شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
استاد محمد مروارید با انتقاد از افرادی که دستورات بهداشتی را در ایام شیوع ویروس کرونا رعایت نمی‌کنند، گفت: روی چه‌حسابی برخی از افراد نسبت به پروتکلهای بهداشتی بی‌اعتنا هستند، خدا کند از روی جهالت باشد و از باب لج بازی نباشد؛ چون هیچ مبنای فقهی و هیچ دلیل قانع کننده‌ای برای روشی که بعضی در مقابله با کرونا پیش گرفته‌اند، دیده نمی‌شود.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد حاج شیخ محمد مروارید در سخنانی بر لزوم برگزاری مراسم عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه‌السلام) همراه با رعایت تمام دستورات بهداشتی تأکید کرد و گفت: مراسم عزاداری امام حسین (علیه‌السلام) از شعائر الهی است که همگان باید آن را عظیم بدارند و این مراسم همراه با معرفت و درک عظمت آن برگزار شود. همان‌طور که امام راحل تصریح فرمودند: «این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است»؛ لذا عزای سیدالشهدا (علیه‌السلام) به اتکای مسلمانان و علی‌الخصوص شیعیان، سال‌های سال مستمر بوده است و عشق به حضرت، روزبه‌روز افزون و چراغش معرفتش پرفروغ‌تر خواهد شد.
این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد با بیان اینکه بیماری کرونا هرگز جلوی عزاداری سیدالشهدا (علیه‌السلام) را نخواهد گرفت، اظهار کرد: در ماه‌های اخیر که با فراگیری بیماری کرونا مواجهیم و متأسفانه به دلیل برخی بی‌مبالاتی‌ها، شاهد شیوع مجدد این بیماری هستیم؛ همچنان که همه مراجع عظام تأکید نمودند، لازم است در برپایی مجالس عزا، همه الزامات بهداشتی و دستورات متخصصین امر مدنظر همگان قرار گیرد.
وی با اشاره به دستورات دین مبین اسلام که اگر انسان نسبت به خود یا دیگران احتمال ضرر بدهد، باید نسبت به آن رعایت کند، اظهار نمود: برخی از علما احتیاط در «اموال، اعراض و نفوس» را واجب می‌دانند؛ یعنی اگر شک داریم این کار سبب از بین رفتن نفسی می‌شود باید از آن احتراز کنیم. لذا وقتی تمام دنیا و انسان‌ها، متخصصان امر و مراجع دین یقین پیدا میکنند که غرضی در کار نیست و باید پروتکلهای بهداشتی، دستورات و توصیه را در مقابله با ویروس کرونا رعایت نمود؛ دیگر این امر روشن است و جایی برای ابهام باقی نمی‌گذارد.
مروارید با انتقاد از افرادی که دستورات بهداشتی را در ایام شیوع ویروس کرونا رعایت نمی‌کنند، گفت: روی چه‌حسابی برخی از افراد نسبت به پروتکلهای بهداشتی بی‌اعتنا هستند، خدا کند از روی جهالت باشد و از باب لج بازی نباشد؛ چون هیچ مبنای فقهی و هیچ دلیل قانع کننده‌ای برای روشی که بعضی در مقابل با کرونا پیش گرفته‌اند، دیده نمی‌شود.
این استاد حوزه علمیه خراسان در ادامه بیان داشت: ما قبول داریم حرم مطهر حضرت رضا (علیه‌السلام) شفا خانه است، ولی گاهی بنا نیست همیشه حضرات معصومین (علیهم‌السلام) بخواهند به‌صورت غیرمعمول و اعجاز و کرامت عمل کنند. خودم شاهد شهادت ۲۷ نفر در بالاسر مضجع شریف هنگام بمب‌گذاری منافقین بوده‌ام؛ یا نمونه دیگر آن بمباران حرم امام رضا (علیه‌السلام) توسط قوای روس است.
استاد حوزه علمیه مشهد در پایان خاطرنشان ساخت: حرم مطهر حضرات معصومین (علیهم‌السلام) از کعبه شریف بالاتر نیست؛ این خانه معظم بارها مورد هجوم جریان‌های طبیعی مثل سیل واقع شده است. نقل است پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حال طواف بودند و به سمت حجر الاسود رفتند تا آن را استلام کنند، یک عقرب دست مبارک حضرت را در همان مرکز حجر گزید و حضرت با عبارتی گفتند خدا لعنتت کند. نمونه دیگر عاشورای حسینی است که حضرت با آن وضعیت شهید شدند، با اینکه می‌توانستند با یک نگاه یزید را از تخت بیفکنند و از بین ببرند، ولی بنا براین نبود؛ بنابراین ما از ائمه معصومین (علیهم‌السلام) کرامت‌های فراوانی دیده‌ایم و باور و یقین داریم؛ اما همیشه بنا نیست جهات کرامت و اعجاز باشد.
