شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
حجت‌الاسلام کاظم قاضی‌زاده با اشاره به دلایل نقلی و عقلی حرمت سلاح هسته‌ای، اظهار کرد: توجه به ضرورت بقای نسل انسانی به عنوان یک حکم عقلانی اهمیت دارد، زیرا استفاده از این سلاح‌ها علاوه بر خطرات شدید کوتاه‌مدت، آثار زیان‌بار طولانی‌مدتی نیز دارد و سبب تخریب نسل می‌شود. همچنین موجب به مخاطره انداختن تمام بشریت و حتی مردم کشورهای دارنده آن است.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، استاد حوزه علمیه، گفت: با توجه به جدید بودن موضوع سلاح‌های هسته‌ای در آیات و روایات مطالب اثباتی یا نفی و مستقیم قطعاً وجود ندارد، ولی در نصوص دینی در مورد القای سم در آب دشمنان مطلب وجود دارد که به بحث سلاح‌های شیمیایی نزدیک است.
وی افزود: می‌توانیم از این روایات الغای خصوصیت کنیم و آن را به مباحث جدید توسعه بدهیم تا به جایی برسیم که اگر در اثر مواجهه با دشمنان بحث کشتار جمعی فراگیر شود و افراد بی‌گناه زیادی کشته شوند، چه حکمی خواهد داشت.
روایات درباره سلاح‌های جنگی
رئیس مؤسسه فهیم قم اضافه کرد: روایاتی از امام علی(ع) نقل شده که فرمودند: پیامبر(ص) از ریختن سم در بلاد شرک و کفر نهی می‌فرمودند و از آن طرف هم روایت داریم که استفاده از سلاح‌های مختلف در برخورد با دشمن مجاز است. لذا باید مرزها روشن شود.
قاضی‌زاده تصریح کرد: امام صادق(ع) فرموده‌اند که اگر با کفار حربی مواجه هستیم و آنها نهایت شماتت را به کار برده و حتی آب بر مسلمین ببندند، آیا از منجنیق و آتش می‌توان استفاده کرد که امام فرمودند اگر راه دیگری برای رفع و دفع خطر نباشد، جایز است.
مخاطبان فراگیر سلاح هسته‌ای
وی با بیان اینکه این روایات به صورت خاص به سلاح هسته‌ای اشاره نمی‌کند، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین دلایل ائمه(ع) برای منع استفاده از سلاح هسته‌ای این است که مخاطبان فراگیرند، زیرا آثار مخرب زیادی دارد و پیرزنان، پیرمردان، کودکان و … هم از آن آسیب خواهند دید.
قاضی‌زاده با اشاره به سه دیدگاه در مورد سلاح‌های هسته‌ای، گفت: برخی با استناد به روایات ممنوعیت القا سم معتقدند که اصولاً استفاده از چنین سلاح‌هایی جایز نیست. بالطبع وقتی استفاده از چنین اسلحه‌های جایز نیست، ساخت و انباشت آن هم امری لغو، اسراف و مایه ضرر است. برخی معتقدند که در صورت اضطرار استفاده از آن را باید بپذیریم که برخی از فقهای گذشته هم به این قول قائل هستند؛ اما دیدگاه سوم معتقد است که به صورت مطلق با توجه به برخی روایات می‌توانیم تولید کنیم.
قاضی‌زاده اظهار کرد: معتقدم استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی فی‌نفسه از لحاظ عقلایی مورد نفی و نهی است و روایات هم مؤید آن هستند؛ زیرا روایات مذکور از امام صادق(ع) معتبر نیست و نمی‌توان به آنها استناد کرد.
استاد حوزه علمیه قم افزود: چون استفاده از این سلاح‌ها علاوه بر خطرات شدید کوتاه‌مدت، آثار زیان‌بار طولانی‌مدتی دارد و سبب تخریب نسل می‌شود و با توجه به ضرورت بقای نسل انسانی، براساس حکم عقلانی نمی‌توانیم نسل‌کشی کنیم. البته در روایت امام علی(ع) از پیامبر(ص) نهی از القا سم به صراحت بیان شده است.
قاضی‌زاده تصریح کرد: در آن روایت بر عدم استفاده در بلاد کفر اشاره شده بود، ولی می‌توان با تنقیح مناط به همه تسری داد. سم هم در اینجا خصوصیتی ندارد و می‌تواند به سلاح‌های مخرب عمومی اعم از میکروبی، هسته‌ای و … تعمیم داده شود که از لحاظ شرعی مجاز نیستند.
بقای نسل انسانی و دفاع از بشریت
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه حرمت استفاده از سلاح هسته‌ای از طریق نقل و عقل قابل اثبات است، ابراز کرد: بر این اساس، تولید و انباشت آن هم بیهوده و لغو است و دنیای کنونی هم تاب تحمل چنین مواردی را ندارد؛ امروزه کشورهای متعددی سلاح هسته‌ای دارند که می‌توانند با شلیکی بخش زیادی از دنیا را از بین ببرند، ولی مردم آزادی‌خواه دنیا باید تلاش کنند که برای بقای نسل انسانی و دفاع از بشریت زمینه استفاده از این اسلحه‌ها را از بین ببرند. همچنین کشورها را تشویق به توقف تولید و از بین بردن آن سلاح‌ها کنند. بدین منظور ابتدا خودمان باید از داشتن آن بپرهیزیم و فتوای رهبر معظم انقلاب هم بر این پشتوانه استوار است و می‌تواند شبهات فکری را هم از بین ببرد و تبلیغات دیگران را تا حدودی خنثی کند.
قاضی‌زاده با رد جواز شرعی مقابله به مثل، تأکید کرد: مقابله به مثل هم عوارض کلی بیان شده را دارد؛ ضمن اینکه به مخاطره انداختن تمام بشریت و حتی مردم کشوری است که این سلاح‌ها را دارند؛ بنابراین جوازی بر این موضوع هم وجود ندارد؛ الان دارندگان این نوع سلاح‌ها در صورت بروز هر خطر، ابتدا مردم خود را در معرض خطر قرار می‌دهند، گرچه مخاطرات زیادی برای نسل کنونی و نسل آینده دارد. / ایکنا
