استاد حمید درایتی طی جلساتی با تبیین دیدگاه شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر در موضوع «قلمرو شریعت، رابطه منطقه الفراغ و عدم خلو واقعه از حکم»، به تعریف و ماهیت «منطقه الفراغ»، جایگاه آن در قلمرو شریعت، ارتباطش با اصل «عدم خلو واقعه از حکم» و تمایز منطقه الفراغ با تزاحم، حکم حکومتی و عنوان ثانوی و مقایسه آن با نظریات مشابه …
Read More »
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد بیان کرد: آیت‌الله مروارید قائل به نظریه موسّع در مصلحت بود، اما از آن در چارچوب متقن و محدود استفاده می‌کرد. یعنی مصلحت برای ایشان ابزاری برای توجیه احکام نبود، بلکه دلیلی برای تحلیل روایت، برداشت حکم، و سنجش اعتبار نقل بود. از این منظر، استاد مروارید با تفکر (تفویض مطلق احکام …
Read More »
به نظر می‌رسد در فتاوای دو مرجع بزرگ تفاوتی مشاهده می‌شود: یکی از مراجع بزرگوار این مسئله را توهین می‌داند، و دیگری این مسئله را تهدید و مصداق حرب می‌شمارد. اینکه تهدید رهبر معظم انقلاب توهین است یا خودش مستقیماً حرب و مصداق افساد فی الارض است، در این مسئله تفاوت ایجاد می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی تهدید …
Read More »
نشست علمی «نقش علوم تجربی در فرآیند استنباط» با ارائه استاد شیخ حمید درایتی، ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ در مدرسه عالی فقاهت آل‌محمد (ع) برگزار شد. استاد حوزه علمیه مشهد با بررسی نقاط تماس میان دانش تجربی و فرآیند استنباط فقهی، از نقش ابزارهای علمی، یافته‌های نوین و مفاهیم تخصصی جدید در فهم و بازتعریف موضوعات فقهی سخن گفت و برخی …
Read More »
شیخ مفید و شیخ صدوق، به برخی از روایات کافی عمل نکرده‌اند. محقق حاجی نوری معتقد است که عدم عمل این بزرگان به دلیل وجود روایات معارض بوده است و اینکه در متن روایات کافی تعارضی وجود داشته باشد، این امر لزوماً نافی اعتبار کلی کتاب نیست؛ اما برخی از بزرگان، از جمله آیت‌الله شبیری زنجانی، بر این باورند که …
Read More »
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گفت: فقه حکمرانی نیازمند بازنگری، توسعه و نوسازی است تا بتواند به نیازهای پیچیده و نوظهور جامعه امروز پاسخ دهد. این امر مستلزم شفاف‌سازی فرایندهای استنباط، تقویت موضوع‌شناسی، توسعه مبانی و پیش‌فرض‌ها، توجه به مسائل کلان و نظام‌سازی و اجرای فقه در جامعه است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «ظرفیت‌ها و …
Read More »
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، عمده نیاز علوم اسلامی را به هوش مصنوعی در دو حوزه دانست و گفت: عمده نیاز ما به هوش مصنوعی در دو حوزه نشر اطلاعات و تولید اطلاعات است. در حوزه نشر اطلاعات اسلامی در سه حوزه نیاز بیشتری احساس می‌شود: ۱. احکام شرعی، ۲. مباحث فلسفی و کلامی و ۳. مشاوره‌های …
Read More »
استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد با تصریح بر اینکه مباحث روش‌شناسی در حوزه‌ها امر مغفولی است، گفت: حوزه به مباحث روشی نگاه استقلالی ندارد؛ در حالی‌که روش، هم به درستی کار و هم به صحت نتیجه و هم به کوتاهی فرایند کمک می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث روش‌شناسی علوم از جهات مختلف دارای اهمیت است و باعث درک …
Read More »
شبکه اجتهاد: تاریخ علم اصول فقه، ادوار گوناگونی را پشت سر نهاده و فراز و نشیب‌های علمی فراوانی داشته است. این علم با تلاش اندیش‌وران بزرگ توانسته است بر مانع‌های بی‌شماری فائق آید و به رشد و توسعه خود ادامه دهد تا آنجا که رشد و بالندگی این دانش در میان مجموعه علوم اسلامی شایان توجه و بایسته تحسین است. …
Read More »
