شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
کتاب «شرح و تبیین نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)» به همت معاونت پژوهشی دفتر نمایندگی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم منتشر و در دسترس علاقمندان قرار گرفت.
به گزارش شبکه اجتهاد، این اثر شامل دو بخش است که بخش اول «کلیات» و بخش دوم «کاربردهای خطابات قانونیه» را شامل می‌شود که هر کدام از این بخش‌ها به ترتیب چهار و هشت فصل دارد.
در مقدمه‌ای که نویسنده این کتاب بر آن نوشته آمده است: «از جمله اندیشه‌های ارزشمند و نظریه بدیع حضرت امام نظریه «خطابات قانونیه» است که این نظریه با وجود نظریه قضایای حقیقیه شیخ انصاری، افکار و اندیشه‌های بزرگانی از حوزه علمیه را معطوف به خودش کرده است، زیرا در شرایط فکری‌ای این نظریه در حوزه مطرح شد که نظریه قضیه حقیقیه بودن خطابات الهیه مقبولیت عمومی پیدا کرده بود. آخوند خراسانی توجهی به این نظریه پیدا کردند، میرزای نائینی بسیار به آن تأکید کرده و در موارد عدیده از قبیل شرط متأخر، همزمانی دو واجب بالفعل، وضع مطلق و امثال مشکلات معرفتی مطرح شده را با قضیه حقیقیه حل کرده‌اند؛ آقا ضیاء الدین عراقی در جای جای اصول به آن پرداختند؛ شاگردان میرزای نائینی و آقا ضیاء عراقی نیز تأکید بر آن نمودند، چنان که میرزا حسن بجنوردی، با تأثیرپذیری از میرزای نائینی در موارد متعدد به نظریه قضیه حقیقیه استناد و تمسک کرده‌اند. البته خود حضرت امام هم علاوه بر اینکه این نظریه را در مبحث خطابات شفاهی بیان کرده‌اند، آن را برای اشتراک خطابات الهی میان افراد موجود در عصر پیامبر (ص) و نسل‌هایی که در زمان‌های بعد به وجود آمده‌اند به کار گرفته و آن نظریه را مردود ندانسته، اما حل همه مشکلات معرفتی و دشواری‌های استنباطی را به آن نظریه واگذار نکرده‌اند و آن نظریه را در همه موارد قابل به کار گرفتن نمی‌دانستند.
با پذیرش نظریه خطابات حقیقیه الهی آن خطابات را قانونی توصیف کرده‌اند و دشواری‌های معرفتی و استنباطی‌ای که با نظریه خطابات قانونیه قابل حل خواهد بود را فی الجمله بیان کرده‌اند.
فصل اول «زمینه‌ها و پیشینه پیدایش نظریه خطابات قانونی» از جمله دیدگاه‌های شیخ محمد تقی اصفهانی، شیخ انصاری، شیخ بهایی، سید علی قزوینی و شیخ جعفر کاشف الغطاء در زمینه «ترتّب» است.
در ادامه ذیل «راه‌های تصحیح نظریه ترتّب» آمده است: «پس از نقد جدی شیخ انصاری بر نظریه ترتّب گروهی از شاگردان شیخ به دفع اشکالات نظریه پرداختند و راهکارهای امکان تصحیح آن را مطرح کردند. طرح این دیدگاه‌های جدید در تصحیح نظریه موجب بازاندیشی و تأمل در نظریه ترتّب شد به اینکه آیا اشکالات و ایرادات مطرح شده بر نظریه ترتّب وارد است؟ آیا راه‌هایی که در دفع آنها ارائه شده، موفق بوده است؟ بر فرض وجود اشکالات بر راه‌های تصحیح نظریه ترتّب آیا راه دیگری برای تصحیح آن نیست؟ این پرسش‌ها و پرسش‌های مشابه دیگر موجب توسعه و گسترش بحث‌ها پیرامون نظریه ترتّب و پیدایش نظریات دیگر موجب توسعه و گسترش بحث‌ها پیرامون نظریه ترتّب و پیدایش نظریات گوناگون در آن زمینه شد و تاکنون نیز ادامه دارد و راه‌های متعدد در تصحیح آن ارائه شده است».
«اجتهاد» یادآور می‌شود، کتاب «شرح و تبیین نظریه خطابات قانونیه امام خمینی (ره)» به قلم عابدین مؤمنی دانشیار دانشگاه تهران از سوی مؤسسه چاپ و نشر عروج در شمارگان هزار نسخه و ۵۴۷ صفحه به چاپ رسیده است.
