دیدگاه و گزارش

اگر تقسیم در ادله علم اصول، تقسیمی حاصر باشد (حاصر یعنی تقسیمی که به روش صناعی پیش رفته است)، در آن، توسعه ادله معنایی ندارد. من هم متمایل به همین مبنا هستم؛ بنابراین دیگر منطقاً نمی‌توانیم ادله اصولی را توسعه بدهیم. درست است که فقه توسعه پیدا می‌کند؛ ولی تنوع ادله اتفاق نمی‌افتد و ادله همان ادله است و چیزی به آن اضافه نمی‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضا اسلامی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم است. او سابقه نگارش کتب و مقالات فراوانی دررابطه‌با موضوعات فقهی و اصولی دارد و سال‌هاست که در زمره اساتید سطوح عالی …

نظر ما این است که فقیه متکفل استنباط، آنچه برایش اهمیت دارد اسناد قرآنی و سنت است؛ اگر موردی از اجماع و عقل سالم بماند، آن دو هم منبع استنباط هستند؛ اما مقاصد شارع، صرفاً می‌توانند مفسر نصوص مبین شریعت باشند. کسی که مقاصدی فکر می‌کند هیچ‌وقت فتوا به اطلاق‌گیری منافی با مصالح و مقاصد یا فتوا به «الخراج بالضمان» نمی‌دهد. لذا معتقدم فقیه در استنباط باید به نصوص مبین احکام در سایۀ نصوص مبین مقاصد نگاه کند و در این صورت بسیاری از نصوص عموم، از عموم می‌افتد و بسیاری از نصوص خاص، عمومیت می‌یابد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

در فقه نیز بخش‌هایی وجود دارد که دقیقاً مستند ما در آن‌ها سیره و بناء عقلاست و قواعد زیادی در فقه موجود است که این قواعد عمدتاً به سیره و بناء عقلاء برمی‌گردد. این سیره و بناء عقلاء گاهی در فقه ما به‌صورت‌های مختلفی عنوان شده است مثل عرفیات، ارتکازات و حتی گاهی تعبیر به حکم عقل شده است. این اتفاق در عبادات کمتر است اما در معاملات بسیار زیاد به چشم می‌خورد. شاهد بر اینکه بسیاری از احکام معاملات عقلائی است این است که کنوانسیون بیع بین‌الملل شباهت بسیار زیادی به احکام معاملات ما دارد. در مسائل مستحدث بسیار …

آیا عدالت هم وزن چهار دلیل دیگر هست؟ عدالت منبع استنباط است یا شاخص اصلی صحت استنباطات؟ این‌ها سؤلات مهمی هستند که باید پاسخ داد. از آنجا که عدالت روح شریعت است، فراتر از اینکه یک منبع استنباط تلقی شود، یک ابر منبع باید تلقی شود. از این ابر منبع، علاوه بر اینکه مجموعه‌ای از احکام و قوانین ایجابی متولد می‌شود و هم سلبی و از همه مهم تر، این ابر منبع، شاخص حقانیّت تمام احکام شرعی است. یعنی هیچ حکم شرعی‌ای نباید باشد که در ظاهر یا باطن مغایر با عدالت باشد. اگر حکمی با همه ظرایف و مستندات …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم، ضمن بیان ضرورت بحث روش‌شناسی اجتهاد و تعریف اصطلاحی برخی واژگان، به توضیح برخی از محورهای اصلی مباحث روش‌شناسی پرداخت و وضعیت فقهای اقدمین در مواجهه با مسائل گوناگون تشریح کرد و با اشاره اینکه اگر در حوزه‌های علمیه، روش‌شناسی به‌عنوان یک علم و رشته مورد بهره‌برداری قرار گیرد، مسیر اجتهاد، -به‌ویژه برای طالب درس خارج- راحت‌تر و روان‌تر خواهد شد، گفت: اگر کسی بخواهد در مباحث روش‌شناسی اجتهاد قوی شود، بایستی چندین مرتبه «بحوثٌ فی شرح العروه الوثقی» شهید صدر را مباحثه نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مدرسه تابستانه دارالعلم که با همکاری …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: ما باید فقه را تقسیم به «فقه فردی و فقه اجتماعی» کنیم. ما وقتی موضوع را محور قرار می‌دهیم، موضوع یا فرد است یا اجتماع. احکامی که خدای متعال فرموده یا برای فرد است یا برای اجتماع. ما باید این‌طور تقسیم را ارائه بدهیم. بگوییم فقه فردی دو بخش دارد عبادی و غیرعبادی. فقه اجتماعی هم دو بخش داریم فقه اجتماعی عبادی (مانند نماز جمعه، نماز عیدین، حج) و فقه اجتماعی غیرعبادی (مانند فقه امنیت، فقه سیاست، فقه سلامت و …) بنابراین اجتماع و جامعه موضوع بسیاری از احکام هستند. به گزارش خبرنگار …