چهارمین همایش ملی فقه هنر با عنوان «فقه هنر و حکمرانی» در روزهای پایانی بهمن‌ماه در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد. این همایش دو روزه با حضور جمعی از علما، اساتید، دانشگاهیان، فرهیختگان و فقه‌پژوهان در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برپا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم افتتاحیه ضمن پخش خلاصه …
Read More »
در فقه نیز بخش‌هایی وجود دارد که دقیقاً مستند ما در آن‌ها سیره و بناء عقلاست و قواعد زیادی در فقه موجود است که این قواعد عمدتاً به سیره و بناء عقلاء برمی‌گردد. این سیره و بناء عقلاء گاهی در فقه ما به‌صورت‌های مختلفی عنوان شده است مثل عرفیات، ارتکازات و حتی گاهی تعبیر به حکم عقل شده است. این …
Read More »
اگر درست بنگریم می‌بینیم وظیفه فقیه اظهارنظر و ارائه حکم در مسائل پیشرو جامعه و عصر خودش است و فهمیدن حکم شرعی نیز در گرو فهم مسئله می‌باشد؛ پس بحث ما فراتر از موضوع‌شناسی است و مربوط به مسئله‌شناسی است. فقیه برای حل یک مسئله، می‌خواهد حکمی را استخراج نماید و تا آن مسئله را به‌درستی شناسایی نکند نمی‌تواند بگوید …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست دوم از سلسله نشست‌های نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجت‌الاسلام مصطفی جلالی و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و معاونت راهبردی قوه قضائیه با حضور برخی از …
Read More »
یکی از قواعد مهم در علم اصول که مرتبط با حکمت است، تبعیت احکام از مصالح و مفاسد است. دلیل قول به تبعیت احکام از مصالح و مفاسد این است که خداوند حکیم است و کار لغو انجام نمی‌دهد و تمام افعال او مبتنی بر اهداف و اغراضی است. البته مسائل دیگری نیز مبتنی بر قاعده‌ی تبعیت می‌باشد که نشانگر …
Read More »
مدیر حوزه علمیه خراسان گفت: حوزه علمیه قاعده نظام اسلامی است و باید به جایی برسد که هزاران نیاز علمی، فقهی، کلامی، فرهنگی، تربیتی، قانونگذاری و نیازهای دیگر عرصه‌ها را پاسخگو باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی در آئین تجلیل از برگزیدگان رقابت علمی نخبگانی فقه و اصول حوزه علمیه خراسان که صبح سه‌شنبه، ۱۶ دی‌ماه در …
Read More »
استاد حمید درایتی گفت: عمده عدم انگیزه در طلاب، عدم علم و اطلاع از تأثیر علم اصول در فقاهت و ادامه مسیر است؛ علم اصول علمی مختص درون حوزه نیست بلکه کاربرد‌های برون حوزوی نیز دارد. علم اصول روش نمی‌دهد بلکه قاعده می‌دهد و ما بی‌نیاز از تنقیح و تحلیل این قواعد برای استنباط نیستیم مخصوصاً در موارد نوظهور کشف، …
Read More »
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گفت: پذیرش شخصیت حقوقی بحث مهم و کاربردی است که امروزه عمده‌ترین فعالیت‌ها در قالب همین شخصیت حقوقی صورت می‌گیرد و حل آن ضرورت اجتناب ناپذیر است که شرکت‌های سهامی مصداقی از این مسائل است و با توجه به اینکه شرکت‌های سهامی نقش بزرگی در اقتصاد دارند که اگر شرکت‌های سهامی …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست هم‌فکری مسئولان ارشد و اساتید علوم پزشکی خراسان رضوی با علما و اساتید حوزه علمیه خراسان، پیرامون معرفی و روش‌های پیشگیری و بررسی میزان شیوع و علل ابتلاء به ویروس کرونا، سوم اسفند ماه ۹۸ در بیت آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی برگزار شد. در این جلسه هم‌اندیشی آیت‌ا‌الله اشرفی شاهرودی، آیت‌الله سیدجعفر سیدان و حجج‌اسلام …
Read More »
قبل از انقلاب به جهت آنکه حکومت در اختیار روحانیت نبود، فقیهان پاسخگوی نیازهای متدینین در حوزه مسائل اقتصادی بودند اما این فتاوا تاثیری در کل اجتماع در سطح ملی ایجاد نمی‌کرد چون فقط بخشی از مردم مراجعه به فقها می‌کردند و همان‌ها ملتزم بودند به حکم فقها عمل کنند اما در حکومت اسلامی چون بناست بر اساس منابع دینی …
