شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
حجت‌الاسلام والمسلمین سید هاشم هاشمی گلپایگانی؛ یکی از فقهای برجسته حوزه علمیه قم و از مهم‌ترین شاگردان و مقرران درس آیت‌الله سیستانی در سن ۷۱ سالگی و پس از چند سال تحمل بیماری، صبح شنبه ۲۹ شهریورماه ۹۹ در قم درگذشت.
به گزارش شبکه اجتهاد، مرحوم استاد هاشمی فرزند آیت‌الله سید محمد جمال هاشمی گلپایگانی (فقیه، شاعر و ادیب برجسته نجف در دوره معاصر) و نوه مرحوم آیت‌الله سید جمال گلپایگانی (عارف و فقیه نامدار نجف در دهه‌های گذشته) بود و در چهل سال اخیر در قم به تحصیل و تدریس اشتغال داشت.
وی در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی در نجف اشرف به دنیا آمد و سال ۱۳۴۰ هجری شمسی و در سن ۱۲ سالگی وارد حوزه علمیه شد. وی سال ۱۳۵۰ هجری شمسی از دانشگاه فقه فارغ التحصیل شد و در حوزه نجف مقدمات و سطوح را به پایان رساند.
او که در نجف در جلسات درس پدرش و پدر همسرش؛ مرحوم آیت‌الله سید محمد شاهرودی و نیز آیات عظام خویی، سیستانی، میرزا حسن بجنوردی و شیخ صدرا بادکوبه شرکت کرده بود، پس از اسارت چند ماهه در زندان‌های رژیم بعثی، از سال ۱۳۵۹ به ایران هجرت کرد. وی در قم در جلسات درس آیات عظام گلپایگانی، وحید خراسانی و تبریزی شرکت کرد و از استادان و محققان نامدار قم بود.
مرحوم استاد هاشمی که از مهم‌ترین شاگردان و تقریرنویسان جلسات درس آیت‌الله سیستانی در نجف بود، آثاری همچون «رساله فی الربا»، «تقریرات فی علم الاصول»، «تعارض الادله و اختلاف الحدیث» و «القواعد الفقهیه» حاصل چند سال حضور او در جلسات درس آیت‌الله سیستانی در دهه پنجاه شمسی است. این آثار نقش مهمی در رواج آرا و مبانی آیت‌الله سیستانی در حوزه‌های علمیه داشته است.
تألیفات دیگری در علوم مختلف از جمله فقه، اصول، تاریخ و کلام از این استاد برجسته حوزه علمیه قم به جای مانده است که می‌توان به «أضوا علی علمی الدرایه و الرجال» اشاره داشت که حاوی نظریات آیات عظام سیستانی، شبیری، خویی و دیگر فقهای عصر حاضر می‌باشد. وجه امتیاز این کتاب علاوه بر بررسی و نقد برخی آراء محقق خویی، بیان نظریات حدیثی و رجالی آیت‌الله سیستانی در خلال تقریرها و تالیفاتی مخطوط از ایشان است.
پیام تسلیت آیت‌الله سیستانی
آیت‌الله سیدعلی سیستانی در پی درگذشت استاد سید هاشم هاشمی گلپایگانی پیام تسلیتی صادر کرد که بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
(انا لله و انا الیه راجعون)
جناب مستطاب حجه‌الاسلام آقای حاج سیدحسن هاشمی گلپایگانی دامت تاییداته
السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
خبر ارتحال اخوی مکرّم جناب حجه‌الاسلام والمسلمین آقای حاج سید هاشم هاشمی گلپایگانی (طاب‌ثراه) موجب تاثر و تاسف فراوان گردید.
ایشان عمر شریفشان را در راه تحصیل علم و بذل آن و ترویج دین مبین سپری نمودند و از مراتب شایسته فضل و کمال توام با ورع و تقوی برخوردار بودند و چهره بسیار خوبی از خود در خاطره‌ها باقی گذاشتند.
اعلی الله مقامه و حشره مع اولیائه محمد و آله الطیبین الطاهرین.
اینجانب این مصیبت دردناک را به جنابعالی و آقایان اخوان گرامی و به عموم بستگان محترم بویژه فرزندان برومند آن فقید سعید تسلیت عرض می‌نمایم و از خداوند متعال برای همگی صبر جمیل و اجر جزیل مسالت دارم. ولاحول ولا قوه الا بالله العلی العظیم.
علی الحسینی سیستانی/ ۱ صفر ۱۴۴۲
