شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
امام جمعه تبریز در یک گفت‌وگوی خواندنی و جذاب می‌گوید که برای ارتباط با مردم و جوانان از رفتن به خوابگاه دانشجویان و سینما گرفته تا زندان و ورزشگاه دریغ نمی‌کند.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیّد محمّدعلی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز و نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی است. حضور چندین ماهه در تبریز، آل‌هاشم را به یکی از محبوب‌ترین امام جمعه کشور تبدیل کرده است؛ حضورش بین مردم، برداشته شدن نرده‌های جداکننده مسئولین از مردم در مصلای امام خمینی(ره) تبریز، حضور در ورزشگاه برای حمایت از تیم تراکتورسازی، حذف تیم تشریفات و حفاظت، خطبه‌های مردمی و… او را به یک روحانی محبوب در تبریز تبدیل کرده است.
آل‌هاشم که ۱۴ سال در درس “خارج فقه” مقام معظم رهبری شرکت کرده، پیش از حضور در کسوت نمایندگی ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی، نمایندگی ولی فقیه و ریاست سازمان عقیدتی سیاسی ارتش کل کشور را در کارنامه داشت؛ آل‌هاشم ۵۵ساله بعد از آیات شهید قاضی طباطبایی، شهید مدنی، مشکینی، ملکوتی و مجتهد شبستری، ششمین نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز است.
امام جمعه باید کار آخوندی کند”، “سوار اتوبوس و تاکسی می‌شوم تا فرهنگ‌سازی کنم”، مهر اشرافی‌ها به دل مردم نمی‌شیند”، “نرده‌ها را برداشتم چون مردم به فاصله با مسئولین حساس هستند”، “تراکتورسازی برای مردم تبریز است و طبیعی است که ما مسئولین از آن حمایت کنیم”، “به استادیوم رفتم تا با جوان صحبت کنم”، “چه اشکالی دارد که به سینما بروم؟”، “از زندان تبریز بازدید خواهم کرد”، “بازی‌های تیم ملی و برنامه ۹۰ را هم می‌بینم” ائمه جمعه معصوم نیستند و همه ما نیازمند تذکر مردم هستیم”؛ اینها بخشی از جملات خاص امام جمعه تبریز در این می‌باشد.
ضمن تشکر از وقتی‌که در اختیار ما قرار دادید، شما به‌عنوان یک امام جمعه، چه تصوری از این جایگاه دارید و به نظر شما مهم‌ترین وظیفه و رسالت یک امام جمعه چیست؟
آل‌هاشم: به نظر من، امام جمعه باید قبل از هر کاری، آخوندی کند یعنی کار آخوندی کند. امام‌جمعه وظیفه دارد پدر معنوی همه باشد. یعنی از نظر معنوی نسبت به اعضای یک جامعه، نقش پدری ایفا کند و باید به همه به چشم پدر نگاه کند و همه فرزندان خود را نوازش کند. جامعه هم مانند یک خانواده که همه اعضای آن مثل هم نیستند این‌گونه است که دارای سلایق مختلفی هستند یکی کند است یکی تند، یکی را باید دعوت به نظم کرد و یکی را دعوت به آرامش. به نظرم، اگر یک امام‌جمعه می‌خواهد در یک شهر موفق باشد باید از جناح‌بندی سیاسی دوری کند. امام‌جمعه باید با حفظ اصول انقلاب از ورود به جریانات سیاسی دوری کند و در بحث سیاسی هم باید مانند پدر، جامعه را مدیریت و فقط در یک مسیر حرکت کند و آن‌هم مسیر مقام معظم رهبری. یعنی نباید غیر از خط رهبری، خط دیگری را دنبال کند. حضرت آقا، خودشان امام‌جمعه هستند و به نظرم بهترین الگوی برای ائمه جمعه، خود ایشان هستند.
