بایگانی برچسب: فقه الاعتراض

‌حجت‌الاسلام والمسلمین سیدباقری ضمن درخواست از مسئولان و مدیران کشور مبنی بر این که زمینه و شرایط لازم برای بیان اعتراضات مسالمت آمیز مردم را فراهم کنند، به تبیین نوع برخورد با اعتراض و اغتشاش از نگاه فقه شیعی و اسلامی پرداخت و تاکید کرد: نباید به بهانه نقد و اعتراض به دنبال سوء استفاده گری بود. در واقع وجود مشکلات و برخی ضعف‌ها نباید موجب شود که افرادی مصالح و منافع جامعه اسلامی و حقوق مردم را در نظر نگرفته و دست به اغتشاش و تخریب اموال عمومی زده و یا اقدام به ضرب و جرح دیگران کنند. به …

شبکه اجتهاد: اعتراضات در دنیای معاصر نقش مهمی در زندگی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مدنی انسان‌ها بازی می‌کند و معمولاً تغییرات مثبت اجتماعی و پیشرفت بشر ناشی از همین اعتراضات در دنیای معاصر بوده است و در مجموع رویکرد دنیای معاصر به اعتراضات مدنی مثبت است و می‌توان توسعه شهروندی متعهدانه در زمینه پذیرش اعتراضات را به‌عنوان رکنی از ارکان دموکراسی در دنیای معاصر مورد توجه قرار داد. دولت‌ها گاهی با اعتراضات خیابانی موافق نیستند؛ چون نقص حکومت‌ها در این اعتراضات بیان می‌شود و معترضانْ مقامات و مسئولان را آشکارا به چالش می‌کشند و آنها را وادار به پاسخگویی …

دستگاه فقه خوارجی، ‌دستگاه فقهی نو ظهوری مدتی است که حوزه فکری فقه شیعی رخنه کرده است. تاریخ ظهور و بروز آن به بعد تاسیس حکمرانی ولی فقیه در چهل سال اخیر باز می‌گردد. گمان می‌رود که مرحوم استاد مطهری زمزمه‌های رویش چنین فقهی را احساس کرده بود و برای همین این مساله برای ایشان بقدری مهم بوده است که لازم می‌دانست در این باره با امام خمینی گفتگو کند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود مهدوی‌زادگان، عضو هیات‌ علمی پژوهشگاه علوم‌ انسانی و مطالعات فرهنگی طی یادداشتی با عنوان «نقد دستگاه فقه خوارج» در نقدی تفصیلی به اظهارت حجت‌الاسلام …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض و اغتشاش پدیده‌ای است که ابعاد مختلفی از جامعه را درگیر می‌کند. این چالش به همراه خود مسائلی را در پی دارد که فقه باید نسبت به آن‌ها حکم شرعی مربوطه را بیان کند. در هفته گذشته حجه‌الاسلام احمد رهدار در دانشگاه باقرالعلوم(ع) به ارائه نظریه در این خصوص پرداخت، با توجه به مطالب وی، این مسئله را از چند جهت می‌توان پیگیری نمود. حاکم جامعه در مورد حاکمیت نکاتی وجود دارد:  آیا پیدایش این چالش منتسب به شخص یا نهاد خاصی است؟ گمانه‌زنی‌ها در این خصوص بسیار است برخی دولت را پشت این چالش می‌دانند …

اعتراض‌ از عملکرد دولتمردان باید در یک جایی به تثبیت برسد و مکانیزمی طراحی کنیم تا ضمانت اجرا پیدا کند و نظرات اثر هم داشته باشد؛ از این جهت اعتراض به معنای نصیحت خیرخواهانه، همیشه موجب پیشرفت و صلاح است و اصلا تقابل میدانی با حقیقت نصح سازگار نیست؛ چون اصل نظام را به اختلال و هرج و مرج دچار می‌کند. اسلام «نقد و انتقاد» بلکه «اعتراض» را حق شهروندان در برابر دولتمردان می‌داند؛ اعمال این حق می‌تواند در قالب‌های گوناگون صورت گیرد، در آموزه‌های دینی، کلید واژگانی مثل مشورت، امر به معروف و نهی از منکر، نصیحت ائمه مسلمین، …

شبکه اجتهاد: سید جواد ورعی، مدرس حوزه و دانشگاه و پژوهشگر در حوزه فقه سیاسی است. او در کتاب «بررسی فقهی فرمانبرداری و نافرمانی مدنی»، به حق دینی اعتراض شهروندان نسبت به حکومت، پرداخته است. به اعتقاد او، دیدگاه‌های فقها و علمای دین در خصوص اعتراض به حکومت، دارای تنوعی است: از متهم کردن معترضان به عنوان محارب و باغی تا به رسمیت شناختن نافرمانی مدنی. برخی بر این عقیده هستند که اشکال و نقد به حکومت دینی، به منزله نقد دین و مقابله با آن است و لذا هر نوع اعتراضی به حکومت را مساوی با خروج از دین، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات مطرح در روابط میان حاکم و مردم، موضوع اعتراض است. سؤال این است که آیا فقه، در خصوص اصل این موضوع حقی برای مردم قائل است یا خیر؟ اگر چنین حقی وجود دارد، محدوده عملکرد شرعی عناصر دخیل در این امر یعنی مردم و حاکمان کجاست؟ حق اعتراض در فقه اسلامی، موضوعی است که در ذیل مقوله نهی از منکر پیش بینی شده است. این مقوله (نهی از منکر) محدودیتی از جهت موضوع ندارد. بدین معنا که هیچ بخش از بخش‌های جامعه اسلامی و مراتب حکومتی از شمول این امر استثناء نشده است. حتی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض در جهان امروز، حق شهروندان شمرده می‌شود یعنی شهروندان در جایی که احساس می‌کنند حقی از آنان ضایع شده و یا فرصتی از آنان گرفته شده است حق دارند به میدان آیند و فریاد اعتراض خویش را به گوش حاکمان برسانند. رصد خبرهای جهانی هم به تواتر می‌گوید که مردمان در پی احقاق حقوق‌شان در ساحت‌های گوناگون و شئون مختلف در قالب‌های متفاوت اعتراض کرده‌اند؛ به خیابان آمدن و راهپیمایی کردن و یا تجمع در مکان‌های مخصوص و حق خویش را خواستن از این جمله است.

آیت‌الله آصفی(ره) در فقه الاعتراض بحث امر به معروف و نهی از منکر را ارتقا داده است. امر به معروف و نهی از منکر درباره حاکم ظالم در قالب فقه الاعتراض ارائه شده است. او می‌گوید در جهان عرب در برابر حاکمان مستبد سکوت نکنیم. ببینید در عربستان بر سر بحث امر به معروف و نهی از منکر چه آورده‌اند.