تحقیق درباره اولین اربعین حضرت سید الشهدا (ع)، کتابی به زبان فارسی اثر آیتالله سید محمدعلی قاضی طباطبایی، با موضوع بازگشت اهل بیت امام حسین (ع) به کربلاپس از واقعه عاشورا است.
به گزارش شبکه اجتهاد، تحقیق درباره اولین اربعین حضرت سید الشهدا (ع)، کتابی به زبان فارسی اثر عالم شهید شیعه، شهید محراب آیتالله سید محمدعلی قاضی طباطبایی، با موضوع بازگشت اهل بیت امام حسین (ع) به کربلا پس از واقعه عاشورا و به اسارت رفتن در شام است. نگارنده با بیان اقوال مختلف و استنادات فراوان، سعی کرده بازگشت اهل بیت به کربلا در روز اربعین را اثبات کند. این مسئله که اهل بیت در چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) به کربلا آمدهاند یا نه، محل اختلاف عالمان دینی و پژوهشگران تاریخ تشیع بوده است.
آیتالله سید محمد علی قاضی، فرزند حاج میرزا باقر، در ۱۲۹۳ شمسی در تبریز متولد شد. وی پس از تحصیلات ابتدایی برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم رفت و از آیات گلپایگانی، حجت، صدر، بروجردی و امام خمینی درس آموخت. در ۱۳۲۸ شمسی راهی حوزه علمیه نجف اشرف شد و در درس آیات حکیم، عبدالحسین رشتی، میرزا باقر زنجانی، بجنوردی و علامه محمدحسین کاشف الغطاء شرکت کرد و در ۱۳۳۱ ش مجدداً به تبریز مراجعت نمود. قاضی طباطبایی در ۱۰ آبان ۱۳۵۸ مصادف با عید قربان، نماز عید را اقامه کرد و در همان روز، بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء در راه مراجعت به منزل توسط یکی از اعضا گروهک فرقان در خیابان مورد ترور قرار گرفت و در سن ۶۵ سالگی به شهادت رسید.
آیتالله قاضی طباطبایی در مقدمه کتاب، روز اربعین سیدالشهداء در میان شیعه را که ۲۰ صفر است، دارای شهرت بسیار میداند و معتقد است عموماً آن را روز ورود اهلبیت پس از خلاصی از اسارت شام به کربلا میدانند که زیارت مخصوصی از ائمه برای آن روز وارد شده است. وی تصریح میکند که از علمای امامیه تا قرن هفتم هجری، شبهه و اشکالی در این موضوع (روز ورود اهلبیت به کربلا) دیده نشده است.
مؤلف تلاش کرده با بهرهگیری از آثار عالمان شیعه اثبات کند که کاروان امام حسین (ع) در همان اربعین اول حضرت سیدالشهدا وارد کربلا شده است. آیتالله قاضی مینویسد:
کسی که در این اواخر بسیار پافشاری در شبهه و اشکال راجع به اربعین کرده و اصرار بر آن ورزیده، عبارت از علامه متبحر محدث حاج میرزا حسین نوری صاحب کتاب مستدرک الوسائل است که در کتاب خود «لؤلؤ و مرجان» هرچه میتوانسته خواسته موضوع آمدن اسرای اهل بیت علیهمالسلام را در اربعین اول سال ۶۱ قمری نفی نماید، بلکه همت داشته که از محالات بشمارد و بعد از وی شاگردانش تبعا به استاد خودشان که طبعاً در اینگونه امور و امثال آن پا فراتر میگذارند و شدت پیدا میکنند و از روی تعصب استاد و شاگردی در این صدد میشوند که ادعای استاد را به مرحله واقعی و حقیقت برسانند؛ موضوع اربعین اول را که اسرا اهل بیت علیهمالسلام به کربلا آمده باشند از اکاذیب شمرده و آن دیگری آن را افسانه و از اساطیر به حساب آوردهاند.
نسخه اصلی کتاب که با دستخط شهید قاضی در کتابخانه شخصی آن عالم نگهداری میشود، بیش از هزار صفحه دارد. چاپ اول این اثر در ربیع الاول سال ۱۳۹۳ هجری قمری مطابق با فروردین ۱۳۵۲ در چاپ میهن تبریز به چاپ رسید و پس از آن، کتاب از سوی سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چاپ رسیده است.