Read More »
استاد درایتی گفت: تا وقتی در فقه سنتی نتوانستیم اطلاعات موجود را به درستی بفهمیم، در موضوعات جدید نمی‌توانیم نظر بدهیم و طلاب در زمانی که فقه سنتی را به خوبی می‌خوانند باید به افق‌های جدید نیز توجه داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فقه کاربردی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد سطح عالی حوزه علمیه مشهد …
Read More »
نسخه الکترونیکی کتاب «درسنامه کفایه الاصول» اثر استاد حمید درایتی به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قالب کتابخوان همراه پژوهان منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش اصول فقه در میان دانش‌هایی که استنباط و استخراج احکام شرع مقدس از متون دینی به آن‌ها نیازمند است، جایگاه رفیع و بی بدیلی دارد و در این میان کتاب ارزشمند …
Read More »
حجت‌الاسلام درایتی در یکی دیگر از نشست‌های «گفتمان معرفت»، نظریه اصولی«خطابات قانونی» امام خمینی(ره) را توضیح داد و بحث خود را با موضوع «نگاهی نو به خطابات قانونی» ارائه کرد و در آن تکمله‌ای برای حل مسأله انحلال تکلیف مطرح نمود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد درایتی در ابتدای بحث به جایگاه نظریه خطابات قانونیه پرداخت و گفت این نظریه …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد درایتی اگر چه ساختاری متفاوت از دانش اصول را در سر می‌پروراند که مبتنی بر حکم است، اما اقتضای رعایت حال شاگردان در مراجعه به منابع و وابستگی‌شان به ساختار موجود، تاکنون مانع از ارائه مطلوب درس خارج اصول بر اساس این ساختار ابداعی بوده است. او درس خارج اصول مطلوب را درسی می‌داند که برای …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: درس خارج استاد حمید درایتی از دروس خارج فقه متفاوت و متمایز با دیگر دروس است که روشی ابداعی در ارایه محتوا، چینش مطالب و پردازش روایات را در پیش گرفته است. استاد درایتی لزومی در فراگیری تمام ابواب فقهی برای نیل به درجه اجتهاد نمی‌بیند و بر این باور است که چنانچه سبک و روش مناسبی …
Read More »
نظریه «اصالۀالوثاقۀ» در پی اثبات این است که اصل بر راست‌گویی مؤمن است و دروغ‌گو‌بودن آن نیاز به اثبات دارد البته اعتماد بر گفتۀ انسان راست‌گو پس از این است که عدم خطای او در گفتار هم ثابت گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در هفته دوم «گفتمان معرفت» …
Read More »
«سومین کارگاه آموزشی و پژوهشی فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این کارگاه یک روزه که به همّت مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی تشکیل خواهد شد، حجت‌الاسلام والمسلمین …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: روش‌هایی که در این رساله به‌صورت بسته‌های روشی، عرضه شده است، تلاشی برای دقیق‌سازی و شاخص‌سازی در فرآیندهای استنباط در سه محورِ «مسئله شناسی، دلیل‌یابی و قرینه‌یابی» است که در ۱۴ بستۀ روشی که حاوی ۱۲۰ دستورالعمل علمی برای رسیدن به استنباط روشمند می‌باشد، ارائه شده است.
Read More »
شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی، علاوه بر اشتهار به داوری مسابقات کشوری و بین‌المللی حفظ قرآن و نهج‌البلاغۀ، از اساتید به نام خارج فقه و اصول حوزه علمیّه مشهد است. تأسیس سایت «شیعه سرچ» به همراه تدوین درسنامه رسائل و کفایه‌الأصول (که این دومی به چاپ نیز رسیده است)، بخشی از این تلاش‌هاست. استاد، خسته از بی‌توجّهی مدیران و …
Read More »
موضوع رساله تدوین شده؛ بررسی قاعده قرعه در فقه و حقوق ایران می باشد.
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت