شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
اختصاصی شبکه اجتهاد: در باب علمی، علی بن موسی الرضا (ع) آداب معاشرتی را متذکر شده‌اند که اگر این روش‌ها را به صورت عملی در زندگی افراد به کار بگیرند در طول زندگی کمتر با چالش روبه رو می‌شوند. یکی از مواردی که مورد تاکید ایشان بوده حق همسایگی است در سیره این امام بزرگوار (ع) آمده است کسی که همسایه‌اش از شر او در امان نباشد و مراعات حال یکدیگر را نکنند علاوه بر به وجود آوردن مسائل و مشکلات اجتماعی روابط انسانی کاهش می‌یابد زیرا مردم باید با یکدیگر متعهد و هم پیمان باشند.
ایشان در باب دیگری فرموده‌اند: آن کس که پیمان شکنی می‌کند از پیشامد ناگوار ایمن نمی‌ماند و آن کس که سرکشی را پیشه می‌کند از کیفر زودرس نمی‌تواند فرار کند.
همچنین یکی دیگر از رفتارهایی که مدنظر امام (ع) بوده در این باب است که چنانچه خواستید برای موردی غضب کنید و برای خدا با آن برخورد کنید باید توجه داشته باشید که غضب و خشم خود را در جهت و محدوده خشنودی خداوند عملی کنید.
وقتی نگاه کلی به سیره علمی حضرت می‌شود در می‌یابیم که ایشان در تمام ابعاد می‌فرمایند اگر مسلمانی خشمگین شود نباید از مسیر حق منحرف شود اگر بخواهد بر دشمن خود مسلط شود نباید از حق او مطالبه کند بلکه باید آداب معاشرت را در رفتار پیشه کند. در باب دیگر دیده می‌شود که اگر مردمی به کارهای ممنوع دست بزنند و نظارتی در کار نباشد همگی دچار خسارت و تباهی می‌شوند و از این رو به گفته ایشان هر فردی باید مسیر خود را یاد بگیرد و در آن مسیر به حساب خود برسد تا به حق خود دست یابد. هر فردی که از خود غافل شود زیان می‌بیند و هر کس که از آینده خود ترس و بیم داشته باشد به ایمنی دست نمی‌یابد. انسان باید از حوادث دنیا درس عبرت بگیرد تا به بینش برسد و مسائل را درک کند و هر کسی که به فهم رسید عالم است.
ایشان در برخورد با افراد دیگر بحث تواضع را مطرح کرده‌اند تواضع این است که که هر آنچه را برای خود می‌خواهید برای مردم هم دوست داشته باشید.
همچنین تاکید داشته‌اند بدانید که چطور با مردم و اطرافیان خود برخورد و صحبت می‌کنید. در رفتار آشکارا با مردم خشمگین نشوید و با خشم و غضب با منتقد خود رفتار نکنید. در جایی که مردم را راهنمایی می‌کنید و آنها به شما بی توجهی می‌کنند نگران نباشید آنها از حوادث روزگار درس می‌گیرند. همچنین در باب نصیحت فرموده‌اند: وقتی مردم را نصیحت می‌کنید و در پوشش نصیحت بدگویی می‌کنند به عاقبت بدی گرفتار می‌شوند، هیچ وقت نباید از حقیقت دوری کرد.
ایشان خودپسندی انسان را ناپسند معرفی کرده و می‌فرمایند: خودپسندی آرامش و آسایش انسان را بر هم می‌زند و فرد را غرور آفرین می‌کند و غرور کاذب در وجود انسان تباهی به بار می‌آورد. در خصوص دین و آموزش دین هم برنامه ریزی داشته باشد باید در خصوص دین هم تخصص لازم را کسب کرده باشد زیرا فرد ناتوان کسی است که معرفت دینی ندارد، درس نیکوکاری، اعتقاد، ایمان و ارتباط با خدا از درس‌هایی است که از نگاه ایشان از میزان چالش‌ها و مشکلات زندگی می‌کاهد.
