﺷﯿﺎی ﻣﮑﯿﻞ و ﻣﻮزون نمیباشد، ﺟﺎیز اﺳﺖ. ﺣﺎل اﮔﺮ در اﯾﻦ ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش، ﻏﺮض ﻓﺮار از رﺑﺎی ﻗﺮﺿﯽ ﺑﺎﺷﺪ، در نظر برخی …
توضیحات بیشتر »بررسی دیه «قتیل الزحام» در فقه فریقین
آنچه از بررسی اقوال فقهای مذاهب اسلامی به دست میآید، آن است که مذهب جعفری، با تفصیل بین موارد لوث و عدم لوث، دیه قتیل الزحام در فرض عدم لوث را بر عهده بیتالمال میداند، اما فقهای دیگر مذاهب فقهی در این زمینه اختلاف نظر دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش نیم روزه «فاجعه منا از منظر فقه و حقوق» با حضور جمعی از پژوهشگران، اساتید و طلاب حوزه علمیه، به همت گروه حقوق مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با همکاری پژوهشکده حج و زیارت در سالن نشستهای مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار شد. سخنرانان این همایش حججاسلام والمسلمین عزیزالله …
توضیحات بیشتر »مطالعهی تطبیقی محدودهی استیذان زوجه برای خروج از منزل در فقه فریقین
یکی از این حقوق زوجین، حق تمکین است و یکی از مصادیق تمکین این است که زن از منزل بدون اذن شوهر خارج نشود. همهی فقهای اسلامی معتقدند که خروج از منزلِ شوهر بدون اذن او «نُشوز» محسوب میشود. دربارهی محدودهی استیذان زوجه در فقه امامیه چند قول بیان شده است: گروهی از فقها، استیذان از زوج را بهطور مطلق واجب میدانند؛ گروه دوم، استیذان را مقید به قید منافات نداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه میدانند. مذاهب اهل سنت نیز دو دسته تقسیم شدهاند. از تطبیق نظرهای فقهای شیعه و اهل سنت دریافتیم که بیشتر فقهای امامیه و در میان مذاهب اهل سنت بیشتر فقهای مذاهب شافعی، مالکی و حنبلی، قائل به استیذان مطلق بوده و معتقدند، زوجه فقط در موارد ضرورت میتواند بدون اذن شوهر از منزل خارج شود. در مقابل، برخی فقهای شیعه و از میان مذاهب اهل سنت، مذهب حنفیه قائل به استیذان مقید هستندو استیذان را در مواقعی که با حق استمتاع منافات داشته باشد، واجب میدانند؛ البته غالبِ مردان در فحوا، به خروجهای متـداول روزانه راضی میباشند. بعد از مقایسهی استدلالهای بیانشده از سوی طرفین، به این نتیجه رسیدیم که قول احتیاج به استیذان مطلق، قویتر بوده و دلایلِ آن تمامتر است.
توضیحات بیشتر »