شما برای خطبه‌های خود چند ساعت در روز مطالعه می‌کنید و چرا مسائلی چون مسائل محیط‌زیست یا بهداشت خانواده را بر دیگر مسائل ترجیح می‌دهید؟
آل‌هاشم: در طول هفته هر شب یک ساعت رابه این کار اختصاص می‌دهم. من مسائل خانواده و محیط‌زیست را فعلاً در خطبه‌ها مطرح می‌کنم چون اینها فعلاً مسائل مردم است. از وقتی به‌عنوان امام‌جمعه تبریز انتخاب شدم خطبه اول نمازهای جمعه را به دلیل اهمیت بالای موضوع خانواده به این بحث اختصاص داده‌ام هنوز هم این را دنبال می‌کنم و در این خطبه‌ها وظایفی که همسران نسبت به هم دارند وظایفی که پدر و مادر در قبال فرزندان بر عهده دارند و تکالیفی که فرزندان در قبال والدینشان بر عهده دارند را مطرح می‌کنم. در همین هفته‌های اخیر بهداشت خانواده، سبک زندگی، تغذیه سالم را در دستور کار خود قرار داده‌ام و در خطبه‌های دوم نیز مباحث زیست محیطی را که خیلی مهم است، مطرح می‌کنم.
یعنی مسائل زیست محیطی یا بهداشت خانواده از مسائل سیاسی برای مردم تبریز مهمتر است؟
آل‌هاشم: اینطور نیست که مهم نباشد اما مسائل زیست محیطی مهم است؛ مسئله آب، خاک، هوا از مسائلی است که مردم با آن درگیر هستند و من بیان این مسائل را در خطبه‌ها مهم می‌دانم.
از مردم درباره خطبه‌های خود استمزاج کرده‌اید که رضایت دارند یا نه؟
آل‌هاشم: بله این کار کرده‌ام؛ براساس اطلاعاتی که به من رسیده است خانواده‌ها از بیان این مطالب ابراز رضایت هم کرده‌اند.
گفته‌اید که جناحی نیستید. غیر جناحی بودن خود را توضیح می‌دهید؟
آل‌هاشم: بله بارها گفته‌ام که جناحی نیستم چون امام‌جمعه با حفظ اصول نباید جناحی باشد. جناحی نیستم چون به هیچ جناحی وابستگی ندارم. همیشه اعتقاد داشته‌ام که همه گروه‌های سیاسی که در چارچوب نظام فعالیت می‌کنند باید دست‌به‌دست بدهند تا بتوانند مشکلات مردم را حل کنند. ببیند، رهبر معظم انقلاب الگوی ماست؛ ایشان اکثر همین گروه‌های سیاسی درون نظام را مورد تفقد خود قرار می‌دهد لذا ما اگر می‌خواهیم مشکلات را رفع کنیم باید دست به دست هم بدهیم و متحد و منسجم و گوش‌به‌فرمان رهبری باشیم. مجلس، دولت، قوه قضائیه باید همراه با مردم دست‌به‌دست هم بدهند تا مشکلات کشور و مردم را رفع کنند.
حاج آقا مردمی بودن شخص امام جمعه برای مردم خیلی مهم است. شما تاکنون اقدامات ارزشمندی مانند استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و یا برداشتن نرده‌های جداکننده صف مردم از مسئولین داشته‌اید؛ واقعاً چه ضرورتی برای این کار احساس کردید؟
آل‌هاشم: اولاً باید این نکته را بگویم که توجه به مسائل امنیتی ضرورت دارد و اقدامات بنده به این معنا نیست که توجهی به این مسائل نمی‌کنم. ولی هر آنچه که مردم احساس کنند ما مسئولین از آنها جدا هستیم موجب افزایش فاصله بین مردم و نظام خواهد شد. اینکه گفتم نرده‌های بین مردم و مسئولین برداشته شود کار عجیبی نبود چرا که باید دل‌ها را به هم نزدیک کنیم؛ از ابتدا ائمه جمعه چنین نظری داشتند و حتی در برخی مصلی‌ها اصلاً نرده‌ای از ابتدا وجود نداشته و البته در برخی جاها مثل تبریز وجود داشته که ما آنها را برداشتیم. احساس من این است که مردم نسبت به مواردی که موجب فاصله بین آنها و مسئولین می‌شود، حساسیت دارند. اینکه بنده سوار تاکسی و اتوبوس می‌شوم علتش این است که می‌خواهم در بین مسئولان فرهنگ‌سازی کنم تا وابسته به خودروهای خود نباشند. خدا را شکر به نتیجه هم رسیدم و دیدم بعد از اینکه بنده در یک روستای محروم حضور یافتم برخی دیگر از مسئولین به آنجا رفتند و یا اینکه برخی از مسئولین تصمیم گرفتند از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کنند.
