جایگاه رأی مردم در نظریه ولایت مطلقه فقیه

عضو فقهای شورای نگهبان با بیان اینکه مردم باید با حضور خود، ولی مسلمین را همراهی و حمایت کنند، خاطرنشان کرد: ولی‌فقیه علاوه بر اینکه شرایط فقاهت، عدالت و … را دارد باید رأی و رضایت مردم را نیز داشته باشد و بنابراین هرکسی را که فقیه بود، نمی‌توان ولی‌فقیه دانست.

به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «جایگاه رأی مردم در نظریه ولایت مطلقه فقیه» از سلسله نشست‌های تخصصی «فقه انتخابات» کانون نظام اسلامی این حوزه به همت معاونت فرهنگی اجتماعی سیاسی، مدیریت اساتید معاونت آموزش، مدرسه علمیه سطح چهار فقاهت و بسیج نخبگان و اساتید این حوزه در محل مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد.

استاد سید محمدرضا مدرسی یزدی از فقهای شورای نگهبان در نخستین جلسه این نشست بابیان اینکه سابقه انتخابات در فقه همچون اصل ولایت‌فقیه که قدمت آن به‌اندازه قدمت فقه است، کمتر دیده‌ شده، گفت: رأی و نقش مردم در نظریه مطلقه ولایت‌فقیه باید به دو بخش «رأی مردم در تعیین ولی‌فقیه» و «نقش رأی مردم بعد از تعیین ولی‌فقیه و در اداره کشور» تقسیم و بررسی شود.

وی با اشاره به موضوع این نشست تخصصی یعنی «جایگاه رأی مردم در نظریه ولایت مطلقه فقیه»، تشریح کرد: مسئله‌ی ولایت رسول اکرم(ص) و ولایت ائمه(ع) از حیث اصل ولی، برای همه روشن است که رأی مردم در آن تأثیر ندارد و حضرت رسول(ص) با تلاش و مبارزه و حقایق، مردم را به اسلام دعوت و آنچه را که وظیفه داشت بیان کرد ولی گاهی بعضی در ولایت ائمه(ع) کلمات ناشایستی را ذکر کردند که مشروعیت حکومت علی(ع) حاصل مقبولیت مردم است و اگر مردم اقبال نداشتند، شایسته انتصاب ایشان نبودند.

مدرسی یزدی با تأکید بر این مطلب که ولایت امیرالمؤمنین(ع) از جانب خدا بوده و توسط پیامبر اکرم(ص) اعلام‌شده است، لذا خواست مردم به ولایت حضرت علی(ع) و اولادش، تأثیر ندارد و باید عموم جامعه از این قضیه پیروی کرده و آن‌ها را یاری کنند، افزود: با توجه به اینکه حکومت بدون مردم امکان ندارد، آنان وظیفه‌دارند که ولی را یاری کنند؛ بنابراین این سخن که رأی مردم تأثیری در ولایت بالفعل امیرالمؤمنین(ع) داشته باشد، معنا ندارد.

وی با اشاره به ولایت مطلقه فقه در فقه شیعه، در ادامه گفت: با توجه به آیه «إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ؛ ولیّ امر و یاور شما تنها خدا و رسول و مؤمنانی خواهند بود که نماز به پا داشته و به فقرا در حال رکوع زکات می‌دهند (به‌اتفاق مفسّران مراد حضرت علی علیه السّلام است).»؛ در عصر غیبت نیز ولایت به معصوم(ع) و اولی الامر لازم است.

این فقیه عضو شورای نگهبان با بیان اینکه معصومین هم در هنگام حضور و هم غیبت، کسانی را برای تصدی امور مسلمین منصوب می‌کردند، ابراز داشت: مردم نمی‌توانند در زمان غیبت رها شوند و یکی از ادله‌ی محکمی که تمامی علما آن را قبول دارند، دفاع از مردم به‌ویژه دایره اسلام است لذا در زمان غیبت، معصوم(ع) حتماً کسانی را برای امور مسلمانان منصوب کرده‌اند.

وی به نقش مردم در برابر ولی امر، پرداخت با بیان اینکه مردم باید با حضور خود، ولی مسلمین را همراهی و حمایت کنند، خاطرنشان کرد: ولی‌فقیه علاوه بر اینکه شرایط فقاهت، عدالت و … را دارد باید رأی و رضایت مردم را نیز داشته باشد و بنابراین هرکسی را که فقیه بود، نمی‌توان ولی‌فقیه دانست.

آیت‌الله مدرسی یزدی با اشاره به شکل‌گیری نظام اسلامی توسط امام خمینی(ره) در مقام ولی‌فقیه و حمایت و طرفداری مردم، گفت: با توجه به تعبیر «کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ»؛ قیام به قسط را برای یک یا دو سال اعلام نکردند بلکه به‌عنوان یک نظام مستمر در این دنیای پرآشوب باید ادامه پیدا کند.

این فقیه عضو شورای نگهبان بابیان اینکه رأی مردم از طریق ولی‌فقیه متجلی می‌شود، در پایان گفت: مردم از طریق صندوق آرا، افرادی را شناسایی می‌کنند تا بتوانند به‌واسطه‌ی آن‌ها رهبری، اداره و امورات کشور و… را مدیریت کنند.

گفتنی است، در این سلسله نشست‌ها که از ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰ هرروز تا ۲۶ خرداد ۱۴۰۰ به دو صورت حضوری و مجازی برگزار می‌شود، تعدادی از اساتید خارج حوزه درباره جایگاه رأی مردم در نظریه ولایت مطلقه فقیه، بررسی حکم فقهی تخلف از وعده‌های انتخاباتی، تحلیل مبانی فقهی شرکت در انتخابات، بررسی و تبیین وظایف سیاسی در نظام اسلامی، بایسته‌های فقهی و اخلاقی مناظرات انتخاباتی، وظیفه دولت اسلامی در مورد تولید و پرورش مولد، پشتیبانی و رفع موانع، بررسی فقه تبلیغات انتخاباتی، تحلیل ابعاد حقوقی انتخابات و جایگاه رأی مردم در قانون اساسی و تبیین شایسته‌سالاری در اسلام با تکیه‌بر اندیشه‌های امام خمینی ره و مقام معظم رهبری به بیان نظر می‌پردازند.

گفتنی است، حضور در این نشست‌های تخصصی به‌عنوان جلسات دانش‌افزایی اساتید فقه و اصول حوزه علمیه خراسان محسوب می‌شود و برای اساتید گواهی صادر خواهد شد.

بنابر گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، علاقه‌مندان برای شرکت در جلسات بعدی این نشست‌ها می‌توانند از طریق آدرس مجازی به نشانی https://masathe4.lms2.hozehkh.com/ws/entekhabat اقدام کنند.