مسالهای که در زمان گذشته در حوزه حکمرانی بود، با مساله امروز متفاوت است. اینکه کسانی میگویند اگر کسی شمشیر کشید باید با او بجنگیم، اگرنه، نه؛ چون در نصوص ما حرف از شمشیر است، این حرفها ارتجاعی است…علیرغم اینکه اینها ژست روشنفکری دارند، اما فهم آنها کاملا مرتجع و بنیادگرایانه است و اقتضائات را نمیفهمند. شبکه اجتهاد: موضوع فقه، …
Read More »آخرین اخبار
اختلاف دیدگاه سه فقیه در مسئله حجیت خبر واحد در تفسیر قرآن
استاد درس خارج حوزه قم ضمن اشاره به نظر علامه طباطبایی، آیتالله خویی و آخوند خراسانی پیرامون حجیت خبر واحد در تفسیر قرآن اظهار کرد: وقتی میگوییم که در اصول دین دستیابی به یقین میسر نیست صرف گمان کافی است و خبر واحد قابل پذیرش است، خبر واحد در تفسیر قرآن به طریق اولی قابل پذیرش است. به گزارش شبکه …
Read More »از «تحلیل فقهی حقوقی شیوههای نوین اجرای عقد» تا «قواعد تحقق نکاح قانونی از دیدگاه اسلام»
حجتالاسلام هدایتنیا عنوان کرد: با قبول و در نظر داشتن شرایط مفروض انشا زوجیت مانعی برای به رسمیت شناختن انشای زوجیت به روش نوین وجود ندارد و دلیلی هم برای بی اعتباری انشا زوجیت به روش نوین وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، میزگرد علمی با محوریت نکاح معاطاتی به همت گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »مبانی سیاست جنایی اسلام و ایران در جرایم علیه تمامیت جسمانی
عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: از نگاه آموزههای قرآن، اصل بر برائت انسان است نه مجرم بودن او؛ لذا در موارد شک باید حکم بر برائت انسان صادر شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی با موضوع «مبانی سیاست جنایی اسلام و ایران در جرایم علیه تمامیت جسمانی» چندی قبل، توسط …
Read More »نواندیشان با عدول از تراث، زمین بازی را سوزاندند/ اینکه جریان نواندیشی همواره باید همراه با حاکمیت باشد، محل بحث است
امروزه با عدهای از نواندیشان دینی مواجه هستیم که تخصص آنها، دندانپزشکی، معماری یا مهندس راه و ساختمان است. این مسخره است. کدام فیزیکدان را میشناسید که معروف باشد به فیزیک، ولی رشته تخصصی او، این نباشد و با مطالعه چند کتاب متخصص شود؟ بعد وقتی اعتراض میکنیم میگویند شما انحصارطلب هستید. بعضاً هم یک الفاظ دیگری استفاده میشود، ولی …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه شعبان ۱۴۴۳ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »مهمترین ادله موافقان و مخالفان نکاح معاطاتی/ مصطفی شاکری
شبکه اجتهاد: اظهار نظر یک فیلمنامه نویس در جشنواره فجر مبنی بر صحت ازدواجی که در آن صیغه ازدواج خوانده نشود، موجی از اظهار نظرها و واکنشها را در پی داشت و موجب شد یک بحث فقهی دیرینه مجددا بر سر زبانها بیافتد؛ نکاح معاطاتی. معنای نکاح معاطاتی نکاح معاطاتی عبارت است از قصد انشاء نکاح بدون کاربست الفاظ مخصوصی …
Read More »پیام امام کاظم (ع)، تمدنسازی روشمند است / سید مصطفی احمدزاده
شبکه اجتهاد: به بار نشستن نگاه تمدنی به اسلام در میان شیعیان، میوه تلاشها و کوششهای چند صدساله امامان معصوم (ع) در جامعه اسلامی است که هر یک به سهم خویش، پرتویی از اسلام ناب محمدی (ص) را با سیره علمی و عملی خود نمایان کردهاند. در میان امامان معصوم (ع)، جایگاه امام کاظم (ع) به لحاظ نقشآفرینی تمدنی، برجستگی …
Read More »کتاب «الفائق» فقط متمم «کفایه» است نه جایگزین/ «الفائق» سبب بهروز شدن قواعد و تدقیق مباحث اصولی شده است
