موسیقی، فقه، انقلاب اسلامی؛ تهدید یا فرصت

شبکه اجتهاد: کتاب «موسیقی، فقه، انقلاب اسلامی؛ تهدید یا فرصت» برای نخستین بار تمامی آرای موسیقایی رهبر انقلاب، حضرت آیت الله خامنه‌ای را در تمامی ابعاد مسأله موسیقی از باب فقهی آن مورد دسته بندی‌های نوینی قرار داده است که به زودی از سوی نشر سوره مهر، رونمایی خواهد شد.

به گزارش خبرنگار شبکه اجتهاد، کتاب «موسیقی، فقه، انقلاب اسلامی؛ تهدید یا فرصت» به همت حجت الاسلام مجتبی فلاحتی، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم به رشته تحریر درآمده است که به زودی از سوی نشر سوره مهر، رونمایی خواهد شد.

این کتاب همچنان که از نامش پیداست بر چهار محور اساسی تأکید می ورزد، اولا متن آن فقهی و برگرفته از نصوص و روایات است؛ ثانیا تحلیلی است فقهی پیرامون مسأله مهم و مبتلابه و جذاب موسیقی و ثالثا کتابی است تطبیقی که برای نخستین بار تمام مباحث فقهی فقهای شیعه و خصوصا آیت الله خامنه‌ای را در یک مجموعه در باب موسیقی با مقوله انقلاب اسلامی، تعیین نسبت و تراز نموده است.

این کتاب در آخر به این موضوع پرداخته که با توجه به نشر و گسترش موسیقی در جمهوری اسلامی، تکلیف سبک زندگی مؤمنانه مردم در چه نسبتی با مسأله موسیقی است؟ آیا موسیقی برای نظام اسلامی و سبک زندگی دینی تهدید است یا فرصت؟

کتاب «موسیقی، فقه، انقلاب اسلامی؛ تهدید یا فرصت» برای نخستین بار تمامی آرای موسیقایی رهبر انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای در تمامی ابعاد مسأله موسیقی در باب فقهی آن مورد دسته بندی های نوینی قرار گرفته که در نوع خود کاری کاملا بدیع و بی بدیل می‌باشد.

مباحثی همچون ملاک‌های سی گانه موسیقی‌های حرام و نیز ملاکات بیست‌گانه موسیقی‌های حلال یا راجح از منظر آیت الله خامنه‌ای، مانیفست ایجابی آیت الله خامنه ای در باب موسیقی (موج چهارم فقه موسیقی در تاریخ فقه شیعه) انتقادات و تصحیحات پانزده‌گانه رهبر انقلاب در تعریف و ملاکات غنا بر تعاریف دیگر فقهای شیعه، آسیب شناسی نهادهای جمهوری اسلامی از حیث فقهی و اجتماعی موسیقی بر طبق مبانی موج چهارم فقه موسیقی و مباحث جدید و جذاب دیگر در این کتاب مطرح شده است.

لازم به ذکر است؛ این اثر در واقع مجلد اول طرحی جامع و بیست‌گانه از نگارنده همین اثر است که موسیقی را در ابعادی بیست گانه با موضوعات فقهی فلسفی عرفانی روانشناختی اجتماعی و…. با تراز موج چهارم فقه موسیقی در قالب طرحی جامع و تحلیلی مورد بررسی و شاخص‌یابی قرار خواهد داد که امیدواریم به توفیق الهی و حمایت نهادهای پژوهشی کشور این عزم نگارنده و این طرح ملی به سرانجام مد نظر خود نیل پیدا کند.

گفتنی است؛ حجت الاسلام فلاحتی، مؤلف کتاب «موسیقی، فقه، انقلاب اسلامی؛ تهدید یا فرصت» در گفتگو با شبکه اجتهاد به دیدگاه رهبر معظم انقلاب درباره موسیقی پرداخته است که از نظر مخاطبان می‌گذرد.

رهبر معظم انقلاب در مجموع، دو منظر نسبت به موسیقی دارند: یکی وضع موجود و دیگری وضع مطلوب این هنر؛ وضع مطلوب همان تعبیر ایشان است که موسیقی می‌تواند‌ موجب تعالی باشد، می‌تواند‌ انقلاب در جامعه ایجاد کند، می‌تواند‌ به مجموعه های فکری ما تغذیه فکری بدهد و تعابیر اینچنینی که خودش یک مانیفست ایجابی موسیقی است.

