شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به تشریح نقش حاکمیت، مردم و جناح‌ها و احزاب سیاسی در صیانت از «مردم سالاری دینی» پرداخت و بر لزوم حضور پرشور و حداکثری مردم پای صندوق‌های رأی تأکید کرد.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی در جلسه شورای مدیران دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ضمن تبریک ایام دهه کرامت، مباحثی از تاریخ اندیشه سیاسی تشیع را مورد توجه قرار داد و گفت: اندیشه سیاسی شیعه سه مقطع اصلی دارد که شامل «زمان حضور معصومین(ع)»، «زمان غیبت تا تقریباً دوران مشروطیت» و «زمان مواجهه علما و جامعه ما با مدرنیته و دوران بعد از مشروطیت تا حال حاضر» است.
وی ادامه داد: هر کدام از سه مقطع تاریخی اندیشه سیاسی شیعه، مبانی و رهاوردهای اندیشه‌‌ای خاص خود را داشته است، اما در دوران معاصر که از ابتدای مشروطیت شروع شده و تا زمان کنونی تداوم می‌یابد، فکر سیاسی شیعی و علمای ما، رهاوردها و دستاوردهای خاصی را رقم زده است.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه امروز شاهد ابداعات و نوآوری‌هایی در فقه سیاسی و اندیشه سیاسی شیعه هستیم، عنوان کرد: این نوآوری‌ها با مرحوم آخوند خراسانی و میرزای نائینی شروع شده و با حضرت امام خمینی(ره) اوج و بلوغ پیدا می‌کند، در واقع ایده جمهوری اسلامی و مردم سالاری دینی، اوج تئوریک و نظری دستاورد معاصر فقه سیاسی شیعه محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: اگر امروز بخواهیم در دنیای فکر و اندیشه سیاسی یک نظریه متعارف، قابل رقابت و عرضه در بازار اندیشه داشته باشیم همین تز مردم سالاری دینی است که در قانون اساسی متبلور شده و میان «مرجعیت دین» و «به رسمیت شناختن حاکمیت مردم در شئون خود» نوعی تفاهم و همراهی ایجاد کرده است.
مردم سالاری دینی؛ ایدهای بدیع و تجربه‌‌ای نو در تاریخ اندیشه‌ها
واعظی «مردم سالاری دینی» را یک ایدهای بدیع و تجربه‌‌ای نو در تاریخ اندیشه‌ها دانست و تصریح کرد: این ایده از این جهت بدیع است که بین دو گونه مرجعیت، یعنی «مرجعیت دین در شئون اجتماعی» و «به رسمیت شناختن حاکمیت مردم نسبت به شئون شان» جمع صورت داده است.
وی شکل گیری مردم سالاری دینی را یکی از دستاوردهای بزرگ نظری و عملی امام خمینی(ره) معرفی کرد و گفت: امام راحل در میان فقهای شیعه تنها فقیهی بودند که توانستند یک ایده را در مقام ایده پردازی و در مقام عمل به شایستگی پیاده سازی و اجرا کند و نظامی را بر اساس یک الگوی دینی ریشه دار و قویم پایه ریزی کنند.
تعبیر دقیق «مردم سالاری دینی» اولین بار -اینطور که بنده در ذهن دارم ـ از سوی مقام معظم رهبری در یکی از خطبه‌های نماز جمعه تهران در سال ۶۴ مورد استفاده قرار گرفته است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی در ادامه سخنان خود، بیانات تاریخی رهبر معظم انقلاب در سالروز ارتحال ملکوتی امام خمینی(ره) ۱۴۰۰ را مورد اشاره قرار داده و عنوان کرد: تأکید اصلی ایشان در این فرمایشات، بحث مردم سالاری دینی بود.
وی با بیان اینکه مردم سالاری دینی دستاورد نظری و عملی جامعه شیعه، فقها و مصلحان اجتماعی ما است، بر لزوم حفظ و صیانت از این دستاورد عظیم تأکید و ابراز کرد: برای صیانت از این دستاورد سه رکن «حاکمیت»، «مردم» و «فعالان سیاسی و احزاب» سهیم و نقش آفرین هستند.
وظایف حاکمیت در راستای حفظ و صیانت از «مردم سالاری دینی»
واعظی به تبیین وظایف حاکمیت در راستای حفظ و صیانت از «مردم سالاری دینی» پرداخت و ضمن اشاره به تأکید امامین انقلاب در راستای ضرورت حفظ این دستاورد بزرگ، بیان کرد.
وی جمهوریت در جمهوری اسلامی را هدیه حضرت امام(ره) به ملت دانست و اضافه کرد: امام خمینی(ره) با آن کاریزما و نفوذ مردمی که داشت هر مدل حکومتی را که پیشنهاد می‌کردند، مردم نیز تابع آن می‌شدند، اما ایشان به مردم اعتماد کردند و مدلی از حکومت را تأسیس نکردند که مردم در آن نقشی نداشته باشند. امام(ره) در همان ماه‌های اول انقلاب(فروردین ۵۸) انتخابات برگزار کردند.
حجت‌الاسلام واعظی با بیان اینکه مقام معظم رهبری در مقاطع مختلف تاریخ انقلاب و انتخابات از مدافعان جدی مشارکت حداکثری بوده و هستند.