بر اساس آییننامههای ابلاغی کتاب «الفائق فی الاصول» جایگزین کفایه نمیباشد و فقط متمم کفایه است و کتاب تلاش کرده است تا آنچه بزرگان علم اصول در صد سال بعد از مرحوم آخوند (ره) در کتب خود بحث کردهاند را بهاضافه برخی نظریات و فروعات جدید را در قالبی اجتهادی و تفصیلی در اختیار حوزههای علمیه قرار دهد و این …
Read More »اهمیت موضوعشناسی و رویکرد اجتهادی در شناخت موضوعات/ حسین بنیادی
شبکه اجتهاد: موضوعشناسی در علم فقه و دیگر علوم، پایه و اساس توسعه مسائل میشود و در نهایت به اغراض، اهداف و غایات تدوین علوم، منجر میشود؛ توجه به «فلسفه علوم» و «پویایی و پاسخگویی علوم» و «گسترش مسائل مورد نیاز» و «فراوانی موضوعات مورد ابتلاء» و «تحول و تبدل موضوعات» از مهمترین پیشنیازهای ذهنی و علمی برای کارکرد علوم …
Read More »۱۹ مقاله علمی با موضوع «نکاح معاطاتی» و «ازدواج سفید»
مقالات پیشرو موضوع نکاح معاطاتی و ازدواج سفید را از منظر فقه و حقوق بررسی میکند و به این سؤال پاسخ میدهند که آیا میتوان نکاح معاطاتی را صحیح دانست؟ و اینکه نکاح معاطاتی با ازدواج سفید قابل تطبیق است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بهدنبال حاشیهی روزهای اخیر و اظهارات نویسنده فیلم نمور در جشنواره فیلم فجر؛ عدهای پدیده ازدواج …
Read More »شاخصههای فقیه نظامساز در منشور روحانیت/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: «سالی که گذشت دو نقد درونگفتمانی در حوزههای علمیه صورت گرفت. مورد اول عبارت است از طرح حوزه سکولار در مرکز حوزه علمیه قم و طرح این موضوع که حوزه در نظام سیاسی واجتماعی کارآمدی نداشته و دچار انزوا وکم کاری شده است. از طرف مقابل کسانی که در دفاع از حوزه پرداختند استناد به تولیدات علمی کرده …
Read More »حکم به تحریم ماهواره با موضوعشناسی دقیق همراه نبود/ موضوعشناسی اگرچه شآن فقیه نیست اما در فتوا تأثیر دارد
کار فقیه شناخت موضوعات نیست بلکه وظیفه فقیه استخراج حکم است. موضوع شناسی و تبیین موضوع تخصصهای متعدد است. لامحال فقیه نمیتواند همه این تخصصها را به دست بیاورد. فقیه لازم نیست که در باب ناباروری متخصص باشد. لازم نیست که در موضوع تبادل ارز دیجیتال متخصص باشد. ولکن وقتی میخواهد فتوا بدهد باید بداند ارز دیجیتال چیست و موضوعش …
Read More »حجیت و کارآمدی مذاق شریعت در اجتهاد/ مهدی کرمی
شبکه اجتهاد: با نگاه به روش استنادهای فقهائی همچون صاحب جواهر که در مواردی حکم مستفاد از مذاق شریعت را از ضروریات و قطعیات شرع میشمارد[۱]، و یا مرحوم آیتالله خوئی[۲]، که در به دست آوردن فتوا، آن را برآیند مذاق شرعی میدانند که یقینی و یا نزدیک به یقین است و این یقینی بودن را در آنها لحاظ نمودهاند، …
Read More »روش قاعدهسازی در مسائل مستحدثه
حجتالاسلام مصطفی دری، استاد سطح خارج حوزه علمیه، گفت: قاعدهسازی باعث مدلل شدن و روشمندی علم شده و جلوی حرفهای بیضابطه گرفته خواهد شد؛ معمولا هر جا فقها با روش اصولی و قواعد فقهی جلو رفتهاند پای حرف بی ربط و خرافه کمتر نمود یافته است؛ مثلا در ابواب صلاه و صوم و حج شاهد خرافه نیستیم ولی وقتی در …
Read More »نقدی بر نشست علمی «واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)»
شبکه اجتهاد: ناصر نجفی، پژوهشگر مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی در نقد نشست علمی «واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)» نوشت: ۱. اولین اشکال این نشست مشخص نکردن مبنای کارشناسان آن در معیار ردّ و قبول روایت است؛ اینکه قائل به وثوق خبری هستند یا وثوق مخبری؟ اگرچه از مطالب گوینده گمان میرود که ایشان بر همان مبنای …
