شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
خوب است این افراد به این سوال مهم پاسخ دهند که آیا برای کشوری که محدودیتهایی برای زنان مسلمان وجود دارد طبیب زن لازم است یا نه؟ همچنین دبیر برای مدارس دخترانه و استاد دانشگاه برای دانشگاههای تک جنسیتی و پلیس زن و بازرس زن؟
به گزارش شبکه اجتهاد، انتشار فتوای حجاب دانشجویان مسلمان ترکیه به صورت محدود و از باب ضرورت، عکس العمل‌ها و واکنش‌های متفاوتی داشت. حجت‌الاسلام وحید علیان‌نژاد، در یادداشتی به هشت پرسش و شبهه‌ای که پیرامون این فتوای مطرح شده، یا ممکن است مطرح شود را به همراه پاسخ آورده است که در پی می‌آید.
بسم الله الرحمن الرحیم- انتشار فتوای حجاب دانشجویان مسلمان ترکیه به صورت محدود و از باب ضرورت، عکس العمل‌ها و واکنش‌های متفاوتی داشت. عده‌ای فراوانی که با اصول و قواعد استنباط و نحوه‌ی اجتهاد و به دست آوردن احکام و ضرورت‌ها و مشکلات چنان دانشجویانی آشنا بودند، به اشکال مختلف از آن استقبال و قدردانی کرده، و به نشر و انتقال آن پرداختند.
و عده‌ای ناراحت از مواضع شفاف و روشنگرانه مرجع بیدار و زمان شناس آیت‌الله مکارم شیرازی در حوزه‌های اعتقادی و مذهبی و کلامی و فقهی و سیاسی، فرصت را غنیمت شمرده در پوشش دفاع از حجاب به عقده گشایی پرداخته و همچون موارد گذشته به زعم خود در صدد انتقام برآمدند. جریان‌های انحرافی، حسودان و تنگ نظران و مانند آنها به گمان خود خواستند از فرصت استفاده کنند و همچنین کسانی که ناآگاه به مسائل بودند، از جمله کسانی بودند که نادانسته آتش بیار این معرکه شدند. در اینجا دو نکته را به آنها یادآور می‌شویم:
نخست این که شایعات و دروغها و تهمتها و تبلیغات منفی در گذشته نیز بوده و نه تنها اثری در کاهش محبوبیت و نفوذ این مرد خدا نداشته که بر عزت و عظمت معظم له افزوده است؛ چرا که عزت و ذلت به دست خداست (تُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ. سوره مبارکه آل عمران، آیه ۲۶) وخداوند وعده داده کسی که در راهش قدم بردارد عزیز و سربلند کند و وعده خداوند تخلف ناپذیر است.
و دیگر این که نگاهی به سرگذشت عده‌ای که مسیر کنونی شما را رفته اند و اکنون به انگلستان و آمریکا و سعودی پناه برده اند و با ذلت زندگی می‌گذرانند بیندازید و از آنها عبرت بگیرید (فاعتبروا یا اولی الابصار).
و گروه سوم کسانی هستند که این فتوا به صورت کامل به آنها نرسیده و هیاهوی تبلیغاتی گروه دوم و دروغها و تحریف‌ها و تهمت‌های آنها، اسباب نگرانیشان شده، که به آنها عرض می‌کنیم: «فَأَمَّا الزَّبَدُ فَیَذهَبُ جُفاءً وَأَمّا ما یَنفَعُ النّاسَ فَیَمکُثُ فِی الأَرضِ کَذلِکَ یَضرِبُ اللَّهُ الأَمثالَ» (سوره مبارکه الرعد آیه ۱۷).
و به منظور رفع نگرانی این عزیزان هشت پرسش و شبهه‌ای که پیرامون این فتوا مطرح شده، یا ممکن است مطرح شود را به همراه پاسخ آنها عرض می‌کنیم:
سوال اول: آیا صدور این فتوا در آستانه‌ی هفته‌ی حجاب و عفاف کار صحیحی بود؟ بهتر نبود در وقت مناسب دیگری صورت می‌گرفت؟
جواب: فتوای مذکور مربوط به امروز و دیروز نیست، بلکه بیش از پانزده سال قبل منتشر شده و در کتاب احکام بانوان معظم له (سوال ۶۸۰) که چاپ اول آن مربوط به سال ۱۳۸۰ ه. ش. می‌باشد آمده است و عده‌ای که اهداف خاصی را دنبال می‌کنند در این زمان آن را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند. از این نکته نیز نباید غافل شد که معظم له بیش از دیگران در آثار مکتوب و فتاوا و سخنرانی‌های خویش به حجاب و عفاف پرداخته و بارها در مورد پدیده شوم بدحجابی شدیدا انتقاد کرده و می‌کنند. نمونه آن بیانات ایشان در شب جمعه (۲۴/۴/۱۳۹۵) درحرم حضرت ثامن الحجج (ع) در آن جمعیت باشکوه بود.
