شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
در پرتو ایجاد مجامع تقریبی، جنگ‌های مذهبی را که در بسیاری از کشورهای اسلامی مرسوم است، در ایران شاهد نیستیم؛ بسیاری از افتراقات کم شده گرچه استعمارگران و متعصبان هر فرقه که دکان‌باز کرده‌اند، در حال تلاش هستند تا به اختلافات دامن بزنند.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بی‌آزار شیرازی، قرآن‌پژوه و استاد حوزه و دانشگاه، درباره راهکارهای دستیابی به وحدت اسلامی گفت: مسئله وحدت یکی از ضروریات دین آسمانی یعنی اسلام حنیف است. اگر بر روی توحید هم تا این میزان تأکید و تکیه شده است، معنایش این است که توحید باید خروجی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی داشته باشد که همان وحدت و صداقت است.
رئیس اسبق دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان اینکه توحید و نتایج آن در آیات قرآن به میزان زیادی منعکس شده است، افزود: اساساً پیامبران برای رفع اختلاف میان مردم و ایجاد وحدت مبعوث شدند و امامت هم برای ایجاد وحدت حول محورهای مشترک است؛ به همین دلیل است که حضرت زهرا(س) در خطبه تاریخیشان فرمودند که فلسفه امامت، برقراری وحدت امت است.
بی‌آزار شیرازی با بیان اینکه خروجی امت توحیدی، کاهش گناهان و اختلاف است، بیان کرد: اگر در جامعه‌ای دروغ، بی‌صداقتی، اختلاس و رعایت نشدن حقوق دیگران زیاد است نشان می‌دهد روح دینداری حقیقی در چنین جامعه‌ای رو به رشد نیست. جوامع اسلامی متأسفانه به این بلیه مبتلا هستند.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به ریشه اختلاف‌ها در قرآن کریم اظهار کرد: براساس آیات قرآن بغی، افزون‌خواهی، حسادت، تکبر و خودبرتربینی عامل تفرقه میان‌مذهبی و درون‌دینی است و کسانی مبتلا به تفرقه هستند که دارای روح‌های تهذیب‌نایافته و بی‌اخلاق باشند.
وی افزود: به تعبیر امام خمینی(ره) کسانی که به نام دین و دفاع از مذهب به اختلافات دامن می‌زنند، دروغ می‌گویند؛ زیرا این‌ها دغدغه دین و مذهب ندارند، چون بنیاد دین بر وحدت، صداقت و زندگی اجتماعی صحیح است و این اختلافات ناشی از روح بیمار آنان است.
بی‌آزار شیرازی با بیان اینکه احکام عملی اسلام بر پایه وحدت است، بیان کرد: نماز، روزه، حج، جهاد و بسیاری از احکام عبادی اسلام حتی اجتماعی و جمعی است؛ سیاست دائمی اسلام بر پایه وحدت است همان‌طور که قرآن فرموده «وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ»(انفال/۴۶).
وی با بیان اینکه برخی از اختلافات ناشی از تفاوت بر سر الفاظ است، گفت: مثلاً برخی تصور می‌کنند که فقط شیعه طواف نساء دارند، در حالی که در اهل سنت نیز با لفظ و تعریفی متفاوت وجود دارد. حتی در بسیاری از احکام و مناسک هم مشترکات فراوانی داریم.
دکان‌داری فرقه‌ای؛ عامل برخی اختلافات
بی‌آزار شیرازی در پاسخ به این سؤال که با وجود همه این مبانی و حتی برپایی کنفرانس‌هایی که هزینه‌های زیادی هم دربردارد، چرا شاهد هستیم که وضعیت خوبی در اتحاد اسلامی وجود ندارد، اظهار کرد: قبول داریم که کارهای صورت گرفته در جهت تقریب اسلامی و وحدت ایده‌آل نیست ولی اگر با ۴۰ سال قبل و دوران پیش از انقلاب اسلامی مقایسه کنیم، می‌بینیم که اختلافات بسیار کمتر شده است. در پرتو ایجاد مجامع تقریبی، جنگ‌های مذهبی را که در بسیاری از کشورهای اسلامی مرسوم است، در ایران شاهد نیستیم؛ بسیاری از افتراقات کم شده گرچه استعمارگران و متعصبان هر فرقه که دکان‌باز کرده‌اند، در حال تلاش هستند تا به اختلافات دامن بزنند.
