شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
این پرسش به صورت جدی مطرح است که فقه ما بر اساس تقابل است یا تعامل! و یا چه مقدار بر اساس تعامل پایه ریزی شده است؟ معتقدم در فقه شیعه این ظرفیت وجود دارد که یک جریان فقاهتی قوی و منظم بر اساس تعامل، پایه ریزی کند.
به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «بررسی ظرفیت‌های تعاملی دنیای اسلام و مسیحیت» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست مسئول انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مرتضی جوادی آملی رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء در محل این بنیاد برگزار شد.
در این نشست تخصصی که به بهانه برگزاری دهمین دور گفتگوهای دینی ایران و واتیکان و دیدار هیئت ایرانی با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان برگزار شده بود، حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست به دلایل لزوم تعامل با دیگر ادیان اشاره کرد و بیان داشت: در عصر کنونی یک جریان اسلام هراسی شدید که در طول تاریخ اسلام بی سابقه است به وجود آمده است؛ شیعه هراسی و در کنار آن انقلاب هراسی و جمهوری اسلامی هراسی را هم به آن جریان اضافه کنید، یک چنین فضایی در جهان کنونی حاکم است.
وی ادامه داد: این پرسش مطرح می‌شود که آیا در چنین فضایی تعامل یک ضرورت نیست؟! تعامل بی واسطه عالمان از هر دو طرف، قطعا آن هراس و فاصله را از بین می‌برد، در نتیجه اولین دلیل وجود ضرورت تعامل، وجود همین جریان اسلام هراسی است.
مسئول انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه با اشاره به ظرفیت‌های عمیق علمی و انسانی تراث شیعه اذعان داشت: تراث شیعه در سه بخش قابل دسته بندی است؛ تراث مذهبی، تراث فرامذهبی اما درون دینی و تراث انسانی، بخش عظیمی از تراث ما ظرفیت این را دارد که پاسخگوی نیاز معنوی همه انسانهای جهان باشد؛ این ارتباطات باعث آشنایی آنان با این دسته از تراث شیعه می‌شود و این چیزی است که آنها خود در اختیار ندارد. لذا از برخی تراث ترجمه شده مانند ترجمه صحیفه سجادیه و نامه حضرت امیر(ع) به مالک اشتر و دعای کمیل به شدت استقبال نموده و کشیشان و علمای آنها با این آثار آشنا هستند.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تاکید داشت: تعامل، هراس از شیعه و غربت شیعه را از بین می‌برد و از سوی دیگر آنها را با تراث ما به ویژه تراث انسانی شیعه آشنا می‌کند و باعث می‌شود آنها این تراث را به دیگران نیز منتقل کنند.
علیدوست آسیب‌های احتمالی تعامل را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: تعامل یک ضرورت است که همه از آن سود می‌برند، به شرط اینکه از برخی آسیب‌های آن مانند ورود به حوزه‌های سیاسی و بروز خود سانسوری پرهیز شود لذا در این راستا باید ظرفیت‌های حقیقی تعامل به درستی شناخته شود.
مسئول انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه با طرح این پرسش که “فقیه شیعه تا چه اندازه ظرفیت‌های تعاملی دارد؟” بیان داشت: این پرسش به صورت جدی مطرح است که فقه ما بر اساس تقابل است یا تعامل؟! و یا چه مقدار بر اساس تعامل پایه ریزی شده است؟
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم افزود: اگر فقیه تمدنی بیندیشد و وارد گفتمان، فرهنگ و فرایند تعامل بشود به صورتی که فقه عوام پسند و بی انضباط نگردد بلکه یک فقه جواهری و با در نظر گرفتن همه نصوص دینی باشد می‌تواند پشتوانه گفتمان و تعامل باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در پایان سخنان خود تأکید کرد: در فقه شیعه این ظرفیت وجود دارد که یک جریان فقاهتی قوی و منظم بر اساس تعامل، پایه ریزی کند.
