چگونگی مواجهه محققان شیعه با مصادر اهل سنت

دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به اهمیت تفسیر طبری و بهره‌گیری تفاسیر شیعه از آن بیان کرد: ما باید کتب اهل سنت را هم به عنوان مصدر بپذیریم ولی یادمان باشد که شیطنت‌هایی نیز در این آثار وجود دارد که نیازمند مراقبت است.

به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا استادی در ادامه جلسات تفسیری خود در دارالقرآن علامه طباطبایی گفت: مهمترین تفسیر در میان اهل سنت، تفسیر طبری یا جامع‌البیان است؛ البته طبری دو نفر هستند که هر دو نامشان محمد و پدرشان هم جریر است و در یک زمان زندگی کرده‌اند اما یکی از آنان اهل سنت و دیگری شیعه صاحب کتاب دلائل‌الامامه است.

وی افزود: برخی از ما افراد تا مطلبی در یک کتاب سنی ببینیم که به نفع شیعه است تصور می‌کنیم که او شیعه است در حالی که کسانی مانند ابن ابی الحدید مطالب بسیار خوبی در مورد شیعه دارد اما مطالبی بر ضد شیعه هم دارد.

استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه مذاهب اربعه در اهل سنت از قرون چهار و پنج به بعد درست شده و با عنوان ائمه اربعه معروف شده‎اند تصریح کرد: البته افراد دیگری هم بوده که آثار آنان وجود دارد و معروف بوده ولی به دلایلی با عنوان امام معروف نشدند و در واقع فقهای اهل سنت بوده‌اند.

استادی اظهار کرد: فقهای شیعه افتخار می‌کنند که باب اجتهاد در شیعه باز است ولی باب اجتهاد در اهل سنت در چهار دیواری مذاهب اربعه محصور است و هر فقیهی هم بخواهد در دوره معاصر اجتهاد کند باید در این چارچوب باشد.

وی با بیان اینکه طبری در فقه، امام اهل سنت بوده است اظهار کرد: از حیث محدث بودن نیز وی محدث همچنین قاری در نزد اهل سنت بوده است و به هر حال فرد مشهور و معروفی بوده است.

این استاد برجسته حوزه بیان کرد: وی در مورد تفسیر خود گفته است که من قصد دارم کتابی بنویسم که هر فردی هر اطلاعاتی در مورد قرآن و اقوال تفسیری بخواهد بتواند در این کتاب آن را بیابد؛ نقل شده است که وی به اصحابش گفت: آیا خوشتان می‌آید من تفسیری بنویسم که ۶۰ هزار صفحه خواهد شد و شاگردانش به او گفتند که عمر ما به این مقدار کفایت نمی‌کند لذا سه هزار ورقی نوشت.

استادی با بیان اینکه کثرت اطلاعات طبری بالا بوده است عنوان کرد: وی با یکی از این ائمه در دوره زندگی خود دچار اختلاف شد و علت اختلاف این بود که امام طرف مقابل معتقد بود که خداوند بر عرش نشسته است و طبری نیز مخالفت شدید کرده و همین امر سبب شد تا به خانه وی ریختند و تخریب کردند؛ لذا این دعواها میان خود مذاهب اهل سنت بسیار شدیدتر بوده و به یکدیگر بد و بیراه گفته‌اند اگر چه وقتی به شیعه رسیده‌اند بر مبنای غیرواقعیات با هم سازگار شده و ایراد بر ما می‌گیرند و به ظاهر اختلافی ندارند.

استاد تفسیر حوزه علمیه قم با اشاره به مقتل در تاریخ طبری تصریح کرد: بخشی از مقتل نقل شده در این کتاب قابل اعتماد است و نه کلا می‌توان آن را رد و یا قبول کرد و اینکه طبری گفته دلیل رد مطلب نیست و این کتاب در واقع نزدیکترین منبع برای نقل روایت کربلا به لحاظ تاریخی است.

وی با بیان اینکه تفسیر طبری در ۳۰ جلد کوچک چاپ و کتاب رائجی هم بوده است عنوان کرد: بنده آیات مرتبط با اهل‌بیت(ع) را در این تفسیر بررسی کردم و در آیاتی که بررسی کردم به این نتیجه رسیدم که وی، برخورد منصفانه با اهل‌بیت(ع) و روایات مرتبط با ایشان نداشته است؛ خبر داشته که روایتی در ذیل فلان آیه هست ولی سر اغ آن روایت نرفته است.

استادی با اشاره به اهمیت این تفسیر و بهره‌گیری تفاسیر شیعه از آن بیان کرد: ما باید کتب اهل سنت را هم به عنوان مصدر بپذیریم ولی یادمان باشد که شیطنت‌هایی نیز در این آثار وجود دارد.

وی با اشاره به کتاب مراتب العلمای وی به عنوان ابواب فقه افزود: این کتاب در دست نیست همچنین تهذیب‌الآثار وی نیز در زمینه حدیث است؛ البته مشکلی که وجود دارد این است که طبری، حدیث ولایت(غدیر) را با ۷۰ سند نقل کرده است و در عین حال، وی سنی مذهب بوده و این جای تعجب است که کسی بداند حق چیست ولی آن را کتمان کند و به ولایت امام علی(ع) معترف نباشد.

این استاد تفسیر حوزه علمیه بیان کرد: در تفسیر طبری، مقدماتی وجود دارد که اولین مقدمه آن است که قرآن، قابل فهم است که ما معنا کردیم منظور این نیست که همه معانی و بطون قرآن، قابل فهم است.

وی با اشاره به اختلاف قرائات که ناشی از لهجه است و نه ناشی از تحریف افزود: اینکه می‎‌گویم قرآن تحریف نشده یعنی آیاتی به قرآن اضافه و یا حذف نشده است و حتی در آیه، یک کلمه اضافه و یا کم نشده است؛ لذا در ذیل آیه مرتبط با غدیر برخی گفته‌اند که «علی» در این آیه بوده که برخلاف اعتقاد شیعه است.

‌آیت‌الله استادی با اشاره به ماجرای کربلایی کاظم ساروقی، ضمن اظهار تاسف از اینکه تلاوت قرآن از وی ضبط نشده است تا مشکلاتی که در زمینه قرائات و … وجود دارد را برطرف کنیم تصریح کرد: این معجزه قرن اخیر بود که بیشتر در راه امتحان کردن وی در صحت سخنانش مبنی بر حفظ شدن معجره‌آمیز قرآن بهره‌برداری کردند.

این استاد برجسته حوزه علمیه با بیان اینکه نباید همه کسانی را که در دوره طاغوت منبر می‌رفتند متهم به درباری بودن کنیم اظهار کرد: برخی افراد تحت فشارهای شدید بودند و مجبور بودند رفتاری داشته باشند اگرچه برخی نیز وابستگی داشتند ولی به هر حال نباید همه را با امام خمینی(ره) مقایسه کنیم. ایکنا