این محقق و استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این سؤال که وضعیت کنونی اتحاد اسلامی را چگونه ارزیابی می‌کنید، بیان کرد: نباید انتظار داشته باشیم که جوامع اسلامی صددرصد متحد شوند؛ این امر محال است همان‌طور که قرآن فرموده «وَلَوْ شَاءَ رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً وَاحِدَهً وَلَا یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ؛ و اگر پروردگار تو مى خواست قطعاً همه مردم را امت واحدى قرار مى‌داد، در حالى که پیوسته در اختلافند»(هود/۱۱۸).
رئیس اسبق دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: متأسفانه در بیشتر کشورهای اسلامی مردم به دنبال فرقه‌های بدلی اسلام هستند و برخی دکان‌داران مذهبی و تلاش‌های استعمار هم سبب شده تا مسیر کنونی را شاهد باشیم. اگر این مسیر تداوم یابد هرگز به وحدت نمی‌رسیم و بر تفرقه موجود افزوده خواهد شد و متأسفانه با القای استعمار ملی‌گرایی هم رشد می‌کند.
بی‌آزار شیرازی ادامه داد: برای رسیدن به وحدت باید ریشه‌های اختلاف را بررسی و آن را از بین ببریم؛ یکی از عوامل اختلاف، روحیه استکباری و تنفر از انسان‌های دیگر و خود را برتردیدن است که این انگاره زشت با بازگشت به روح توحیدی و اخلاقی برطرف خواهد شد؛ همچنین عامل دیگر تفرقه، فرقه‌های زمینی، ساختگی و قلابی‌اند که از اسلام حنیف به دور هستند و با نام‌های گوناگون فرقه و حزب ایجاد می‌کنند و به تعبیر قرآن «فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَیْنَهُمْ زُبُرًا کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ»(مؤمنون/۵۳).
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به تأکید قرآن کریم بر مشرک بودن اختلاف‌افکنان میان مسلمین در زمان پیامبر(ص)، تصریح کرد: عامل دیگر اختلاف وجود مزدوران استعمار است؛ فرعون برای تداوم حکومتش به تفرقه دست می‌زد و امروز هم مزدوران استعمار در ماهواره‌ها و رسانه‌های خود شبانه‌روز مشغول این کار هستند و برای اثبات خودشان تنها به نفی دیگران می‌پردازند.
افزایش آگاهی و بصیرت؛ راه وحدت
بی‌آزار شیرازی ادامه داد: به نظر بنده راهکار عملیاتی‌تر شدن وحدت مسلمین رفع این موانع در کنار افزایش آگاهی مردم و بصیرت‌بخشی است تا فریب عوامل تفرقه‌افکن را نخورند؛ زیرا در برخی موارد افراد جاهل قاصر، اسیر دست این گروه‌های بدلی و قلابی می‌شوند و با تصور اینکه بهشت را می‌خرند خود را به جهنم می‌اندازند.
این استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر اینکه تنها راه وحدت بازگشت به دین حنیف اسلام است، اظهار کرد: پیامبر(ص) فرقه‌ها و قبیله‌های مختلف دوره جاهلیت را به سوی اسلام و ایمان کشاندند و حول محور الله جمع کردند. حضرت تمدن اسلامی را با آن رشد سریع و فرهنگ باعظمت ایجاد کردند و امروز هم ما راهی جز همین روش نداریم.
رئیس اسبق دانشگاه مذاهب اسلامی در پایان تصریح کرد: بصیرت و آگاهی‌بخشی به مردم و روشنگری و دورساختن آنان از تعصبات جاهلانه به نام دین و مذهب راه ایجاد وحدت است وگرنه با فحاشی و بدگویی‌هایی مانند فرقه سبیه و تکفیر گروه‌های افراطی مانند خوارج کنونی چون داعش وحدت ایجاد نمی‌شود. باید مبارزه مشترک شیعه و سنی علیه این فرقه‌های ساختگی ایجاد شود.ایکنا
