شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
زکات فطره امسال (۱۴۰۳) طبق نظر اکثر مراجع، فطریه حدود ۶۵ هزار تومان معادل ۳ کیلوگرم گندم یا معادل ۳ کیلوگرم برنج اعلام شده است که خانواده‌ها بر اساس قوت غالب خود آن را پرداخت می‌کنند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، شخصی که پرداخت زکات فطره بر او واجب است باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع (تقریبا ۳کیلو و ۶۰۰گرم به حساب گندم) از خوراکی‌های رایج در منطقه خود (مانند گندم، برنج و…) یا مبلغ آن را به عنوان فطریه بپردازد. با توجه به اینکه قیمت گندم و برنج در شهرهای مختلف، ممکن است اندکی متفاوت باشد، لذا مؤمنین می‌توانند معادل مقادیر مذکور را بر طبق قیمت محل زندگی خود، محاسبه و پرداخت نمایند.
زمان وجوب زکات فطریه از غروب شب عید فطر است و مراجع تقلید، تأخیر پرداخت آن را بعد از نماز عید جایز نمی‌دانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت کند.(۱)
ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد، مى‌تواند مقدارى از مال خود را به نیت فطره جدا کرده و براى مستحقى که در نظر دارد یا براى هر مستحقی کنار بگذارد و باید هر وقت که آن را مى‌دهد نیت فطره کند.(۲) اما اگر موقعى که دادن زکات فطره واجب است، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد، احتیاط واجب(۳) آن است که بعداً بدون اینکه نیّت ادا و قضا کند(به قصد قربت) فطره را بدهد.
کلیک کنید: احکام و آداب مربوط به پرداخت فطریه
به مناسبت در پیش بودن عید سعید فطر، میزان زکات فطره ماه مبارک رمضان (۱۴۰۳ هجری شمسی / ۱۴۴۵ هجری قمری) بر اساس اعلام دفاتر مراجع تقلید ذکر می‌شود:
دفتر آیت‌الله حضرت سیدعلی خامنه‌ای
فطریه امسال از سوی رهبر معظم انقلاب اعلام شد. مکلف باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع (تقریباً سه کیلو) گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد کافی است.ضمنا مبلغ زکات فطره امسال (۱۴۰۳) به قیمت گندم برای هر نفر، «۶۵ هزار تومان» و به قیمت برنج برای هر نفر « ۱۸۰ هزار تومان» اعلام شده است.
دفتر آیت‌الله سیدعلی سیستانی
دفتر آیت‌الله سیستانی میزان و مبلغ فطریه امسال ۱۴۰۳ هجری شمسی / ۱۴۴۵ هجری قمری) را اعلام کرد. از آنجا که میزان زکات فطره برای هر فرد سه کیلوگرم است، مبلغ آن برای فطریه بدل از آرد هفتاد (۷۰) هزار تومان و برای فطریه بدل از برنج ایرانی صد و هشتاد (۱۸۰) هزار تومان و فطریه بدل از برنج غیر ایرانی، صد و بیست (۱۲۰) هزار تومان تعیین شده است.
دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی
بر اساس نظر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ ۶۵ هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ ۱۸۰ هزار تومان برای هر نفر است. همچنین، کفاره روزه غیر عمد مبلغ شانزده هزار تومان (۱۶۰.۰۰۰ ریال) است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ نهصد و شصت هزار تومان (۹.۶۰۰.۰۰۰ ریال) می‌باشد.
دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی
براساس اعلام دفتر آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی، مبلغ ۸۰ هزار تومان را بابت زکات فطره هر نفر (به‌حساب قیمت گندم) و مبلغ ۲۰ هزار تومان را برای کفاره افطار عذری دریافت می‌کند و به مصرف آن می‌رساند. کفاره افطار غیر عمدی برای هر روز، یک مد طعام (حدود ۹۰۰گرم به‌حساب گندم) است که باید به مسکین (فردی که معیشتش سخت‌تر از فقیر می‌گذرد) پرداخت شود و در صورت اطمینان می‌توان قیمت آن را به مسکین داد تا برای خودش این مقدار طعام بخرد.
