در آستانه یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحبنظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد.
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که بررسی و پاسخ به این مسائل، علاوه بر حل پارهای از شبهات، باب جدیدی در فقه شیعه باز میکند تا آیندگان بتوانند از آن بهرهبرداری کرده و بر غنای آن بیفزایند.
یکی از اساسیترین مباحث، جایگاه انتخابات در فقه سیاسی است. این امر هم در نظامهای مبتنی بر ولایت فقیه و هم در نظامهای مبتنی بر غیرولایت فقیه قابل طرح است. «اجتهاد» بررسی میکند اگر فقیه، ولایت مطلقه دارد، پس جایگاه انتخابات و رأی مردم، در چنین نظام حاکمیتی کجاست؟ از روی دیگر منتقدان معتقدند با وجود ولایت فقیه، دیگر جایی برای انتخابات باقی نمیماند و نقش مردم، به جایگاهی صوری تنزل پیدا میکند.
همچنین، در عرصه انتخابات بین کاندیدهای انتخاباتی برای جلب رأی مردم، شعارها و وعدههایی را به مردم میدهند. برخی از این وعدهها، گاه شعار صرف بوده و گاها حصولش منوط به بقیه ارگانهاست و به فرد منتخب ارتباطی پیدا نمیکند. برخی وعدهها نیز داده میشوند اما بعد بدانها وفا نمیشود. از طرفی، بسیاری از فقها، عمل به وعده را مستحب میدانند نه واجب. با توجه به این فتاوا، الزام فقهی برای مجازات کاندیداها در عمل نکردن به وعدههای انتخاباتیشان نیز قابل طرحریزی نیست!
«اجتهاد» در پرونده «فقه انتخابات» به «بررسی فقهی و ضمانت اجرایی مقابله با وعدههای دروغین انتخاباتی» و تشریح «ویژگیهای تبلیغات انتخاباتی مشروع از منظر فقه» میپردازد و در نوشتارهایی «شرایط انتخابات از منظر دینی»، «بومیسازی انتخابات در فقه شیعی»، «بررسی فقهی انتخاب اصلح»، «ماهیت و حکم شرکت در انتخابات از منظر فقه سیاسی» و «وجب عینی یا کفایی رأی دادن» را تبیین میکند.
از سوی دیگر «اجتهاد» بررسی میکند که آیا پیشنهاد نامزدها و فهرست انتخاباتی، از سوی روحانیت و گروهها و انجمنهای وابسته به آن، از اساس، کار درستی است یا این ورود، قداست نهاد روحانیت را خدشهدار میکند؟ چون شماری، علت کاهش محبوبیت روحانیان در سالهای گذشته را همین مسئله میدانند.
در پرونده «فقه انتخابات» علاوه بر فرمایشات و تبیین نگاه راهبردی مقام معظم رهبری حضرت آیتالله خامنهای و نظرات ارزشمند آیات ناصر مکارم شیرازی، جعفر سبحانی و جوادی آملی پیرامون انتخابات؛ گفتارها و نوشتارهایی از صاحبنظران: عبدالرضا ایزدپناه، حسین جوان آراسته، سید محمدرضا شریعتمدار، سید سجاد ایزدهی، روحالله شریعتی، رضا اسلامی، غلامرضا بهروزیلک، ذبیحالله نعیمیان، محمدجواد ارسطا، حبیبالله بابایی، علی شریفی، مجید رجبی، محسن ملک افضلی و عبدالوهاب فراتی، سید احمد حبیبنژاد، علیرضا زهیری؛ خواهید خواند.