هر آنچه که مردم احساس کنند ما مسئولین از آنها جدا هستیم موجب افزایش فاصله بین مردم و نظام خواهد شد؛ مردم نسبت به فاصله با مسئولین حساس هستند
به چه چیزی دقیقاً؟ به اینکه مثلاً فلان شخص چون مسئول است آن‌طرف نرده‌ها و مردم چون مسئول نیستند این‌طرف نرده باید نماز بخوانند، حساسیت است؟
آل‌هاشم: عرض کردم هر کاری که مردم احساس کنند میان آنها با مسئولین و علما فاصله افتاده درست نیست. بنده مطلع شدم که خیلی از ائمه جمعه از این کار خوشحال شده و این کار را انجام داده اند.
اکنون شما برای ورود به مصلی از همان دری وارد می‌شوید که مردم وارد می‌شوند؛ دری که مخصوص ورود مسئولین بود بسته شده؟
آل‌هاشم: نه بسته نشده؛ منتهی چون دیگر نرده‌ای وجود ندارد دیگر آن مختص مسئولین یا امام جمعه نیست مردم هم می‌توانند از آن در وارد مصلی شوند اما من ترجیح می‌دهم همراه با مردم و از همان دری که عموم مردم وارد مصلی می‌شوند، تردد کنم.
حاج آقا یکی دیگر از اقدامات بدیع شما حضور در استادیوم برای تماشای بازی تراکتورسازی با استقلال تهران بود. دلیل اصلی حضور شما در ورزشگاه چه بود؟
آل‌هاشم: در بین جوانان عزیزمان، خیلی از عزیزان هستند که یا ورزشکار هستند و یا طرفدار ورزش. به‌طور مثال همین تیم تراکتورسازی تبریز علاقه‌مندان پرتعدادی دارد که ما نباید این جوانان را از دست بدهیم چراکه اینها فرزندان این ملت هستند و هیچ ایرادی ندارد که یک روحانی در استادیوم حضور پیدا کند و جوانان حاضر در استادیوم را تشویق به حضور در نماز جمعه کند و جوانان حاضر در استادیوم را تشویق به حضور در نماز جمعه کند. بنابراین به نظر من این موضوع هیچ ایرادی ندارد.
همین تیم تراکتورسازی تبریز علاقه‌مندان پرتعدادی دارد که ما نباید این جوانان را از دست بدهیم چراکه اینها فرزندان این ملت هستند و هیچ ایرادی ندارد که یک روحانی در استادیوم حضور پیدا کند و جوانان حاضر در استادیوم را تشویق به حضور در نماز جمعه کند
عده‌ای می‌گویند اگر این روند مرسوم شود، امام‌جمعه هر شهری برای دیدن مسابقه تیم شهرش به استادیوم باید برود؛ مثلاً امام‌جمعه اصفهان طرفدار سپاهان یا امام‌جمعه مشهد طرفدار پدیده باید باشد؟ این وضعیت درست است؟
آل‌هاشم: اولاً چه اشکالی دارد که اینطور باشد؟ به نظرم مثلاً مسئولین خوزستان برای حمایت از ورزش باید طرفدار تیم شهرشان باشند چون ما در مرحله اول از ورزش و کلیه ورزشکاران حمایت می‌کنیم. خب طبیعی در مرحله بعد، بهتر است از تیمی حمایت کنیم که برای منطقه خودمان باشد.
