شبکه اجتهاد: سقوط رژیم در عراق فرصتی فراروی حوزه هزارساله نجف برای بازسازی قرار داد. این حوزه هر چند سازمان مدیریت متمرکزی ندارد اما با حدود ۱۵ هزار طلبه تقریباً از نظام آموزشی و منابع درسی ذیل پیروی میکند. با این توضیح که طلبه میتواند در یک مدرسه ثبت نام و فرایند آموزشی هر دوره را طی کند یا همه دروس را به صورت آزاد بگذراند و صرفاً با شرکت در امتحانات از برخی مزایا مانند شهریه و اقامت برخوردار شود.
دوره تمهیدی: برخی از مدارس پس از ورود طلبه برای یک دوره موقت دروسی مانند «التحفه السنیه بشرح المقدمه الاجرمیه» تالیف محمد محی الدین عبدالحمید، «خلاصه المنطق» تالیف عبدالهادی فضلی، «الوجیز فی احکام العبادات» آیتالله سیستانی را تدریس و در صورت موفقیت طلبه، ثبت نام او را نهایی میکنند البته این دوره در همه مدارس اجرا نمیشود.
دوره مقدمات: در این دوره در نحو دروسی مانند: «شرح قطر الندی و بل الصدی» ابن هشام، «الفیه» ابن مالک، «شرح ابن الناظم علی الفیه ابن مالک» ابن ناظم- این کتاب را به جای سیوطی میخوانند- «مغنی اللبیب» ابن هشام، تدریس میشود. هرچند علم صرف مورد اهتمام جدی نیست اما در برخی مدارس «تصریف العزی» تالیف الزنجانی را تدریس میکنند.
دروس فقهی مقدمات عبارتند از: «المسائل المنتخبه العبادات و المعاملات» آیتالله سیستانی، «المسائل المنتخبه العبادات و المعاملات» آیتالله خویی و برخی هم کتاب «منهاج الصالحین» آیتالله خویی را درس میدهند. «شرائع الاسلام» محقق حلی، نیز از منابع فقهی مقدمات است. برخی هم در آخر مقدمات «الحلقه الاولی» شهید صدر را میخوانند.
برخی دروس جنبی دوره مقدمات هم عبارتند از «مختصرالمعانی» تفتازانی، «عقائدالامامیه» علامه مظفر، «بدایهالمعرفه» حسن مکی العاملی و «باب الحادی عشر» علامه حلی.
دوره سطح: دروس اصلی فقهی این دوره، دو کتاب «اَللُّمعَهُ الدِّمَشقیه» شهید اول و «دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی» تالیف محمد باقر ایروانی است. در اصول هم «اصول الفقه» محمدرضا مظفر و «الحلقه الثانیه» شهید صدر مدنظر است.
در این دوره برخی دروس جنبی در کلام: «تلخیص محاضرات فی الالهیات» آیتالله سبحانی، «تجرید الاعتقاد» خواجه نصیر نیز خوانده میشود. هر چند فلسفه کمتر مورد توجه است اما برخی «بدایه الحکمه» علامه طباطبایی، و بیشتر علاقهمندان به فلسفه «دروس تمهیدیه فی الفلسفه» تالیف شیخ علی العبود رو مطالعه میکنند.
دوره سطح عالی: در این دوره «المکاسب» شیخ انصاری در فقه و «کفایه» آخوند خراسانی در اصول محور اصلی هستند؛ هرچند بین طلبههای غیر عراقی خواندن «رسائل» شیخ انصاری هم تا حدی رواج دارد.
درس خارج: مراجع تقلید کنونی نجف «آیتالله سیستانی»، «آیتالله بشیر نجفی»، «آیتالله اسحاق فیاض»، «آیتالله یعقوبی» و «آیتالله محمد السند» میباشند.
مهمترین اساتید دروس خارج نیز عبارتند از: «سید محمدرضا سیستانی»، «شیخ محمدباقر ایروانی»، «سید مجتبی حسینی»، «شیخ هادی آل راضی»، « سید محمدباقر سیستانی» «سیدمنیر خباز»، «شیخ حسن جواهری»،«سید جعفر حکیم» و «سید حسین حکیم» است.
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت