نمایه فهرست جامع دروس خارج سراسر کشور با قابلیت جستجوی زنده

فهرست جامع اطلاعات دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ با قابلیت جستجوی پیشرفته اطلاعات بر اساس استان، شهر، نام استاد، ماده درسی، مبحث درس، زمان و مکان جغرافیایی بر روی «شبکه اجتهاد» قرار گرفت.

به گزارش شبکه اجتهاد، این فهرست جامع با ۶۹۱ دروس، به تفکیک دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور پرداخته است و قابلیت جستجو زنده اطلاعات بر اساس، حوزه علمیه (استان و شهر)، نام استاد، ماده درسی، مبحث، مکان و زمان را دارد.

فهرست ارائه شده نسبت به فهرست‌های اعلام شده مراکز حوزوی کشور دقیق و کامل‌تر می‌باشد و به نوعی دروس کثیری از علما و مدرسین حوزه‌های علمیه کشور در این فهرست جای گرفته است؛ به طوری که بیش از ۴۶۰ درس در حوزه قم، بیش از ۹۶ درس در حوزه مشهد و بیش از ۴۳ درس در استان اصفهان، بیش از ۳۴ درس در استان تهران و بیش از ۵۸ درس در استان‌های کشور مشخص گردیده است.

«فقه و روایت»، «بانکداری اسلامی»، «فقه فرهنگ»، «حاکمیت در اسلام»، «قواعد فقه»، «نماز جمعه»، «خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها»، «ولایت فقیه»، «سیاسات»، «فلسفه فقه و حقوق»، «شرایط ولی فقیه»، «نظام سیاسی»، «قضاوت»، «حدیث‌شناسی مقارن»، «نظام فقه اجتماعی»، «فقه و اصول مقارن»، «نظام اقتصادی اسلام مقارن»، «امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر»، «مبانی فقه ‌مستحدثات»، «فقه سیاسی اسلام»، «علم اجمالی»، «سیاسات» «فقه مقارن»، «آثار فقهی ید عادل»، «بررسی آیات الاصول»، «کفایه تحلیلی»، «شرایط ارتداد»، «طهارت اهل کتاب (به زبان انگلیسی)» برخی از دروس متفاوت این فهرست می‌باشد.

نگاهی به مشخصات دروس حوزه‌های علمیه

در مقایسه دروس خارج بین مراکز مشخص می‌شود پس از حوزه قم که با اختلاف بسیار زیادی در صدر ایستاده است، حوزه خراسان‌ رضوی جایگاه دوم را از لحاظ تعداد دروس خارج دارد و پس از آن حوزه‌های اصفهان و تهران در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند.

توزیع مباحث دروس

از میان ۶۹۱ درس گزارش شده ۲۶۰ درس اصولی و ۳۷۱ درس فقهی هستند و باقی دروس مباحث متفرقه را تشکیل می‌دهد. بررسی موضوعات دروس نشان می‌دهد حدود ۵۴ درصد دروس ارائه شده در باب عبادات هستند و از میان عبادات، نماز بیشترین مباحث را به خود اختصاص می‌دهد. پس از عبادات، مباحث مربوط به فقه اموال و معاملات در رتبه بعدی قرار دارد.

آمار نشان می‌دهد که حوزه‌های علمیه از مباحث جدید و نوین نیز غافل نبوده‌اند و آمار قابل توجهی از دروس ارائه شده به مباحث مستحدثه و فقه‌های مضاف اختصاص دارد.

بررسی آمار نشان می‌دهد اکثر قریب به اتفاق دروسی که حوزه تدریس می‌شوند در مدارس تشکیل می‌شوند و به ندرت برخی از دروس در مساجد و بیوت اساتید تشکیل می‌شوند. پس از مدارس علمیه، دانشگاه‌ها بیش‌ترین مراکز تدریس دروس حوزوی هستند.

ساعات برگزاری کلاس‌ها

تمرکز ارائه دروس در نوبت صبح بسیار بالا است؛ به طوری که حتی در حوزه قم بیش از ۹۰ درصد دروس در ساعات ۱۳-۷، برگزار می‌شوند؛ در حوزه علمیه خراسان نیز، ۷۸ درصد کلاس‌ها در همین ساعات تشکیل می‌شوند (سال گذشته ۷۰ درصد کلاس‌ها در شهر مشهد، بین ساعت ۱۳-۷ برگزار می‌شد)؛ این آمار در سایر شهرها به ۸۷ درصد می‌رسد. ضمن اینکه نباید فراموش کرد بسیاری از کلاس‌های نوبت بعدازظهر، مربوط به مراکز خاص و دانشگاه‌ها می‌باشد.

نکات:

یک: این فهرست، جنبه اطلاع‌رسانی دارد و برای تأیید و یا اطلاع از رسمیت آن، لازم است از مراکز مدیریت حوزه‌های علمیه استعلام شود.

دو: همچنین دروس مراکز تخصصی، دانشگاهی و حوزوی که علامت(*) دارند، اختصاص به طلاب مراکز مربوطه دارد.

سه: با توجه به تغییرات احتمالی در اطلاعات ثبت شده، خواهشمند است موارد اصلاحی را به شبکه اجتهاد، اطلاع دهید.

شایان ذکر است، «شبکه اجتهاد» هر ساله در آغاز سال تحصیلی حوزه‌‌های علمیه این فهرست را به روز رسانی می‌کند. همچنین مطابق هر سال، اطلاعات دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور در قالب کتابچه راهنما چاپ و منتشر می‌شود که در دسترس اساتید، مدارس، مراکز علمی، مسئولان و طلاب قرار خواهد گرفت.

علاقه‌مندان می‌توانند برای مشاهده فهرست جامع دروس خارج فقه و اصول سراسر کشور اینجا (کلیک) کنند.