در چارچوب تلاشهای نوپدید برای بازخوانی متون فقهی و گشودن افقهای تازه در عرصه اجتهاد، کتاب جدید استاد حیدر حبالله با عنوان «التعلیقه على منهاج الصالحین» منتشر شد؛ اثری تحلیلی که به یکی از مهمترین متون فتوایی معاصر میپردازد و میکوشد با تکیه بر رویکرد اجتهادی، مقاصدی، تطبیقی و تاریخی، قرائتی نو از گفتمان فقهی رایج ارائه دهد.
به گزارش خبرنگاراجتهاد، کتاب «التعلیقه على منهاج الصالحین» نوشته اندیشمند معاصر، استاد حیدر حبالله، در دو مجلد از سوی انتشارات دار المحجه البیضاء در بیروت منتشر شد.
جلد نخست این اثر شامل مقدمههای روشی، مباحث اجتهاد و تقلید و کتاب طهارت است. در جلد دوم نیز کتاب صلاه تا پایان بحث نماز استیجاری بررسی شده است. بر اساس اعلام نویسنده، جلد سوم از ابتدای بحث نماز جماعت آغاز خواهد شد و در آینده منتشر میشود.
این کتاب کوشیده است تا با رویکردی نو به یکی از پرارجاعترین متون فقه فتوایی معاصر، یعنی کتاب «منهاج الصالحین» اثر آیتالله سید ابوالقاسم موسوی خوئی (قدسسره)، بپردازد. نویسنده در این تعلیقه، ضمن طرح نقدهایی علمی بر ادله و دیدگاههای مطرحشده، تلاش کرده است قرائتهای بدیلی را نیز همراه با استدلالهای اصولی و اجتهادی ارائه دهد.
در بخشی از معرفی کتاب آمده است: «این اثر تلاشی است برای پیادهسازی نگرش اصولی و کلامی نویسنده در حوزه فقه، با هدف ارائه تجربهای نو که نگاهی فراتر از چارچوبهای رایج فقهی دارد و میکوشد با حفظ احترام به میراث فقهی، فضای جدیدی برای بازاندیشی در برخی مباحث فراهم آورد.»
از ویژگیهای مهم این کتاب، توجه به فقه تطبیقی، درنظرگرفتن زمینههای تاریخی، و بهرهگیری از فهم علّی و مقاصدی از احکام شرعی بر پایه اصول اجتهادی معین است؛ امری که میتواند آن را برای پژوهشگران حوزههای فقهی و حقوقی در مذاهب مختلف اسلامی به منبعی ارزشمند بدل کند.
بیتردید، برخی از نتایج این پژوهش ممکن است با واکنشهایی در فضای سنتی فقهی مواجه شود اما نویسنده بر این باور است که زمان آن فرا رسیده است تا در کنار حفظ حرمت میراث گرانقدر فقهی و جایگاه بزرگان این علم، با رویکردی نو و شجاعت علمی به بازخوانی و بازاندیشی در مباحث فقهی پرداخته شود. او تأکید میکند: «ارج نهادن به تلاشهای پیشینیان همواره ضروری است، اما این امر نباید ما را از گشودن افقهای تازه در پژوهش فقهی باز دارد.»
به باور حبالله، حق علمای پیشین بر ما آن است که با نهایت احترام و قدردانی از تلاشهای آنان یاد کنیم و دستاوردهایشان را در نظر داشته باشیم، بیآنکه آثار ایشان را مقدس انگاریم یا آنها را به چارچوبهایی تبدیل کنیم که تفکر فقهی را تا روزگار آینده در خود محصور نگاه دارد.
گفتنی است، چاپ اول کتاب «التعلیقه على منهاج الصالحین» اثر جدید استاد حیدر حبالله، جلد اول: ۶۳۴ صفحه و جلد دوم: ۵۹۶ صفحه، بهتازگی از سوی دار المحجه البیضاء، بیروت به زیور طبع آراسته شده است