اجتهاد و اصول فقه

کتاب «در دادگاه جهل مقدس» تألیف سید مصطفی محقق داماد جهل مقدس را در تاریخ از جهات مختلف بررسی کرده است. این اثر حاوی ۲۷ مقاله است که از این تعداد ۷ مقاله برای نخستین‌بار در‌ این کتاب منتشر شده و ۶ مقاله در نشریات (غالباً روزنامه اطلاعات) به چاپ رسیده است. ۱۴ مقاله دیگر نیز در قالب سخنرانی و …

بعد از گذشت نزدیک به هفتاد سال از عمر التقریب که مرحوم آیت‌الله بروجردی و شیخ شلتوت در مصر و دیگران که داعیه‌اش را داشتند ما هنوز دچار ابهامیم که مقصود از تقریب چیست؟ آیا تقریب سیاسی مد نظر است یا منظور ایجاد یک جبهه متحد سیاسی است یا هدف تقریب بین عقاید است؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: اختلافاتی که از …

آخوند خراسانی با تألیف کفایه الاصول، علم اصول را از تورّم پیرایش و ویرایش کرد، منتهی این ویرایش و پیرایش باعث ابهام بیش از حد در عبارت علم اصول گردید و یا به نوعی علم اصول از افراط به تفریط گرایید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام سعید رمزی استاد سطوح حوزه علمیه مشهد طی سخنانی در جلسه درسی «کفایه» به تبیین …

نظر به اهمیت فقه در زندگی و زیست مؤمنانه و نگاهِ دین‌شناسانۀ امام موسی صدر، فقاهت او محل توجه و شاید به تعبیر دقیق‌تر، محل پرسش بوده است. برای پاسخ به این نیاز سه منبع مهم در اختیار ماست: ۱- تقریرات و تألیفات فقهی و اصولی امام صدر؛ ۲- آنچه در گفتارها و نوشتارهای ایشان فقهی یا ناظر بر فقه …

بسیاری از مشکلاتی که نظام سیاسی ما در امروز از آن رنج می‌برد و باعث عدم اجرای سیاستهای متقن و اصولی ولی فقیه در سطح جامعه و روابط بین الملل می‌گردد، بخاطر همین تفکیک قوا و دادن قدرت به افراد بدون صلاحیت است. کمااینکه ایشان انتخاب رئیس بر اساس رأی اکثریت را مخالف تعالیم ارزشمند دینی می‌دانستند که در کتب …

وجوب رعایت یک مباح امکان دارد در جامعه حتی اهم از وجوب رعایت یک واجب باشد، چراکه عدم رعایت وجوب آن مباح ممکن است به جامعه آسیب بزند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین نشست از ایده‌گفتارهای فقه حکومتی با عنوان «منطق تزاحم واجبات شرطی در قانون‌گذاری» به همت «دبیرخانه هم‌اندیشی فقه حکومتی» با حضور و ارائه حجت‌الاسلام ‌والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان، …

بر اساس تقریر جدید از نظریه خطابات قانونی، تحت عنوان احکام قانونی، اشکالات وارد بر آن رفع و میان این نظریه و نظریه رقیب یعنی خطابات شخصی سازگاری ایجاد می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، صد و هفتهمین شماره از فصلنامه «فقه و اصول» (تابستان ۹۸) به صاحب امتیازی دانشگاه فردوسی مشهد، مدیر مسئولی محمدتقی فخلعی و سردبیری محمدتقی فخلعی، با …

مدیر گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، در نشست تخصصی این گروه به تبیین جایگاه علم رجال و نیاز به آن در اعتبارسنجی روایات پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سید محمدجواد سید شبیری، مدیر گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، در نشست تخصصی این گروه ضمن تبیین جایگاه علم رجال و نیاز به آن در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از فقهای بزرگ و با عظمت معاصر آیت‌الله حاج سید ابوالقاسم خویی (رحمه‌الله‌علیه) است. ایشان در شب نیمه رجب سال ۱۳۱۷ هق در شهر خوی و در بیت علم و سیادت و تقوا متولد شد. پدر ایشان علامه آیت‌الله سید علی‌اکبر خویی از اساتید سطوح عالیه فقه و اصول حوزه علمیه خوی بود. آیت‌الله خویی در …

مدیر جامعه‌الزهراء(س) با بیان اینکه فقه بدون پاسخگویی به مسائل زمانه دفن می‌شود، تصریح کرد: پژوهشی که جدا از نیاز مردم و فارغ از آن‌ها باشد و از عواطف، احساسات و آراء و نظرات ایشان به دور باشد، نمی‌تواند پژوهش موفقی باشد؛ زیرا پژوهش و دانش باید درمان درد مردم باشد و دارویی که با توجه به درد مردم نسخه …