شما مسابقات را از تلویزیون هم می‌بینید؟
آل‌هاشم: اگر وقت کنم تماشا می‌کنم البته سعی می‌کنم بیشتر مسابقات ملی را ببینم.
شنیدم که گفتند شما حتی برنامه ۹۰ را هم می‌بینید؟
آل‌هاشم: کم‌وبیش. اگر فرصت کنم، می‌بینم.
یعنی تا ساعت ۲ بامداد برای دیدن برای ۹۰ بیدار می‌مانید؟
آل‌هاشم: (خنده) نه تا این وقت.
برخی افراطیون حمایت از برخی تیم‌های شهرستانی را برابر با قوم‌گرایی می‌دانند؟ آیا واقعاً این به معنای قوم‌گرایی است؟
آل‌هاشم: هیچ ربطی به قوم‌گرایی ندارد. طبیعی است مردم تبریز دوست دارند تیمشان ممتار باشد و مسئولین هم وظیفه‌دارند از تقویت این تیم که برای تبریز است، حمایت کنند. خب چه اشکالی دارد که مثلاً مسئولین خوزستان یا اصفهان از تیمی که منتسب به این شهر است حمایت و آنرا تقویت کنند؟ پس حمایت از تیم تراکتورسازی حمایت از ورزش و حمایتی از تیم منتسب به مردم تبریز است و ربطی به قوم‌گرایی ندارد.
من حتی بعد از بازی تراکتورسازی با استقلال تهران، از هیئت مدیریت، مدیرعامل و لیدرهای تیم تراکتورسازی دعوت کردم که به دفتر بنده بیایند؛ یک جلسه صمیمی داشتیم و من برای موفقیت این تیم در لیگ داخلی و آسیا آرزوی موفقیت کرده و می‌کنم.
فکر می‌کنید دستاورد حضور شما در ورزشگاه یا اماکنی که جوانان در آنجا حضور دارند، چه بوده است.
آل‌هاشم: به ورزشگاه میروم تا جوان‌ها را هم به نماز جمعه دعوت کنم. این جوانان همه اهل نماز و عزیزان ما هستند. البته اینطور نیست که فقط به استادیوم بروم به دانشگاه‌ها هم میروم و با دانشجویان در سلف غذا می‌خورم و با آنها صحبت می‌کنم؛ خوابگاه میروم و با آنها درد دل می‌کنم. به بیمارستان‌ها میروم با بیماران صحبت می‌کنم و با همراهان بیمار درد و دل می‌کنم.
به خوابگاه دانشجویی، بیمارستان‌ها، ادارات سرزده میروم؛ برای گفت وگو با زندانیان و بازدید از زندان، به زندان تبریز هم خواهم رفت
بهتر نیست علاوه بر بیمارستان و ورزشگاه و دانشگاه، به زندان‌ها هم بروید؟
آل‌هاشم: چرا. در برنامه‌ام هست که برای صحبت با زندانیان به زندان تبریز هم بروم منتهی فعلاً وقت نشده اما قطعاً انجام خواهد شد. چون در بین همین زندانیان، انسان‌های خوبی داریم که برخی بعضاً برای یک اشتباه به زندان رفته‌اند؛ ما در بین این زندانیان حافظ قرآن هم داریم. به نظرم ما هیچ‌کس را نباید از دست بدهیم.
و سینما؟
آل‌هاشم: فیلم ارزشی باشد، به سینما هم میروم چه اشکالی دارد؟ باید هنر و هنرمند را ارزشمند بشماریم. حرف من این است ما آنچه را که نمی‌توانیم از طریق مسجد به گوش جوان‌ها و مردم برسانیم، چه اشکالی دارد که از طریق سینما، تئاتر یا استادیوم به گوش مردم برسانیم.