دفتر آیت‌الله نوری همدانی
بر اساس اعلام دفتر آیت‌الله حسین نوری همدانی، زکات فطره هر فرد باید حدود سه کیلوگرم گندم یا برنج یا نظیر آن که در رساله عملیه ذکر گردیده و یا قیمت آن را پرداخت نمایند. لذا قیمت قوت غالب گندم ۶۵ هزار تومان و قیمت قوت غالب برنج ۱۸۰ هزار تومان می‌باشد که عزیزان در پرداخت آن مخیرند، در ضمن اگر در منطقه محل سکونت اجناس ذکر شده قیمت دیگری دارد باید به قیمت منطقه خود که از آنجا خرید و استفاده می نمایند محاسبه کنند. همچنین کفاره غیر عمد برای هر روز ۱۶ هزارتومان و کفاره عمد برای هر روز ۹۶۰ هزار تومان می‌باشد.
دفتر آیت‌الله وحید خراسانی
دفتر آیت‌الله حسین وحید خراسانی به اطلاع می‌رساند میزان زکات فطره برای هر نفر، یک صاع که تقریبا سه کیلوگرم گندم یا برنج و مانند اینها – از طعام هاى متعارف در محل – است که مکلّف می‌تواند پول یکى از اینها را طبق قیمتى که در محل خودش دارد محاسبه نموده و به فقیر بپردازد. دفتر معظم له زکات فطره -به حساب گندم- را براى هر نفر به مبلغ ۷۰ هزار تومان قبول می‌کند.
دفتر آیت‌الله سبحانی
دفتر آیت‌الله جعفر سبحانی اعلام کرد: میزان زکات فطره برای هر نفر یک صاع که تقریبا سه کیلوگرم گندم یا برنج و مانند اینها از طعام های متعارف در محل است که مکلّف می‌تواند پول یکی از اینها را طبق قیمتی که در محل خودش دارد محاسبه نموده و به فقیر بپردازد. دفتر معظم له زکات فطره بر اساس قیمت میانگین کشوری را برای هر نفر به مبلغ ۶۰ هزار تومان دریافت می‌کند.
دفتر آیت‌الله جوادی آملی
بنابر اعلام دفتر آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، مبلغ فطریه برای هر نفر برمبنای قوت غالب منطقه، سه کیلو گندم، برنج و مانند آنها و یا معادل قیمت اینها به قیمت روز پرداخت گردد. همچنین مبلغ مربوط به کفاره غیرعمد، به ازای هر روز ۱۶ هزار تومان و کفاره عمدی روزه به ازای هر روز ۹۶۰ هزار تومان تعیین شده است.
دفتر مرحوم آیت‌الله علوی گرگانی
براساس اعلام دفتر مرحوم آیت‌الله سیدمحمدعلی علوی گرگانی امسال مبلغ فطریه برای هر نفر برمبنای گندم، حداقل ۶۵ هزار تومان و بر مبنای برنج بر اساس برنج مصرفی خانوار است و حد متوسط آن ۱۵۰ هزار تومان است. همچنین مبلغ مربوط به کفاره غیرعمد،به ازای هر روز ۱۶ هزار تومان (شانزده هزار تومان) تعیین شده است.
—————————————-
پی‌نوشت‌ها:
۱- ر.ک: امام خمینى، سید روح‌الله، توضیح المسائل (محشى)، ج۲، ص ۱۸۰، م ۲۰۲۵، دفتر انتشارات اسلامى، قم، هشتم، ۱۴۲۴ ه ق.
۲-همان، ر.ک: ذیل م ۲۰۳۰٫
۳- آیت‌الله بهجت: احتیاط مستحب آن است که بعداً قضا کند، ولى أظهر این است که زکات فطره دیگر بر او واجب نیست، ولى معصیت کرده است؛ آیات عظام گلپایگانى، تبریزى، صافى: بعداً باید بدون اینکه نیت ادا و قضا کند فطره را بدهد؛ همان، ر.ک ذیل م
۴- براساس مسأله ۱۶۹۲ رساله توضیح المسائل آیت‌الله مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانى که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، یعنى باید براى خودش و کسانى که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکى از اینها را بدهد کافى است. در ضمن بنابر فتوای معظّم له اگر کسى فقط در افطار شب عید فطر میهمان دیگرى باشد فطریه او به عهده خودش است.
