بهــار فاطمـــی

بهار فصل شکوفایی و زنده شدن است که ایرانیان از دیرباز این رستاخیز طبیعت، که یادآور رستاخیز بزرگ است،

می‌داشتند (۱) چنانکه امام صادق(ع) فرمود: «نوروز از روزهای ما و شیعیان ماست. فارسیان، آن را گرامی داشتند و شما [عرب‌ها] آن را ضایع کردید.» (وسائل الشیعه، ۸: ۱۷۳) در واقع باید اذعان کرد که جشن آغاز سال و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران باستان است. اگرچه خاستگاه نوروز در ایران باستان بوده است اما در دوران معاصر نوروز به عنوان میراثِ فرهنگی، مورد توجه مردم قرار گرفته و هر ساله برگزار می‌شود، حتی در مواردی که برگزاری جشن نوروز به صورت آشکار در برخی از کشورها توسط حکومت‌ها برای مدت زمانی ممنوع بوده‌است، مردم به صورت مخفیانه آن را گرامی می‌‍‌داشتند! اگر بخواهیم جغرافیای نوروز را مشخص کنیم، باید گفت: بنابر سند مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی است که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را جشن می‌گیرند، مردمانی از سراسر خاورمیانه، بالکان، قزاقستان، تاتارستان، در آسیای میانه چین غربی، سودان، زنگبار، در آسیای کوچک سراسر قفقاز تا آستراخان و نیز آمریکای شمالی، هندوستان، پاکستان، بنگلادش، بوتان، نپال و تبت. (ویکی پدیا) را بزرگ

می‌دانیم از چند صد سال پیش هویت ما ایرانیان با اسلام گره خورد تا جایی که پدرانمان تقویم خورشیدی (۲) را با هجرت پیامبر(ص) کوک کردند، البته با توجه به ذکاوت ایرانیان، انتخاب تقویم خورشیدی به معنای کنار گذاشتن تقویم قمری (۳) نبود، بلکه ایرانیان خوش قریحه هر دو تقویم را محترم شمردند و مناسبت‌هایشان را گرامی داشتند، و از مزایای هر دو نوع محاسبه، بهره جستند؛ از تقویم خورشیدی برای تنظیم امور روزمره و از تقویم قمری برای تنظیم امور عبادی و دینی.

با توجه به این انتخاب ویژه، از آنجایی که سال قمری تقریبا ده روز کمتر از سال خورشیدی است، برخی مناسبت‌ها با هم تداخل می‌کند. گاه عزای قمری با جشن خورشیدی و گاه جشن قمری با عزای خورشیدی. از جمله امسال که بهار طبیعت میان دو فاطمیه قرار گرفته است؛ از یک سو جشن بزرگ نوروز و از سوی دیگر عزای ام الائمه فاطمه زهرا(س) است که باید هر دو را بزرگ بداریم به گونه‌ای که به دیگری آسیب نرسانیم، تا همچون نیاکانمان نشان دهیم ما نیز همانند آنها خوش ذوق‌ایم و ثابت کنیم «پسر کو ندارد نشان از پدر، تو بیگانه خوانش مخوانش پسر!»

پی‌نوشت‌ها:
۱- لازم به یاد است، منشأ و زمان پیدایش نوروز، به درستی معلوم نیست. برخی از روایت‌های تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت می‌دهد. بر طبق این روایت‌ها، رواج نوروز در ایران به ۵۳۸ سال قبل از میلاد یعنی زمان حمله کورش کبیر به بابل بازمی‌گردد. همچنین در برخی از روایت‌ها، از زرتشت به‌عنوان بنیان‌گذار نوروز نام برده شده‌است. اما در اوستا، نامی از نوروز برده نشده‌است. (ویکی پدیا)
۲- گاه‌شماری هجری خورشیدی یا تقویم هجری شمسی، برپایه گاه‌شماری جلالی با مبدأ هجری است. این گاه‌شماری در ایران با تصویب مجلس شورای ملی در ۱۱ فروردین ۱۳۰۴، گاه‌شمار رسمی کشور اعلام شد. (ویکی پدیا)
۳- گاه‌شماری هجری قمری یا تقویم هجری قمری، گاه‌شماری براساس چرخش ماه است که توسط مسلمانان به عنوان سالنمای مذهبی (از قبیل روزه، حج، تعیین ماه‌های حرام، عزاداری [و جشن]) و در مواردی سالنمای مدنی استفاده می‌شود. (ویکی پدیا)