Read More »حوزه علمیه الگوی آموزشی و پژوهشی خود را با رویکرد فقه نظام ساز همسو کند/ فقه نظام ساز، حوزه را در همه عرصهها فعال میکند
حجتالاسلام نعیمیان گفت: رویکردی میتواند حوزه را فعال کند و درسها و پژوهشهای حوزه، اندیشکدههای در حال طراحی حوزه، اندیشکدههای بالقوه حوزه را جهت دهی و فعال کند که رویکرد فقه نظام ساز را مد نظر داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ذبیح الله نعیمیان، مدیر موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) شعبه قم، در توضیح نسبت فقه …
Read More »نکاح معاطاتی و ازدواج سفید؛ تفاوتها و شباهتها
شبکه اجتهاد: به دنبال حاشیهی روزهای اخیر عدهای پدیده ازدواج سفید یا همباشی را با مسئله نکاح معاطاتی مقایسه کردهاند و خواستهاند نتیجه بگیرند همباشی بدون صیغه ازدواج، چندان هم که متدینان جامعه میگویند دور از آبادی نیست و در تحقیقات فقهی برخی از علما نشانهای از مشروعیت بخشی به آن دیده میشود در حالیکه این دو پدیده به لحاظ ماهوی …
Read More »نقش علوم انسانی در موضوع شناسی فقهی
حجتالاسلام سعیدی با بیان اینکه آنچه محل توجه و دقت است نقش علوم انسانی در تولید و تبیین موضوعاتی است که جنبه اجتماعی و سیال دارد، گفت: این دسته از موضوعات از آنجا که عینی نیست، مبتنی بر فهم متفاهم عرفی و سیال جامعه در برش و قطعهای از زمان است و اصطیاد این فهمهای پراکنده که جنبه گفتمانی دارد …
Read More »نگاهی به پیشینه و علل وقوع قتلهای ناموسی و دو پیشنهاد/ علی محمدی جورکویه
شبکه اجتهاد: قتلهای ناموسی پدیده جدیدی نیست و اختصاص به ملت خاص یا دین و مذهب خاصی ندارد؛ معضلی بسیار بغرنج و فراگیر است. براساس آمار صندوق جمعیت سازمان ملل، سالانه حدود پنجهزار زن در جهان به دلیل قتلهای ناموسی کشته میشوند. بیشتر این زنان ساکن غرب آسیا، شمال آفریقا و بخشهایی از جنوب آسیا هستند و حداقل هزار زن …
Read More »قتلهای ناموسی ریشه در تعصب جاهلیت دارد نه شریعت اسلام/ حدود الهی منحصراً به ید حاکم شرع جاری میشود
استاد شیخ هادی نجفی اصفهانی با محکوم کردن قتلهای ناموسی و عدم ارتباط آن با اسلام تصریح کرد: فقط حاکم شرعِ فقیه عادل میتواند حد جاری کند و تمام این کارها تجاوز، قتل و جنایت است و ریشه این قتلها پیروی از تعصب جاهلیت دارد و بههیچوجه مورد تائید اسلام و فقه شیعی نیست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله هادی …
Read More »حرام بودن آثار نمایشی زیانبار برای کودکان/ از فقه انتظار بیش از حد نداشته باشیم
عضو هیئت علمی دانشگاه مفید در نشست «تولید آثار نمایشی زیان بار برای کودکان از دیدگاه فقه و حقوق»، پخش فیلمهای زیانبار را برای کودکان، حرام دانست و مدیر دانشنامه فقه معاصر نیز بیان کرد که در این موضوع انتظار زیادی از فقه وجود دارد و به جای فقه، باید در مدیریت فرهنگی کشور حل شود. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »معامله رمزارزها طبق دیدگاه رهبر انقلاب؛ جواز یا احتیاط؟
اخیرا استفتایی در مورد رمزارزها از دفتر مقام معظم رهبری منتشر شده است. مفاد این استفتا این است که: «به طور کلی حکم خرید و فروش و تولید ارزهای دیجیتال تابع قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران است». با توجه به این که قوانین کشور فعلا نسبت به این موضوع اثباتا و نفیا سکوت کردهاند، آیا تا مشخص شدن …
Read More »بیرونی علما را دوباره بدل به اندرونی نکنیم!