شبکه اجتهاد: تصوری عمومی در میان شماری از اهالی دانش‌های دینی وجود دارد که در تاریخ تشیع فقها با فلسفه مخالف و حتی خواندن و آموختن آن را نادرست و بل حرام می‌دانسته‌اند. این تصور افسانه‌ای بیش نیست. من به تاریخ قدیم تشیع کاری ندارم. حتی به زمان علامه حلی و شاگردانش هم کاری ندارم (در هر دو مورد می‌توان …

آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه توسعه درس و علم، توسعه اخلاق نیست، گفت: آنچه در آموزش و پرورش مطرح است این است که ما تعلیم را توسعه دادیم نه اینکه در کنار تعلیم، تربیت پیدا کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی چندی قبل در جلسه درس اخلاق خود در نمازخانه بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء …

کتاب «دانش تقریرنویسی؛ به ضمیمه روش حل مسأله فقهی» اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، پژوهشگر و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «دانش تقریرنویسی؛ به ضمیمه روش حل مسأله فقهی» به قلم حجت‌الاسلام و المسلمین استاد محمدحسن ربانی بیرجندی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گردآوری …

عضو مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر ضرورت بازنگری مجدد در رساله‌‌های عملیه، اظهار کرد: باید مسائلی را که کاربرد کمتری دارند جدا و در رساله‌‌های سطح بالاتری بیاوریم و به جای آن ضابطه‌‌های اخلاقی را به صورت شفاف به مردم آموزش دهیم. همچنین مسائل مستحدثی را که روزمره به آن نیازمندیم باید در رساله‌‌های عملیه بگنجانیم. به گزارش شبکه …

امام موسی صدر به لبنان رفت تا در راه خدمت به شیعیان و نمایاندن چهره زیبای مکتب اهل بیت(ع) به دنیای آن روز قدم بردارد و در سه حوزه بازسازی هویت و انسجام شیعیان، پرچم داری حرکت گفتگوی ادیان و تقریب مذاهب و تأسیس جامعه مقاوم لبنانی کارهای جدی انجام داد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از «پایگاه تخصصی …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا با بیان اینکه فقه اجتماعی در کنار شخص، سه مکلف دیگر را نیز در نظر می‌گیرد، گفت: دولت، جامعه، اشخاص حقوقی نیز مکلف هستند؛ بنابراین مشکلاتی که در «فقه فردی» بروز پیدا می‌کند را می‌توان با نگاه «فقه اجتماعی» حل کرد.

فصلنامه تحلیلی ـ انتقادی حوزه (شماره ۳ و ۴) ویژه حوزه‌های دینی، از دوره جدید با شمارگان پیاپی ۱۷۸ و ۱۷۹، با عنوان «نماد روشن فکری حوزوی» با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، و مدیرمسئولی دکتر سید عباس صالحی و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در طلیعه فصلنامه تحلیلی انتقادی حوزه …

آیت‌الله نوری همدانی با تاکید بر اینکه به برکت نظام اسلامی نگاه نادرست به بانوان برداشته شد، گفت: امروزه شرایط برای پیشرفت بانوان در حوزه و دانشگاه فراهم است و زنان می‌توانند به جایگاه اجتهاد هم برسند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار مدیر جامعه‌الزهرا (س) و دست اندرکاران همایش کتاب سال بانوان با اشاره به …

مواضع فقهای شیعه در یکصد اخیر را می‌توان در سه گروه قرار داد. گروهی به شدت با آن مخالفت کرده و آن را غیرشرعی شمرده‌اند و اهل تصوف را تکفیر می‌کردند. گروه دوم با برخی نظرات تصوف همراه بودند و به دنبال استفاده از اندیشه‌های عرفانی در تفسیر متون دینی بودند. گروه سوم هم تصوف برای آن‌ها مساله نبوده و …

اگر بخواهیم طلبه‌ای که هنوز درگیر سطح عالی حوزه است را درگیر مسائل تخصصی کنیم و تمرکز او را در تحصیل گام‌های اولیه فقه و اصول از بین ببریم، آن روش و سنت کهن آموزشی حوزه آسیب می‌بیند و طلبه نمی‌تواند آنچه که در نظام سنتی حوزه است کسب کند و به درجه احتهاد برسد و تسلط به مباحث فقه، …

