شبکه اجتهاد: دوران امامت امامجواد ۱۷ سال طول کشید. اما هم اطلاعات تاریخی ما از سبک زندگی آن حضرت در حوزههای مختلف عبادی، فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و …؛ و هم احادیث رسیده از ایشان بسیار اندک است.
طبق بررسی جناب آقای عطاردی در کتاب مسند الامام الجواد علیهالسلام در مجموع حدود ۲۲۰ روایت از آن حضرت در حوزهها و بخشهای مختلف آموزههای دینی به دست ما رسیده است.
این در حالی است که شیخ طوسی ۱۱۳ و جناب آقای قریشی در کتاب حیاه الامام الجواد ۱۳۲ نفر از شاگردان و راویان حدیث از امام جواد را نام بردهاند.
دو دلیل اصلی برای کمبود اطلاعات از امام جواد عبارتند از:
۱- کنترلهای شدید بر رفت و آمدهای آن حضرت موجب شد که امام نتواند روابط خود را با جامعه شیعیان بسط دهد.
۲- از بین رفتن بسیاری از اسناد تاریخی مربوط؛ در برخی نقلها ـ در کتاب الانوار البهیه، ص۴۰۶- آمده است که بعد از شهادت امامرضا(ع) عدهای از شیعیان به محضر امامجواد(ع) رسیدند در حالیکه آن حضرت فقط نه سال داشت، در طول چند روز که در محضر آن حضرت بودند ۳۰ هزار سؤال از وی پرسیدند و امام همه را پاسخ دادند.
بنابراین، حتی اگر امام جواد بعد از این گفتگوها، دیگر هیچ فعالیت علمی و تبلیغی و تربیتیای نمیداشت، دست کم باید ۳۰ هزار حدیث از امام جواد علیهالسلام میداشتیم. اما متأسفانه آن سؤالات و آن پاسخها به دست ما نرسیده است.
نکتهای مهم: با توجه به این حجم عظیم از اطلاعاتی که از میان رفته است؛ بدون اتکا به «قرآن کریم» و «بنیانها» و «مقاصد» فکر اسلامی و بدون استمداد از «روششناسی» اسلامپسند، (کثرتگرایی روشی و منبعی: عقل، کتاب، سنت، شهود، تجربه، تاریخ و طبیعت) و به صرف اتکا به احادیث و روایات باقیمانده از امامان معصوم علیهم السلام، نمیتوان به صورتی اطمینانبخش احکام، ارزشها و آموزههای اسلامی را استنباط و استخراج کرد.