شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
فهرست جامع اطلاعات دروس خارج فقه و اصول حوزههای علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ با قابلیت جستجوی پیشرفته اطلاعات بر اساس نام استاد، مبحث درس، زمان و مکان جغرافیایی بر روی «شبکه اجتهاد» قرار گرفت.
به گزارش شبکه اجتهاد، این فهرست جامع با بیش از۷۰۰ دروس، به تفکیک دروس خارج فقه و اصول حوزههای علمیه سراسر کشور پرداخته است و قابلیت جستجو اطلاعات بر اساس، حوزه علمیه (استان و شهر)، نام استاد، ماده درسی، مبحث، مکان و زمان را دارد.
فهرست ارائه شده نسبت به فهرست‌های اعلام شده مراکز حوزوی کشور دقیق و کامل‌تر می‌باشد و به نوعی دروس کثیری از علما و مدرسین حوزههای علمیه کشور در این فهرست جای گرفته است؛ به طوری که بیش از ۵۰۰ درس در حوزه قم، بیش از ۱۰۰ درس در حوزه مشهد و بیش از ۱۰۰ درس در سایر استان‌های کشور مشخص گردیده است.
«فقه سیاست خارجی»، «فقه قراردادهای نفتی»، «فقه قانون‌گذاری»، «فقه العداله»، «اصول فقه‌الاداره»، «ولایت فقیه»، «سیاسات»، «فقه سیاسی»، «فقه حکومتی»، «فقه تربیتی»، «فقه شهرسازی»، «فقه مسجد»، «فقه فرهنگ»، «فقه و اصول مقارن»، «فقه زنان»، «امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر»، «روش‌شناسی فقه سیاسی»، «مهندسی استنباطی»، «ربا»، «بانکداری اسلامی» «قواعد فقه اقتصاد اسلامی»، «قواعد فقه حقوق عمومی»، «قواعد فقهی» برخی از دروس متفاوت این فهرست می‌باشد.
مقایسه آماری
در مقایسه دروس خارج بین مراکز مشخص می‌شود پس از حوزه قم که با اختلاف بسیار زیادی در صدر ایستاده است، حوزه خراسان رضوی جایگاه دوم را از لحاظ تعداد دروس خارج دارد و پس از آن حوزههای اصفهان و تهران در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. با این تفاوت که در استان اصفهان (بدون لحاظ کردن مرکز مدیریت کاشان) در ۴ شهر درس خارج برگزار می‌شود و در استان خوزستان در ۲ شهر اما در سایر استان‌ها و مراکز مدیریت تنها یک‌شهر امادگی ارائه درس خارج را دارد. همچنین در برخی دیگر از استان‌ها متأسفانه هیچ درس خارجی برگزار نمی‌شود.
توزیع مباحث دروس
با مقایسه آمار دروس ارائه شده، بیشترین مباحث عبادات دارای بیشترین سهم از کل دروس هستند. شهر قم با ۵۸ درصد دروس در صدر این لیست قرار دارد. همچنین بخش کوچکی از مباحث نیز به عنوان مباحث جدید در حوزههای سراسر کشور تدریس می‌شود که امید می‌رود در آینده، این مباحث و کارآمد بخش بیشتری از مباحث حوزوی را به خود اختصاص دهند.
ساعات برگزاری کلاس‌ها
آمار نشان می‌دهد در حوزه خراسان رضوی کلاس‌های نوبت صبح در مقایسه با کلاس‌های بعد از نماز ظهر، از تعداد بسیار بیشتری برخوردارند به‌طوری که ۷۰٪ کلاس‌ها از ساعت ۷ الی ۱۱ صبح تشکیل می‌شوند؛ در حالی‌که سال گذشته ۸۵٪ بین ساعت ۷-۱۱ برگزار می‌شد. در حوزه قم نیز، درصد ارائه دروس در ساعات بعدازظهر، درصد بالاتری را به خود اختصاص می‌دهند.
نکات:
یک: این فهرست، جنبه اطلاع‌رسانی دارد و برای تأیید و یا اطلاع از رسمیت آن، لازم است از مراکز مدیریت حوزههای علمیه استعلام شود.
دو: همچنین دروس مراکز تخصصی، دانشگاهی و حوزوی که علامت(*) دارند، اختصاص به طلاب مراکز مربوطه دارد.
سه: ترتیب دروس جداول برای حوزههای علمیه قم، خراسان رضوی، اصفهان و تهران بر اساس نام‌خانواگی اساتید، سایر حوزههای علمیه براساس نام حوزه و در دروس مرتبط تخصصی براساس مبحث ارائه شده می‌باشد.
چهار: با توجه به تغییرات احتمالی در اطلاعات ثبت شده، خواهشمند است موارد اصلاحی را به شبکه اجتهاد، اطلاع دهید.
شایان ذکر است، «شبکه اجتهاد» هر ساله در آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه این فهرست را به روز رسانی می‌کند. همچنین مطابق هر سال، اطلاعات دورس خارج فقه و اصول حوزههای علمیه سراسر کشور در قالب کتابچه راهنما چاپ و منتشر می‌شود که در دسترس اساتید، مدارس، مراکز علمی، مسئولان و طلاب قرار خواهد گرفت.
علاقه‌مندان می‌توانند برای مشاهده فهرست جامع دروس خارج فقه و اصول سراسر کشور اینجا (کلیک) کنند.