شاید نزدیک‌ترین شخص به این نگاه مقاصدی به‌لحاظ نظری در شخصیت‌ فقهی امام خمینی(ره) باشد، زمانی که می‌گوید این احکام جزئی چیزی جز تجلیاتی برای احکام حکومتی نیستند. البته امتداد این سخن را ما در مثل تحریر الوسیله یا دیگر کتب فقهی ایشان نمی‌بینیم. شبکه اجتهاد: فقه المقاصد، علل الشرایع، مقاصد الشریعه و مذاق شارع و واژگانی از این دست روایت از مسئله‌ای مهم در حوزه فقه اسلامی دارد که در آن توجه فقیه به مقاصد و غایات شریعت جلب می‌شود و مبتنی بر آن روند استنباط و تفقه صورت می‌‌گیرد. فقه المقاصد که تاثیر بسزایی در پویایی فقه و …

استاد علیدوست ضمن تبیین کاربست‌های چهارگانه فقه نظام، بر قبول نظامات خرد و کلان توجه دارد لکن بر تعدد استنباط و مرحله‌ای‌کردن آن پای نمی‌فشارد، بلکه راه صحیح را استنباط تک‌مرحله‌ای می‌داند که در همان مرحله باید همه عناصر به‌حق دخیل در استنباط دیده شود. او استنباط نظام ممکن میداند که ضرورتی مؤثر و خطرناکی است. استاد مبلغی فقه نظام را ‌به روشی و رشته‌ای تقسیم نمود که مقصود فقه نظام روشی، ناظر به تهیه یک عنصر روشی است که پیشنهاد می‌دهد در استنباط به کار گرفته شود. او معتقد است این عناصر روشی که فقه روی آن‌ها اضافه می‌شود …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم ضمن اشاره به اینکه اصل ارتباط علم کلام و علم اصول امری مسلم است تصریح کرد: ما به رابطه این دو علم آگاهی داریم ولی به اینکه در حل یک معضل اصولی از کلام استفاده کنیم یا در حل معضل کلامی از اصول استفاده کنیم توجه نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «رابطه متقابل علم اصول و دانش کلام» با سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در مؤسسه علمی پژوهشی کلامنا برگزار شد که گزیده مباحث این استاد خارج فقه و اصول را در ادامه می‌خوانید؛ امروز نمی‌خواهم درباره …

به نظر بنده اگر دیدگاه ما درمورد قیاس عوض شود آفاق جدیدی جلوی ما گشوده می‌شود. به همین دلیل شاید یکی از اسباب اساسی که سخت است نظریه مقاصد در فضای شیعی احیا بشود، دیدگاه شیعه در قضیه قیاس است. شبکه اجتهاد: فقه المقاصد، علل الشرایع، مقاصد الشریعه و مذاق شارع و واژگانی از این دست روایت از مسئله‌ای مهم در حوزه فقه اسلامی دارد که در آن توجه فقیه به مقاصد و غایات شریعت جلب می‌شود و مبتنی بر آن روند استنباط و تفقه صورت می‌‌گیرد. فقه المقاصد که تاثیر بسزایی در پویایی فقه و روزآمدی احکام شریعت دارد، …

شهید صدر در الأسس المنطقیه للاستقراء می‌گوید پایگاه حجیت علوم خبرویت نیست یقین است؛ بنابراین در یک‌مرتبه‌ای باز طبقه مقابل انبیاء را قبول می‌کنند، درحالی‌که همان را نیز نباید قبول کرد. به نظر ما اگر خود خبره پایگاه قولش استناد نداشته باشد نمی‌تواند آن را حجت بدانید. اخباریین در رجوع به موضوع‌شناسی‌ها و تخصص‌ها این دقت را نفرموده‌اند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «رویکرد‌های مختلف در بسط معارف دینی» با ارائه استاد سید محمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در جمع فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد برگزار شد. این مدرس خارج فقه …

