شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
رئیس موسسه اجتهاد با بیان اینکه «اهلیت» مهمترین مسئله در اجتهاد است، گفت: حوزه در زمینه پاسخگویی به نیازهای روز جامعه تا نقطه مطلوب فاصله دارد ولی در مقایسه با گذشته می‌توان گفت کارهای صورت گرفته درخور و نتیجه بخش بوده است.
به گزارش شبکه اجتهاد، محمدحسین احمدی فقیه یزدی در گفت وگو با «شفقنا» اظهار داشت: امروز با توجه به شرایط جامعه و جهان، کرسی‌های درس خارج اعاظم و بزرگان در حوزه‌های علمیه قم، مشهد، اصفهان بسیار گسترده و در اکثر شهرستان‌ها درس خارج فقه به نحو مطلوب راه اندازی شده است.
او بیان کرد: برخی دروس از نظر محتوا، دقت‌ها و مطالعاتی که صورت می‌گیرد و نیز تقریرنویسی بسیار ارزشمند هستند. تا جاییکه برخی از این تقریرات طبق استانداردهای مقاله نویسی تبدیل به مقاله شده است و قابل بهره برداری توسط دانشگاهیان و اهل خاص این علم و دانش است.
مسائل مستحدثه امروز بیشتر در زمینه‌های فکری و معنوی است
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم یادآور شد: حوزه علمیه سابق بر این هم پاسخگوی مسائل نوپدید بودند و اعاظم و بزرگان به محض مواجه شدن با موضوع جدید پیرامون آن فتوا صادر می‌کردند. امروز این مسائل مستحدثه بیشتر در زمینه‌های فکری و معنوی است و حوزه علمیه هم تحرک جدیدی پیدا کرده است.
او در مورد پاسخگویی حوزه علمیه به نیازهای روز جامعه گفت: در این زمینه تا نقطه مطلوب فاصله داریم ولی در مقایسه با گذشته می‌توان گفت کارهای صورت گرفته درخور و نتیجه بخش بوده است.
حوزه علمیه با نقطه مطلوب فاصله دارد
احمدی فقیه یزدی ادامه داد: حوزه علمیه امروز در بسیاری از مسائل از قبیل آسیب‌های اجتماعی، امور پزشکی و اقتصادی یا مالکیت معنوی که امروز نیاز بزرگ جامعه است، مشغول است و خروجی‌های خوبی هم دارد اما با آن هدفی که داریم فاصله داریم.
او تصریح کرد: حوزه امروز در مقایسه با گذشته، حوزه متحرک و فعالی در مباحث سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و علمی است و این انتظار با تربیت مجتهدین مستعد درحال برآورده شدن است و برخی هم مهیای پاسخ به نیاز جامعه هستند.
توجه اکثریت درس‌های خارج به مسائل نوپدید
رئیس موسسه اجتهاد با بیان اینکه توجه به عنصر زمان و مکان در اجتهاد از زمان فرمایش امام خمینی موجی را در حوزه ایجاد کرد، اظهار داشت: امروز تقریبا اکثریت درس‌های حوزه علمیه قم به مباحث نوپیدا و مستحدثه توجه دارند و روی آن کار می‌کنند مانند مساله فقه حکومتی که در مقابل فقه فردی و شخصی مطرح شد و چه بسا دروسی تحت عنوان فقه نظام در حوزه راه اندازی شده است. یا مسئله مالکیت معنوی که بنده تدریس می‌کنم عمده مسائل آن به عنصر زمان و مکان برمی گردد که امید است حوزه توجه بیشتری به این حوزه کند.
او در مورد پاسخگویی حوزه در دهه‌های آینده به نیازهای جامعه گفت: هدف‌گذاری حوزه امروز حرکت در همین مسیر است و شاید بتوان گفت که مسیر پرشتابی را هم با همین هدف آغاز کرده است.
احمدی فقیه یزدی در مورد موانع و کاستی‌های رسیدن حوزه به نقطه مطلوب بیان کرد: همانگونه که در قرآن کریم هم اشاره شده است، برای هرچیزی باید به اهل آن مراجعه کرد و لذا یکی از کاستی‌ها، توجه نداشتن به «اهلیت» در اجتهاد است. بسیاری از افراد را می‌بینیم که اهلیت اجتهاد را دارند اما گرفتاری‌هایی که در جامعه پیدا شده است و ناراحتی‌های روحی مانع از ممحض شدن آن‌ها در این مسیر می‌شود.
او تصریح کرد: حوزه علمیه بویژه در دوره مدیریت فعلی با تنظیم درختواره آموزش، راه را منظم ارائه کردند با این همه فاصله خیلی زیاد است.
استاد حوزه علمیه قم، برگزاری جلسات فنی و نظریه پردازی مناسب در حوزه را دو عامل موثر در کاهش این فاصله تا نقطه مطلوب دانست و گفت: گفت وگو خیلی مفید است و می‌تواند ما را در رسیدن به نقطه مطلوب کمک کند. متاسفانه این جهت کمتر در حوزه مورد اهتمام است.
حوزه به علم درایه بیشتر توجه کند
او در مورد «موضوع شناسی» در حوزه گفت: موضوع شناسی باید عصاره جان افراد باشد و با آن برخورد کرده باشند. حقیقتا موضوع شناسی امر کوچکی نیست. اینکه گفته می‌شد تعیین موضوع شان فقیه نیست، مساله نادرستی است. سخن امام در مورد توجه به زمان و مکان در اجتهاد ناظر به همین است که فقیه باید موضوع را درست بفهمد و اجتهاد کند لذا اجتهاد در موضوع مقدم بر اجتهاد در حکم است. اجتهاد در مسائل عرفی و موضوع شناسی مهم است و نباید تلقی کرد که اجتهاد فقط در روایات و احادیث باشد.
احمدی فقیه یزدی بر توجه به کار تیمی و علم درایه در حوزه تأکید کرد و در پایان بیان داشت: حوزه باید به درایه الحدیث توجه بیشتری کند.