بله، این مطلب صحیح است که همیشه بنا بر اعجاز نبوده اما نکته دیگری هم باید مورد توجه قرار بگیرد که مجبورم مخلصش را تقدیم کنم:
عرضی که در ادامه دارم فقط از جهت شرعی است و فارغ از قوانین حکومتی و.. است.
موضوع بسیاری از احکام در فقه، “خوف و ترس” است، لذا اگر شخصی خوف ابتلا برای خود یا دیگری نداشته باشد (البته مراد خوف عقلایی است) دلیلی بر وجوب این همه رعایتها از جهت فقهی نیست، چراکه اصل برائت در اینجا جاری میگردد، هرچند احتیاط همواره مطلوب بوده و هست، اما به حد وجوب نمیرسد.
خب، حال براورد های آماری نشان میداد که حدودا از مجامعی که کرونا در آنها شروع پیدا میکند، حدودا ۲ درصد مردم به آن مبتلا می‌شوند و از همین دو درصد، کمتر از یک دهم آن دو درصد، فوت میکنند. این ارقام طبق آمار های رسمی چهار ماهه اولیه شیوع کرونا که هنوز تبلیغ ماسک و … نبود، از مجامع رسمی گزارش داده میشد.
حالا یک سوال: باتوجه به ارقام بالا، معقول نیست که شخصی خوف نداشته باشد؟! این آقا میبیند اینهمه افراد گرفتار نشده و نمیشوند، در یک خانواده دو نفر کرونا میگیرند ده نفر دیگه که با آنها زندگی میکنند نمیگیرند، بسیاری افرادی که رعایت کرده اند، گرفتار شدند و از آن طرف خیلی از آنهایی که رعایت نکردند مشکلی پیدا نکردند و… اینهمه تشتت در کلمات خود پزشکان و تبدل آرائی که از ابتدا داشته لند، خود مزید بر علت شده است.
خب اگر برای کسی خوف عقلایی شکل نگرفت، رعایت این امور هم وجوب پیدا نمی‌کند. بله، یک نفر به جهت تبلیغات، ابتلای نزدیکان یا به جهت سن بالای خود و… خوف دارد، این شخص موظف است رعایت کند، اما دیگری همچین خوفی ندارد، چون دلیلی بر این خوف نمیبیند و این عدم خوف هم غیر عقلایی نیست و عقلا نمیتوانند او را مذمت کنند چرا نمیترسی، اینجا وظیفه شرعی وجوبی بر رعایت ندارد، هرچند نیکو است بازهم رعایت کند، اما واجب نیست.
علاوه بر این، یکی از اموری که در علوم بسیاری روی آن حساب باز شده، “تجربه” است. الان عراق برای دومین سال در حال دیدن اجتماعات عظیمی است که هیچگونه بحران انسانی را به دنبال ندارد، در نجف، کربلا، سامرا جمعیت های میلیونی حاضر شده، بدون رعایت هیچ پروتکلی. خب، این تجربه است، باید مورد استفاده قرار بگیرد، چرا آنجا با اینکه رعایت نمی‌کنند اتفاقی نمی افتد؟!
ممکن است کسی بگوید عراق و عراقی ها با ایرانی جماعت متفاوت اند، در جواب میگوییم: لو سلم، ما در همین ایران، هیأتی می‌شناسیم که هر هفته و در ایام عزا هر روز جلسه داشتند و رعایت این امور را هم نکردن و هیچ رخداد بدی هم روی نداد. در مشهد، در قم، در کاشان، در اصفهان و… خب اینها ایرانی اند، اینها چرا اتفاقی برایشان رخ نمی‌دهد؟! همه این امور مجرب، موید این مطلب است که دلیلی بر وجوب رعایت برای غیر خائف نداریم.
البته تذکر این مطلب مهم است که این کلام بالا، ناظر به جهات شخصی است و الا چه بسا در فقه اجتماعی به نتایج دیگری دست پیدا کنیم.
بنابراین، عمده حرف ناظر به اشخاص غیر خائف است که دلیلی بر وجوب شرعی رعایت این امور نمیبنند، پس نباید کسی از اینها طلب دلیل کند، بلکه گروه مقابل که قائل به وجوب است، باید دلیل برای این شخص غیر خائف بیاورد، “البینه للمدعی”.
حرف آخر هم تذکر یه مطلب حاشیه ای است: در کلمات استاد مروارید آمده بود: “حرم هیچیک از اهل بیت به کعبه نمیرسد” ظاهرا استاد باید در این کلام تجدید نظر بنمایند، روایات سرزمین کربلا و حائر حسینی چیز دیگری میگویند.
موفق باشید