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: تحول علم اصول هم در محافل حوزوی دارد بسط پیدا می‌کند که سطح استناد باید ارتقاء یا قواعد استناد تغییر پیدا کند که پیشنهادهای متعددی شده، مثلا بعضی توسعه بنای عقلا را توصیه ‌می‌کنند که خیلی هم باید دقت کنیم که در گسترش ظرفیت علم اصول، فقه را عرفی نکنیم، مثلا اگر بنای عقلا را توسعه دادیم و همه بنای عقلایی را امضاء کردیم و اسم رفتار کنونی بشر را بنای عقلا گذاشتیم، حوزه می‌شود تسهیل کننده عرفی‌سازی فقه؛ یعنی به اسم سیره عقلاء همه دستگاه موجود را امضاء می‌کند. می‌خواستیم نظام را اسلامی …

استاد محمد محمدی قائینی ضمن اشاره به عوامل ضروری اجتهاد معاصر تصریح کرد: یکی از نکاتی که در فقه معاصر باید مد نظر قرار گیرد دخالت عقل در کشف حکم است. ما احکام را فقط از کتاب و سنت درمی‌آوریم در حالی که احکام عقلی هم دخالت دارد و عقل یکی از منابع ما است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بازخوانی عناصر اجتهاد با تاکید بر فقه معاصر» امروز ۱۸ مرداد با سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین محمد محمدی قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد که گزیده آن را …

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ضمن اشاره به برخی مقدمات برای دستیابی به روش‌شناسی فقه نظام‌ساز تصریح کرد: یکی از مباحث اساسی این است که چه نسبتی میان فقه یا فقه نظام‌ساز با سایر اضلاع دین برقرار است، از جمله باید ببینیم فقه با اخلاق چه نسبتی دارد، چون جدای از اخلاق نمی‌توان فقه درست کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «ظرفیت‌های اصول فقه موجود برای تولید فقه نظام‌ساز» امروز ۱۸ مرداد با سخنرانی استاد علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه تهران در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) قم …

استاد مجتبی الهی خراسانی ضمن بیان اهداف و اهمیت فقه و اجتهاد در دنیای معاصر به تعریف چیستی فقه معاصر از سه منظر پرداخت و گستره آن را در مطالعات درجه اول و دوم فقهی چون رویکردها، محورها، لایه‌ها، عرصه‌ها، موضوعات، تألیفات و تصنیفات دنبال کرد و در نهایت از الزامات گستردگیِ فقه معاصر سخن گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد مجتبی الهی خراسانی، در نشست علمی تخصصی «گستردگی فقه معاصر و الزامات آن» که با حضور فضلا و طلاب حوزه‌های علمیه، عصر امروز در مدرسه علمیۀ میرزا جعفر (دانشگاه علوم اسلامی رضوی) برگزار شد، مباحث خود را با سه …

این قاعده از آنجایی که در جمیع ابواب فقه جریان دارد، ثمرات بسیار زیادى هم دارد؛ در زمان ما اگر قاعده الزام نباشد، معاشرت با سایر مذاهب گرفتار یک مشکلات بسیار زیادی دارد. بالاخره مسئله وجود مذاهب الى یوم القیامه وجود دارد، حتى بعد از ظهور امام زمان(عج) نیز یهودى و مسیحى داریم؛ اگر قاعده الزام نبود، یک مشکلات بسیار عجیبى را براى معیشت مسلمین داشتیم. شبکه اجتهاد: یکى از قواعد مهمى که در فقه مورد بحث واقع‌ می‌شود، قاعده الزام است. در فقه در باب معاملات نیز قاعده‌‌اى به نام «قاعده لزوم» داریم که فقها از آن به عنوان …

با توجه به موضوع فقه، یعنی افعال انسانی، انتظار بجایی است که انسان‌شناسی فقیه در تأملات فقهی او مؤثر باشد. این پژوهش به بررسی این مسئله پرداخته است که یک فقیه، انسان را با چه ویژگی‌هایی می‌شناسد؟ طرح پرسش یاد‌شده و بررسی آن، علاوه‌بر اینکه در فهم آرای فقها بسیار مفید و لازم است، در سامان‌بخشی فقه بسیار راهگشا است و می‌تواند آغازگر پرسش‌های موضوع‌شناسانه در فقه باشد. شبکه اجتهاد: علم فقه در باب افعال بشر و همه ساخت‌های ارادی به داوری می‌نشیند. این داوری نمی‌تواند فارغ از شناخت خود انسان باشد؛ در‌واقع، پردازش مسئله فقهی، پردازش حکم، تکوین، گسترش، …