شبکه اجتهاد: اهمیت قواعد فقه و نقش آن در شناخت بهتر احکام شرع و نیز نظم بخشیدن به آموزه‌های فقهی، بر پژوهشگران عرصه‌ی فقه پوشیده نیست. این قواعد گرچه همچون قواعد اصولی نقش ابزاری در استنباط احکام را ندارد، اما در شناخت تفصیلی احکام و تطبیق موارد جزئی و مصادیق هریک از احکام کلی، نقش بارزی را ایفا‌ می‌نماید. در …

کتاب «توسعه استنباط از فعل معصوم» تازه‌ترین اثر حجت‌الاسلام دکتر مهدی مردانی (گلستانی) که در پژوهشکده علوم اسلامی تهیه شده است، از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی روانه بازار نشر گردید.  به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب یاد شده، در دو بخش اصلی و چهار فصل سامان یافته است: در بخش نخست که به بررسی اصل کارآمدی فعل معصوم …

شبکه اجتهاد: فروشگاه و نمایشگاه دائمی انتشارات حوزه علمیه خراسان با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر این حوزه و حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدیان معاون ارتباطات حوزوی دفتر مقام معظم رهبری افتتاح شد.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با بیان اینکه کتب فقهی از جواهر گرفته تا کتب متأخر به مسایل فقهی زنان بی‌توجه بوده یا با نگاه مردانه شکل گرفته است، تأکید کرد: اگر تحول در حوزه خواهران را می‌خواهیم، این تحول با وجود افرادی که معتقدند زنان مثلاً فقه و فلسفه نمی‌فهمند و بدون تخصصی کافی جریان‌سازی می‌کنند، …

عضو هیات علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی با اشاره به ضرورت آشنایی با روش فهم حدیث، گفت: بزرگان ما در باب فهم حدیث تلاش وافری کار کرده‌اند که طلاب پژوهشگر باید براین پژوهش‌ها اشراف داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی سجادی‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در افتتاحیه دوره تربیت پژوهشگر علوم حدیث معاونت …

شبکه اجتهاد: در این یادداشت تلاش می‌‏شود «فقه حکومتی» و «الگوی پیشرفت» در بستر انقلاب اسلامی نسبت فقه و مقوله پیشرفت و الگوی پیشرفت در فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گیرد، بدین منظور در قالب سه نکته، ابتدا به نسبت فقه و پیشرفت به طور مطلق پرداخته شده است، در ادامه و در قالب نکته دوم، …

حضور پرنشاط طلاب در دروس حوزه علمیه نجف، در سایه سار حرم با برکت امیرالمومنین علی(ع) گرما و جلوه دیگر به این شهر داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حوزه علمیه نجف با حضور علما و نگاهی به دروس حوزه علمیه نجف اشرف در سال تحصیلی جاریاساتید و شمار زیادی از طلاب  مشتاق علم، همچنان پر رونق است. حوزه نجف …

رئیس جامعهالمصطفی(ص) العالمیه با اشاره به فقه‌های تخصصی، پرداختن به فقه مقارن بین مذاهب و بین‌الادیانی، پژوهش‌محوری و توجه ویژه به نظام سطوح حوزه را از الزامات پیشرفت و شکوفایی روزافزون علم فقه برشمرد و تصریح کرد: شرط توفیق در این مسیر آن است که سیره تربیتی و تاریخی حوزه‌های علمیه توجه به اخلاق و معنویت بین طلاب، استادان و …

حجت‌الاسلام دکتر الشویلی، مدیر مرکز تخصصی علوم قرآن و حدیث (وابسته به عتبه حسینیه در نجف اشرف) با حضور در دفتر شبکه اجتهاد از نزدیک با فعالیت‌های این پایگاه آشنا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی غانم الشویلی، نویسنده، پژوهشگر، استاد سطوح عالی حوزه علمیه نجف و دارای مدرک دکتری از دانشگاه الحضاره لندن، با حضور در …

ما در دانش فقه با یک سیستم استدلال‌آوری (argumentation) مبتنی بر دانش «اصول فقه» مواجه هستیم که مانند آنرا در سایر دانش‌ها شاهد نیستیم. بنابراین، وقتی شما در عرصه دانشی مانند تفسیر می‌خواهید کار مقایسه‌ای انجام بدهید، یک سری مقایسه مورد به مورد می‌توانید داشت که معمولاً به سرانجامی منتهی نخواهد شد؛ اما در فقه نظر به اینکه همه مذاهب …