شبکه اجتهاد: خانه علمای شیعه در طول تاریخ مأمن و ملجأ نیازمندان و ستمدیدگان و به روی همه گشوده بوده است. دکتر پولاک؛ پزشک اتریشی که در اواسط قرن نوزدهم به مدت ده سال در ایران زندگی و طبابت کرده و مدتی نیز پزشک مخصوص دربار ناصرالدین شاه قاجار بوده است، از سادهزیستی و زهد عالمان شیعه نوشته و اشاره …
Read More »شیخ الازهر خواستار اعطای نیمی از اموال حاصله در دوران زوجیت به زنان شاغل شد
دعوت شیخ الازهر به لزوم احیای فتوای موسوم به «حق الکد والسعایه» (حق زحمت و تلاش) جهت حفظ حقوق زنان شاغلی که برای گسترش ثروت همسرشان تلاش میکنند، واکنشهای متعددی در محافل مختلف مصر به همراه داشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، بر اساس این فتوای قدیمی که شیخ احمد الطیب خواستار احیای آن شده، در صورت فوت مرد، نیمی …
Read More »روششناسی طبقات اعلام الشیعۀ شیخ آقا بزرگ تهرانی/ امجد رسول محمدالعوادی
شبکه اجتهاد: این نوشتار به بررسی شیوۀ علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی در تألیف کتاب طبقات اعلام الشیعه میپردازد و مواردی همچون اثبات تشیع دانشمندان، راهکار وی برای حلّ مشکل اشتراک اسماء، شیوۀ شیخ در بیان زمان و مکان ولادت و وفات دانشمندان، معرفی اساتید و مشایخ و راویان و شاگردان صاحب ترجمه بررسی شده است؛ در ضمن این مباحث …
Read More »صادقنیا: بیانصافی است قتلهای ناموسی را به ناکارآمدی فقه و حقوق نسبت دهیم/ تعصب طایفهای؛ مهمترین عامل قتلهای ناموسی است/ برهانی: مجازات قتل ناموسی بازدارنده نیست/ میتوانیم از ظرفیت دین و فقه برای کاهش خشونت استفاده کنیم
حجتالاسلام مهراب صادقنیا، با بیان اینکه تعصبات طایفهای؛ مهمترین عامل قتلهای ناموسی است، گفت: وقتی فرهنگ عمومی یله و رها شده تلاش برای قرآنخوان و نمازخوان کردن و با حجاب کردن جوانان به نتیجه نمیرسد، فرهنگ مذهبی بخشی از فرهنگ عمومی است و وقتی فرهنگ عمومی آشفته باشد در عرصه دینی هم نتیجه نمیگیریم. همچنین محسن برهانی، با بیان اینکه …
Read More »آفت خلاصهخوانی بهجان حوزه علمیه افتاده است/ کفایه کجا و الفائق کجا؟
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم پیرامون وضعیت کتب درسی حوزه اظهار کرد: الان آمدهاند الفائق را ارائه کردهاند. کفایه کجا و الفائق کجا؟ الفائق پنج شش بحث دارد که یکسری از آنها در اصول الفقه هم هست. این کتاب کجا می تواند جای کفایه را با آن حجم و گسترده بودن بگیرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع تغییر کتب …
Read More »خطر اباحیگری در جامعه/ حسین بنیادی
شبکه اجتهاد: در ماههای اخیر برخی با صحبتهای سطحی و فاقد دلیل و به اسم دین و بیان حکم شرعی، سخن از طهارت سگ گفتهاند؛ مسئلهای که احکام تکلیفی و وضعی آن در فروعات مختلف، از مسلّمات و ضروریات فقه به شمار میآید که نیازی به تکرار آنها نیست، اما اینکه به یکباره «ترویج اباحهاندیشی و اباحهگری» در جامعه منتشر …
Read More »ایرادات طرح حوزه برای اصلاح نظام بانکداری/ طرح با عدالت همراه نیست!
معاون اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی به ایرادات طرح حوزه برای اصلاح نظام بانکداری اشاره کرد و گفت: این طرح با عدالت همراه نیست و اساتیدی عضو این کارگروه هستند که نه فقیه کامل هستند و نه اقتصاد اسلامی را کامل میدانند. به گزارش شبکه اجتهاد، ایرج توتونچیان، معاون اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی و استاد بازنشسته دانشگاه …
Read More »