اختصاصی شبکه اجتهاد: تاکنون تعاریف مختلفی از مکتبشناسی فقهی ارائه شده است؛ به نظر نگارنده، مکتبشناسی فقهی یعنی بحث از مبانی روشساز که مراحل و روشهای اجتهاد هستند. این سه حیطه، بیشتر در بحثهای مکتبشناسی وجود دارد؛ چون مکتبشناسی فقهی، یک امر اعتباری است و امری نیست که وابسته بهواقع باشد؛ بنابراین تعریف این علم، وابسته به اغراض ما است و غرضمان یک شناخت هدفمند و نظاممند از اجتهاد است. حال برای نیل به این غرض، باید چه جاهایی و چه مطالبی را بررسی بکنیم؟ به نظر میرسد همۀ این مباحث، در دو قالب کلیِ موضوع شناسیِ فقهی یا حکم …
توضیحات بیشتر »مجمع تشخیص مصلحت نیازمند حکم و موضوع شناسی با روش اجتهاد جواهری است
اینکه حضرت امام فرمودند زمان و مکان در حکم مؤثرند، در خصوص احکام اضطراری موضوع نیست، بلکه زمان و مکان، موضوع سازی میکنند به همین جهت مجمع تشخیص مصلحت نظام به دو بخش اجتهاد در خصوص موضوع و دیگری شناخت حکم آن بر اساس روش اجتهاد فقه جواهری نیازمند است. شبکه اجتهاد: عنصر زمان و مکان و شرایط جامعه اسلامی تعیین کننده مصلحت برای جامعه است و حکم حکومتیِ حاکم اسلامی بر اساس این مصالح در جامعه صادر میشود. در نظام اسلامی برای تشخیص و اِعمال مصلحت در احکام حکومتی، ساز و کارهای متعددی در نظر گرفته شده که یکی …
توضیحات بیشتر »مراحل موضوعشناسی و فرآیند حکمشناسی در فقهالاجتماع
آیه شریفه «تعاونوا علی البر و التقوی» از دقیقترین و جامعترین آیاتی است که بدون تدقیق در آن، فقه الاجتماع و علم الاجتماع شناخته نمیشود، معالاسف به دلیل فقدان عنصر استنطاق النص در فهم این آیه شریفه در حد یک گزاره اخلاقی باقی مانده است؛ در حالی که با رعایت عنصر استنطاق النص و لحاظ کردن حیثیتهای سهگانه در موضوعشناسی میشود فهم و کشف دیگری را تجربه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در چهارمین جلسه درس خارج «فقهالاجتماع» اظهار داشت: در تکمیل مباحث مرتبط با …
توضیحات بیشتر »الگوی اجتهاد چند مرحلهای در فقه مالی
این الگو، با ایجاد حلقه واسط از خبرگان فقهی- مالی بین مراجع عظام تقلید و پژوهشگر فقه مالی، از یک سو به پژوهشگر برای دستیابی به بینش فقهی عمیقتر کمک میکند و از سوی دیگر فرایند موضوعشناسی در مسائل مالی را برای فقها و مراجع عظام تقلید تسهیل میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «اجتهاد چند مرحلهای؛ روش تحقیق فقه مالی» در ادامه سلسله نشستهای تخصصی انجمن مالی اسلامی ایران با حضور حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و عضو هیات موسس انجمن مالی اسلامی ایران تشکیل شد. سخنان این پژوهشگر اقتصاد اسلامی را در ادامه …
توضیحات بیشتر »تأثیر نظریات حکم شناسی در مباحث فقهی و اصولی
طرح پژوهشی «حقیقت حکم شرعی در اصول فقه» که در گروه فقه کاربردی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی که با هدف توسعه مباحث فلسفه علم اصول به تصویب رسیده بود، پایان یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، بلال شاکری مؤلف این اثر پیرامون محتوای پروژه، با بیان اینکه مباحث حکم شناسی از دیرزمان مورد توجه اصولیان بوده است، گفت: مباحث حکم شناسی در طول تاریخ تحولات و تطورات علم اصول فقه فراز و نشیبهایی را به خود دیده است و در برخی زمانها مورد توجه بوده و در برخی زمانهای دیگر مغفول واقع شده است. اما در نگاه اصولیان معاصر …
توضیحات بیشتر »