به سینما هم میروم چه اشکالی دارد؟ باید هنر و هنرمند را ارزشمند بشماریم. آنچه را که نمی‌توانیم از طریق مسجد به گوش جوان‌ها برسانیم، باید از طریف از طریق سینما، تئاتر یا استادیوم برسانیم
می‌گویند شما هرکجا که برای بازدید می‌روید، سرزده است و بااطلاع قبلی معمولاً جایی نمی‌روید.
آل‌هاشم: وقتی بدون اطلاع می‌روید، می‌توانید بدون هیچ تشریفاتی از تمامی بخش‌های مثلاً یک بیمارستان بازدید کنید و کاستی‌ها را ببیند اما وقتی بااطلاع قبلی بازدید می‌کنی، فرمالیته می‌شود و مسئولین بازدیدکننده را آنجاهایی که از قبل آماده کرده‌اند، هدایت می‌کنند. این رفت و آمدها خیلی خوب است چون هم انسان مشکلات را می‌بیند و هم اینکه وقتی مثلاً با یک بیمار یا خانواده او صحبت می‌کند، موجب خوشحالی او می‌شود.
شنیدیم که برای کمک ازدواج جوانان برنامه دارید و حتی سفره عقد در دفتر امام‌جمعه دارید؟ درست است؟
آل‌هاشم: بله. ما سعی کردیم که شرایطی را مهیا کنیم تا جوانان بتوانند به ساده‌ترین شکل در دفتر ما عقد کنند و بنده نیز خطبه آنها را بخوانم. هر جوانی بخواهد می‌تواند در دفتر من مراسم عقد بخواند و بنده هم با افتخار حاضرم خطبه عقد جوانان را بخوانم.
هر جوانی بخواهد می‌تواند در دفتر من مراسم عقد برگزار کند و بنده هم با افتخار حاضرم خطبه عقد جوانان را بخوانم.
مقام معظم رهبری اخیراً از اشرافی‌گری به عنوان یک معضل یاد کردند به نظر شما چرا اشرافی گری در برخی مسئولین یک معضل بزرگ است؟
آل‌هاشم: اشرافی گری باعث می‌شود ملت از ما جدا شود. به نظر من مسئولی که در یک جایگاه قرار می‌گیرد و می‌خواهد به مردم خدمت کند باید در سطح مردم باشد و اگر خودش را در سطح بالایی از کیفیت زندگی قرار دهد قطعاً جایگاه خود را در دل مردم از دست می‌دهد. اشرافی‌گری و غیر مردمی بودن برخی مسئولین ضررهای فراوانی به انقلاب می‌زند. چراکه هدف انقلاب ما تأمین سعادت آخرت و دنیای مردم است. همان‌طور که رهبر معظم انقلاب زندگی بسیار ساده‌ای دارند هم خودشان و هم فرزندانشان ما نیز که باید از ایشان تبعیت کنیم. امام جمعه که مثل مردم زندگی نکند حرفش برای مردم تأثیری نخواهد داشت. هرکس متواضع باشد خداوند مهرش را در دل مردم می‌اندازد و هرکس متکبر باشد، مردم از او دوری خواهند کرد.
چند ماه پیش، برخی نسبت به وضعیت معیشتی و اقتصادی اعتراض داشتند و با فرصت‌طلبی برخی آشوب‌طلب، به آشوب و اغتشاش کشیده شد. تحلیل شما از اساس این اعتراضات چیست؟
آل‌هاشم: در برخی شهرها ما شاهد بودیم که مردم از برخی مؤسسات طلبکار شده بودند ولی در تجمعات مسالمت‌آمیزی که از سوی آنها صورت می‌گرفت، اعتراض خود را مطرح کردند چون از طرف مسئولان پاسخ قانع‌کننده‌ای به مردم داده نمی‌شد و متأسفانه هنوز هم این مشکل به‌طور کامل رفع نشده است؛ دراین‌بین، متأسفانه دشمنان نظام روی موج این نارضایتی‌ها سوار شدند تا فتنه ۸۸ را تکرار کنند به نظرم همان کسانی که در فتنه ۸۸ دخیل بودند، امروز هم هستند و همین‌ها بودند که از اعتراض مردم سوءاستفاده کردند. دشمنی که از هیچ توطئه‌ای برای ضربه به نظام نتیجه نگرفته تصور می‌کرد که می‌تواند با سوار شدن روی موج اعتراضات مردمی به نظام و انقلاب ضربه بزند اما مردم با بصیرتی که داشتند، ایستادند و مانع عملی شدن توطئه دشمن شدند.
