شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
عضو شورای فقهای شورای نگهبان در سخنانی به پروندههای ارجاعی از دیوان عدالت اداری به شورای نگهبان اشاره کرد و اظهار داشت: بسیاری از این موارد به ادعای خلاف شرع بودن برخی مقررات مربوط میشود؛ بهویژه موضوعات پیچیده مانند مابهالتفاوت نوسانات ارزی. راهحلهای فقهی روشنی مانند شرط ضمن عقد و حق خیار وجود دارد که میتوان به آسانی آنها را به مجلس ارائه کرد، اما در عمل کمتر از این ظرفیتها استفاده میشود که مشکلاتی را ایجاد میکند.
به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار در مراسم گرامیداشت هفته پژوهش و تجلیل از پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، مأموریت اصلی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی را حرکت در مسیر صیانت از احکام شرع در عرصه تقنین و دانست و به حساسیت ویژه خداوند نسبت به احکام الهی اشاره کرد و گفت: خدای متعال نسبت به احکام خود غیرت دارد و اجازه تعدی و دستکاری در آنها را نمیدهد.
عضو شورای فقهای شورای نگهبان با یادآوری تأکید قرآن کریم، به ویژه آیات سوره حاقه، تصریح کرد: حتی جایگاه والای پیامبر اکرم (ص) در نزد خداوند نیز سبب نمیشود که نسبت به احکام الهی کوتاهی شود.
دبیر شورای عالی حوزههای علمیه در ادامه به ضرورت تقنینی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس پرداخت و گفت: وظیفه اصلی این مرکز، صیانت از احکام الهی در عرصه قانونگذاری و نظامسازی است.
وی تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها در توصیههای خود به شورای نگهبان بر تعصب و حساسیت نسبت به احکام شرعی تأکید داشتهاند که این تاکید پیشتر نیز از سوی امام خمینی (ره) مطرح شده بود.
شبزندهدار همچنین با اشاره به پیچیدگیهای استخراج احکام در برخی حوزهها، خاطرنشان کرد: برخی بخشهای شاکله فقه که در گذشته کمتر مورد توجه علمای سلف بوده نیازمند کار علمی عمیق و مستمر است و استخراج احکام در این حوزهها کار سادهای نیست.
وی به سخنان امام خمینی (ره) اشاره کرد که میفرمودند: گاهی پس از دهها سال تلاش علمی، تنها به علیالاحوط رسیدیم؛ زیرا پیچیدگیهای مسائل بهسادگی آشکار نمیشود.
دبیر شورای عالی حوزههای علمیه با اشاره به اهمیت مهندسی کلان نظام حقوقی و تقنینی، تاکید کرد: اگرچه شورای نگهبان بند به بند مواد قانونی را با دقت بررسی میکند اما آنچه بیش از همه اهمیت دارد، طراحی صحیح و کلان نظام حقوقی کشور است.
استاد عالی حوزه علمیه قم به موضوعاتی چون ارتباطات، معاهدات بینالمللی و قراردادهای خارجی اشاره کرد که باید با توجه به حرمت تقویت کفار و ظالمان بر اساس مجموعه قواعد فقهی بهدرستی قانونگذاری شوند.
شبزندهدار ضمن تجلیل از علمای برجسته شورای نگهبان، از جمله آیتالله یزدی، گفت: این بزرگان جز از خداوند از کسی هراس نداشتند و همواره مطلوب شریعت و اطاعت الهی را محور تصمیمگیریهای خود قرار میدادند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به پروندههای ارجاعی از دیوان عدالت اداری به شورای نگهبان اشاره کرد و اظهار داشت: بسیاری از این موارد به ادعای خلاف شرع بودن برخی مقررات مربوط میشود؛ بهویژه موضوعات پیچیده مانند مابهالتفاوت نوسانات ارزی.
عضو شورای فقهای شورای نگهبان یادآور شد: راهحلهای فقهی روشنی مانند شرط ضمن عقد و حق خیار وجود دارد که میتوان به آسانی آنها را به مجلس ارائه کرد، اما در عمل کمتر از این ظرفیتها استفاده میشود که مشکلاتی را ایجاد میکند.
شبزندهدار در پایان با تأکید بر جایگاه خطیر پژوهش فقهی و تقنینی، گفت: وجود مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی یک ضرورت انکارناپذیر است و انتظار میرود نیروهای کارآمد و خداترس در این مرکز، وظیفه خطیر خود را بهدرستی انجام دهند.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم سپس یادآور شد: فتوا و اظهار نظر فقهی مسئولیتی بسیار سنگین است و نیازمند استفراغ وسع، دقت علمی و احساس مسئولیت در برابر خداوند است.
گفتنی است، در مراسم هفته پژوهش مرکز تحقیقات اسلامی مجلس از سه اثر علمی شامل کتاب تأملات فقهی و تقنینی در حکمرانی آب، کتاب حکمرانی دینی و تنظیم گری در مسائل اساسی معاصر و کتاب مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون رونمایی شد.