استاد حوزه علمیه نجف گفت: وقتی جامعه شیعه به‌سوی نظام سیاسی روی کرد، در روش فقهی فردی که در فقه سنتی غالب بود گرایشی برای فقه نظامات پیدا شد. البته فقه عمومی در ده قرن کتب شیعه است ولی کسی باید این قواعد و مسائل را دربیاورد مثلا مکاسب محرمه ظاهرش فقه فردی است ولی تار و پودش فقه اجتماعی است، مثلا مسئله حرمت بیع سلاح به دشمنان را همه بحث کردند و ما در این مسئله اقوال علمای ده قرن شیعه را درآوردیم و قواعدی که در این مسئله بر آن تکیه کردند به دست آوردیم، بعد دیدیم کاملا …

استاد مبلغی، در سخنانی بر نقش و جایگاه محقق کرکی در حوزه فقه و اصول اسلامی تأکید و تصریح کرد: بخشی از تحولاتی که محقق کرکی نسبت به فقه و اصول ایجاد کرد تحولاتی است که ماهیت و کارکرد روشی دارد و این تحولات روشی در ۴ سنخ قابل تقسیم‌بندی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس خارج فقه حوزه علمیه طی سخنانی در کنگره علمی «بزرگداشت محقق کرکی، فقیه و محقق برجسته جهان اسلام» در لبنان به چهار شیوه نوآوری محقق کرکی در روش استنباط پرداخت و در این خصوص گفت: محقق …

عرف تخصص کافی برای استنباط در فقه را ندارد و از قواعد و اسلوب اجتهاد پیروی نمی‌کند و هرچه خود می‌پسندد را نتیجه می‌گیرد. این اختصاص به عرف جامعه هم ندارد؛ بلکه یک متخصص و پژوهشگر نیز بعد از استدلال‌های فقهی دقیق ممکن است نتیجه‌ای بگیرد که عرف می‌گوید و حتی تصریح بدان کند که عرف چنین می‌پسندد؛ لذا این دو در یک راستا هستند. البته باید توجه داشت که صعب و سخت شدن دین غیر از عرفی شدن است و راحتی مردم، معنایش عرفی شدن نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی قاسمی در سال‌های اخیر بیشتر در فقه …

مدرسه تابستانی «عیون تربیت» از سوی مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) و مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیهم‌السلام) با حضور علمی اساتید و جمعی از فضلای حوزه علمیه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در حال برگزاری است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کارگاه تحلیل و نمایه‌سازیِ تربیتی احادیث بر اساس روایات عیون أخبار الرضا (علیه‌السلام) با نظارت علمی استاد مجتبی الهی خراسانی (مدرس خارج فقه تربیت و رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی) با امتیاز «فراگیری روش تحلیل تربیتی احادیث»، «تسلط بر شبکه مفاهیم و معارف تربیتی» و «کسب آمادگی جهت تحقیقات حدیثی _ تربیتی» برپا شده …

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در تبیین سیره فقهی آیت‌الله خامنه‌‌ای گفت: مشابه روش حضرت امام در ایجاد ارتباط بین آیات و روایات را رهبر معظم انقلاب دارند که از جمله مباحث مهم در این زمینه تحلیل واژگان است. به طور مثال ذیل آیه جزیه اکثریت فقها کتاب را به تورات و انجیل معنا کرده و حتی علامه حلی آن را مجمع علیه دانسته است اما رهبر انقلاب تعبیر تورات و انجیل از «من الذین اوتوا الکتاب» را از باب غلبه وجود‌ می‌دانند؛ چرا که در جزیره العرب آن زمان دو گروه مسیحی و یهودی بودند اما طبق قاعده …

حجت‌الاسلام رضا غلامی ضمن اشاره به اهمیت و ضرورت ایجاد تحول در فقه تصریح کرد: امروز همچنان فقهایی در حوزه‌های علمیه زیست می‌کنند که عقل در فقه را همچون اکل میته تلقی می‌کنند و تا می‌توانند از خیزش آن در فقه جلوگیری می‌کنند. به نظر می‌رسد مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه تمدنی نگرانی‌هایی دارند که جا دارد به آن‌ها توجه نمود و نگرانی‌های منطقی را رفع کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «گستره عقل در فقه تمدنی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانیِ اسلامی صدرا و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات …

استاد درس خارج حوزه علمیه قم تاکید کرد: حضرت آقای سیستانی در رساله خبر واحد در تعادل و تراجیح و در جاهای دیگر، تصریح می‌کنند به این‌که هر روایتی که مخالف روح شریعت باشد، قابل قبول نیست. ایشان در این دو صفحه صریحاً و واضح می‌فرماید روح شریعت مثل کرامت انسان و عدالت. هر روایتی با کرامت انسان، با عدالت سازگاری نداشت، حجیّت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، محمد عندلیب همدانی، استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم، به سؤالات کسانی پاسخ داد که کرامت ذاتی انسان و لزوم برخورد تند با پیروان سایر ادیان ابراهیمی و غیرابراهیمی جز اسلام …

