حجتالاسلام رشاد با تأکید براینکه تولید علوم انسانی اسلامی رسالت مجتهدان متخصص است، گفت: با این وجود در قلمرو تفقه و اجتهاد و تعلیم و تعلم فقه و اصول دچار کاستیهای بسیاری هستیم که اجازه نمیدهد هر که وارد آنها میشود مولد علم شود.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی پنجشنبه گذشته در همایش «بایستههای تولید علوم انسانی اسلامی» در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر تولید علوم انسانی اسلامی طی دو دهه اخیر گفت: علوم انسانی به مجموعه دانشهای حاوی سه دسته گزاره و قضایای توصیفی گزارشی و تحلیلی معطوف به همه ساحتهای زندگی انسان گفته میشود.
وی، علوم انسانی را دین بشر مدرن خواند و افزود: نقشی را که ما مسلمانان از دین توقع داریم، بشر مدرن از علوم انسانی توقع دارد؛ برای ما فقه و اخلاق اسلامی در کنار هم، نظام نامه حیات انسان مسلمان را تشکیل میدهد و بنا است چگونه زیستن را از اینها اخذ کنیم.
رشاد ادامه داد: این در حالی است که اکنون علوم انسانی به رقیب اصلی دین شده تبدیل شده و فضا را برای تنفس دین تنگ کرده و اجازه بروز و ظهور به دین نمیدهد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی تصریح کرد: امروز تحلیل، توصیف وتدبیر همه شؤون زندگی ما اعم از اقتصاد، سیاست، مدیریت، فرهنگ و جامعه در تصرف علوم انسانی است و با اینکه نظام ما ما متأثر از اسلام است اما تنها در بخشهای کوچکی از ان مبانی اسلامی دیده میشود و هنوز در برخی عرصهها قلمروهای مناسباتی اسلام را مشاهده نمیکنیم.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال، در عرصه علم مدیریت، مدیریتی که بر مبنای ارزشهای اسلامی طراحی و بنا نهاده شده باشد وجود ندارد و عمده اصول مدیریتی که اعمال میشود چیزی است که در دانشگاه آموخته میشود و محصول غرب است.
رشاد افزود: در اقتصاد و جامعه شناسی نیز همچنان از دانشهای تولیدی در عالم کفر گرته برداری میکنیم و در هیچ عرصهای به صورت مطلق یا تقریبی با غلبه مبانی اسلامی و دینی، جامعه را اداره نمیکنیم.
استاد حوزه علمیه تهران خاطرنشان کرد: واقعیت این است که اگر مشکل علوم انسانی حل نشود هیچ مشکلی از کشور حل نمیشود؛ حتی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هم که ساختارهایی برای آن در نظر گرفته ایم تا مشکل تولید علوم انسانی اسلامی حل نشود، طراحی نخواهد شد چرا که الگو، نظام است و باید مبتنی بر نظریه باشد.
وی، استفاده از تعابیری چون بومی یا اسلامی سازی علوم انسانی را نادرست خواند و گفت: با اینکه دانشگاهیان متدین ما در حال حاضر در هیچ جای جهان و هیچ دوره تاریخی به این حد کیفی و کمی نبوده اند، رسالت تولید علوم انسانی اسلامی جز از حوزه و حوزویان بر نمیآید.
بنابرگزارش رسا رشاد با بیان اینکه صرف درس خواندن در حوزه باعث نظریه پرداز شدن فرد نمیشود، تصریح کرد: در قلمرو تفقه و اجتهاد و تعلیم و تعلم فقه و اصول دچار کاستیهای بسیاری هستیم که اجازه نمیدهد هر که وارد آنها میشود مولد علم شود و سّر اینکه از میان چندهزار حوزوی تنها چند نفر مجتهد میشوند همین است.