حاج آقا در همان ایام، جریان ضدانقلاب با توهین به مردم تبریز می‌گفت، چرا تبریزی‌ها اعتراض نمی‌کنند؟ واقعاً دلیلش چه بود که هیچ اعتراضی در تبریز نداشتیم؟
آل‌هاشم: این موضوع به ریشه تبریز و آذربایجان برمی‌گردد که هرگاه این مردم آذربایجان احساس کرده‌اند و دست‌های بیگانه برای ضربه به نظام دیده‌اند، برای دفاع از نظام درصحنه بوده‌اند. آن ایام، شبکه‌های مخالف و معاند نظام روز پیام می‌دادند که‌ای مردم تبریز کجایید و چرا اعتراض نمی‌کنید؟ مثلاً می‌گفتند که طرفداران تراکتورسازی بعد از بازی کار را یکسره خواهند کرد در حالی که شان طرفداران تراکتورسازی را نمی‌دانستند.
شما مطلع هستید که وقتی دشمنان نظام از ایجاد توطئه اقتصادی در تبریز نا امید شدند به قوم‌گرایی در این شهر روی آوردند و قصد داشتند که با تحرکات قومی مردم آذربایجان را در مقابل انقلاب قرار دهند. در این باره تحلیل شما چیست؟
آل‌هاشم: دشمن کور خوانده و مردم تبریز و آذربایجان را هنوز نشناخته است. البته مسئولانی که در جای جای این مملکت در حال انجام وظیفه هستند اقدامی نکنند و یا حرفی نرنند که باعث تحریک مردم آذربایجان شود. اگر مسئولی بخواهد به زبان مردم آذربایجان توهین کند قطعاً قابل‌قبول نیست و باعث ایجاد اختلاف می‌شود. هر منطقه‌ای برای خودش آداب‌ورسومی دارند که باید این آداب‌ورسوم به رسمیت شناخته شود. بنده هر کجا احساس کنم به مردم آذربایجان توهین شده، قطعاً به وظیفه خود عمل خواهم کرد و البته در چند مورد نیز به وظیفه خود عمل کرده‌ام. هرجا احساس کنم که حق‌وحقوق مردم آذربایجان در حال ضایع شدن است به مسئولان امر تذکر خواهم داد. یکی از این موارد دریاچه ارومیه بوده است این دریاچه الان با خشکی کامل فاصله ندارد و دولت موظف است مشکل این دریاچه را حل کند. اگر این دریاچه خشک شود طوفان نمک ۱۴ میلیون آذربایجانی را تهدید خواهد کرد و ما این موضوع را چندین بار به مسئولان ذی‌ربط منعکس کردیم.
هر کجا احساس کنم به مردم آذربایجان توهین شده، قطعاً به وظیفه خود عمل خواهم کرد و البته در چند مورد نیز به وظیفه خود عمل کرده‌ام
برخی می‌گویند چون امام‌جمعه منصوب رهبری است پس نباید مورد نقد باشد شما چقدر این حرف را قبول دارید؟
آل‌هاشم: نقد خوب است اما نقد کردن و اهانت کردن با هم متفاوت است. هر فردی که در جامعه زندگی می‌کند قابل راهنمایی و نقد است و هیچ‌کس معصوم نیست بنابراین همه ما نیازمند تذکر و راهنمایی مردم هستیم. به خود بنده هر وقت نقدی بوده، با کمال میل از آن استقبال کرده‌ام. البته به لطف خدا در این چند ما نقد خاصی به بنده نبوده و اگر درست باشد باکمال میل آن را می‌پذیرم و اگر هم درست نباشد با فردی که نقد کرده صحبت می‌کنم.
