حجتالاسلام عباس نیکان کازرونی از پژوهشگران عرصه بانکداری اسلامی در نوشتاری به موضوع معامله سلف طلا پرداخته و راهکاری برای قرض دادن پول و حفظ ارزش آن ارائه داده است که میخوانید؛
شبکه اجتهاد: نظر به تقاضای مکرر بازاریان، فرهنگیان و عموم مردم متدین مبنی بر ارائه راهکاری شرعی برای اینکه مردم بتوانند بدون ربا از پولهای پس انداز خود استفاده کرده و با دادن پولهای خود به دیگران،
۱. ارزش پس اندازهای آنان حفظ شود
۲. برای کسانی که خواهان کسب در آمد هستند، از این راه بتوانند سود حلال کسب کنند
در همین راستا، برای حل این مشکل، استفتائی که از مراجع عظام تقلید شده است که همراه با جوابهای ایشان تقدیم میگردد.
خواهشمندم بفرمایید، معامله سلف طلا به دو شکل ذیل چه صورت دارد؟
۱. (معامله سلف طلا برای حفظ ارزش پول) کاظم به حمید مراجعه میکند و تقاضای ۵ میلیون تومان قرض دارد. حمید میگوید: پول ندارم که به تو قرض بدهم، اما میتوانم (با بیع سلف) از تو طلا بخرم و پول آن را الان به تو بدهم و کاظم قبول میکند.
حمید پیش خود حساب میکند که من باید به گونهای این معامله را انجام دهم که ارزش پولم حفظ شود. همان لحظه به سایت قیمت طلا نگاه میکند و میبیند: یک سوت طلا (طلای خام ۱۸ عیار) ۶۳۰ تومان است و محاسبه میکند: ۷۹۳۶ =۶۳۰÷۵۰۰۰٫۰۰۰؛ پس ارزش پول من الان ۷٫۹۳۶ سوت طلا (طلای خام ۱۸ عیار) است.
بعد از محاسبه، وارد معامله سلف طلا میشود و به کاظم میگوید: من حاضرم الان ۵ میلیون تومان نقدا به تو پرداخت کنم که یکسال دیگر در تاریخ (۱۴۰۰٫۱٫۱۱) ۷٫۹۳۶ سوت طلا (طلای خام ۱۸ عیار) به من تحویل بدهی؛ در ضمن از الان به تو وکالت بلا عزل میدهم که در تاریخ (۱۴۰۰٫۱٫۱۱) طلای مرا به خودت بفروشی و پول آنرا به من تحویل بدهی و با قبول کاظم و پرداخت ۵ میلیون تومان توسط حمید به او معامله کامل میشود.
۲. (معامله سلف طلا برای حفظ ارزش پول به همراه سود بردن) کاظم به حمید مراجعه میکند و تقاضای ۵ میلیون تومان دارد. حمید میگوید: من میتوانم (با بیع سلف) از تو طلا بخرم و پول آن را الان به تو بدهم؛ کاظم قبول میکند. حمید پیش خود حساب میکند که من باید به گونهای این معامله را انجام دهم که علاوه براینکه ارزش پولم حفظ شود، ده درصد هم سود ببرم. همان لحظه به سایت قیمت طلا نگاه میکند و میبیند: یک سوت طلا (طلای خام ۱۸ عیار) ۶۳۰ تومان است، محاسبه میکند، ۷۹۳۶ =۶۳۰÷۵۰۰۰٫۰۰۰ پس ارزش پول من الان ۷٫۹۳۶ سوت (طلای خام ۱۸ عیار) است و ده درصد آن میشود ۷۹۳ سوت طلا ۸۷۲۹=۷۹۳+ ۷۹۳۶ جمعا میشود ۸٫۷۲۹ سوت (طلای خام ۱۸ عیار).
بعد از محاسبه، وارد معامله سلف طلا میشود و به کاظم میگوید: من حاضرم الان ۵ میلیون تومان نقدا به تو پرداخت کنم که یکسال دیگر در تاریخ (۱۴۰۰٫۱٫۱۱) ۸۷۲۹ سوت طلا (طلای خام ۱۸ عیار) به من تحویل بدهی؛ در ضمن از الان به تو وکالت بلا عزل میدهم که در تاریخ (۱۴۰۰٫۱٫۱۱) طلای مرا به خودت بفروشی و پول آنرا به من تحویل بدهی و با قبول کاظم و پرداخت ۵ میلیون تومان توسط حمید به او، معامله کامل میشود.
آیتالله خامنهای: در هر دو صورت چنانچه قصد معامله جدی داشته باشند اشکال ندارد.
آیتالله سیستانی: در هر شکل اگر معامله صوری نباشد اشکال ندارد.
آیتالله صافی: در هر دو صورت چنانچه قصد معامله جدی داشته باشند و مقدار معینی طلا برای تحویل در تاریخ معین به صورت سلف خریداری و وجه آن را نقد بپردازد. اشکال ندارد.
آیتالله علوی گرگانی: به نظر میرسد معامله صحیح باشد.
آیتالله مکارم شیرازی: دو فرض سوال اشکالی ندارد.
منبع: حوزه