استاد محقق داماد در بیان مثالی ساده در فقه مقاصدی می‌گوید اگر شلاق زدن به خانم بی‌شوهری که ارتباط نامشروع داشته است موجب شهرت و رسمی شدن فاحشه‌گری او شود، این کار خلاف است. وی همچنین بیان داشت که ازدواج دوم مرد در صورت ضرر روحی و روانی به زن اول او باطل است. شبکه اجتهاد: فقه مقاصدی در یک تعریف ساده، فقهی است که در هنگام استنباط احکام شرعی به مقاصد شارع توجه ویژه‌ای دارد. به عنوان نمونه، اگر معتقد باشیم که مقصود شارع مقدس اسلام از تحریم ربا پیشگیری از ظلمی ‌است که در ربا وجود دارد، درک …

فقه راهبردی پس از موقعیت شناسی، مسیر حرکت جریان فقاهت و اجتهاد را از بالا و در سطح کلان مدیریت می‌کند سپس راهبرد مناسب را در اختیار فقه قرار‌می‌دهد. در غیر این صورت فقه دستخوش جهت‌دهی سایر نظامات و الگو‌ها خواهد شد و دیگران برایش نسخه پیچی خواهند کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی نهاوندی، استاد حوزه علمیه قم و مدیر گروه پژوهشی فقه ارتباطات، هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) در یک نشست علمی، با حضور جمعی از فضلا و دانش‌پژوهان مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (ع) مشهد، از ضرورت ارتقا فقه …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: لازم است به ظرفیت‌های فقه توجه کنیم چون ظرفیت‌های زیادی در آن نهفته شده است و می‌‌تواند به سوالات ما پاسخ بدهد و تا می‌توانیم باید از فقهِ عذر، یعنی فقه اصول عملیه فاصله گرفته و به سمت فقه کشف برویم. همچنین ما یک اجتهاد به معنی اخص و یک اجتهاد به معنی اعم داریم و معتقدیم این فقه در فهم همه گزاره‌های دینی مورد نیاز است بنابراین اگر کسی واقعاً بخواهد فهمنده دین باشد باید از این روش یعنی اجتهاد به معنی اعم استفاده کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، …

همایش بین‌المللی «ظرفیت‌شناسی اصول فقه در حل مسائل نوپدید با رویکردی مقارن» به همت پژوهشکده فقه و حقوق دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با سخنرانی اساتید احمد، ابوالقاسم علیدوست و مهدی هادوی تهرانی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با ظهور انبوه فراوان از موضوعات نوپدید و دستاوردهای علمی و فنی در زمینه‌های مسائل پزشکی و  انواع معاملات جدید و وجود شبهه در کارایی ادله و منابع لفظی در قرآن و سنت از جهت شمول مطلقات و عمومات نسبت به مصادیق مستحدث و نیز تعیین قلمرو عرف در استنباط‌ها و خصوصا در نظام‌سازی‌ها …

آنچه مورد نفی قرار گرفته این است که مثلا تمام احکام و مسائل اقتصادی از سوی ائمه(ع) به صورت دسته‌بندی شده در اختیار ما قرار گرفته باشد. کسانی که قائل به وجود فقه نظام هستند، مقصودشان مجموعه دسته‌بندی شده و منظم از مسائل موجود و در دسترس است که امکان آن بیان گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین کرسی علمی گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم‌السلام) با حضور استاد ابوالقاسم علیدوست و استاد جعفر نجفی بستان با موضوع «فقه نظام در کشاکش نفی و اثبات» به صورت حضوری و مجازی با حضور طلاب و فضلای حوزه علمیه برگزار …

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی گفت: فقه نباید به موضوعات نگاه انفعالی داشته باشد بلکه باید ریل گذاری اصلی و جهت‌گیری کلی را انجام دهد چراکه هر موضوعی در ساحت دین ارزشی دارد و اگر نتوانیم رابطه بین آنها را پیدا کنیم و رتبه‌بندی موضوعات را بشناسیم دچار مشکل‌ می‌شویم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نودودومین جلسه «شنبه‌های فقهی» با ارائه اسماعیل پرور، عضو هیئت علمی گروه اصول فقه فرهنگستان علوم اسلامی و از شاگردان استاد سید منیرالدین حسینی شیرازی با موضوع «بررسی موضوع شناسی و موضوع سازی در فقه» در جمع فضلای حوزه علمیه قم برگزار شد. از آن …