اخیراً یکی از مسئولین سابق کشور که مسئولیت ریاست مجلس را نیز عهده‌دار بوده و از سوی مردم به عنوان سران فتنه شناخته می‌شود، نامه‌ای سرگشاده خطاب به رهبر معظم انقلاب نوشته و با لحنی طلبکارانه اتهاماتی را مطرح کرده است به نظر شما چرا این افراد با فراموش کردن گذشته خود این‌گونه رفتار می‌کنند؟
آل‌هاشم: اینها در واقع با نظام ولایی مخالف هستند نه با شخص مقام معظم رهبری. نظریه مترقی ولایت‌فقیه با مبانی مستحکم عقلی و نقلی شاخه‌ای از ولایت و امامت و تأمین کننده وظیفه ولایت در عصر غیبت است. اینها که در حال تخریب مقام معظم رهبری هستند با اصل ولایت‌فقیه مشکل‌دارند. همان‌طور که دشمنان قسم‌خورده نظام در زمان اول انقلاب مدام می‌گفتند ما روزی می‌توانیم این انقلاب را سرنگون کنیم که امام خیمنی(ره) نباشد، امروز نیز مقام معظم رهبری را مانع خود می‌بینند چون وقتی مقام معظم رهبری انتخاب شدند و دشمنان نظام، صلابت و موضع‌گیری‌های انقلابی ایشان را دیدند متوجه شدند که ایشان همانند امام راحل است. امروز انقلاب ما با همان صلابت دوران حضرت امام اداره و رهبری می‌شود و امروز این حرکات اسلامی که در سراسر دنیادیده می‌شود، در سایه درایت و هوشیاری مقام معظم رهبری است. لذا هرکس بخواهد نور اسلام را خاموش کند نخواهد توانست چراکه مقام معظم رهبری هدایت و راهبری نظام اسلامی را برعهده دارد. آنها که تلاش می‌کنند که نظام ولایی را تضعیف کنند بدانند که نظام ولایی به فضل خدا قابل تضعیف نخواهد بود. خب کسی می‌گوید خط امامی است باید واقعاً پایبند به خط امام باشد و یکی از نشانه‌های مهم پایبندی به خط امام، ولایتمداری و قرار گرفتن در خط رهبری است.
یکی دیگر از مسئولان بحث برگزاری رفراندوم را مطرح کرده بود نظرتان دراین‌باره چیست؟
آل‌هاشم: رفراندوم برگزار کردیم. همین ۲۲ بهمن رفراندوم بود. مگر مردم در روز ۲۲ بهمن آن رفراندوم عظیم و باشکوه را برپا نکردند؟ اگر منظور رفراندومی باشد که برخلاف قانون اساسی باشد هیچ‌کدام از مردم تن به این بدعت نمی‌دهند اما اگر رفراندوم در چارچوب قانون اساسی باشد که همین راهپیمایی‌ها و انتخابات خود یک رفراندوم واقعی و عملی است. ما به‌طور میانگین در دو سال یک انتخابات داشته‌ایم که خود مصداق رفراندوم است.
خیلی تشکر از وقتی که در اختیار بنده قرار دادید، اگر حرفی پایانی برای گفتن دارید، بفرمایید؟
آل‌هاشم: مردم عزیز، ما وارد چهل‌سالگی انقلاب شده‌ایم. ما پیشرفت‌های خوبی در عرصه‌های مختلف داشته‌ایم البته اشکالاتی هم بوده است منتهی دشمن امروز خصومت خود با ما را بیشتر از گذشته کرده و می‌خواهند بین مردم و مسئولین فاصله و جدایی بیاندازد. با هوشیار باشیم و بصیرت داشته باشیم. این بصیرت است که در روزهای سخت به داد ما می‌رسد و ما را نجات می‌دهد و اگر بصیرت نداشته باشیم ممکن است در روزهای سخت به‌جایی دوست به دشمن خود کمک کنیم. تسنیم