ما هم در کتاب «موسیقی، فقه، انقلاب اسلامی، تهدید یا فرصت» به عنوان مانیفست ایجابی موسیقی از منظر رهبری، حدود ۷۰ تعبیر ایشان را جمع آوری کرده ایم، اساس این کتاب برای این است که این هنر برای انقلاب تهدید حساب می شود یا فرصت که بحث کرده ایم.

یک موقع وضعیت ایده آل موسیقی را بحث می کنیم که همین تعابیر زیبا و ایجابی مطرح می شود، اما یک موقع در مورد وضع موجود صحبت می کنیم که ایشان در مورد وضع موجود نظر مطلوبی ندارند و می‌گویند موسیقی در شرایط فعلی و در جمهوری اسلامی غلبه در نوع لهوی دارد و دو سه بار این مطلب را در درس خارج فرموده اند؛ یعنی وضعیت خوبی ندارد، فعلا چه باید کرد؟

بنده در این رابطه چند کار را پیشنهاد می‌کنم: نخست اینکه ما یک طرح تئوریک پژوهش محور در عین حال ساده سازی شده مخاطب محور را بنویسیم و کاری که حقیر شروع کرده ام در همین مسیر است؛ این طرح بیست گانه تحلیل جامعه موسیقی را که به شما ارائه کردم، یک جلدش ابعاد فقهی مسئله موسیقی است که مبتنی بر آراء رهبری می باشد.

بحث راجع به موج چهارم فقه موسیقی در شیعه، بعد فلسفی اش و ابعاد فلسفی کلمات ایشان است، مثلا در این باره می‌فرمایند: موسیقی مبتنی بر عقل است که این یک بحث فلسفی دارد، آلات موسیقی مبتنی بر فطرت ساخته شده است که این یک بحث فلسفی دارد.

یا می‌فرماید: موسیقی از نظم درون انسان نشأت گرفته است که این یک بحث فلسفی دارد، موسیقی می‌تواند‌ نفس انسان را تعالی ببخشد، این یک بحث عرفانی دارد.

لذا به نظر رسید برای اینکه همه جانبه حرف های ایشان تئوریزه شود و جنبه‌های علمی اش نشان داده شود، ما باید یک کار جامع پژوهشی انجام بدهیم و ما در دو سه جلد این کارها را کرده ایم و حالا ادامه هم دارد.

دوم اینکه این ها باید به دست کارگزاران جامعه برسد و هنوز سند موسیقی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی نوشته نشده است، اصلا آراء رهبری شناخته نشده است.

سوم: کارهای رسانه ای باید صورت بگیرد، کلیپ‌ها باید ساخته شود، جزوه‌های کوچک باید پخش شود، کتابک‌ها و بسته‌های کوچک آماده شود، در این زمینه نیز یک مجموعه پنج جلدی در مورد موسیقی از منظر رهبری با پژوهشگاه آیت الله رشاد شروع کردیم؛ فقه موسیقی، فلسفه موسیقی، عرفان موسیقی، کلام موسیقی، سبک زندگی موسیقایی، پنج کتابک در حد حدود ۱۰۰ صفحه که در یک بسته کامل یکجا قرار است ارائه شود و کانون نسل جوان آن را چاپ کند.

چنین کارهایی باید حمایت شود و کار باید رسانه ای شود و کارگزارها باید توجیه شوند، رسانه باید به میدان بیاید، چند ناشر از کارهای پژوهشی این کار و خلاصه سازی ها و رساندن به نسل جوان حمایت کنند و سندهای موسیقی هر چه زودتر تدوین شود.

سندهای نظارتی، سندهای ترویجی و انواع سندهایی که در این قضیه وجود دارد، مجموع این کارها، هم نظر رهبری را نسبت به وضع مطلوب موسیقی و هم نسبت به وضع موجود موسیقی پوشش می‌دهد؛ هر کدام از این ها یک سهمی دارند و همین مصاحبه شما هم یک سهم و بازتابی است و انشاءالله کمکی به این قضیه خواهد کرد.