وی با اشاره به اینکه وظیفه حاکمیت در قبال حفظ مردم سالاری دینی، میدان دادن به مشارکت حداکثری و حضور مردم در صحنه است بنابراین به تبعیت از رهبری بر تمامی نهادهای سیاسی و نهادهای دخیل در فرایند برگزاری انتخابات فرض است که اسباب مشارکت حداکثری را فراهم آورند و سهم و نقش خود در صیانت از مردم‌سالاری دینی را به احسن وجه ادا کنند.
وظایف مردم در قبال حفظ و صیانت از «مردم سالاری دینی»
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی به تشریح وظایف مردم در قبال حفظ و صیانت از «مردم سالاری دینی» پرداخت و رکن دوم در حفظ این دستاورد بزرگ را «مردم» خواند و افزود: قهرمان اصلی صحنه‌های درخشش و پیروزی نظام اسلامی مردم بوده اند. خاطرنشان کرد: پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و بقای آن مرهون قهرمانی، در صحنه بودن و جان فشانی مردم است؛ آن زمانی که همه دنیا برای شکست این ملت و انقلاب اسلامی، در جنگ تحمیلی بسیج شده بودند، اگر مردم به صحنه نمی‌آمدند و جوانان و نوجوانان خود را به جبهه‌های حق علیه باطل اعزام نمی‌کردند، در جنگ به پیروزی نمی‌رسیدیم.
وی توطئه‌های جهان استکبار برای براندازی نظام جمهوری اسلامی و فروپاشی اقتصادی در کشور از طریق فشار حداکثری و هدف گذاری برای ناراضی کردن مردم و به خیابان کشاندن آنها را مورد توجه قرار داد و اضافه کرد: اگر مردم در برابر فشارهای حداکثری و تحریم‌های ظالمانه دنیای استکبار مقاومت نمی‌کردند و نجابت به خرج نمی‌دادند. تاب‌آوری نظام اسلامی در برابر فشار حداکثری اتفاق نمی‌افتاد.
واعظی با تأکید بر لزوم حضور پرشور و حداکثری مردم پای صندوق‌های رأی در انتخابات پیش رو عنوان کرد: امروز مردم باید از «مردم سالاری دینی» حمایت و صیانت کنند و بدانند با آمدن پای صندوق‌های رأی می‌توانند این وظیفه الهی خود را به درستی انجام دهند، زیرا اصل و اساس «مردم سالاری دینی» با حضور مردم در صحنه و اعمال حاکمیت از سوی مردم برقرار و مستقر می‌شود.
نقش عملکرد صحیح فعالان سیاسی و احزاب در صیانت از «مردم سالاری دینی»
وی رکن سوم در صیانت از «مردم سالاری دینی» را «عملکرد صحیح فعالان سیاسی و احزاب» دانست و تصریح کرد: احزاب و فعالان سیاسی باید نسبت به مردم سالاری دینی درست عمل کنند و به قواعد و مبانی آن وفادار باشند؛ البته این را هم باید دانست که وفاداری به مردم سالاری دینی به این نیست که گفته شود «اگر من پیروز شدم انتخابات و رأی چیز خوبی است و اگر من شکست خوردم یا نشانه‌ها دال بر شکست بود با انتخابات و صندوق‌ها قهر کنم»، زیرا دموکراسی در ذات خودش با شکست و پیروزی در هم آمیخته است.
واعظی تصریح کرد: قهر کردن و رها کردن اقتضائات مردم سالاری دینی به بهانه شکست در انتخابات یا بیم شکست در این عرصه بدون شک به منزله تضعیف این دستاورد بزرگ است، بنابراین اگر کسی رنجیده خاطر شده یا توقعاتی دارد، دلیل نمی‌شود که اصل مردم سالاری دینی را مخدوش سازد.
وی در ادامه با بیان اینکه پیروزی‌های محور مقاومت، فرصت‌های طلایی را برای بالندگی جمهوری اسلامی فراهم کرده است، گفت: امروز بسیاری از کشورهایی که به پشتوانه ترامپ با ما خصومت می‌ورزیدند، نرمش‌هایی از خود برای مذاکره با جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی با اشاره به اینکه تاب آوری و مقاومت ملت ایران در برابر فشار حداکثری یک سکوی پرش به سوی رشد و تعالی جامعه است، خطاب به ملت شریف ایران گفت: امیدواریم مردم با حضور حداکثری خود در پای صندوق‌های رأی، با ناامید کردن دشمنان، این پیام را به همه جهان بدهند که امروز شرایط برای ترقی، همدلی و پیشرفت این کشور مهیا است.
وی در پایان با اشاره به اینکه نگاه‌های جناحی، تنگ نظرانه، حزبی و نادیده گرفتن قابلیت‌ها و ظرفیت‌های رشد و ترقی ملت مانع پیشرفت است، تصریح کرد: امیدواریم یک انتخابات آرام و متین با حضور حداکثری داشته باشیم که پشتوانه پیشرفت نظام و حفظ و صیانت از مردم سالاری دینی تأمین شود؛ و با انتخاباتی پرشور دولتی روی کار بیاید که بتواند بین تمام نیروهای خدوم و متعهد درون جامعه اجماع ایجاد کند.
