انطوان بارا: نذر کردم همپای زینب(س) باشم

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیام نهضت حسینی فراتر از جهان اسلام رفته و پیروان ادیان دیگر نیز شیفتۀ مرام آزادگی و آزاده خواهی حسین بن علی (علیه‌‍السلام) بوده و از منظر خود به زیبایی‌های عاشورا نگریسته‌اند.

دکتر آنطوان بارا نویسنده، روزنامه‌نگار و متفکر مسیحی اهل سوریه، از جمله شیفتگان سیدالشهداء (علیه‌السلام) است و تا کنون دو کتاب دربارۀ نهضت امام حسین (علیه‌السلام) به نام‌های “الحسین فی فکر المسیحی (حسین در اندیشۀ مسیحیت)” و “زینب صرخه اکملت المسیره (زینب فریادی برای ادامه نهضت)” نگاشته است.

جملۀ مشهور آنطوان بارا “أنا حسینی … شیعی … مسیحی … عربی، و معرفه الحسین (ع) تحتاج إلى الإنصاف فقط” آن چنان در رسانه‌های عربی شهرت دارد که برخی از اصحاب رسانه‌های عربی او را شیعه دانسته و با مسیحی بودن او را تقیه می‌دانند!

او در سن ۷۰ سالگی در سال ۲۰۱۳ مسیر پیاده روی نجف تا کربلا را پیموده و در پاسخ به سوال از انگیزۀ او برای حضور در این راهپیمایی، گفته بود: نذر کردم که همپای زینب در مسیر کربلا شوم و حسین را آنچنان که شایسته است بشناسم.

آنطوان بارا، در مقدمه کتاب «الحسین فی فکر المسیحی» می‌نویسد: … نخستین چیزی که به ذهن خواننده مسیحی یا غیر مسیحی هنگام خواندن کتاب می‌رسد این است که چگونه ممکن است میان نهضت امام حسین و اندیشۀ اهل کتاب پیوند برقرار شود؟ زیرا چنین کاری سابقه نداشته است؛ یعنی مشاهده نشده که یک متقکر مسیحی به بررسی یکی از مشاهیر بزرگ اسلام بپردازد، چه برسد به این که کتابی در این زمینه بنویسد، و جواب این شبهه این است که فکر مسیحی عرب از فرهنگ عرب مسلمان کمک می‌گیرد و در معرض جریان‌های فکری و روحی است که مسلمانان نیز با آن روبرو هستند و شخصیت حسین (علیه‌السلام)، محیطی گسترده از انگیزه‌های ادبی و اخلاق نبوی و انقلابی است و مهم‌ترین نشانه از نشانه‌های عظمت این شخصیت، همان سخن جدش حضرت رسول است که فرمود: “حسین منی و انا من حسین” و در تأیید این سخن، علامه بحرالعلوم فرمود:

غرس سقاه رسول الله من یده و طاب من بعد طیب الاصل فارعه- پیامبر خدا با دست خویش نهالی را آبیاری کرد که شاخه‌های پاکش بزرگ شد؛ زیرا ریشه‌اش پاک بود.

حسین تجلّی مسیح

اجتهاد: یک نویسندۀ مسیحی حسین بن علی را چگونه می‌بیند؟

آنطوان بارا: من حسین را تجلی مسیح می‌دانم و همانگونه که مسیح مبشّر محبت و مهربانی بود، حسین بن علی نیز پیام‌آور آزادگی و آزادزیستی برای جهانیان است، در عصر خود و برای تمامی نسل‌های پس از خود و تمامی جهانیان و پیروان سایر ادیان. آری! حسین فقط به اندیشۀ شیعیان تعلق ندارد بلکه او امام آزادگان و عدالت خواهان سراسر جهان است

اجتهاد: تفکر شما نسبت به امامت حسین بن علی چیست؟

آنطوان بارا: در فرهنگ من، امام رهبر معنوی انسان‌هاست؛ یعنی من مفهوم راهبری و راهبردی از “امام” درک می‌کنم. او جلودار است و رهبر.

امام حسین بن علی، امام سوم شیعیان است اما در اندیشۀ من امام اول آزادگان و مؤمنان است (البته اگر این تعبیر را شیعیان بپذیرند)؛ و تمامی مؤمنان افتخار دارند که خود را پیرو او بدانند لذا شنیده‌اید که رهبران بزرگ حرکت‌های انسانی که تحولات عمیقی در جهان را پدیدار کرده‌اند، خود را پیرو حسین بن علی می‌دانند و این همان مفهوم امام است.

اجتهاد: درست است که از مسیح به حسین بن علی رسیده‌اید؟

آنطوان بارا: من از مسیح به حسین (علیه‌السلام) و از حسین (علیه‌السلام) به مسیح نزدیک شده‌ام. اجازه دهید بگویم: حسین تجلی مسیح با همان اندیشه و مرام و بلکه اندیشۀ حسین بن علی را بسیار فراتر از آن می‌دانم لذا شیفتۀ او شدم و در کتاب الحسین فی فکر المسیحی نوشته‌ام که شیعیان گمان نکنند که حسین متعلق به آنان است بلکه حسین بن علی رهبر تمامی عدالت خواهان است و سیدالشهدای تمامی کسانی است که جان خود را در راه اجرای عدالت از دست داده‌اند، است.

اجتهاد: و زینب؟

آنطوان بارا: من یک اعتراف دارم و یک ادعا. اعتراف می‌کنم که حسین بن علی را به خوبی نشناختم، اما ادعا دارم که مرام زینب را به خوبی درک کرده‌ام. در کتاب «زینب صرخه اکملت المسیره» به دقت به نقش بانوی مکمل نهضت سیدالشهداء اشاره کرده‌ام و گفتۀ برخی از نویسنگان دربارۀ حضرت زینب را رد کرده‌ام. این که برخی افراد بر این باورند که زینب کار ناتمام سید الشهداء را تکمیل کرد، این جمله غلط است بلکه زینب نهضتی را که سیدالشهدء شروع کرده بود را ادامه داد و تا زمان ما نیز این نهضت را ادامه داده و تا جهان باقی است پیروان امام حسین در زیر پرچمی که زینب برداشته، راه و سیرۀ امام حسین(ع) را ادامه می‌دهند.

ادامه دارد…