سوال دوم: در صورتی که تحصیل علم در ایران، یا کشورهای دیگر که شرط کشف حجاب ندارند ممکن باشد، باز هم مجازند در همان جا و به آن صورت به تحصیل ادامه دهند؟
جواب: بدون شک در این صورت جایز نیست، چون ضرورتی وجود ندارد. حتی اگر در دانشگاه یا شهر دیگر آن کشور ادامه تحصیل بدون این شرط ممکن باشد، باید برای تحصیل به آنجا بروند تا بتوانند حجاب خویش را حفظ کنند.
سوال سوم: در صورتی که آن تخصص عمومی باشد و بانوان به طور خاص به آن نیاز نداشته باشند و با تحصیل آقایان رفع نیاز شود، آیا باز هم خانم‌ها مجازند برای تحصیل آن علم، حجاب را بردارند؟
جواب: تنها در صورتی جایز است که برای آنها واجب عینی باشد؛ در غیر این صورت جایز نیست.
سوال چهارم: اگر با کلاه گیس و مانند آن حجاب برای آنها ممکن باشد، این کار لازم است؟
جواب: آری از نظر معظم له لازم است.
سوال پنجم: اگر علمی که قصد تحصیل آن را دارند ضروری نباشد، مثل رشته‌ی هنر، تاریخ، ورزش و مانند آن، باز هم همین حکم جاری است؟
جواب: حکم مذکور در این صورت جریان ندارد، زیرا ضرورتی وجود ندارد.
سوال ششم: با توجّه به این که حجاب از ضروریّات اسلام است امکان دارد در مواردی نقض شود؟
جواب: قاعده‌ی اضطرار، که در قرآن مجید و روایات اسلامی آمده و مورد اجماع و اتفاق همه فقهای اسلام بلکه تمام عقلای عالم است، عمومیت دارد و لذا زنان در صورتی که دسترسی به طبیب همجنس نداشته باشند می‌توانند به طبیب مرد مراجعه کنند و حتی در صورت ضرورت برای زایمان، طبیب غیرهمجنس می‌تواند به آنها کمک کند.
سوال هفتم: هر چند قاعده اضطرار را قبول داریم، اما آیا این قاعده اختصاص به حفظ جان و خطر مرگ ندارد؟
جواب: قاعده مذکور اختصاص به حفظ جان ندارد و لذا همه فقها گفته اند که اگر حفظ عضوی مانند چشم و گوش متوقف بر مراجعه به طبیب مرد باشد در این صورت نیز از باب ضرورت جایز است. همچنین اگر درمان بیماری مهمّی متوقف بر این کار باشد، هرچند سبب مرگ نشود.
سوال هشتم: از نظر اسلام هدف وسیله را توجیه نمی‌کند و نباید برای رسیدن به هدف مقدسی از ابزار نامقدس کمک گرفت. آیا کشف حجاب برای تحصیل علم، مصداق این مسأله نیست؟
جواب: این حکم همانگونه که گذشت مصداق قاعده اضطرار و ضرورت است، نه آنچه که فرمودید. و گرنه اکل میته (خوردن گوشت غیرذبح شرعی) برای کسی که مجبور بر آن می‌شود باید طبق آنچه که شما گفتید ممنوع باشد در حالی که قرآن مجید صریحا آن را تجویز کرده است.
نکته مهم: خوب است این افراد به این سوال مهم پاسخ دهند که آیا برای کشوری که این محدودیتها برای زنان مسلمان وجود دارد طبیب زن لازم است یا نه؟ همچنین دبیر برای مدارس دخترانه و استاد دانشگاه برای دانشگاههای تک جنسیتی و پلیس زن و بازرس زن؟
اگر بگویند همه این کارها را به مردان بسپارند هیچ دینداری آن را قبول نمی‌کند و اگر بگویند وجودشان لازم است بگویند آنها کجا باید تحصیل کنند؟ جواب مثل آفتاب روشن است.
