شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: امام علی ابن موسی الرضا (ع) بر اساس نقشه مزورانه مامون و با تظاهر به واگذاری حکومت به ایران دعوت شد، اما امام با زیرکی و هوشمندی کامل تنها ولیعهدی را پذیرفت؛ آن هم بدون دخالت در هیچ کار و بدون پذیرش کوچک ترین مسئولیت در اداره امور که دقیقا به معنای پذیرش مقامی تشریفاتی بود.
امام کمتر از چهار سال میهمان ایرانیان بود، هر چند از ایرانیان دست اندر کار مدیریت آن روز نه تنها خیر و خدمتی به آن حضرت نرسید، بلکه آنان خود بانی آزارها و محدودیت‌ها نسبت به آن حضرت شدند.
خانه امام ملک آن حضرت نبود و جزو ساختمان‌های تشکیلات حکومتی به حساب می‌آمد که عمدا به خاطر کنترل آمد و شد آن حضرت برای ایشان پیش بینی شده بود.
مامون افزون بر نگاهبانان مخصوص، فردی عباسی نام را بواب یا همان حاجب و دربان آن حضرت قرار داد که به رغم سابقه محبت‌های مکرر امام، به عشق نان و نوای دستگاه عباسی دیانت و شرافت خود را فروخت و افزون بر جاسوسی، دسترسی متقابل امام با دوستان و یاران ایشان را محدود ساخت.
امام رضا (ع) در دوران کوتاه حضور خود در ایران، هیچ سهمی از اموال عمومی تقاضا نکرد و مالی به نام ایشان ثبت نشد.
حضور معنوی ایشان آن قدر تاثیر گذار بود که در ماجرای نماز عید فطر و نماز باران لرزه بر اندام دستگاه مامونی افتاد.
دانش امام در پی مناظراتی که با پرچمداران ادیان مختلف برگزار کرد، خودنمایی کرد و در سایه آن گستردگی و عمق آن به آشکارا به همگان اثبات شد.
اخلاق پاک و پیراسته، منش ساده و مردمی آن حضرت چنان در جان‌ها و ذهن‌ها اثر گذاشت که دوست و دشمن را به تعظیم و کرنش وادار کرد و در پی همین رویه‌های دوست داشتنی، لقب «رضا» برای ایشان ثبت شد.
امام وقتی به شهادت رسید هم چنان نه در ملک شخصی خود، بلکه در باغ حمید بن ابی غانم طائی مدفون شد. بدون تردید حضور امام در شهر طوس آن روز، از همان آغاز به آن منطقه رنگ و رونق بخشید.
باری، در کارنامه امام در کنار فقدان بهره مندی از کمترین امتیاز دنیوی، بالاترین میزان خیر و خدمت مشهود است. حال درنگرید به گستردگی غیر قابل شمارش برکات حضور امام در ایران پس از شهادت ایشان.
فقط در نظر بگیرید در روزگار ما چند صد هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم از آستان قدس نان می‌خورند و در نظر آورید که بیشترین سرمایه‌های در گردش در شهر مشهد، عموم مراکز سیاحتی و زیارتی این شهر و بازارهای خرد و کلان آن و در یک کلمه گردش میلیاردها میلیارد پول در سال همگی به یمن وجود مضجع شریف حضرت رضا (ع) در مشهد ساری و جاری است.
به این امر موقوفات گسترده آن حضرت در شهرهای مختلف کشور را بیافزایید. آیا می‌توان پذیرفت که امام از آغاز حضور خود در ایران تا به امروز از برکات مادی و معنوی این حضور آگاهی نداشته است؟!
حال پرسش اساسی این است که چرا امام خود از این همه سرمایه بی حد و حساب، بهره‌ای برای خود و نسل خود کنار نگذاشت و به اصطلاح چرا از این نمد کلاهی برای خود فراهم نکرد؟!
امام رضا (ع) با بی اعتنایی کامل خود به همه این سرمایه و ثروت دو پیام اصلی را بدست داد:
۱. دنیا بی مقدارتر و ناچیزتر از آن است که اولیای الهی دامن خود را به آن تر کنند که خود فرمودند: «الدنیا جیفه و طلابها کلاب»
۲. اگر کسی به خداوند بپیوندند و ظرف ذهن و جانش را از عشق و شیدایی به خداوند لبریز سازد، به سرمایه‌ای دست یافته که باقی سرمایه‌ها در برابر آن بس خرد و ناچیز قلمداد می‌شوند و دست یازیدن به متاع اندک و ناپایدار دنیا بی معنا خواهد بود.
خدایا ما را مشموال الطاف و دعوات زاکیه آن حضرت قرار بده! شهادت ثامن الحجج (ع) تسلیت باد!
